Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 5 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.442.2024.1.KT
Prawo do odliczenia części podatku naliczonego w związku z realizacją zadań.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia części podatku naliczonego w związku z realizacją zadań pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”. Uzupełnili go Państwo pismami z 18 lipca 2024 r. (wpływ 23 lipca 2024 r.) oraz z 24 lipca 2024 r. (wpływ 25 lipca 2024 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina ... jest jednostką samorządu terytorialnego, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT. Od dnia 1 stycznia 2017 r. dokonała centralizacji rozliczeń VAT Gminy i jej jednostek organizacyjnych w tym zakładu budżetowego – Zakładu Gospodarki Komunalnej i od tej daty dla potrzeb VAT rozlicza się wspólnie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi. Gmina posiada osobowość prawną i zdolność do czynności cywilnoprawnych.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 40 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z ww. ustawą do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym obejmujące między innymi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie kanalizacji, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych i zaopatrzenia w wodę.
W ramach realizacji zadań własnych Gmina sukcesywnie modernizuje i rozbudowuje sieć kanalizacyjną oraz wodociągową a także inną infrastrukturę sanitarną na terenie Gminy .... Zadania w zakresie uzdatniania i dostarczania wody, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych Gmina realizuje poprzez Zakład Gospodarki Komunalnej (Zakład), który został powołany Uchwałą Nr … Rady Gminy ... z dnia ….2010 r. w sprawie utworzenia samorządowego zakładu budżetowego pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej w .... Zakład budżetowy jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Wykonuje zadania własne Gminy o charakterze użyteczności publicznej w zakresie gospodarki komunalnej, do których należą między innymi: zbiorowe zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków jak też bieżąca eksploatacja, konserwacja czy remonty istniejącej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej.
Zrealizowane inwestycje w tym zakresie Gmina przekazuje nieodpłatnie na podstawie protokołu przekazania w eksploatację na rzecz Zakładu, który realizuje zadania Gminy wykorzystując użyczony majątek do świadczenia usług opodatkowanych oraz nieopodatkowanych podatkiem VAT. Zakład wykonuje usługi na podstawie umów cywilnoprawnych. Odbiorcami usług są osoby fizyczne, przedsiębiorcy jak też jednostki organizacyjne gminy czy też instytucje.
Obecnie Gmina w ramach wykonywania zadań własnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 roku poz. 40 ze zm.) zrealizowała zadania inwestycyjne pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”. Inwestycje zostały sfinansowane ze środków własnych gminy. Ogniwa fotowoltaiczne zamontowane na ww. obiektach wytwarzają energię elektryczną niezbędną do zasilania urządzeń znajdujących się na hydroforniach służących dostarczaniu wody dla mieszkańców oraz jednostek budżetowych. Podobne ogniwa fotowoltaiczne zamontowane zostały na oczyszczalniach ścieków, służących do oczyszczania zrzutu ścieków dla mieszkańców i jednostek budżetowych. W ramach tych inwestycji Gmina zmniejszyła koszty związane z zakupem energii elektrycznej niezbędnej do pracy urządzeń wodnych, jak i kanalizacyjnych, a tym samym ograniczy drastyczny wzrost cen świadczonych usług działalności wodno-kanalizacyjnej. Rozliczenia za energię elektryczną po zamontowaniu paneli fotowoltaicznych odbywają się w systemie Net-billing. Część energii elektrycznej zużywana jest w ramach autokonsumpcji przez zamontowane urządzenia. Natomiast nadwyżki energii przekazywane są do sieci elektroenergetycznej. Licznik dwukierunkowy dokonuje rozliczeń zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 ze zm.). Powstałe inwestycje na urządzeniach wodnych i kanalizacyjnych, zostały oddane nieodpłatnie w używanie na rzecz Zakładu i wykorzystywane są do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców) jak też do czynności nieopodatkowanych (usługi na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy). W związku z powyższym nie będzie możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych wykonywanych przez zakład budżetowy czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Pytanie
Czy Gmina jest uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z instalacją paneli fotowoltaicznych pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”, które są wykorzystywane przez Gminę za pośrednictwem Zakładu zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT właściwego dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej wskazaną infrastrukturę tj. Zakładu, wyliczonego zgodnie z przepisami prawa na podstawie danych właściwych dla tej jednostki organizacyjnej?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Gminy brak jest jednoznacznego uregulowania przez ustawodawcę stosowania prewspółczynnika, w przypadku będącym przedmiotem zapytania, przy dokonywaniu wydatków (w tym inwestycyjnych) przez gminę. Przepisy nie wskazują wprost, który prewspółczynnik Gminy (urzędu) czy zakładu budżetowego należałoby przy przedmiotowej inwestycji zastosować.
Z treści zapisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 365) wynika, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi przy nabyciu, których, podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Obie wyżej wymienione przesłanki w odniesieniu do przedmiotowych inwestycji realizowanych przez Gminę zostały spełnione, a tym samym Gmina będzie miała możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na realizację inwestycji. Zamontowane panele fotowoltaiczne, W ramach realizacji inwestycji pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”, przekazane zostały w używanie samorządowemu zakładowi budżetowemu – Zakładowi Gospodarki Komunalnej w …, który wykorzystuje je w imieniu Gminy ... zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców oraz osób prowadzących działalność gospodarczą), jak też niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (nieopodatkowana sprzedaż na rzecz jednostek organizacyjnych gminy).
