Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 29 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.429.2024.2.KS
Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości otrzymanej w spadku oraz w dziale spadku ponad przysługujący udział.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek (brak daty wypełnienia wniosku) o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 sierpnia 2024 r. (wpływ 20 sierpnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W księdze wieczystej (…) zabudowana nieruchomość stanowiącą działkę nr 1, na której posadowiony jest budynek mieszkalny wybudowany przed 1949 r. wpisana jest na rzecz C w 2/6 częściach, 1/6 części i w 3/6 częściach, czyli w całości.
Poprzednią właścicielką nieruchomości była matka Wnioskodawcy, A na podstawie umownego działu spadku i oddania z (…) 1949 r., która zmarła (…) 1994 r. i spadek po niej nabyły dzieci: B, C i D po 1/3 części (co odpowiada ułamkowi po 2/6).
(…) 2014 r. zmarła B i spadek po niej nabyło rodzeństwo: C i D po połowie, co każdemu z nich zwiększyło udział w nieruchomości o 1/6 część.
(…) 2021 r. zmarła D, a spadek dziedziczył po niej brat C i siostra przyrodnia D – E po 1/2 części. Zwiększyło to udział C do 9/12 części.
Nabycie spadku zarówno po A, po B i po D nastąpiło odrębnymi aktami poświadczenia dziedziczenia z 11 lutego 2022 r. sporządzonymi przed notariuszem. Umową działu spadku z 25 marca 2022 r. sporządzoną przez notariusza (Rep. A (…)) obejmującego udział D w przedmiotowej nieruchomości wynoszący 1/2 część nabył w całości C, który stał się właścicielem całej nieruchomości.
C zamierza sprzedać powyższą nieruchomość w tym roku kalendarzowym i zamiar ten uzależnia od wysokości podatku dochodowego od osób fizycznych. Uważa, że podatek dochodowy powinien zostać najwyżej wyliczony jedynie od 1/4 wartości nieruchomości. Połowę nieruchomości (udział w 2/6 częściach i udział w 1/6 części) nabył wprost na podstawie aktów poświadczenia po matce bądź siostrze B, zaś dalszy udział w nieruchomości w 3/12 częściach nabył po siostrze D – tak więc jedynie udział w 3/12 (to jest w 1/4) nabył od E. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym będzie najwyżej wartość odpowiadającą 1/4 części nieruchomości, czyli to co w wyniku działu spadku nabył od E.
W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
1.Czy posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?
Odpowiedź: Posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium RP – utrzymuje się Pan z emerytury, jest Pan urodzony w 1945 r.
2.Czy prowadzi Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? W przypadku odpowiedzi twierdzącej:
a)kiedy ją Pan prowadził albo od kiedy ją Pan prowadzi?
b)w jakim dokładnie zakresie prowadzi Pan taką działalność?
c)czy sprzedaż nieruchomości będącej przedmiotem wniosku nastąpi w ramach wykonywania tej działalności?
d)czy korzystał/korzysta Pan z przedmiotowej nieruchomości dla celów prowadzenia działalności gospodarczej? Jeśli tak, w jakim okresie lub okresach i w jaki sposób Pan z niej korzystał lub korzysta?
Odpowiedź: Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej ani teraz, ani po 2006 r.
3.Czy w przeszłości dokonywał Pan sprzedaży innych nieruchomości niż wskazana we wniosku? Jeśli tak – proszę wskazać: jakie to były nieruchomości, ile ich było, kiedy je Pan sprzedał.
Odpowiedź: W przeszłości nie dokonywał Pan sprzedaży żadnych nieruchomości. (…).
4.Czy posiada Pan inne nieruchomości? Jeśli tak, proszę wskazać jakie to nieruchomości oraz:
a)kiedy (data), w jaki sposób i w jakim celu nabył Pan te nieruchomości?
b)w jaki sposób wykorzystywał i wykorzystuje Pan te nieruchomości?
c)czy zamierza Pan sprzedać te nieruchomości?
