Niezdolność do pracy a przyznanie renty

Piotr Kruszalski

W pierwszym odcinku z cyklu artykułów dotyczących renty z tytułu niezdolności do pracy został omówiony warunek stwierdzenia tej niezdolności jako konieczny do przyznania tego świadczenia. Stosowne przepisy przewidują jednak również inne warunki, które trzeba spełnić, aby otrzymać rentę. Odnoszą się one do stażu ubezpieczeniowego osoby ubiegającej się o to świadczenie.

Jak długi musi być staż ubezpieczeniowy

Przepisy wymagają przede wszystkim udowodnienia odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego. Długość tego okresu uzależniona jest od wieku, w którym wnioskodawca stał się niezdolny do pracy, i wynosi:

l 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,

l 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,

l 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,

l 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,

l 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Przy ustalaniu, czy został spełniony warunek stażu ubezpieczeniowego, ZUS uwzględnia okresy składkowe i nieskładkowe wymienione w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn.zm.). Przypomnijmy, że okresy składkowe to okresy aktywności zawodowej, za które opłacona została składka na ubezpieczenia społeczne, jak również niektóre z tych okresów, za które składka nie została opłacona, z uwagi na brak takiego obowiązku (np. okresy zatrudnienia, wykonywania działalności gospodarczej, sprawowania mandatu posła lub senatora, działalności kombatanckiej). Natomiast okresy nieskładkowe to okresy braku aktywności zawodowej, za które nie zostały odprowadzone składki na ubezpieczenia społeczne (np. okresy pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, studiów doktoranckich, pobierania zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego). ZUS uwzględnia okresy składkowe i nieskładkowe z dokładnością co do dnia, stosując przy tym zasadę, że okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać 1/3 udowodnionych okres składkowych.