Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 30 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.301.2024.3.EW

Uznanie Sprzedających za podatników podatku VAT z tytułu sprzedaży działki, zastosowania zwolnienia od podatku dla tej sprzedaży oraz dokumentowania sprzedaży działki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

2 maja 2024 r. wpłynął Pana wniosek wspólny z 25 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Sprzedających za podatników podatku VAT z tytułu sprzedaży działki nr 1, zastosowania zwolnienia od podatku dla tej sprzedaży oraz dokumentowania sprzedaży działki.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania - pismem z 25 czerwca 2024 r. (wpływ 28 czerwca 2024 r.) oraz pismem z 15 lipca 2024 r. (wpływ 19 lipca 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

  • A.A.

2)Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

  • B.B.

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną i nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Współmałżonka Wnioskodawcy B.B. nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania), zwana dalej Współmałżonką.

Wnioskodawca oraz Współmałżonka są współwłaścicielami na zasadzie wspólności małżeńskiej (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska) nieruchomości gruntowej zabudowanej, zlokalizowanej przy (…) w (…), składającej się z działki ewidencyjnej o numerze 1. Współwłasność nieruchomości Wnioskodawcy wynika z aktu notarialnego z 10 października 2014 r. Zgodnie z treścią tego aktu notarialnego, 10 października 2014 r. doszło do zawarcia umowy sprzedaży, na mocy której Wnioskodawca oraz Współmałżonka nabyli odpłatnie od osób fizycznych prawo własności do niezabudowanej wówczas nieruchomości gruntowej zlokalizowanej przy ul. (…) w (…), składającej się z działki ewidencyjnej o numerze 1 (zwaną dalej Nieruchomością). Nabycie Nieruchomości nastąpiło do majątku objętego łączącą małżonków wspólnością ustawową.

Na dzień sprzedaży (tj. 10 października 2014 r.) była to Nieruchomość niezabudowana, z dostępem do drogi publicznej, zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, sklasyfikowana jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe (oznaczone symbolem Bz).

Umowa sprzedaży Nieruchomości była opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa sprzedaży Nieruchomości nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawcy oraz Współmałżonce w związku z nabyciem Nieruchomości nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nieruchomość została nabyta przez małżonków do ich majątku prywatnego. Nabycie Nieruchomości nastąpiło w celu zwiększenia majątku prywatnego małżonków, przy czym celem zakupu Nieruchomości nie była dalsza jej odsprzedaż (nie była nabyta w celu odsprzedaży z zyskiem).

Wnioskodawca wraz ze Współmałżonką są wspólnikami spółki jawnej.

18 maja 2007 r. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym spółka jawna działająca pod firmą Spółka A, o numerze KRS (…) (dalej jako Spółka Jawna). Wspólnikami Spółki Jawnej są wyłącznie Wnioskodawca oraz Współmałżonka. Przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej Spółki Jawnej zgodnie z wpisem do KRS, jest sprzedaż detaliczna pozostałych nowych wyrobów prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.78.Z). Ponadto, Spółka Jawna prowadzi działalność w zakresie komercyjnego wynajmu powierzchni pod działalność usługową. Spółka Jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

11 marca 2015 r. Spółka Jawna zawarła umowę o wykonanie prac projektowych z C.C., prowadzącym studio architektury, na mocy której C.C. zobowiązał się wykonać opracowanie projektu budowlanego dla budynku handlowo-usługowego położonego w (…) przy ul. (…) na działce nr 1.

W ramach umowy C.C. zobowiązał się wykonać następujące prace:

(1.)Przygotowanie materiałów wyjściowych do projektowania, w tym uzyskanie warunków technicznych bądź oświadczeń o możliwości przyłączenia do sieci, uzyskanie warunków technicznych wejścia na teren miejski z przyłączami i miejscami postojowymi, wykonanie mapy do celów projektowych, wykonanie badań podłoża gruntowego.

(2.)Projekt wstępny obejmujący założenia do akceptacji przez Spółkę Jawną: propozycja rozwiązań funkcjonalnych kondygnacji i elewacji budynku, założenia materiałowe. Dokumentacja dotyczy budynku o trzech kondygnacjach nadziemnych o łącznej powierzchni użytkowej ok. 1000 m2 w ewentualnym podpiwniczeniem ok. 150 m2.

(3.)Projekt zagospodarowania terenu wraz z przyłączami wody, kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz dojść, dojazdów, miejsc postojowych.

(4.)Projekt budowlany z elementami wykonawczymi zawierający część: architektoniczną i konstrukcyjną. Projekt budowlany zawierający część: instalacji wewnętrznej gazu i ogrzewania, wentylacji mechanicznej, instalacji wewnętrznej wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, instalacji wewnętrznej elektrycznej i teletechnicznej.

(5.)Uzyskanie wymaganych przepisami szczególnymi sprawdzeń, uzgodnień, opinii i zezwoleń niezbędnych do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Dokumentacja miała być przygotowana dla budynku zgodnie z zapisami decyzji o warunkach zabudowy.

4 maja 2015 r. została wydana decyzja o warunkach zabudowy na rzecz C.C., i następnie przeniesiona na rzecz Wnioskodawcy i Współmałżonki, na mocy decyzji z 13 sierpnia 2015 r.

2 października 2015 r. Wnioskodawca wraz ze Współmałżonką złożyli wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę. 18 listopada 2015 r. Prezydent Miasta (…) wydał decyzję nr (…). Przedmiotem tej decyzji było zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę dla Wnioskodawcy i jego Współmałżonki. Pozwolenie na budowę obejmowało budowę budynku handlowo-usługowego z wewnętrzną instalacją gazową, wentylacji mechanicznej, gazów medycznych, z 2 zjazdami publicznymi z ul. (…) oraz urządzeniami budowlanymi na działkach nr 1 i części działki nr 2 obr. (…), wg projektu opracowanego przez C.C. (dalej jako Budynek Handlowo-Usługowy).

Na podstawie obopólnej zgody, Wnioskodawca i Współmałżonka przekazali Nieruchomość gruntową do używania Spółce Jawnej. Na tej podstawie Spółka Jawna z własnych środków wybudowała na terenie użyczonej Nieruchomości gruntowej Budynek Handlowo-Usługowy. Ponadto, na Nieruchomości gruntowej Spółka Jawna sfinansowała i wybudowała śmietnik (murowany) oraz mur (o długości 4 metrów), które są trwale z gruntem związane.

Spółka Jawna odliczyła podatek VAT naliczony z tytułu nakładów poniesionych na Nieruchomość. Wszystkie wydatki na wybudowanie Budynku Handlowo-Usługowego oraz pozostałych wymienionych zabudowań zostały poniesione wyłącznie przez Spółkę jawną.

Decyzją z 9 marca 2017 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla Miasta (…), po rozpatrzeniu wniosku Wnioskodawcy i Współmałżonki, udzielił pozwolenia na użytkowanie Budynku Handlowo-Usługowego (w tym na …) z wewnętrzną instalacją gazową, wentylacji mechanicznej, gazów medycznych, z dwoma zjazdami publicznymi z ul. (…) oraz urządzeniami budowlanymi na działkach nr 1 i 2 przy ul. (…) w (…), zrealizowanego na podstawie decyzji pozwolenia na budowę z dnia 18 listopada 2015 r.

Nigdy nie doszło do przeniesienia opisanych powyżej decyzji na Spółkę Jawną (tj. decyzji o warunkach zabudowy, pozwolenia na budowę, pozwolenia na użytkowanie).

Budynek Handlowo-Usługowy od momentu wybudowania i wydania pozwolenia na jego użytkowanie, wykorzystywany był przez Spółkę Jawną na potrzeby prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Część powierzchni budynku była wynajmowana podmiotom trzecim. W okresie od 1 marca 2017 r. do 31 listopada 2018 r. Spółka Jawna wykorzystywała część powierzchni Budynku Handlowo-Usługowego na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Natomiast od 1 grudnia 2018 r. Spółka Jawna wynajęła już całą powierzchnię Budynku Handlowo-Usługowego zewnętrznym podmiotom gospodarczym. Najemcy korzystają z całej zabudowy tej Nieruchomości (budynek, śmietnik, mur).

Wnioskodawca i Współmałżonka nie ponosili nakładów na Nieruchomość związanych z jej zabudową. Jedyny wydatek poniesiony przez Wnioskodawcę i Współmałżonkę, to koszt zakupu Nieruchomości.

Wnioskodawca i Współmałżonka nie korzystali z Budynku Handlowo-Usługowego na potrzeby własne, w tym prywatne. Od momentu wybudowania Budynku Handlowo-Usługowego, wyłącznym faktycznym dysponentem budynku jest Spółka Jawna, początkowo wykorzystując go na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a następnie w całości wynajmując komercyjnie podmiotom trzecim.

Spółka Jawna pokrywa wydatki i ciężary oraz pobiera pożytki z Nieruchomości poprzez prowadzenie na Nieruchomości działalności gospodarczej.

Z prawnego punktu widzenia, tj. przepisów ustawy Kodeks cywilny, Wnioskodawca i Współmałżonka są właścicielami Nieruchomości i obiektów znajdujących się na niej (wszystko, co jest trwale złączone z gruntem, dzieli jego los prawny). Spółka Jawna użytkuje Nieruchomość wraz z jej zabudową i dokonuje amortyzacji poniesionych nakładów (jako inwestycja w obcy środek trwały). Nakłady nie zostały całkowicie zamortyzowane.

W najbliższej przyszłości Wnioskodawca wraz ze Współmałżonką jako jedyni właściciele Nieruchomości oraz jednocześnie jedyni wspólnicy Spółki Jawnej, zamierzają sprzedać Nieruchomość osobom trzecim. Sprzedaży dokonają właściciele, tj. Wnioskodawca i Współmałżonka. Spółka Jawna nie ma żadnego tytułu prawnego do Nieruchomości. Będzie się to wiązało z faktycznym zakończeniem używania Nieruchomości przez Spółkę Jawną, w celu umożliwienia właścicielom dokonanie sprzedaży całej Nieruchomości na rzecz osób trzecich.

Wnioskodawca wraz z Współmałżonką nie dokonają rozliczenia nakładów, poniesionych na Nieruchomość przez Spółkę Jawną, bowiem wspólnicy Spółki Jawnej nie uzgodnili, że w przypadku wybudowania Budynku Handlowo-Usługowego na gruncie nienależącym do Spółki Jawnej będą przysługiwać Spółce Jawnej jakiekolwiek roszczenia względem właścicieli gruntu, o zwrot nakładów poniesionych na Nieruchomość.

Wnioskodawca ani Współmałżonka nie prowadzili i nie prowadzą indywidualnej działalności gospodarczej, w związku z tym nie wykorzystywali i nie będą wykorzystywali Nieruchomości w takiej indywidualnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca, ani jego Współmałżonka nie dokonywali żadnych nakładów na wybudowany przez Spółkę Jawną Budynek Handlowo-Usługowy. Wnioskodawca oraz Współmałżonka nie poniosą żadnych nakładów na Nieruchomość przed jej sprzedażą osobom trzecim.

W okresie posiadania przedmiotowej Nieruchomości, tj. od 2014 r., Wnioskodawca oraz Współmałżonka nie nabyli innych nieruchomości, niż ta Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku. Wnioskodawca w 2014 r. sprzedał dom mieszkalny (tzw. szeregówkę), którą nabył wcześniej od swoich rodziców (w drodze spadku i zniesienia współwłasności).

Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży Nieruchomości zostaną przeznaczone na cele osobiste sprzedających (Wnioskodawcy i Współmałżonki), niezwiązane z zakupem jakiejkolwiek nieruchomości.

Nieruchomość wraz z Budynkiem Handlowo-Usługowym nie była wykorzystywana na cele działalności zwolnionej od podatku VAT. Nieruchomość jest przedmiotem użyczenia na rzecz Spółki Jawnej, która wykorzystuje ją do czynności opodatkowanych (komercyjny wynajem powierzchni).

Wnioskodawca oraz Współmałżonka nie będą dokonywali żadnych nakładów w celu przygotowania Nieruchomości do sprzedaży ani nie będą dokonywali żadnych działań mających na celu podwyższenie wartości sprzedawanej Nieruchomości. Sprzedający nie będą prowadzili samodzielnie żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży Nieruchomości, poza ewentualnym umieszczeniem informacji o sprzedaży na portalach internetowych przeznaczonych do samodzielnego umieszczania własnych ofert sprzedaży nieruchomości. Ponadto, sprzedający będą korzystać z usług biura nieruchomości, w celu sprawnego pozyskania zainteresowanych zakupem tej Nieruchomości.

W związku z tym, powstała wątpliwość w zakresie skutków planowanych działań na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa VAT). Wnioskodawca otrzymał interpretację podatkową z 4 grudnia 2023 r. znak 0113-KDIPT1-3.4012.632.2023.1.KS (dalej Interpretacja VAT). Otrzymana Interpretacja VAT dotyczy zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług i obejmuje rozporządzenie przedmiotową Nieruchomością (planowany był aport Nieruchomości do spółki jawnej).

Zgodnie z treścią wydanej Interpretacji VAT:

  • warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

(1) dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

(2) czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług,

  • dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
  • wniesienie aportem Nieruchomości do Spółki przez Wnioskodawcę będzie stanowiło - w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT odpłatną dostawę towarów. Dokonując tych czynności Wnioskodawca będzie działał jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT. W konsekwencji, aport Nieruchomości będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wydana interpretacja dotyczy wyłącznie oceny osoby Wnioskodawcy pod kątem posiadania statusu podatnika VAT, w zakresie transakcji aportu Nieruchomości do Spółki Jawnej.

W związku z tym, że przedmiotem niniejszego wniosku jest odmienna transakcja, mianowicie sprzedaż całej Nieruchomości na rzecz osób trzecich oraz fakt, że wniosek dotyczy nie tylko Wnioskodawcy ale także jego Współmałżonki, jako strony planowanej transakcji sprzedaży Nieruchomości, Wnioskodawca uznał za zasadne w niniejszym wniosku, skierować zapytanie dotyczące tego, czy Wnioskodawca i Współmałżonka będą działali w planowanej transakcji sprzedaży Nieruchomości, jako podatnicy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT oraz czy sprzedaż Nieruchomości na rzecz osób trzecich będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też będzie korzystała ze zwolnienia.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W odpowiedzi na pytania Organu wskazał Pan:

1. czy pod pojęciem „Nieruchomości” Wnioskodawca zawarł działki 1 i 2 (…)?

