Porozumienia zbiorowe jako podstawa żądań pracowników

Ilekroć w kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy (art. 9 § 1 k.p.). Warunkiem zaliczenia porozumienia zbiorowego, określającego prawa i obowiązki stron stosunku pracy do źródeł prawa pracy, jest jego oparcie na ustawie, to znaczy, że możliwość zawarcia porozumienia jest przewidziana w ustawie. Tak wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 7 września 1999 r. (sygn. akt I PKN 243/99). Możliwość zawarcia porozumienia zbiorowego może wynikać z różnych ustaw, a przede wszystkim z art. 59 ust. 2 Konstytucji RP, który stanowi, że związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień.