Umowy cywilnoprawne a bhp

Podstawę stosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy do osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy stanowią przepisy art. 304 § 1 oraz art. 304¹ k.p. Pracodawca zatrudniający takie osoby nie jest wówczas pracodawcą w rozumieniu art. 3 k.p., ale zlecającym pracę. Ustawodawca posługuje się jednak w art. 304 § 1 k.p. pojęciem pracodawcy, jeśli oprócz pracowników zatrudnia on także inne osoby na podstawie umów cywilnoprawnych w zakładzie pracy lub innym miejscu przez niego wyznaczonym.

Przepis art. 304 § 1 k.p. nakłada na pracodawcę zatrudniającego w zakładzie pracy lub w innym miejscu przez niego wyznaczonym osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy (np. na podstawie umowy-zlecenia, umowy o dzieło) obowiązek zapewnienia tym osobom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, o których mowa w art. 207 § 2 k.p. Obowiązek ten powinien być realizowany między innymi poprzez organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Sposób realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 304 § 1 k.p., ustala pracodawca między innymi w zależności od charakteru pracy i miejsca jej wykonywania. Może on uznać, że aby wypełnić to zobowiązanie - konieczne jest np. zaopatrzenie osoby zatrudnionej przy określonej pracy w zakładzie pracy w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, poddanie jej badaniom lekarskim bądź szkoleniu w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W takim przypadku osoba zatrudniona przez pracodawcę na innej podstawie niż stosunek pracy jest obowiązana poddać się badaniom i szkoleniu oraz stosować przydzielone środki ochrony indywidualnej.