Interpretacja indywidualna z dnia 19 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.462.2024.2.KD

Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów kradzieży pieniędzy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w związku z kradzieżą środków pieniężnych z rachunków bankowych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 sierpnia 2024 r. (data wpływu 16 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym, prowadzącym od 2 maja 2020 r. działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod firmą: (…), NIP: (…), REGON: (…). W ramach prowadzonej działalności świadczy Pan, m.in. usługi z zakresu wykonywania instalacji elektrycznych, sklasyfikowane pod symbolem PKD - 43.21.Z. Jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz podatnikiem podatku dochodowego.

(…) 2024 r. w (…) nieznani sprawcy, w nieokreślonym miejscu, ze skutkiem, doprowadzili Pana do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci środków pieniężnych w łącznej kwocie (…) zł, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej za pomocą wprowadzenia Pana w błąd, co do swojej tożsamości w ten sposób, że dzwoniąc na Pana numer telefonu, sprawcy podali się za pracowników (…), tj. banku, w którym prowadzi Pan swoje rachunki bankowe. Następnie nieznani sprawcy pod pozorem zabezpieczenia pieniędzy na Pana rachunkach bankowych nakłonili Pana do przelania środków pieniężnych, w łącznej kwocie (…) zł na rzekomo bezpieczny rachunek bankowy, czym sprawcy działali na Pana szkodę.

Nieznany sprawca zadzwonił na Pana numer telefonu, który wykorzystuje Pan przy prowadzeniu działalności gospodarczej i podał się za pracownika ww. banku, w którym prowadzi Pan rachunki bankowe, w tym ujawnione w rejestrze podatników VAT. Osoba, z którą Pan rozmawiał, poinformowała Pana, że środki na Pana rachunkach bankowych są zagrożone i w celu ich zabezpieczenia musi Pan jak najszybciej dokonać przelewu tych środków na bezpieczny rachunek bankowy. Podjął Pan oczywiście czynności mające na celu zweryfikowanie, czy osoba, z którą rozmawia, rzeczywiście jest pracownikiem banku. Osoba ta udzieliła wyczerpujących odpowiedzi na Pana pytania weryfikujące. Osoba ta była dobrze przygotowana w zakresie Pana danych i Pana działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, że dzwoniący cały czas wywierał na Panu silną presję jak najszybszego działania w celu zabezpieczenia środków pieniężnych przed ich kradzieżą. Pozostawał Pan więc w silnie stresującej sytuacji, z uwagi na znaczną ilość środków, jakie posiadał na rachunkach bankowych. Zaznaczyć należy, że sprawcy doprowadzili Pana do przekazania im środków z Pana rachunków bankowych.

W obliczu faktu, że w doniesieniach medialnych często pojawiają się informacje o kradzieżach środków z rachunków bankowych, a także fakt, że część z kradzieży jest przerywana, czy też udaremniana przez banki, które reagują na nietypowe ruchy, czy operacje pieniężne, czy też zlecenia zarejestrowane na rachunkach bankowych swoich klientów, zastosował się Pan do poleceń nieznanych sprawców pozostając w przekonaniu, że będzie to najbezpieczniejszy sposób postępowania.

Pana działanie podyktowane było chęcią zabezpieczenia środków pieniężnych przed ich kradzieżą. Nigdy dotąd nie padł Pan ofiarą próby wyłudzenia, stąd pod presją czasu i stresu dzwoniący zdołali Pana przekonać, co do tego, że faktycznie są pracownikami banku (…).

Ponownie podkreślić należy, że dzwoniący był bardzo dobrze przygotowany do rozmowy z Panem, tj. znał dane, o które Pan go pytał w toku weryfikacji, sprawnie, szybko i pewnie odpowiadał na pytania. Dzwoniący wydawał się również być bardzo dobrze zaznajomiony z procedurami bankowymi, sposobem weryfikacji klienta, itd.

Po odkryciu, że padł Pan ofiarą oszustwa, niezwłocznie, tj. jeszcze (…) 2024 r., złożył Pan na Komisariacie Policji zawiadomienie o fakcie popełnienia przestępstwa oszustwa. Następnie (…) 2024 r. ponownie stawił się Pan na Komisariacie Policji w celu uzupełnienia swoich wyjaśnień i przedłożenia kolejnych dowodów. W chwili obecnej Policja prowadzi czynności w przedmiotowej sprawie, których termin zakończenia jest trudny do przewidzenia.

