Poradnia ubezpieczeniowa

• Jaką decyzję wyda organ rentowy, gdy spadkobierca zadłużonego płatnika przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza
• Na jakiej podstawie można wystąpić do ZUS o wyjaśnienie, jak obliczać podstawę wymiaru świadczeń chorobowych
• Jakie zasady zwrotu renty będą miały zastosowanie, gdy rencista nie zawiadomił o osiąganym przychodzie

Jestem spadkobiercą przedsiębiorcy, który miał znaczne zaległości w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Przyjąłem spadek z dobrodziejstwem inwentarza. ZUS wydał decyzję, w której stwierdził, że ponoszę odpowiedzialność za całość zobowiązań spadkodawcy, a przecież mam też innych wierzycieli. Czy miał prawo to zrobić?

Zgodnie z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio m.in. art. 98 par. 1 ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe. W tym miejscu trzeba przywołać art. 1031 par. 2 kodeksu cywilnego, który stanowi, że w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Przy czym warto także zwrócić uwagę na orzecznictwo. I tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 24 stycznia 2023 r., sygn. akt III AUa 402/22, rozpatrując podobną sprawę, podkreślił, że ZUS jako wierzyciel z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, wydając decyzję, nie ma możliwości ograniczenia swoich roszczeń w większym stopniu, niż wynika to z zakresu odpowiedzialności spadkobierców przewidzianej w art. 98 par. 1 ordynacji i przepisach kodeksu cywilnego o odpowiedzialności za długi spadkowe. W decyzji mającej podstawę w rozliczeniu nieopłaconych składek, odsetek za zwłokę, kosztów egzekucyjnych, kosztów upomnienia i dodatkowej opłaty organ rentowy przedstawia wierzytelność w granicach uwzględniających treść art. 1031 par. 2 k.c. Sąd zwrócił uwagę, że na etapie ustalenia roszczenia kwota ta nie może być w żaden sposób korygowana. Tak więc organ ubezpieczeń społecznych jako wierzyciel należności składkowych nie może obniżać tej kwoty w decyzji wymiarowej, bo jakiekolwiek ograniczenie roszczeń z jego strony prowadziłoby do naruszenia interesu publicznego, rozumianego jako ochrona funduszy ubezpiecze niowych.