Odpowiedź: Posiada Pan zabudowaną budynkiem mieszkalnym, w którym mieszka Pan z rodziną pod adresem X, którą wraz z żoną do majątku wspólnego nabył Pan umową darowizny, a budynek mieszkalny został wybudowany w 1982 r., zatem darowizna miała miejsce przed 1982 r., obszar nieruchomości wynosi ok 0,36 ha. Jest to działka budowlana wraz z ogródkiem. Nie zamierza Pan sprzedać nieruchomości, którą zamieszkuje.
5.Czy zamierza Pan nabyć inne nieruchomości w celu ich sprzedaży?
Odpowiedź: Nie zamierza Pan nabyć innych nieruchomości kiedykolwiek.
6.W jaki sposób była/jest wykorzystywana przez Pana przedmiotowa nieruchomośćod momentu jej nabycia w drodze spadku do chwili sprzedaży?
Odpowiedź: Nieruchomość nabyta w drodze dziedziczenia objęta kw. (…) zabudowana budynkiem mieszkalnym w Y faktycznie nie jest przez nikogo użytkowana, gdyż budynek jest na tyle zniszczony, że bez gruntownego remontu nie nadaje się do użytkowania.
7.Czy umowie działu spadku z 25 marca 2022 r. towarzyszyły spłaty i dopłaty? Jeśli tak, proszę wskazać jakie podmioty (osoby) były uprawnione i zobowiązane do dopłat i spłat.
Odpowiedź: Umowie działu spadku z 25 marca 2022 r. nie towarzyszyły spłaty ani dopłaty – bez spłat i dopłat.
8.Czy wartość majątku nabytego przez Pana w drodze działu spadku po zmarłej siostrze D przekroczyła wartość majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej (należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki jakie wchodziły w skład masy spadkowej)?
Odpowiedź: Wartość działu spadku (obejmującego wyłącznie wymienioną nieruchomość) nie przekraczał wartości majątku jaki przysługiwałby Panu pierwotnie, gdyż po matce nabył spadek zarówno Pan, jak i D po 1/3 części – pozostałą 1/3 nabyła B, po której spadek znowu po 1/3 nabył Pan i D. Zatem przed śmiercią siostry D Pana udział i udział siostry D były równe.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy w wypadku sprzedaży nieruchomości opisanej wyżej podatek dochodowy będzie obliczony od jednej czwartej (1/4) ceny sprzedaży nieruchomości, jeżeli sprzedaż nastąpi przed upływem 5 lat od działu spadku po D obejmującego jej udział w 1/2 w przedmiotowej nieruchomości?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Uważa Pan, że podatek dochodowy w wypadku sprzedaży wymienionej nieruchomości przed upływem 5 lat powinien być liczony od 1/4 ceny sprzedaży z następujących powodów. W księdze wieczystej Wnioskodawca wpisany jest:
-w 2/6 częściach na podstawie nabycia spadku po matce, która zmarła (…) 1994 r., a przedmiotową nieruchomość nabyła w 1949 r.
-w 1/6 części po zmarłej siostrze B, która zmarła (…) 2014 r.
-w 3/6 częściach po nabyciu w jednej drugiej (1/2) części spadku po zmarłej D (której przysługiwał udział w 1/2 części w przedmiotowej nieruchomości – D nabyła spadek podobnie jak Wnioskodawca po matce i po siostrze B) i po dokonaniu działu spadku po D z E, która również nabyła spadek po D w 1/2 części.
5-letni termin nabycia nieruchomości jako fakt podatkowy winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył nieruchomość.
Interpretacja z 30 lipca 2024 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.498.2024.2.AK Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej przyjmuje, że nabycie nieruchomości – data nabycia nieruchomości liczy się od momentu nabycia jej przez spadkodawcę.