Pytanie

Czy opisana w zdarzeniu przyszłym strata, powstała w wyniku przestępstwa popełnionego przez niezidentyfikowaną (na chwilę składania wniosku) osobę, będzie stanowić dla Pana koszt uzyskania przychodu w okresie, w którym otrzyma Pan postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie, wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm., dalej jako: „ustawa o PIT”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej, jako ewentualnego kosztu uzyskania przychodu. Wyjątkiem od przedstawionej wyżej reguły jest sytuacja, gdy ustawa o PIT wyraźnie wskazuje przynależność wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia danego wydatku do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Zważywszy na powyższe, w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej kosztem uzyskania przychodów będzie taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

·został poniesiony przez podatnika, tj. został pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

·jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w żaden sposób zwrócona;

·pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

·poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;

·został właściwie udokumentowany;

·nie znajduje się w grupie wydatków określonych w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT, stanowić mogą koszty uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. W rezultacie, do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym. Jednocześnie, należy przy tym podkreślić, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika lub podległych pracowników działających - co do zasady - na rzecz i w Pana interesie.

Pana zdaniem, wszystkie powyższe przesłanki co do możliwości zaliczenia opisanej we wniosku straty w środkach pieniężnych do kosztów uzyskania przychodu zostały spełnione.

Przede wszystkim wydatek na pokrycie straty został poniesiony przez Pana, będącego podatnikiem na gruncie ustawy o PIT, tj. to Pan pokrył ten wydatek ze swoich zasobów majątkowych, a wydatek ten będzie miał definitywny (rzeczywisty) charakter, tj. wartość poniesionego wydatku nie została i nie zostanie Panu w jakikolwiek sposób zwrócona. Strata pozostaje w związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Środki pieniężne, które Pan stracił stanowiły środki wykorzystywane w działalności gospodarczej i miały służyć jej prowadzeniu. Wydatek na pokrycie straty poniesiony zostanie w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów. Pokrycie straty ma też wpływ na dalsze funkcjonowanie Pana w obrocie gospodarczym. Przedmiotowy koszt zostanie też właściwie udokumentowany, tj. w momencie podjęcia decyzji o zaliczeniu straty do kosztów podatkowych będzie Pan posiadać stosowne dokumenty, które w sposób definitywny będą wskazywały na przyczynę powstania straty oraz będą wprost wyjaśniały przyczyny jej powstania. Pana zdaniem, powyższa przesłanka zostanie spełniona po uzyskaniu dokumentu potwierdzającego brak możliwości wykrycia sprawcy przestępstwa. Powyższe dokumenty potwierdzą definitywny charakter straty.

Wydatek w postaci straty w środkach pieniężnych nie znajduje się w grupie wydatków, które zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT podlegają wyłączeniu z kosztów podatkowych. Wśród wymienionych w negatywnym katalogu kosztów ujętym w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT nie wyszczególniono strat w środkach pieniężnych. Tym samym, co do zasady straty te, jako związane z Pana prowadzoną działalnością gospodarczą, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Jednocześnie, Pana zdaniem należy podkreślić, że zgodnie z obecną praktyką zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane również w aspekcie:

1.całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,

2.okoliczności, które spowodowały powstanie straty,

3.udokumentowania straty,

4.podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

W związku z brakiem w ustawie o PIT definicji straty, jak również środków obrotowych należy znaczenie to postrzegać w świetle wykładni językowej. Strata według Słownika Języka Polskiego PWN oznacza m.in. to co się przestało posiadać (link: https://sjp.pwn.pl/szukaj/strata%20.html). W praktyce przyjmuje się, że dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Należy podkreślić, że jedynie straty powstałe w trakcie normalnego, racjonalnego działania podatnika, ze szczególnym uwzględnieniem dochowania należytej staranności w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Jednocześnie, każdy przypadek straty, należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie i oceniać pod kątem całokształtu działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika.

Mając powyższe na uwadze, jednym z warunków uznania straty za koszt uzyskania przychodów jest stwierdzenie, że strata powstała pomimo dochowania przez podatnika należytej staranności.

Co do zasady, zgodnie z praktyką za stratę w środkach obrotowych można uznać wyłącznie skutki takiego nagłego i nieprzewidywalnego zdarzenia, które spowodowało uszczerbek w majątku podatnika, tj. utratę (bądź zmniejszenie wartości) składników majątku będących w posiadaniu podatnika lub stanowiących jego własność.

