Zaległość podatkowa w VAT

Niejednokrotnie u podatników VAT prowadzących działalność gospodarczą występuje zaległość podatkowa. Przyczyny wystąpienia tej zaległości są różnorodne, niekiedy uzależnione od podatnika, a niekiedy w ogóle niezależne od jego woli. Przykładowo zaległości mogą wynikać z następujących przyczyn:

- błędnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, a w konsekwencji określenia przez urząd kwoty zobowiązania podatkowego wyższej niż wykazana przez podatnika,

- uchylania się od płacenia podatku przez podatnika VAT (tzw. szara strefa),

- trudnej ekonomicznie sytuacji podatnika uniemożliwiającej zapłatę podatku w terminie (np. w wyniku nieuregulowania należności przez kontrahentów),

- wadliwego rozliczenia się z urzędem skarbowym (np. wskazanie błędnego numeru konta urzędu skarbowego, na które wpłacany jest podatek),

- wystąpienia zdarzenia nadzwyczajnego (pożar, powódź, kradzież).

W dalszej części publikacji opiszemy skutki dla podatników VAT wystąpienia zaległości podatkowej w tym podatku. Podjęcie tej tematyki jest tym bardziej uzasadnione, że przepisy dotyczące zaległości w VAT od 1 stycznia 2003 r. uległy istotnym zmianom.

Tematykę zaległości podatkowej w odniesieniu do VAT rozpoczniemy od definicji. Według art. 51 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Terminy płatności w VAT zostały określone w art. 11 ust. 3 i art. 26 ustawy o VAT, a także w niektórych w innych przepisach o VAT. W pierwszym z przywołanych przepisów określono termin płatności podatku przez podatnika VAT w związku z importem towarów, a w drugim - w pozostałych sytuacjach, z wyjątkiem przedstawionych w dalszej części terminów szczególnych. Tak więc ogólnie: