Przepisy o ochronie sygnalistów – również w samorządzie

Chociaż ustawa o ochronie sygnalistów stanowi nową w polskim porządku prawnym kompleksową regulację, to sama materia sygnalizacji jest już znana i obecna w praktyce. Wiele podmiotów (przede wszystkim prywatnych) przyjęło zasady przyjmowania tego rodzaju zgłoszeń czy wdrożyło procedury prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających. Takie zasady i procedury wdrożyła też część podmiotów publicznych. Obecnie te „dobrowolne” regulacje zostaną zastąpione „obligatoryjnymi” – przynajmniej dla tych podmiotów publicznych i prywatnych, w których pracę zarobkową wykonuje co najmniej 50 osób.

Od 25 września 2024 r. zaczyna obowiązywać zdecydowana większość przepisów ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (dalej: u.o.s.). Wchodzą wówczas w życie przede wszystkim przepisy jej rozdziału 4, regulującego procedurę dokonywania tzw. zgłoszeń zewnętrznych. Ilekroć w u.o.s. jest mowa o zgłoszeniu zewnętrznym – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne przekazanie Rzecznikowi Praw Obywatelskich albo organowi publicznemu informacji o naruszeniu prawa.

Również wszystkie przepisy u.o.s. określające m.in. obowiązki „organów publicznych” – a więc także organów jednostek samorządu terytorialnego – wchodzą w życie już 25 września 2024 r.