Odpowiedź: Pod pojęciem „Nieruchomości” Wnioskodawca nie zawarł działki nr 2, a przedmiotem sprzedaży ma być wyłącznie działka nr 1.

2. czy działka nr 1 i działka nr 2 były wpisane do ewidencji środków trwałych w Spółce jawnej?

Odpowiedź: Działka nr 1 i działka 2 nie były wpisane do ewidencji środków trwałych w Spółce jawnej. W ewidencji środków trwałych w Spółce jawnej wpisany jest jedynie Budynek Handlowo-Usługowy.

3. czy przedmiotem sprzedaży będzie wyłącznie grunt, czy też grunt wraz z budynkiem handlowo-usługowym?

Odpowiedź: Przedmiotem sprzedaży będzie grunt wraz z Budynkiem Handlowo-Usługowym.

4. kto na dzień sprzedaży nieruchomości będzie posiadał władztwo ekonomiczne nad budynkiem handlowo-usługowym, tj. prawo do rozporządzania jak właściciel w momencie sprzedaży Wnioskodawca czy Spółka jawna?

Odpowiedź: Na dzień sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca i Współmałżonka będą posiadali władztwo ekonomiczne nad Budynkiem Handlowo-Usługowym, tj. prawo do rozporządzania jak właściciel w momencie sprzedaży. Władztwo ekonomiczne nad Budynkiem Handlowo-Usługowym zostanie przekazane przez Spółkę jawną Wnioskodawcy i Współmałżonce. Nastąpi to przed dniem sprzedaży nieruchomości, między innymi w oparciu o protokół zdawczo-odbiorczy Budynku Handlowo-Usługowego wraz z dokumentacją i kluczami dotyczącymi tego budynku. Wskutek czego Spółka jawna przestanie korzystać z tego budynku. Zarządzanie budynku przejmie Wnioskodawca z małżonką.

5. czy na dzień sprzedaży rozpocznie się rozbiórka budynku handlowo-usługowego

Odpowiedź: Na dzień sprzedaży nie rozpocznie się rozbiórka Budynku Handlowo-Usługowego.

6. czy w ciągu 2 lat przed planowaną sprzedażą budynku handlowo-usługowego posadowionego na Nieruchomości ponoszone były wydatki na ulepszenie ww. budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej tego budynku? Jeśli tak proszę wskazać:

  • czy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych nakładów,
  • kto ponosił te wydatki Wnioskodawcy czy Spółka jawna?

7. czy po wydatkach na ulepszenie (stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej) budynek był wykorzystywany/użytkowany?

8. jeśli po wydatkach na ulepszenie (stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej) budynek był wykorzystywany/użytkowany należy wskazać czy rozpoczęcie wykorzystywania/użytkowania nastąpiło co najmniej 2 lata przed dniem planowanej sprzedaży?

Odpowiedź: W ciągu dwóch lat przed planowaną sprzedażą Budynku Handlowo-Usługowego posadowionego na nieruchomości nie były ponoszone wydatki na ulepszenie ww. budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej tego budynku. Takich wydatków nie ponosiła ani Spółka jawna, ani Wnioskodawcy. Na Nieruchomości nie były ponoszone wydatki na ulepszenie ww. budynku. Budynek Handlowo-Usługowy jest cały czas użytkowany.

9. czy zrealizowana przez Spółkę inwestycja w postaci budowy budynku handlowo-usługowego stanowiła środek trwały w Spółce, jeśli tak to czy przed zakończeniem użyczenia gruntu zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych Spółki?

Odpowiedź: Zrealizowana przez spółkę inwestycja w postaci budowy Budynku Handlowo-Usługowego stanowi środek trwały w Spółce jawnej i przed zakończeniem użyczenia gruntu zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych Spółki jawnej.

10. czy przedmiotem sprzedaży oprócz gruntu i Budynku Handlowo-Usługowego będzie także murowany śmietnik i mur, określone przez Pana jako „pozostałe zabudowania”?

Odpowiedź: Przedmiotem sprzedaży oprócz gruntu i Budynku Handlowo-Usługowego będzie także murowany śmietnik i mur, określone jako „pozostałe zabudowania”.

11. czy na moment sprzedaży Pan i Pana małżonka będziecie mieli prawo do rozporządzania tymi ww. zabudowaniami jak właściciel, tj. będziecie Państwo posiadali władztwo ekonomiczne nad tymi zabudowaniami?

Odpowiedź: Na moment sprzedaży Wnioskodawca wraz z małżonką będą mieli prawo do rozporządzania tymi zabudowaniami (śmietnik, mur), jak właściciel, tj. będą posiadali władztwo ekonomiczne nad tymi zabudowaniami.

