Emerytury - koordynacja systemów (cz. I)

Od 1 maja 2004 r. Polskę - jako jedno z państw członkowskich Unii Europejskiej - obowiązują wspólnotowe przepisy prawne z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, odnoszące się do przyznawania emerytur w sytuacjach z elementem transgranicznym. Mają one zastosowanie m.in. do osób posiadających okresy ubezpieczenia w więcej niż jednym państwie członkowskim UE (oraz państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego), na podstawie których mogą ubiegać się o emeryturę.

Przepisy wspólnotowe nie przewidują przyznawania jednej emerytury unijnej, lecz określanie warunków nabycia prawa do tych świadczeń pozostawiają przepisom wewnętrznym poszczególnych państw. Każde państwo członkowskie samo ustala w swoim ustawodawstwie kryteria przyznawania emerytur. Celem prawa wspólnotowego jest w omawianym zakresie jedynie koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Koordynacja ta regulowana jest postanowieniami Traktatu o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej oraz rozporządzeniami Rady (EWG) nr 1408/71 i nr 574/72.

Każde państwo członkowskie ma w zasadzie swobodę w kształtowaniu warunków wymaganych do uzyskania emerytury z ich systemu prawnego, byleby warunki te nie stały w sprzeczności z zasadą swobody przepływu osób. Przepisy wspólnotowe nie stoją zatem na przeszkodzie w uzyskaniu emerytury z każdego państwa członkowskiego, w którym osoba była ubezpieczona, o ile spełnione zostaną warunki dla nabycia prawa do tego świadczenia, określone w krajowych przepisach poszczególnych państw.