Wnioskodawca nie zna jeszcze ostatecznie ceny sprzedaży, ale gdyby przykładowo nieruchomość była sprzedawana za cenę 250 000 zł i cena ta odpowiadałaby wartości rynkowej to podatek dochodowy obciążający Wnioskodawcę powinien być liczony od kwoty 50 000 zł (1/4 ceny sprzedaży), co wartościowo w dziale spadku odpowiadało udziałowi E.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródła przychodów wymienia natomiast:
odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Natomiast jeżeli nieruchomość lub prawa majątkowe były nabyte przez spadkodawcę również w drodze spadku, wówczas moment nabycia tej nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę określany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, tj. z chwilą śmierci spadkodawców spadkodawcy.
Natomiast w myśl z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:
Nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku i dziale spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Wg treści art. 931 § 1 oraz § 2 Kodeksu cywilnego:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Jak stanowi art. 932 § 1 oraz § 3-5 Kodeksu cywilnego:
W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
Art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
W myśl art. 1038 § 2 Kodeksu cywilnego:
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Na podstawie art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.
W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Jak stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Stosownie zaś do art. 211 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.
Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:
a)podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
b)wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności.
Analogicznie sytuacja kształtuje się przy dziale spadku, bowiem za datę nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa majątkowego w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat. Natomiast, gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.
Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie majątkowym nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem majątkowym. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku. Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Powyższe znajduje potwierdzenie w cytowanym wcześniej art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z wniosku wynika, że w 1994 r. zmarła Pana matka, która była właścicielką nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Pana matka była właścicielką nieruchomości od 1949 r. Nieruchomość po zmarłej matce odziedziczyły po 1/3 dzieci, tj.: Pan oraz Pana siostry: B i D. W 2014 r. zmarła Pana siostra B i spadek po niej nabyło po 1/2 rodzeństwo, tj.: Pan i Pana siostra D. Z kolei, w 2021 r. zmarła Pana siostra D, a spadek po niej odziedziczyli po 1/2 części: Pan i przyrodnia siostra D – E. Nabycie spadku zarówno po Pana matce oraz po Pana siostrach (B i D) nastąpiło odrębnymi aktami poświadczenia dziedziczenia z 11 lutego 2022 r. Natomiast umową działu spadku z 25 marca 2022 r., obejmującego udział Pana siostry D w przedmiotowej nieruchomości wynoszący 1/2 część, nabył Pan w całości i stał się właścicielem całej nieruchomości. Zamierza Pan sprzedać nieruchomość w 2024 r.
Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie planowana przez Pana sprzedaż nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, kiedy nastąpiło faktyczne nabycie przez Pana poszczególnych udziałów w nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Użyty w ww. przepisie termin „nabycie” oznacza każde uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub każde uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) bez względu na fakt czy jest to nabycie w części ułamkowej, czy w całości. Poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.
Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.
Stosownie do art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można więc, np. w drodze zakupu, bądź uzyskując pod tytułem darmym (w formie darowizny, spadku), a w przypadku zaś ograniczonych praw rzeczowych również zawierając umowę o ustanowieniu tego prawa.
Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanej sprzedaży nieruchomości, w pierwszej kolejności zauważyć należy, że do nabycia przez Pana 1/3 udziału w tej nieruchomości doszło najpierw w drodze spadku po zmarłej w 1994 r. matce. Pana matka nabyła nieruchomość na podstawie umownego działu spadku i oddania w 1949 r. zatem – w odniesieniu do ww. 1/3 udziału w tej nieruchomości – pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawczynię niewątpliwie upłynął.
Następnie 1/6 udziału w nieruchomości nabył Pan w spadku po zmarłej w 2014 r. siostrze B. Pana siostra nabyła 1/3 udziału w nieruchomości po zmarłej w 1994 r. matce. Zatem datą nabycia przez Pana 1/6 udziału w nieruchomości po zmarłej siostrze B, która uprzednio nabyła 1/3 udziału w nieruchomości w spadku po matce, jest data śmierci spadkodawczyni Pana siostry, czyli data śmierci Pana matki. Pana matka zmarła w 1994 r. zatem – w odniesieniu do ww. 1/6 udziału w tej nieruchomości – pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niewątpliwie upłynął.