12. czy śmietnik murowany i mur (tj. „pozostałe zabudowania”) stanowią budynek lub budowlę w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725)?

Odpowiedź: Śmietnik murowany i mur (tj. pozostałe zabudowania) stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane.

13. jeśli ww. zabudowania stanowią budynek lub budowlę, to:

  • czy w okresie 2 lat przed planowaną sprzedażą zostały poniesione przez Spółkę Jawną lub Pana lub Pana małżonkę wydatki na ulepszenie śmietnika murowanego oraz muru w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej śmietnika murowanego i muru?
  • czy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od poniesionych nakładów na ulepszenie śmietnika murowanego oraz muru,
  • czy po wydatkach na ulepszenie (stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej) budynek lub budowla był wykorzystywany/użytkowany?

Odpowiedź: W okresie 2 lat przed planowaną sprzedażą nie zostały poniesione przez Spółkę jawną ani przez Wnioskodawcę i jego małżonkę wydatki na ulepszenie śmietnika murowanego ani muru w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej śmietnika murowanego i muru.

Pytania

1.Czy w stanie faktycznym wniosku, przy sprzedaży Nieruchomości Wnioskodawca oraz Współmałżonka będą działali jako podatnicy podatku VAT?

2.Czy w stanie faktycznym wniosku, w przypadku gdyby Wnioskodawca oraz Współmałżonka działali jako podatnicy VAT, sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako dostawa niekorzystająca ze zwolnienia z podatku VAT?

3.Czy w stanie faktycznym wniosku, w przypadku, gdyby Wnioskodawca oraz Współmałżonka działali, jako podatnicy VAT, to będąc współwłaścicielami Nieruchomości na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, zobowiązani będą udokumentować sprzedaż Nieruchomości, wystawiając każdy we własnym imieniu fakturę na kwotę odpowiadającą połowie ceny sprzedaży Nieruchomości?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie faktycznym wniosku, przy sprzedaży Nieruchomości Wnioskodawca oraz Współmałżonka będą działali jako podatnicy podatku VAT.

Ad. 2 (ostatecznie sformułowane w piśmie z 15 lipca 2024 r.)

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie faktycznym wniosku, w przypadku, gdyby Wnioskodawca oraz Współmałżonka działali jako podatnicy VAT, sprzedaż Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako dostawa korzystająca ze zwolnienia z podatku VAT.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie faktycznym wniosku, w przypadku, gdyby Wnioskodawca oraz Współmałżonka działali, jako podatnicy VAT, to będąc współwłaścicielami Nieruchomości na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, zobowiązani będą udokumentować sprzedaż Nieruchomości, wystawiając każdy we własnym imieniu fakturę na kwotę odpowiadającą połowie ceny sprzedaży Nieruchomości.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego I podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

„Majątek prywatny” to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W kwestii opodatkowania przedmiotowej sprzedaży (dostawy) istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży Nieruchomości, właściciele będą podejmowali aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, co skutkuje koniecznością uznania ich za podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatników podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

W pierwszej kolejności należy ustalić, czy przy sprzedaży opisanej Nieruchomości Wnioskodawca oraz Współmałżonka będą działali jako podatnicy VAT. Zatem należy uwzględnić i ocenić całokształt działań, jakie podjęli w odniesieniu do Nieruchomości będącej przedmiotem planowanej sprzedaży i ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości, właściciele będą spełniali przesłanki do uznania ich za podatników podatku od towarów i usług dla tej sprzedaży (dostawy).

W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży rzeczy stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Na mocy art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawa o VAT nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników, co stwarza szczególną sytuację prawną. Należy przy tym zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Sytuacja, gdy działalność prowadzi na przykład jeden z małżonków nie ma wpływu na istnienie między nimi ustawowej wspólności majątkowej.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty opis sprawy, w ocenie Wnioskodawcy, planowana przez Wnioskodawcę i Współmałżonkę sprzedaż Nieruchomości będzie, zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy VAT, dostawą dokonywaną przez podatników podatku VAT. Z uwagi na sumę aktywności wykonanych przez małżonków względem ich Nieruchomości, w tej konkretnej sytuacji, nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik majątku osobistego, a sprzedaż Nieruchomości będzie stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie wystąpią przesłanki stanowiące podstawę do uznania Wnioskodawcy i Współmałżonki za podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy VAT, dlatego czynność dostawy Nieruchomości, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy VAT. Takie stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w wydanej na rzecz Wnioskodawcy interpretacji podatkowej z 4 grudnia 2023 r. znak 0113-KDIPT1-3.4012.632.2023.1.KS, w zakresie aportu tej Nieruchomości do Spółki Jawnej (dotyczącej statusu podatnika VAT samego Wnioskodawcy).

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, bądź art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: (a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, (b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy VAT, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich: (a) wybudowaniu lub (b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub ich część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu. Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata.

Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Natomiast stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że: (a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, (b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ponadto w myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle bądź ich części, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu, na których posadowione są zabudowania, stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Z opisu sprawy wynika, że Nieruchomość jest zabudowana Budynkiem Handlowo-Usługowym, śmietnikiem murowanym oraz murem (o długości 4 metrów). Budynek Handlowo-Usługowy wraz ze śmietnikiem i murem, od momentu wybudowania jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę Jawną (tj. od 2017 r.). Wnioskodawca i Współmałżonka nigdy nie wykorzystywali tego budynku, śmietnika czy muru do prowadzenia własnej działalności gospodarczej, ani nie ponosili wydatków na Nieruchomość, które przekroczyłyby 30% wartości początkowej zabudowań Nieruchomości. Takie wydatki też nie będą miały miejsca do dnia sprzedaży Nieruchomości.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej transakcji sprzedaży zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem zabudowań na Nieruchomości nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi Wnioskodawcę do stwierdzenia, że planowana dostawa nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, gdyż zasiedlenie całości obiektów usytuowanych na Nieruchomości (budynek, śmietnik, mur) nastąpiło w 2018 r. (część powierzchni zabudowań była już wykorzystywana przez Spółkę Jawną do prowadzenia własnej działalności w 2017 r.). W związku z powyższym od pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata (niezależnie od tego, czy okres 2 lat będzie liczony od 2017 r. czy od 2018 r.). Nie były, i nie będą, ponoszone żadne wydatki przez właścicieli na ulepszenie budynku, śmietnika, muru. Zatem zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT.

W konsekwencji sprzedaż Nieruchomości zabudowanej Budynkiem Handlowo-Usługowym, śmietnikiem murowanym oraz murem będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT. Jednocześnie, w myśl art. 29a ust. 8 ustawy, dostawa działki gruntu, na których posadowione są ww. obiekty, również będzie podlegała zwolnieniu.

Kolejna kwestia dotyczy ustalenia, czy Wnioskodawca i Współmałżonka jako podatnicy VAT, będąc współwłaścicielami Nieruchomości na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, zobowiązani będą udokumentować sprzedaż, wystawiając każdy we własnym imieniu fakturę na kwotę odpowiadającą połowie ceny sprzedaży.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy VAT, nie ma przeszkód aby wystawić fakturę w odniesieniu do dostawy budynków zwolnionych od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje sytuacji przeprowadzania transakcji przez małżonków, w odniesieniu do majątku stanowiącego wspólność małżeńską. Jednakże z uwagi na fakt, że ustrój ten określa równe prawa majątkowe dla obydwu małżonków, należy stwierdzić, że wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż Nieruchomości, to każdy małżonek z osobna (Wnioskodawca i Współmałżonka) powinien w niej uwzględnić sprzedaż w części przypadającej na niego, jako na współwłaściciela Nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami, nieruchomość (grunt) spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…), w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Jak stanowi art. 198 ustawy Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania: czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotem dokonywanej dostawy/lub świadczonej usługi jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy lub świadczy usługę we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik podatku VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.) zwanej dalej „Dyrektywy 2006/112/WE Rady”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: dostawa terenu budowlanego.

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych wyżej regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z wniosku wynika, że wykorzystywali Państwo (Pan i małżonka) działkę nr 1 w sposób zorganizowany i ciągły, któremu nie można przypisać znamion wykorzystywania majątku wyłącznie w celach prywatnych. Zauważyć bowiem należy, że w 2014 r. nabył Pan wraz z żoną do majątku wspólnego niezabudowaną działkę nr 1. Od 2007 r. jesteście Państwo jedynymi wspólnikami Spółki Jawnej, która prowadzi działalność w zakresie sprzedaży detalicznej nowych wyrobów prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach oraz komercyjnego wynajmu powierzchni pod działalność usługową. W 2015 r. Spółka zawarła z architektem umowę o opracowanie projektu budowlanego dla budynku handlowo-usługowego, który miałby powstać na działce nr 1. 4 maja 2015 r. została wydana decyzja o warunkach zabudowy na rzecz ww. architekta i następnie przeniesiona na rzecz Pana i Pana żony, a w październiku 2015 r. złożyliście Państwo wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę. Decyzja zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę dla Pana i Pana żony została wydana w listopadzie 2015 r. Na podstawie Państwa obopólnej zgody, przekazali Państwo przedmiotową działkę gruntu do używania Spółce Jawnej, która z własnych środków wybudowała na terenie użyczonej działki Budynek Handlowo-Usługowy, śmietnik (murowany) oraz mur (o długości 4 metrów). Decyzją z 9 marca 2017 r. - po rozpatrzeniu Państwa wniosku - udzielone zostało pozwolenie na użytkowanie Budynku Handlowo-Usługowego oraz pozostałych zabudowań w postaci śmietnika i muru. Nigdy nie doszło do przeniesienia opisanych powyżej decyzji wydanych dla Pana i małżonki na Spółkę Jawną, tj. decyzji o warunkach zabudowy, pozwolenia na budowę i pozwolenia na użytkowanie obiektów budowlanych. Spółka jawna, której jesteście Państwo jedynymi wspólnikami, wykorzystywała budynek i pozostałe zabudowania początkowo na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a następnie w całości wynajmując komercyjnie podmiotom trzecim. W najbliższej czasie jako jedyni właściciele nieruchomości oraz jednocześnie jedyni wspólnicy Spółki Jawnej, zamierzają Państwo sprzedać nieruchomość (działkę nr 1) osobom trzecim. Sprzedaży dokonają Państwo jako właściciele, gdyż Spółka jawna nie ma żadnego tytułu prawnego do tej nieruchomości. Będzie się to wiązało z faktycznym zakończeniem używania nieruchomości przez Spółkę jawną, w celu umożliwienia Państwu dokonanie sprzedaży całej nieruchomości na rzecz osób trzecich.