Strata nie może być też skutkiem działań lub zaniedbań podatnika. Jednocześnie, dla celów podatkowych tylko wydatek będący wynikiem przestępczej działalności powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Określając należytą staranność należy mieć na uwadze staranność ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju, chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonaniu pewnych czynności. W sytuacji, gdy wydatek będący wynikiem działalności przestępczej powstał na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia dla podatnika starannie działającego, niezawiniona strata może stanowić koszt uzyskania przychodów na gruncie ustawy o PIT.

Pana zdaniem, w przedstawionym we wniosku opisie sprawy podjął Pan stosowne działania zabezpieczające, co zostało wprost wskazane we wniosku, tj. dochował Pan należytej staranności w celu zapobieżenia powstaniu straty, tj.:

1.podjął Pan czynności mające na celu weryfikację dzwoniącej osoby, podającej się za pracownika banku;

2.po zdarzeniu natychmiast powiadomił Pan policję.

Pana zdaniem, dołożył Pan staranności wymaganej od racjonalnego podmiotu gospodarczego. W konsekwencji, sposób popełnienia przestępstwa w wyniku, którego powstała strata był nieprzewidywalny i niemożliwy do uniknięcia przez Pana, jako racjonalnie działającego podmiotu gospodarczego. Na trudność wykrycia przestępstwa, którego ofiarą Pan padł, znaczący wpływ miał incydentalny sposób jego popełnienia. Powstanie straty było bowiem wynikiem pojedynczego zdarzenia losowego, co również uzasadnia możliwość zaliczenia przedmiotowej straty do kosztów podatkowych. Jak podkreślono w stanie faktycznym, nigdy dotąd nie miał Pan do czynienia z tego rodzaju oszustwem. Stąd też działając w wysokim stresie (potęgowanym przez dzwoniących) i pod presją czasu podjął Pan działania mające na celu zweryfikowanie tożsamości dzwoniących.

Strata w środkach pieniężnych nie powstała z Pana winy, jako wynik Pana niedbalstwa lub naruszenia przepisów oraz braku odpowiedniego nadzoru nad działalnością Pana pracowników. Został Pan wprowadzony w błąd co do tożsamości dzwoniącej do Pana osoby i padł Pan ofiarą oszustwa. Tym samym, Pana zdaniem podjęte działania zabezpieczające w niniejszej sprawie świadczą o dochowaniu należytej staranności w celu zapobieżenia powstania straty w postaci ww. środków pieniężnych. Jednocześnie, w przedmiotowej sprawie zgodnie z praktyką organów podatkowych oraz sądów administracyjnych przesłanka stosownego udokumentowania poniesionej straty zostanie spełniona w związku z otrzymaniem dokumentów potwierdzających niemożność odzyskania straty.

Pana stanowisko znajduje potwierdzenie także w praktyce organów podatkowych:

• w interpretacji z 26 kwietnia 2024 r. Nr 0111-KDIB1-1.4010.484.2021.15.BS,
• w interpretacji z 13 maja 2019 r. Nr 0112-KDIL3-1.4011.101.2019.1.AG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe tylko dlatego, że w jego ocenie w przedstawionym stanie faktycznym podatnik nie dochował należytej staranności,
• w interpretacji z 3 grudnia 2020 r. Nr 0115-KDIT3.4011.564.2020.2.MJ, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał że: „W przypadku strat w majątku obrotowym (środków pieniężnych) trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Możliwość zaliczenia poniesionej straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest jednak od spełnienia następujących warunków: strata musi być związana z prowadzoną działalnością, jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika, musi być właściwie udokumentowana, podatnik winien podjąć właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty. Powyższe oznacza, iż jeżeli strata w środkach obrotowych jest następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, jeśli jednocześnie podatnik zachował należną staranność, przeciwdziałając ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku, to powstałą stratę będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto, aby zaliczyć poniesioną stratę do kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest spełnienie warunku formalnego, tj. właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy, np. policję (umorzenie dochodzenia), komornika sądowego (postanowienie), itp.”
• w interpretacji z 27 kwietnia 2016 r. Nr IBPB-1-2/4510-271/16/AK, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał że: „W związku z powyższym stwierdzić należy, że strata w środkach obrotowych powstała na skutek wyłudzenia może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia, tj. w dniu, na który ujęto ją jako koszt w księgach rachunkowych. Przy czym dzień, na który strata zostanie ujęta w księgach rachunkowych będzie tożsamy z dniem otrzymania przez Wnioskodawcę postanowienia o umorzeniu śledztwa. Zatem stanowisko, że Wnioskodawca jest uprawniony do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty spowodowanej przez wpłatę na konto wskazane przez oszusta na dzień otrzymania postanowienia o umorzeniu śledztwa jest prawidłowe.”