Z kolei 1/4 udziału w nieruchomości nabył Pan w spadku po zmarłej w 2021 r. siostrze D. Pana siostra nabyła 1/3 udziału w nieruchomości po zmarłej w 1994 r. matce oraz 1/6 udziału w nieruchomości po zmarłej w 2014 r. siostrze B. Zatem datą nabycia przez Pana 1/4 udziału w nieruchomości po zmarłej siostrze D, która uprzednio nabyła 1/3 udziału w nieruchomości w spadku po matce oraz 1/6 w nieruchomości po zmarłej siostrze B, jest odpowiednio data śmierci Pana matki, tj. 1994 r. oraz data śmierci Pana siostry B, tj. 2014 r. Zatem – w odniesieniu do 1/4 udziału w tej nieruchomości – pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niewątpliwie upłynął.
Natomiast pozostałą 1/4 udziału w nieruchomości nabył Pan 25 marca 2022 r. od E (przyrodniej siostrze D) w wyniku umowy działu spadku po zmarłej w 2021 r. Pana siostrze D. Umową działu spadku z 25 marca 2022 r. powiększył Pan swój udziału w nieruchomości, ponad pierwotny udział, jaki przysługiwał Panu w spadku po zmarłej siostrze D. Zatem 1/4 udziału w nieruchomości, którą nabył Pan 25 marca 2022 r. umową działu spadku – ponad udział jaki przysługiwał Panu w spadku po siostrze D – stanowi źródło przychodu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem termin, o którym mowa w ww. przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy w tym przypadku liczyć od końca 2022 r. Tym samym pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dla ww. 1/4 udziału w nieruchomości upłynie w 2027 r.
W konsekwencji stwierdzam, że w przypadku planowanej przez Pana sprzedaży w 2024 r. nieruchomości, o której mowa we wniosku, w części nabytej w drodze spadku po Pana mamie oraz Pana siostrach (udział 9/12), nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu, ponieważ sprzedaż tej części nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawców (Pana mamę oraz siostry). Natomiast, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie minął w odniesieniu do 1/4 udziału w nieruchomości otrzymanego w drodze umowy działu spadku – ponad udział jaki przysługiwał Panu w spadku po zmarłej siostrze D.
Podsumowując, planowana w 2024 r. sprzedaż przez Pana nieruchomości, o której mowa we wniosku, w 1/4 części w jakiej została przez Pana nabyta od E w drodze działu spadku ponad udział, jaki pierwotnie przysługiwał Panu w spadku po Pana siostrze D, będzie skutkowała dla Pana powstaniem przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż ww. części nastąpi przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej części nieruchomości.
Według art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Art. 30e ust. 2 przywołanej ustawy stanowi, że:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Stosownie do art. 19 ust. 1 cyt. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy:
Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
W myśl art. 22 ust. 6e ww. ustawy:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Z art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy wynika, że:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Na podstawie art. 45 ust. 1 i ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.
Z wniosku nie wynika, by po planowanej sprzedaży miały zaistnieć okoliczności uprawniające Pana do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, dochód z planowanej w 2024 r. sprzedaży nieruchomości w 1/4 części nabytej w drodze działu spadku od E ponad udział jaki przysługiwał Panu w spadku po zmarłej siostrze D – zgodnie z art. 30e ust. 1 ww. ustawy – będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej wskazuję, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.
Ponadto wskazuję, że nie jestem uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację. Wszystkie istotne dla sprawy informacje powinny znaleźć się w opisie zdarzenia przyszłego.
Wyjaśniam również, że nie odniosłem się do przedstawionych we wniosku kwot i wyliczeń, ponieważ ewentualne obliczenie należnego podatku nie należy do moich kompetencji. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, gdyż prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez Organ podatkowy, w toku ewentualnego postępowania podatkowego. Wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie dokonałem oceny stanowiska w odniesieniu do kwot wskazanych we wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right