Interpretacja indywidualna z dnia 22 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.417.2024.2.AP

Ustalenie źródła przychodu w związku ze spłatą części wierzytelności.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 maja 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia źródła przychodu w związku ze spłatą części wierzytelności. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 lipca 2024 r.(wpływ 8 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pan samodzielną działalność gospodarczą pod nazwą: X z siedzibą w ….

Zakres Pana działalności gospodarczej to wykonywanie robót budowlanych na zlecenie. Przedmiotem Pana samodzielnej działalności gospodarczej do dnia złożenia wniosku nie jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności. Jest Pan podatnikiem czynnym VAT w zakresie podatku od towarów i usług zobowiązanym do składania deklaracji miesięcznych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan zobowiązany do opłacania od uzyskanego w roku podatkowym 2024 dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podatku dochodowego od osób fizycznych, wg stawki liniowej, w wysokości 19%. Zaliczki na podatek dochodowy od stawki liniowej w wysokości 19% opłaca Pan kwartalnie. Przewiduje Pan, że także w przyszłych latach podatkowych będzie zobowiązany do opłacania od uzyskanego dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podatek dochodowy od osób fizycznych wg stawki liniowej w wysokości 19% i nadal zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych będzie opłacał Pan kwartalnie. W roku podatkowym 2024 jest Pan zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zwanej dalej w skrócie „p.k.p.r.” Przewiduje Pan, że także w przyszłych latach będzie zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

20 marca 2024 r. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabył Pan szereg praw do wierzytelności od Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącej działalność pod firmą: Y Sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą w … (zwanej dalej w skrócie: „Spółką”); zwanymi dalej w skrócie: „wierzytelności nabytymi od Spółki”. Zawiadomił Pan wierzycieli o nabyciu opisanych powyżej praw do wierzytelności. Po zawarciu ww. umowy nabycia praw do wierzytelności w maju 2024 r. jeden z wierzycieli Spółki przekazał na Pana rachunek bankowy kwotę w wysokości 14 902 zł 51 gr, zwaną: „wierzytelnością nabytą od Spółki”. Przewiduje Pan, że także w przyszłości będzie otrzymywał od dłużników Spółki kwoty pieniężne dotyczące nabytych 20 marca 2024 r. od Spółki praw do wierzytelności.

W piśmie z 4 lipca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazał Pan, że nabył prawo do przedmiotowej wierzytelności na podstawie zawartej umowy ze sprzedawcą, tj. Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność pod firmą :Y Sp. z o.o. w likwidacji, dalej w skrócie zwaną: „Spółką”.

Nabyta wierzytelność przez Pana to kaucja gwarancyjna jaką Spółka przekazała dla zleceniodawcy w ramach zabezpieczenia gwarancji po wykonaniu zleconych prac tynkarskich. Nabyta wierzytelność nie była wierzytelnością trudną. Nie istniała w jej przypadku wątpliwość ściągnięcia roszczenia, aczkolwiek w przypadku zwłoki w jej zwrocie strona byłaby zobowiązana do poniesienia wydatków na ewentualny proces sądowy oraz jej windykację.

Umowa nabycia wierzytelności nie zawiera postanowienia umożliwiającego dokonanie zwrotu wierzytelności lub jej części dla Spółki jako pierwotnego wierzyciela. Nabyte wierzytelności stanowią w dacie ich nabycia wierzytelności niewymagalne. Nie otrzymuje Pan z tytułu wierzytelności (nie dojdzie do przekazania przez Spółkę) jakiegokolwiek wynagrodzenia związanego z nabyciem wierzytelności (np. premia, prowizja).

Cena za jaką nabył Pan wierzytelności nie odzwierciedla jej wartości nominalnej. Cena rynkowa wierzytelności przez Pana nie jest znana, gdyż ww. wierzytelności nie były oraz nie są przekazane do obrotu rynkowego. Pomiędzy Panem (nabywca wierzytelności) a Y Sp. z o.o. w likwidacji są powiązania osobowe, gdyż jest Pan likwidatorem Y Sp. z o.o. w likwidacji.

Pytania

1.Czy wpłaconą na Pana rachunek bankowy przez dłużnika Spółki w maju 2024 r. wierzytelność jest Pan zobowiązany uznać w całości za przychód z działalności gospodarczej oraz zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jako pozostały przychód z działalności gospodarczej - który to przychód jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%?

2.Czy wpłacone w przyszłości na Pana rachunek bankowy przez dłużników Spółki wierzytelności będzie Pan zobowiązany uznać w całości za przychód z działalności gospodarczej oraz zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jako pozostały przychód z działalności gospodarczej - który przychód będzie opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%?

Pana stanowisko w sprawie (przedstawione ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Ad. 1.

Stosownie do art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się wszelkie kwoty pieniężne, w tym także kwoty nie otrzymane.

Pana zdaniem, dotyczy to także kwot uzyskanych przez Pana z tytułu nabytych praw do wierzytelności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Dlatego też, z uwagi na powyższe, wpłaconą na Pana rachunek bankowy przez dłużnika Spółki w maju 2024 r. wierzytelność jest Pan zobowiązany uznać w całości za przychód z działalności gospodarczej oraz zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jako pozostały przychód z działalności gospodarczej - który to przychód jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%.

Ad. 2.

Stosownie do art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się wszelkie kwoty pieniężne, w tym także kwoty nie otrzymane.

Pana zdaniem, dotyczyć to będzie także kwot uzyskanych w przyszłości przez Pana z tytułu nabytych praw do wierzytelności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Dlatego też, z uwagi na powyższe, wpłacone w przyszłości na Pana rachunek bankowy przez dłużników Spółki wierzytelności lub ich części będzie Pan zobowiązany uznać w całości za przychód z działalności gospodarczej oraz zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jako pozostały przychód z działalności gospodarczej - który przychód będzie opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl zasady zawartej w art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in.:

·pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza,

·pkt 7 - kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei, zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Zatem – co do zasady − nie są przychodami z działalności gospodarczej takie przychody, które zostały zaliczone przez ustawodawcę do pozostałych źródeł przychodów znajdujących się w katalogu źródeł przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy), tj. m.in. do przychodów z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych.

Ustawodawca wyraźnie bowiem rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodu, m.in. z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych; dokonany podział ma charakter rozłączny.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cyt. ustawy:

W myśl art. 14 ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 18 ww. ustawy:

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wskazane w tym przepisie kategorie przychodów z praw majątkowych zostały wymienione jedynie przykładowo, a zatem możliwe jest uznanie za prawa majątkowe również innych praw wprost w ustawie niewymienionych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie wykonywania robót budowlanych na zlecenie. Przedmiotem Pana działalności gospodarczej do dnia złożenia wniosku nie jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan zobowiązany do opłacania od uzyskanego w roku podatkowym 2024 dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podatku dochodowego od osób fizycznych, wg stawki liniowej, w wysokości 19%. Zaliczki na podatek dochodowy od stawki liniowej w wysokości 19% opłaca Pan kwartalnie. Przewiduje Pan, że także w przyszłych latach podatkowych będzie zobowiązany do opłacania od uzyskanego dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podatek dochodowy od osób fizycznych wg stawki liniowej w wysokości 19% i nadal zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych będzie opłacał Pan kwartalnie. W roku podatkowym 2024 jest Pan zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przewiduje Pan, że także w przyszłych latach będzie zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. 20 marca 2024 r. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabył Pan szereg praw do wierzytelności od Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zawiadomił Pan wierzycieli o nabyciu opisanych powyżej praw do wierzytelności. Po zawarciu ww. umowy nabycia praw do wierzytelności w maju 2024 r. jeden z wierzycieli Spółki przekazał na Pana rachunek bankowy kwotę w wysokości 14 902 zł 51 gr, zwaną: „wierzytelnością nabytą od Spółki”. Przewiduje Pan, że także w przyszłości będzie otrzymywał od dłużników Spółki kwoty pieniężne dotyczące nabytych 20 marca 2024 r. od Spółki praw do wierzytelności. Nabył Pan prawo do przedmiotowej wierzytelności na podstawie zawartej umowy ze sprzedawcą, tj. Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Nabyta wierzytelność przez Pana to kaucja gwarancyjna jaką Spółka przekazała dla zleceniodawcy w ramach zabezpieczenia gwarancji po wykonaniu zleconych prac tynkarskich. Nabyta wierzytelność nie była wierzytelnością trudną. Nie istniała w jej przypadku wątpliwość ściągnięcia roszczenia, aczkolwiek w przypadku zwłoki w jej zwrocie strona byłaby zobowiązana do poniesienia wydatków na ewentualny proces sądowy oraz jej windykację. Umowa nabycia wierzytelności nie zawiera postanowienia umożliwiającego dokonanie zwrotu wierzytelności lub jej części dla Spółki jako pierwotnego wierzyciela. Nabyte wierzytelności stanowią w dacie ich nabycia wierzytelności niewymagalne. Nie otrzymuje Pan z tytułu wierzytelności (nie dojdzie do przekazania przez Spółkę) jakiegokolwiek wynagrodzenia związanego z nabyciem wierzytelności (np. premia, prowizja). Cena za jaką nabył Pan wierzytelności nie odzwierciedla jej wartości nominalnej. Cena rynkowa wierzytelności przez Pana nie jest znana, gdyż ww. wierzytelności nie były oraz nie są przekazane do obrotu rynkowego.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę będzie stanowił interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Będą to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych.

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia wierzytelności (cesji wierzytelności), wygasa u dotychczasowego wierzyciela stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem. Jednocześnie, powstają nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie nabywcy wierzytelności (wierzyciela), który stał się jej właścicielem na mocy umowy sprzedaży nie powstaje w momencie dokonania cesji przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do czasu faktycznej realizacji wierzytelności – spłaty wierzytelności przez dłużnika, podatnik nie uzyskuje przychodu.

Natomiast transakcja spłaty wierzytelności na gruncie przepisów prawa podatkowego, którą podatnik nabył w wyniku cesji wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze, w myśl powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ww. ustawy.

Przychodem z praw majątkowych w takim przypadku jest uiszczona przez dłużnika kwota wierzytelności. Przychód powstaje w dacie faktycznego otrzymania należności od dłużnika tej wierzytelności.

W sytuacji zatem, gdy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, której przedmiotem nie jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności, zawiera umowę o przeniesienie (przelew, cesję) obcych wierzytelności w rozumieniu powołanych przepisów ustawy Kodeks cywilny, to uzyskane przychody z ww. wierzytelności kwalifikują się do przychodów z praw majątkowych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - bez względu na to, czy osoba ta jest podmiotem gospodarczym oraz czy omawiana działalność w zakresie nabywania (skupu) obcych wierzytelności została wpisana do ewidencji działalności gospodarczej. Ponadto, podatników osiągających przychody z praw majątkowych, o których mowa, nie dotyczy obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Reasumując stwierdzić należy, że - skoro przedmiotem Pana działalności nie jest obrót wierzytelnościami - to w sytuacji spłaty przez dłużnika wierzytelności na Pana rachunek bankowy po Pana stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, nieprawidłowe jest Pana stanowisko, zgodnie z którym wpłaconą w maju 2024 r. (oraz wpłaconą w przyszłości) na Pana rachunek bankowy przez dłużnika Spółki wierzytelność jest Pan zobowiązany uznać w całości za przychód z działalności gospodarczej oraz zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jako pozostały przychód z działalności gospodarczej - który to przychód jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w wysokości 19%.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe będą zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym przedstawionych we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).