Interpretacja indywidualna z dnia 29 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.752.2024.2.JM
Zastosowania zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- prawidłowe – w części dotyczącej wykazania nadwyżki w zeznaniu PIT-37,
- nieprawidłowe – w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 12 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia przedmiotowego.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie telefoniczne (na tę okoliczność została sporządzona notatka służbowa) – pismem z 22 listopada 2024 r. (data wpływu 27 listopada 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Od 1 stycznia 2023 r. jako przewodniczący zarządu jednego ze związków zawodowych. Na podstawie uchwały tego organu pobiera Pan kwotę 2300 zł miesięcznie stanowiącą zwrot ponoszonych przez Pana kosztów związanych z pełnieniem obowiązków społecznych w tej organizacji związkowej. Od kwoty tej związek nie odprowadza podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym.
W kwietniu 2024 r. w wyborach samorządowych został Pan wybrany radnym Rady Miejskiej w A. Zgodnie z uchwałą RM otrzymuje Pan za uczestnictwo w Komisjach Rady i Sesjach diety z reguły co miesiąc w kwotach od 1000 zł do 2200 zł. Kwoty te także są zwolnione z opodatkowania. Jednakże sumując kwoty otrzymywane ze związku zawodowego i Rady Miejskiej łącznie przekraczają kwotę comiesięczną w wysokości 3000 zł, do której nie jest wymagane odprowadzanie podatku.
Jednocześnie otrzyma Pan PIT-R zarówno ze związku zawodowego oraz drugi z Urzędu Miasta.
Pytania
1)Czy po osiągnięciu łącznie kwoty powyżej 3000 zł miesięcznie ze związku zawodowego i Urzędu Miasta powinien Pan co miesiąc zapłacić podatek powyżej kwoty 3000 zł, czy dopiero na koniec roku przy składaniu zeznania?
2)Kto powinien odprowadzić podatek: podatnik (jeśli tak, to w jaki sposób?), czy płatnik (jeśli tak to który: związek zawodowy czy Urząd Miasta)?
3)Kto, kiedy i jak ma wykazać kwotę do opodatkowania, która zwykle co miesiąc jest różna?
4)Kto też ma odprowadzić podatek i w jakiej formie wykazać jego wysokość?
5)Jeśli otrzyma Pan tylko dwa PIT-R to jaki PIT wypełnić by wskazać dodatkową kwotę do opodatkowania?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem po otrzymaniu PITów „R” na koniec roku powinien Pan złożyć zeznanie podatkowe i zapłacić zaległy podatek wyliczony dla każdego miesiąca do końca roku.
Składa Pan zeznanie podatkowe PIT-37, wskazuje Pan nadwyżkę z PITów R, tj. powyżej 3000 zł jako podlegającą opodatkowaniu. Nadwyżkę wylicza Pan dodając kwoty z PITów-R i dzieli Pan je przez liczbę miesięcy, w którym wystawiono PIT-R z dwóch źródeł.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zawarł regułę, zgodnie z którą przychodami – co do zasady – są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 tej ustawy:
Źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.
Katalog przychodów, które należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, określony został w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.
Natomiast wyłączenie, o którym mowa w cytowanym przepisie, odnosi się zgodnie z art. 13 pkt 7 ww. ustawy do:
Przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.
Zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, „obowiązki” w rozumieniu wykładanego przepisu muszą mieć charakter obowiązków wykonywanych na podstawie ustawy w tym sensie, że funkcja, z pełnieniem której obowiązki te się wiążą, jest funkcją unormowaną ustawowo. Dookreślenie, że chodzi o obowiązki o charakterze „obywatelskim” bądź „społecznym” wprowadza kryterium dodatkowe, sytuujące daną funkcję w płaszczyźnie relacji państwo-obywatel państwa albo społeczność – członek tej społeczności. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego lub zawodowego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie (tego rodzaju funkcje należy odróżnić od usług świadczonych w celach zarobkowych). Tak rozumiane obowiązki społeczne lub obywatelskie można pełnić na podstawie wyboru, w wyniku powołania przez właściwy organ, wyznaczenia przez upoważnioną organizację społeczną lub na skutek podobnych prawem określonych zdarzeń.
Jak wynika z powyższego, obowiązkami społecznymi i obywatelskimi w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. Do pojęcia „pełnienia obowiązków społecznych” zaliczono zatem również prace w instytucjach reprezentujących daną społeczność zawodową.
Zakwalifikowanie uzyskiwanych przychodów jako przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy, powoduje ich opodatkowanie za pośrednictwem płatnika – na zasadach określonych w art. 41 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Na podstawie przepisu art. 41 ust. 1 powołanej ustawy:
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Według art. 42 ust. 1 tej ustawy:
Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
Jednocześnie wskazać należy, że z art. 42 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:
W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.
Zgodnie natomiast z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika wykonują swoje zadania – imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.
Stosownie do art. 45b ust. 1 ww. ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępni w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu ustalone wzory:
1)deklaracji, o których mowa w art. 30da ust. 14, art. 30h ust. 4, art. 38 ust. 1a, art. 42 ust. 1a, art. 42e ust. 5 oraz art. 43 ust. 1;
2)informacji, o których mowa w art. 21 ust. 46, art. 26ha ust. 10, art. 30dg ust. 1, art. 35 ust. 6, art. 39 ust. 1 i 3, art. 41 ust. 4i, art. 42 ust. 2, art. 42a ust. 1, art. 42e ust. 6 oraz art. 52jb ust. 7;
3)oświadczeń i wniosków, o których mowa w art. 30j ust. 1 pkt 1, art. 30o pkt 1, art. 31b ust. 1, art. 32 ust. 3 i 6-8, art. 41 ust. 11 oraz art. 45c ust. 3a;
4)rocznego obliczenia podatku oraz informacji, o których mowa w art. 34 ust. 7 i 8;
5)zeznań podatkowych, o których mowa w art. 45 ust. 1-1aa.
