Wymierzenie składek z urzędu to nie kara dla płatnika

Przedsiębiorca zatrudniający kilku pracowników chciał zmniejszyć zakres działalności i zrezygnował z usług naszego biura rachunkowego. Po kilku miesiącach wrócił do nas, twierdząc, że ZUS ukarał go składkami za pracowników, których w tym czasie nie zatrudniał. Okazało się, że ZUS wymierzył mu składki z urzędu za zatrudnionych, których przedsiębiorca nie wyrejestrował z ubezpieczeń od razu, a dopiero po jakimś czasie od wygaśnięcia umów. Czy ZUS ma prawo nakładać tego rodzaju karę?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) w art. 48 przewiduje możliwość wymierzenia składek z urzędu, lecz tego uprawnienia ZUS nie można rozpatrywać jako kary dla płatnika. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu, jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolniony, to ZUS dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji rozliczeniowej, bez uwzględnienia wypłaconych zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zawiadamiając o tym płatnika. Z kolei zgodnie z ust. 2, jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik złoży deklarację rozliczeniową, to ZUS koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji rozliczeniowej, z uwzględnieniem wykazanych w deklaracji zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych.