Interpretacja indywidualna z dnia 28 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.524.2024.2.RS

Skutki podatkowe działu spadku.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych działu spadku. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 5 sierpnia 2024 r. oraz 8 sierpnia 2024 r. (daty wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Odziedziczył Pan wraz z bratem spadek po matce, w udziałach po 1/2 każdy, na podstawie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia rep. (...) z (...) 2024 r. sporządzonego przez notariusza (...) w (...).

Zgodnie z Zaświadczeniem (...) Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w (...) podatek od spadków i darowizn nie należał się.

W skład spadku wchodziły m.in. środki finansowe w łącznej wysokości ok. (...) tys. zł oraz lokal mieszkalny o pow. użytkowej (...) m² (...) położony w (...) przy ul. (...).

Mama nabyła udział 1/2 w lokalu na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności rep. (...) z (...) 2008 r., notariusz (...), oraz udział 1/2 na podstawie Postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (...), wydanego (...) 2013 r., przez Sąd Rejonowy (...) w (...) Wydział (...) oraz Ugody (...), sporządzonej (...) 2013 r. przez Sąd Rejonowy (...) w (...) Wydział (...) Cywilny.

Wartość lokalu mieszkalnego szacuje Pan wraz z bratem teraz na (...) tys. zł (po publikacji ogłoszeń za taką kwotę zgłaszał się kupiec). Brat chciałby zatrzymać lokal mieszkalny dla siebie i zamierza Pana spłacić. Spłata dla Pana ma wynieść połowę wartości rynkowej mieszkania czyli (...) tys. zł.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisuzdarzenia przyszłego

W skład masy spadkowej wchodziły następujące składniki mienia:

a)lokal mieszkalny szacunkowa wartość (...) zł,

b)samochód osobowy (...) rok produkcji (...), szacunkowa wartość (...) zł,

c)środki finansowe w Banku (...): (...) zł,

d)waluta (...) USD ("w kieszeni") wartość (...) zł,

e)waluta (...) EURO ("w kieszeni") wartość (...) zł.

Dział spadku będzie polegać na tym, że brat otrzyma lokal mieszkalny w całości, zaś Pan otrzyma pozostałe składniki masy spadkowej mienia plus dopłatę. Umowa o dział spadku wyczerpie całość odziedziczonego majątku i kolejne umowy nie będą zawierane.

Przy dziale spadku brat otrzyma mieszkanie warte około (...) tys. zł, Pan otrzyma pozostały majątek, czyli samochód oraz środki pieniężne o łącznej wartości (...) tys. zł a dodatkowo brat dopłaci (...) tys. zł.

Pytanie

Czy dział spadku polegający na przyznaniu bratu 100% prawa własności do przedmiotowego lokalu mieszkalnego z obowiązkiem spłaty będzie skutkować dla Pana obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, od momentu nabycia nieruchomości przez spadkodawcę upłynął okres dłuższy niż 5 lat. Pana stan posiadania: przed podziałem spadku wynosi: środki finansowe (...) tys. zł + udział 1/2 w nieruchomości wartości (...) tys. Razem (...) tys. Po podziale majątku będzie wynosić: środki finansowe (...) tys. zł + spłata (...) tys. zł. Razem (...) tys. zł, zatem nie ulegnie powiększeniu.

Biorąc pod uwagę powyższe podatek dochodowy od osób fizycznych nie będzie się należał.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

−jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

W niniejszej sprawie, jak wynika z opisu zdarzenia, odziedziczył Pan wraz z bratem spadek po matce, w udziałach po 1/2 każdy. Spadkodawczyni nabyła udział wynoszący 1/2 w lokalu mieszkalnym w 2008 r. i udział wynoszący 1/2 na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku oraz ugody z 2013 r.

Wartość lokalu mieszkalnego szacuje Pan wraz z bratem teraz na (...) tys. zł. Brat chciałby zatrzymać lokal mieszkalny dla siebie i zamierza Pana spłacić. Spłata dla Pana ma wynieść połowę wartości rynkowej mieszkania czyli (...) tys. zł.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan, że dział spadku będzie polegać na tym, że brat otrzyma lokal mieszkalny w całości, zaś Pan otrzyma pozostałe składniki masy spadkowej mienia plus dopłatę. Umowa o dział spadku wyczerpie całość odziedziczonego majątku i kolejne umowy nie będą zawierane. Przy dziale spadku brat otrzyma mieszkanie warte około (...) tys. zł, Pan otrzyma pozostały majątek, czyli samochód oraz środki pieniężne o łącznej wartości (...) tys. zł a dodatkowo brat dopłaci (...) tys. zł.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Pana spłata w wyniku przeprowadzonego działu spadku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061).

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Z kolei art. 925 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 924 ww. Kodeksu:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 ustawy Kodeks cywilny:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Artykuł 1037 § 1 przywołanej ustawy wskazuje, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem będzie m.in. lokal mieszkalny, nastąpi ze spłatą, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Jeżeli, stosownie do treści art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zbycie takie mieści się w przysługującym podatnikowi udziale w spadku, wówczas nie stanowi odpłatnego zbycia a w konsekwencji źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W wyniku działu spadku Pana majątek nie ulegnie powiększeniu, gdyż – jak wskazał Pan w treści wniosku i jego uzupełnieniu – brat otrzyma mieszkanie warte około (...) tys. zł, a Pan otrzyma pozostały majątek, czyli samochód oraz środki pieniężne o łącznej wartości (...) tys. zł a dodatkowo brat dopłaci (...) tys. zł.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, dokonany dział spadku nie będzie stanowić odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a w konsekwencji otrzymana w ramach tego działu spłata od brata nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.