Data Act: co się zmieni dla producentów urządzeń i dostawców usług cyfrowych

Unijne rozporządzenie to rewolucja w podejściu do udostępniania, wykorzystywania i ochrony danych generowanych przez urządzenia i usługi cyfrowe. To ważny krok w stronę bardziej otwartego i konkurencyjnego rynku. Od 12 września 2025 r. użytkownicy zyskają więcej uprawnień, a firmy zostaną obciążone nowymi obowiązkami. Wymieniamy je oraz wyjaśniamy, jak przedsiębiorcy mogą się przygotować do stosowania tych przepisów.

nowa era zarządzania danymi w ue

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2023/2854, nazywane Aktem w sprawie danych (u nas z ang.: Data Act), stanowi element strategii Unii Europejskiej, której celem jest uregulowanie rozwijającej się gospodarki cyfrowej. Wpływ jego regulacji będzie odczuwalny zarówno dla przedsiębiorców, jak i konsumentów.

W praktyce oznacza to:

• większą kontrolę użytkowników nad danymi z urządzeń Internetu Rzeczy (IoT) – jeśli korzystają ze smart lodówki, inteligentnego licznika czy innych urządzeń IoT, będą mieli łatwiejszy dostęp do generowanych przez nie danych,
• obowiązkową wymianę danych między firmami – w określonych sytuacjach unijne przepisy mogą zobowiązać przedsiębiorstwa do udostępniania danych innym podmiotom, [przykład 1]

• koniec z nieuczciwymi umowami – nowe regulacje mają chronić firmy przed niekorzystnymi zapisami dotyczącymi dostępu do danych i ich wykorzystania,
• większy dostęp sektora publicznego do danych prywatnych firm – ale tylko w wyjątkowych przypadkach, np. podczas kryzysów czy klęsk żywiołowych,
• łatwiejszą zmianę dostawców chmury – migracja danych między usługami cloudowymi stanie się mniej skomplikowana, a interoperacyjność systemów będzie lepiej uregulowana.

• Czym są produkty skomunikowane i usługi powiązane?

Jednym z kluczowych pojęć wprowadzonych przez Data Act jest kategoria „produktów skomunikowanych” (connected products) oraz „usług powiązanych” (related services). To właśnie wokół nich koncentrują się nowe regulacje dotyczące dostępu do danych, ich dalszego udostępniania oraz komercyjnego wykorzystania.