Firmy nadal zapominają o uregulowaniu praw autorskich

Umowy o pracę rzadko zawierają odpowiednie postanowienia dotyczące utworów, które mogą powstać w trakcie wykonywania obowiązków. A to błąd, który osłabia pozycję pracodawcy w razie sporu

O odpowiednich regulacjach powinni pamiętać szczególnie ci pracodawcy, których pracownicy tworzą utwory istotne z punktu widzenia prowadzonej działalności. Opieranie się na zasadach ogólnych przewidujących przeniesienia autorskich praw majątkowych z pracowników twórców na pracodawców może okazać się niewystarczające.

Pierwszeństwo uzgodnieniom stron

Zasada ogólna wynika z art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1062; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 655; dalej: ustawa). Zgodnie z tym przepisem pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Strony umowy o pracę mogą przy tym wprowadzić odmienne uregulowania odpowiadające ich oczekiwaniom co do takiej regulacji i, co ważne, ustawa daje przy tym pierwszeństwo uzgodnieniom stron. Dopiero w przypadku braku takich uzgodnień obowiązuje zasada ogólna wyrażona w art. 12. W ten sposób ustawodawca mobilizuje pracodawcę i pracownika do uregulowania, na zasadzie swobody stron, wszelkich kwestii przenoszenia majątkowych praw autorskich wszędzie tam, gdzie w ramach swoich obowiązków pracowniczych pracownicy wykonują działalność twórczą. Jednocześnie zasada wyrażona w art. 12 wskazuje na prymat interesów ekonomicznych pracodawcy w zakresie eksploatacji praw autorskich do utworów.