Mając na uwadze przedmiotowy opis sprawy oraz zaprezentowane przepisy prawa podatkowego, Pana zdaniem uznać należy, że w przedmiotowym przypadku:

1.dopełnił Pan należytej staranności weryfikując tożsamość dzwoniącej osoby i zgłaszając natychmiast właściwym służbom całe zdarzenie,

2.podjął Pan wszelkie możliwe w okolicznościach sprawy działania zmierzające do odzyskania utraconych środków, jak również,

3.będzie Pan dysponować dokumentami potwierdzającymi podjęcie ww. działań i czynności,

tym samym strata, o której mowa we wniosku, stanowi w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zważywszy na powyższe, w Pana ocenie, opisana we wniosku strata w środkach pieniężnych powstała w wyniku popełnienia przestępstwa przez niezidentyfikowane (na chwilę składania wniosku) osoby, stanowi dla Pana koszt uzyskania przychodu w okresie, w którym otrzyma Pan postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie, wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu ze źródła przychodu lub realną szansą powstania przychodu podatkowego, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła jego uzyskiwania.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w stosownych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Jednocześnie podkreślić należy, że nieujęcie danego wydatku w katalogu kosztów niepotrącalnych, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie oznacza automatycznie, że inne koszty w nim niewymienione, tymi kosztami mogą być. W takim przypadku należy bowiem badać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodu (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu).

Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien więc wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym. W tym celu każdorazowo wymagana jest ocena istnienia związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Przedmiotem Pana wątpliwości jest kwestia ustalenia,czy w świetle przedstawionego opisu sprawy poniesiona przez Pana strata w postaci utraty środków pieniężnych powstała w wyniku oszustwa (kradzież środków pieniężnych z rachunków bankowych), stanowi koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wśród wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów ujętym w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być jednak każdorazowo oceniane w aspekcie:

·całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,

·okoliczności, które spowodowały powstanie straty,

·udokumentowania straty,

·podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Przyjmuje się, że dla celów podatkowych, tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli więc faktycznie poniesiono stratę - mimo prowadzenia racjonalnych działań w ramach działalności gospodarczej lub strata ta poniesiona została w wyniku zdarzeń losowych, chociaż starannie zabezpieczono się przed jej powstaniem, ponadto poniesienie straty było właściwie udokumentowane i nie miało związku z nadużyciami, niegospodarnością lub zaniedbaniem podatnika (brak nadzoru i odpowiedzialności) mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Przy czym kradzież ta nie może być skutkiem działań lub zaniedbań podatnika, np. niewłaściwego zabezpieczenia składników majątkowych. Ocena, czy podatnik dochował należytej staranności przy zabezpieczeniu składników majątkowych ma charakter indywidualny i jest uzależniona od konkretnych faktów i okoliczności towarzyszących powstałej stracie.

