Gmina daje majątek i dotacje, więc ma prawo do skutecznej kontroli spółki komunalnej

Jeśli powołuje tego typu podmiot, powinna zacząć od wyznaczenia precyzyjnych celów jego prezesowi i zarządowi. Musi też pamiętać, aby uprawnienia związane z nadzorem zapewnić sobie w umowie

Gminy mogą i powinny kontrolować działalność swoich spółek, w tym także wydatkowanie powierzonych im środków. Wydaje się to zupełnie naturalne, bo jak podkreśla dr Michał Przychoda z Kancelarii Prawnej Domański Zakrzewski Palinka, JST działają jako ich właściciele, czyli zgodnie z art. 50 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 1372) muszą zarządzać majątkiem spółek komunalnych ze szczególną starannością. Często jednak są z tym problemy. Przykładem może być spółka miejska Miasteczko Westernowe „Mrongoville” w Mrągowie, której Najwyższa Izba Kontroli zarzuciła niedawno prowadzenie działalności komercyjnej, a nie komunalnej (handel, gastronomia i usługi rozrywkowe), mimo korzystania z lokalnych dopłat i umorzeń podatkowych. Tymczasem „Mrongoville” otrzymany od miasta majątek dzierżawiła prywatnym przedsiębiorcom i nie zrealizowała postawionych przez miasto zadań, jakimi było aktywne zwalczanie bezrobocia i prawidłowe zarządzanie powierzonym majątkiem. Władze Mrągowa przymykały na to oko.