Na dzień sprzedaży nieruchomości Pan i małżonka będziecie posiadali władztwo ekonomiczne nad Budynkiem Handlowo-Usługowym, śmietnikiem i murem, tj. prawo do rozporządzania nimi jak właściciel. Przed dniem sprzedaży nieruchomości, między innymi w oparciu o protokół zdawczo-odbiorczy Budynku Handlowo-Usługowego wraz z dokumentacją i kluczami dotyczącymi tego budynku Spółka jawna przestanie korzystać z wybudowanych obiektów, a zarządzanie nimi przejmie Pan wraz z małżonką. W celu sprzedaży nieruchomości zamierzają Państwo umieścić informację o sprzedaży na portalach internetowych przeznaczonych do samodzielnego umieszczania własnych ofert sprzedaży nieruchomości oraz skorzystać z usług biura nieruchomości, w celu sprawnego pozyskania zainteresowanych jej zakupem.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że dostawa opisanej we wniosku Nieruchomości gruntowej nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Podkreślić należy, że wszystkie działania opisane powyżej podjęte przez Pana i Pana małżonkę wskazują, że nie przyświecał Państwu cel związany z wykorzystaniem gruntu wyłącznie na potrzeby osobiste (własne), a nieruchomości tej nie można uznać za majątek osobisty Pana i małżonki, który z samej nazwy służy do zaspokajania tylko i wyłącznie potrzeb osobistych (prywatnych).

Pomimo, że sami nie wykorzystywali Państwo nieruchomości we własnej działalności gospodarczej, to jednak jej użyczenie Spółce, w której jesteście jedynymi wspólnikami, w celu prowadzenia działalności przynoszącej korzyści finansowe i zysk, stanowi w swej istocie – na tle okoliczności sprawy – świadomie podejmowane przez Pana oraz żonę działania mające na celu gospodarowanie nieruchomością przez cały okres jej posiadania w celach gospodarczych i zarobkowych.

W dostawie przedmiotowej nieruchomości występują cechy działalności gospodarczej i należy uznać, że podejmując świadomie opisanej wyżej działania zaangażowali Państwo własne środki podobne do tych jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, tj. każde z Państwa wykazało aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Zatem nie cele osobiste – w przypadku Pana oraz Pańskiej żony brak jest czynności charakteryzujących zarząd majątkiem osobistym – a cele gospodarcze leżą u podstaw Państwa działania, wobec czego czynność zbycia tej nieruchomości nie będzie stanowiła rozporządzania majątkiem osobistym. Planowana sprzedaż nieruchomości wpisuje się w katalog czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A skoro sprzedaż będzie wykraczała poza zakres zwykłego wykonywania prawa własności, będzie stanowiła działalność gospodarczą podjętą w celach zarobkowych, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Pan oraz Pańska żona wystąpicie w charakterze podatników tego podatku zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.

Reasumując, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości osobie trzeciej będzie stanowiła – w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy – odpłatną dostawę towarów. Dokonując tych czynności będziecie Państwo (Pan i Pana małżonka) działali jako podatnicy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, sprzedaż wskazanej nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W przypadku zbycia nieruchomości zabudowanych zastosowanie znajduje art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zgodnie z którym:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z przepisu tego wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do stwierdzenia, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  • towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  • przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W celu ustalenia, czy do sprzedaży Budynku Handlowo-Usługowego oraz budowli w postaci śmietnika murowanego i muru posadowionych na działce nr 1 zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem tych zabudowań nastąpiło pierwsze zasiedlenie, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy.