Według objaśnień zawartych na druku PIT-R „Informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich” odnoszących się do części D tego druku:
1)w kolumnie b – płatnik wykazuje ogólną kwotę wypłat należności dokonanych w danym miesiącu, z uwzględnieniem kwot wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b i pkt 17 ustawy,
2)w kolumnie c – płatnik wykazuje kwoty diet i innych należności, wypłaconych osobom pełniącym obowiązki społeczne i obywatelskie, wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy,
3)w kolumnie d – płatnik wykazuje kwoty diet oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, wypłaconych osobom pełniącym obowiązki społeczne i obywatelskie, wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy,
4)w kolumnie e – płatnik wykazuje nadwyżkę między kwotą wypłaconych należności a sumą kwot wolnych od podatku dochodowego, która podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym poinformował Pan, że od 1 stycznia 2023 r. otrzymuje Pan od organizacji związkowej zwrot ponoszonych przez Pana kosztów związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. W kwietniu 2024 r. został Pan wybrany radnym Rady Miejskiej. Z tego tytułu otrzymuje Pan diety. Sumując kwoty otrzymywane ze związku zawodowego oraz Rady Miejskiej łącznie przekraczają kwotę comiesięczną w wysokości 3000 zł. Jednocześnie otrzyma Pan PIT-R zarówno ze związku zawodowego oraz drugi z Urzędu Miasta.
Ma Pan wątpliwości, jak opodatkować i rozliczyć otrzymywaną co miesiąc za pełnione funkcje społeczne i obywatelskie od dwóch płatników łącznie kwotę przekraczającą 3000 zł.
Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 17 cytowanej ustawy:
Wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 3000 zł.
Jednakże należy mieć na względzie, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje wszystkich przychodów należących do kategorii zdefiniowanej w art. 13 pkt 5 tej ustawy, ale tylko takie przychody, które są „dietami” lub „kwotami stanowiącymi zwrot kosztów” i nie przekraczają miesięcznie kwoty 3000 zł.
Podkreślenia wymaga również, że przepisy dotyczące zwolnień przedmiotowych są odstępstwem od generalnej zasady powszechnego opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą.
W sytuacji, gdy diety lub zwrot kosztów otrzymuje członek organizacji pełniący obowiązki społeczne lub obywatelskie oraz radny Rady Miejskiej, ale niepełniący żadnej funkcji w organie stanowiącym osoby prawnej, to przychody te – do wysokości określonej w analizowanym przepisie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – korzystają ze zwolnienia.
Zatem, ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie powołanego powyżej art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają tylko przychody stanowiące diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów otrzymane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych czy obywatelskich i to wyłącznie do wysokości 3000 zł miesięcznie.
W sytuacji uzyskania w danym miesiącu przychodu w kwocie przekraczającej 3000 zł od jednego płatnika, nadwyżka podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku podmiot wypłacający wynagrodzenie występujący w roli płatnika, tj. nalicza, pobiera i odprowadza podatek od nadwyżki ponad limit. Podatnik nie odprowadza co miesiąc do urzędu skarbowego podatku od nadwyżki, bowiem nie występuje on w roli płatnika.
Pana wątpliwość budzi kwestia obowiązku podatkowego, gdy łączna kwota w danym miesiącu od dwóch płatników przekracza kwotę 3.000 zł.
Jeżeli skumulowana wypłata na Pana rzecz zwrotu kosztów związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich oraz diet radnego Rady Miejskiej (od dwóch płatników) spowodowała przekroczenie limitu w konkretnych miesiącach, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wtedy łączną nadwyżkę z tych miesięcy, w którym kwota została przekroczona należy wykazać w zeznaniu rocznym i opodatkować razem z innymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej.
Art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
Tym samym, aby właściwie rozliczyć uzyskane świadczenia winien Pan w pierwszej kolejności zsumować kwoty wykazane w PIT-R od związku zawodowego oraz w PIT-R od Urzędu Miasta z podziałem na miesiące, aby sprawdzić w którym miesiącu powstała nadwyżka ponad kwotę 3000 zł. Następnie nadwyżki z poszczególnych miesięcy należy zsumować. Uzyskaną kwotę należy wykazać w składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku uzyskania przychodu zeznaniu podatkowym PIT-37 w części E.1 wiersz 3 „Działalność wykonywana osobiście” poz. 62-66. Przychód (dochód) z tego tytułu podlega opodatkowaniu wraz z innymi dochodami wykazanymi w tym zeznaniu według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 45 ust. 1 ustawy).
Zatem, Pana stanowisko w części jest prawidłowe odnośnie wykazania nadwyżki w zeznaniu podatkowym PIT-37 oraz w części nieprawidłowe, bowiem nie płaci Pan podatku wyliczonego dla każdego miesiąca z osobna. Łączną sumę nadwyżek wykazuje Pan łącznie z innymi dochodami w zeznaniu podatkowym PIT-37 składanym za dany rok podatkowy, w którym dochody zostały uzyskane i oblicza Pan podatek należny od sumy uzyskanych dochodów.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?