Wdrażanie procedur związanych z ochroną sygnalistów – obowiązki i korzyści firm
Firmom oraz jednostkom z sektora publicznego przybędzie w najbliższym czasie wiele obowiązków. Do 25 września muszą, zgodnie z wchodzącą tego dnia w życie ustawą o ochronie sygnalistów (dalej: u.o.s.), wdrożyć m.in. procedury dotyczące zgłaszania przez sygnalistów nieprawidłowości, określić, kto będzie odpowiedzialny za ich przyjmowanie, zapewnić poufność zgłaszającym oraz ochronę przed działaniami odwetowymi. To ostatni dzwonek na przygotowanie się do nowych regulacji. Podpowiadamy, jak to zrobić. Ale czy wdrażanie procedur zgłaszania nieprawidłowości firmy powinny rozpatrywać tylko w kategoriach obowiązków? Warto się pochylić także nad potencjalnymi korzyściami, które z implementacji rozwiązań whistleblowingowych może odnieść organizacja.
Zacznijmy od korzyści z wdrażania procedur dotyczących zgłaszania nieprawidłowości. Należą do nich m. in.:
- wczesne wykrywanie i zapobieganie nadużyciom ‒ co może uchronić podmiot przed stratami finansowymi i wizerunkowymi,
- budowanie kultury etyki i przejrzystości ‒ co może zwiększyć zaufanie pracowników i interesariuszy,
- poprawa zarządzania ryzykiem,
- wzmocnienie zgodności działań z prawem.
Oczywiście wdrażanie procedur whistleblowingu wiąże się również z wieloma wyzwaniami, takimi jak m.in.:
- zapewnienie poufność zgłaszającym,
- ochrona sygnalistów przed działaniami odwetowymi,
- rzetelne i uczciwe rozpatrywanie zgłoszeń,
- przeprowadzenie kampanii informacyjnych i szkoleń dla pracowników,
- stworzenie kultury organizacyjnej sprzyjającej zgłaszaniu nieprawidłowości.
sygnalista, czyli kto
• Kto może zostać sygnalistą?
To kluczowe pytanie, jakie należy zadać przy wprowadzaniu regulacji w zakresie ochrony sygnalistów wewnątrz organizacji. Częściowo ten problem rozstrzyga art. 4 ust. 1 u.o.s., zgodnie z którym sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Może to być m.in.:
– pracownik,
– pracownik tymczasowy,