Kto odpowiada za sprawozdawczość finansową w spółkach handlowych

Zarejestrowanie działalności gospodarczej staje się coraz prostsze, a droga do bycia przedsiębiorcą coraz krótsza. Ustawodawca nieustannie wprowadza nowe rozwiązania prawne ułatwiające podjęcie działalności gospodarczej (zasada tzw. jednego okienka, rejestracja spółki z o.o. przez internet), co sprzyja rozwojowi gospodarki wolnorynkowej. Z prowadzeniem działalności gospodarczej wiążą się jednak liczne obowiązki, obwarowane reżimami odpowiedzialności karnej i cywilnej, w tym - w razie ich niedopełnienia - odszkodowawczej. Wiedza w przedmiocie rodzajów tych obowiązków, w tym terminów ich dopełnienia, ma fundamentalne znaczenie w obrocie gospodarczym. Ze strony organów/władz danego podmiotu prawnego funkcjonującego w obrocie pozwala bowiem uniknąć przykrych doświadczeń, jak przykładowo odpowiedzialność osobista za zobowiązania spółki, a ze strony wierzycieli tego podmiotu ułatwia dochodzenie roszczeń, także z majątków osobistych wspólników czy członków organów danego podmiotu.

W rozdziałach I i II niniejszej publikacji poruszono problematykę rzetelnej sprawozdawczości (która, wskazując wyniki finansowe firmy, odzwierciedla jej faktyczną kondycję finansową), omówiono obowiązki sprawozdawczo-finansowe (elementy prawidłowego i rzetelnego rocznego sprawozdania finansowego), w tym także kwestie związane z odpowiedzialnością sprawozdawczo-finansową organów nadzorczych, zarządzających i administrujących w spółkach oraz odpowiedzialność podmiotów uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (tj. m.in. księgowych, doradców podatkowych).

Z kolei w rozdziałach III i IV omawiane są zasady i podstawy wyłączenia odpowiedzialności za zobowiązania w spółkach. Odrębnie scharakteryzowana została odpowiedzialność za zobowiązania w spółkach osobowych i w spółkach kapitałowych, w tym odpowiedzialność zarówno wobec samej spółki (odpowiedzialność wewnętrzna), jak i wobec wierzycieli spółki (odpowiedzialność zewnętrzna). Omówione zostały również warunki, od spełnienia których ustawodawca uzależnił całkowite wyłączenie odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.