W opisanym zdarzeniu przyszłym dostawa Budynku Handlowo-Usługowego, śmietnika murowanego i muru nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim. Do zasiedlenie Budynku Handlowo-Usługowego doszło w 2017 r., kiedy wydane zostało pozwolenie na jego użytkowanie w działalności gospodarczej, natomiast do użytkowania całości obiektów usytuowanych na nieruchomości (budynek, śmietnik, mur) doszło w grudniu 2018 r., kiedy to cała zabudowa nieruchomości została wynajęta podmiotowi trzeciemu na podstawie umowy najmu. W związku z powyższym od pierwszego zasiedlenia budynku, śmietnika i muru do chwili sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Ponadto, w okresie 2 lat przed planowaną sprzedażą nie zostały poniesione przez Spółkę jawną ani przez Pana i małżonkę wydatki na ulepszenie budynku i budowli w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej tego budynku i budowli. Takie wydatki też nie będą miały miejsca również do dnia sprzedaży przez Państwa nieruchomości.

W konsekwencji, sprzedaż nieruchomości zabudowanej Budynkiem Handlowo-Usługowym, śmietnikiem murowanym oraz murem będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ zostały spełnione warunki określone w tym przepisie, tj. doszło do pierwszego zasiedlenia budynku i budowli, zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, a pomiędzy ich pierwszym zasiedleniem a momentem sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Jednocześnie, w myśl art. 29a ust. 8 ustawy, dostawa działki gruntu, na której posadowione są ww. obiekty, również będzie korzystała ze zwolnieniu od podatku VAT.

Tym samym, skoro do dostawy Budynku Handlowo-Usługowego, śmietnika murowanego i muru będzie miało zastosowanie zwolnienie wskazane w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to dalsza analiza zwolnień dla tej czynności – wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a bądź pkt 2 ustawy – jest bezzasadna.

W związku z powyższym pomimo uznania przez Państwa, że w przypadku, gdyby Wnioskodawca oraz Współmałżonka działali jako podatnicy VAT, sprzedaż nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako dostawa korzystająca ze zwolnienia z podatku VAT, uznaję stanowisko Pana i małżonki w zakresie pytania nr 2 za prawidłowe, bowiem wywiedli Państwo prawidłowy skutek prawny w postaci uznania, że realizowana dostawa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. art. 29a ust. 8 ustawy. Zwrócić należy jednak uwagę, że opisana czynność, jak wywiedziono wyżej, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

Wątpliwości Pana i małżonki dotyczą także ustalenia, czy jako podatnicy VAT, będąc współwłaścicielami nieruchomości zabudowanej na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, zobowiązani będą Państwo udokumentować tę sprzedaż, wystawiając każdy we własnym imieniu fakturę na kwotę odpowiadającą połowie ceny sprzedaży.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a stosowanie przepisów dotyczących faktur pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a powstanie obowiązku podatkowego ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a powstanie obowiązku podatkowego ust. 1b.

W myśl art. 106b ust. 2 ustawy:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 zwolnienia podatkowe ust. 1, art. 113 wartość sprzedaży a zwolnienia podatkowe ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 zwolnienia od podatku organizacji międzynarodowych ust. 3.

Według art. 106b ust. 3 ustawy:

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a powstanie obowiązku podatkowego ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a stosowanie przepisów dotyczących faktur pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a powstanie obowiązku podatkowego ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a stosowanie przepisów dotyczących faktur pkt 3 i 4,

b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 zwolnienia rolnika ryczałtowego z niektórych obowiązków pkt 1 i art. 118 usługi rolnicze rolnika ryczałtowego

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z powołanych przepisów, fakturę wystawia się w celu udokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Ponadto z wyżej powołanych regulacji wynika, że w przypadku, gdy dostawa towarów korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, podatnik, co do zasady nie ma obowiązku wystawienia faktury tę transakcję dokumentującej. Jest obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy jedynie na żądanie nabywcy i wyłącznie w terminie wskazanym w tym przepisie.

Jak wskazano powyżej planowana sprzedaż nieruchomości zabudowanej budynkiem i budowlami (działki nr 1) będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a Pan i Pana małżonka będzie z tytułu tej dostawy podatnikami podatku VAT, tak więc w świetle art. 106b ust. 2 ustawy – Pan ani Pana małżonka nie jesteście zobowiązani do wystawienia faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną z opodatkowania. Natomiast, w sytuacji gdy nabywca nieruchomości w terminie określonym w art. 106b ust. 3 ustawy zgłosi się do Państwa z żądaniem wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, wówczas Pan i Pana małżonka będziecie mieli obowiązek udokumentować dostawę tej nieruchomości wystawiając każde z Państwa we własnym imieniu fakturę, dokumentującą sprzedaż w części przypadającej na Pana i małżonkę jako współwłaścicieli działki nr 1.

Tym samym stanowisko Pana i małżonki w zakresie pytania nr 3 uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję ponadto, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego przez Pana we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A.A. (Zainteresowany będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00