Powyższe oznacza, że jeżeli strata w środkach obrotowych jest normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, jeśli jednocześnie podatnik zachował należną staranność, przeciwdziałając ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku, to powstałą stratę będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ponadto, aby zaliczyć poniesioną stratę do kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest spełnienie warunku formalnego, tj. właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy, np. Policję (umorzenie dochodzenia), komornika sądowego (postanowienie), itp.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym prowadzącym od 2 maja 2020 r. działalność gospodarczą. (...) 2024 r. nieznani sprawcy doprowadzili Pana do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci środków pieniężnych w kwocie w łącznej wysokości (…) zł, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej za pomocą wprowadzenia Pana w błąd, co do swojej tożsamości w ten sposób, że dzwoniąc na Pana numer telefonu sprawcy podali się za pracowników banku (…), tj. banku, w którym prowadzi Pan swoje rachunki bankowe. Następnie nieznani sprawcy pod pozorem zabezpieczenia pieniędzy na Pana rachunkach bankowych nakłonili Pana do przelania środków pieniężnych, w łącznej kwocie (…) zł na rzekomo bezpieczny rachunek bankowy, czym sprawcy działali na Pana szkodę. Nieznany sprawca zadzwonił na Pana numer telefonu, który wykorzystuje Pan przy prowadzeniu działalności gospodarczej i podał się za pracownika ww. banku, w którym prowadzi Pan rachunki bankowe, w tym ujawnione w rejestrze podatników VAT. Osoba, z którą Pan rozmawiał poinformowała Pana, że środki na Pana rachunkach bankowych są zagrożone i w celu ich zabezpieczenia musi Pan jak najszybciej dokonać przelewu tych środków na bezpieczny rachunek bankowy. Podjął Pan oczywiście czynności mające na celu zweryfikowanie, czy osoba, z którą rozmawia rzeczywiście jest pracownikiem banku. Osoba ta udzieliła wyczerpujących odpowiedzi na Pana pytania weryfikujące. Osoba ta była dobrze przygotowana w zakresie Pana danych i Pana działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, że dzwoniący cały czas wywierał na Panu silną presję jak najszybszego działania w celu zabezpieczenia środków pieniężnych przed ich kradzieżą. Pozostawał Pan więc w silnie stresującej sytuacji, z uwagi na znaczną ilość środków jakie posiadał na rachunkach bankowych. Zaznaczyć należy, że sprawcy doprowadzili Pana do przekazania im środków z Pana rachunków bankowych. W obliczu faktu, że w doniesieniach medialnych często pojawiają się informacje o kradzieżach środków z rachunków bankowych, a także fakt, że część z kradzieży jest przerywana, czy też udaremniana przez banki, które reagują na nietypowe ruchy, czy operacje pieniężne, czy też zlecenia zarejestrowane na rachunkach bankowych swoich klientów, zastosował się Pan do poleceń nieznanych sprawców pozostając w przekonaniu, że będzie to najbezpieczniejszy sposób postępowania. Pana działanie podyktowane było chęcią zabezpieczenia środków pieniężnych przed ich kradzieżą. Podkreślił Pan, że nigdy dotąd nie padł ofiarą próby wyłudzenia, stąd pod presją czasu i stresu dzwoniący zdołali Pana przekonać, co do tego, że faktycznie są pracownikami banku (…). Podkreślił Pan, że dzwoniący był bardzo dobrze przygotowany do rozmowy z Panem, tj. znał dane, o które Pan go pytał w toku weryfikacji, sprawnie, szybko i pewnie odpowiadał na pytania. Dzwoniący wydawał się również być bardzo dobrze zaznajomiony z procedurami bankowymi, sposobem weryfikacji klienta, itd. Po odkryciu, że padł Pan ofiarą oszustwa niezwłocznie, tj. (…) 2024 r., złożył Pan na Komisariacie Policji zawiadomienie o fakcie popełnienia przestępstwa oszustwa. Następnie (...) 2024 r. ponownie stawił się Pan na Komisariacie Policji w celu uzupełnienia swoich wyjaśnień i przedłożenia kolejnych dowodów. W chwili obecnej Policja prowadzi czynności w przedmiotowej sprawie, których termin zakończenia jest trudny do przewidzenia.

Wobec tak przedstawionej treści wniosku, należy stwierdzić, że opisane zdarzenie nie może być uznane za zdarzenie losowe, niezależne od dochowania staranności w zapobieganiu powstania straty. Prowadząc działalność gospodarczą ponosi Pan ryzyko z nią związane, a w celu jego wyeliminowania winien Pan podjąć wszelkie niezbędne działania zabezpieczające przed powstaniem straty, zwłaszcza w przypadku obrotu mieniem o znacznej wartości. W przedmiotowej sprawie nie można natomiast uznać, że dochowano należytej staranności, skoro dokonał Pan przelewu środków pieniężnych na wskazany przez sprawców rachunek bankowy na podstawie jednej rozmowy telefonicznej.

Określając należytą staranność, należy mieć na uwadze staranność ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju, chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonaniu pewnych czynności. Jest to zatem pewne obiektywne minimum, którego można, a wręcz należy oczekiwać od przeciętnego człowieka. Ocena należytej staranności w zakresie prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej musi tym bardziej uwzględniać zawodowy charakter tej działalności. W tym przypadku, zawodowy charakter działalności określa obiektywny wzorzec wymaganej staranności.

Podkreślić równocześnie należy, że uczestniczące w obrocie gospodarczym podmioty prowadzące działalność gospodarczą na własne ryzyko, nie mogą wynikających z niego konsekwencji „przerzucać” na Skarb Państwa. Ciężar właściwego rozporządzania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach bankowych spoczywał na Panu, a samo zaistnienie sytuacji opisanej we wniosku, nie uprawnia do zaliczenia powstałej straty do kosztów uzyskania przychodów.

Zatem, mając na uwadze całokształt okoliczności przedstawionych we wniosku, nie może Pan zaliczyć skradzionej gotówki do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Tym samym, stanowisko Pana należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Odnosząc się do przywołanych przez Pana interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuję się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie mam możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).