Zgodnie z treścią art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych, niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2 oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, sposobem proporcji. Dla jednostek samorządu terytorialnego sposób ten został określony w rozporządzeniu, w którym zapisano również, że sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Gmina z dniem 1 stycznia dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT ze swoimi jednostkami organizacyjnymi, w tym zakładem budżetowym. Każda z tych jednostek wykonuje w imieniu gminy jej zadania własne. Dlatego też zastosowanie prewspółczynnika stosowanego do nabyć towarów i usług jednostki, która wykonuje określony rodzaj działalności będzie najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez gminę działalności tylko w sytuacji gdy zastosuje się prewspółczynnik tejże jednostki. Zakład budżetowy wykonuje zadania własne gminy w zakresie gospodarki komunalnej w tym: zbiorowe zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków jak też bieżącą eksploatację, konserwację czy remonty istniejącej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej. Poprzez instalację paneli fotowoltaicznych zmniejszone zostały koszty związane z zakupem energii elektrycznej niezbędnej do pracy urządzeń wodnych i kanalizacyjnych, a tym samym ograniczy się drastyczny wzrost cen świadczonych usług działalności wodno-kanalizacyjnej.
W związku z powyższym Gmina ma możliwość do odzyskania podatku VAT od inwestycji związanej budową instalacji fotowoltaicznych na obiektach infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej z zastosowaniem prewspółczynnika zakładu budżetowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a i następne ustawy o VAT.
Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy o VAT:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Według art. 86 ust. 2b ustawy o VAT:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Na podstawie art. 86 ust. 2c ustawy o VAT:
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy o VAT:
W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy o VAT:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 86 ust. 2h ustawy o VAT:
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
Na podstawie delegacji zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej „rozporządzeniem z dnia 17 grudnia 2015 r.”.
Na mocy § 1 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Rozporządzenie:
1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;
2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.
Zgodnie z § 2 pkt 8 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b)jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego, jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych, tj. dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, jednostki budżetowej, zakładu budżetowego.
Powyższe rozporządzenie wprowadza też wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.
Według § 3 ust. 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku zakładu budżetowego sposób ustalony według wzoru:
X = A x 100/P
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez zakład budżetowy, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
P – przychody wykonane zakładu budżetowego.
Stosownie do § 2 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie – rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:
a) dokonywanych przez podatników:
- odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
- odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
- eksportu towarów,
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
Zgodnie z § 2 pkt 11 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o przychodach wykonanych zakładu budżetowego – rozumie się przez to przychody zakładu budżetowego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, w tym dotacje przekazane temu zakładowi z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty dotacji, które zostały zwrócone, wynikające ze sprawozdania z wykonania planu finansowego, z których zakład ten pokrywał koszty swojej działalności wykonując przypisane mu zadania jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem odsetek od środków na rachunkach bankowych zaliczonych do przychodów z mienia tego zakładu budżetowego oraz odszkodowań należnych temu zakładowi innych niż odszkodowania stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
W myśl § 3 ust. 5 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.:
Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:
1)dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego - używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;
2)transakcji dotyczących:
a)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
b)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Należy zauważyć, że powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):
Gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.
Jak wynika z opisu sprawy są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach realizacji zadań własnych sukcesywnie modernizują i rozbudowują Państwo sieć kanalizacyjną oraz wodociągową, a także inną infrastrukturę sanitarną na terenie Gminy. Zadania w zakresie uzdatniania i dostarczania wody, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych Gmina realizuje poprzez Zakład Gospodarki Komunalnej (Zakład).
Zrealizowane inwestycje w tym zakresie przekazują Państwo nieodpłatnie na podstawie protokołu przekazania w eksploatację na rzecz Zakładu, który realizuje zadania Gminy wykorzystując użyczony majątek do świadczenia usług opodatkowanych oraz nieopodatkowanych podatkiem VAT. Zakład wykonuje usługi na podstawie umów cywilnoprawnych. Odbiorcami usług są osoby fizyczne, przedsiębiorcy, jak też jednostki organizacyjne gminy czy też instytucje.
Obecnie w ramach wykonywania zadań własnych zrealizowali Państwo zadania inwestycyjne pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”. Inwestycje zostały sfinansowane ze środków własnych gminy. Ogniwa fotowoltaiczne zamontowane na ww. obiektach wytwarzają energię elektryczną niezbędną do zasilania urządzeń znajdujących się na hydroforniach służących dostarczaniu wody dla mieszkańców oraz jednostek budżetowych. Podobne ogniwa fotowoltaiczne zamontowane zostały na oczyszczalniach ścieków, służących do oczyszczania zrzutu ścieków dla mieszkańców i jednostek budżetowych. W ramach tych inwestycji Gmina zmniejszyła koszty związane z zakupem energii elektrycznej niezbędnej do pracy urządzeń wodnych, jak i kanalizacyjnych, a tym samym ograniczy drastyczny wzrost cen świadczonych usług działalności wodno-kanalizacyjnej. Rozliczenia za energię elektryczną po zamontowaniu paneli fotowoltaicznych odbywają się w systemie Net-billing. Część energii elektrycznej zużywana jest w ramach autokonsumpcji przez zamontowane urządzenia. Natomiast nadwyżki energii przekazywane są do sieci elektroenergetycznej. Licznik dwukierunkowy dokonuje rozliczeń zgodnie z zapisami ustawy o odnawialnych źródłach energii.
Powstałe inwestycje na urządzeniach wodnych i kanalizacyjnych, zostały oddane nieodpłatnie w używanie na rzecz Zakładu i wykorzystywane są do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców), jak też do czynności nieopodatkowanych (usługi na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy). W związku z powyższym nie będzie możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków inwestycyjnych do poszczególnych wykonywanych przez zakład budżetowy czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.
Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.
Zauważyć również należy, że w przypadku jednostki samorządu terytorialnego, na którą przepisy nakładają realizację określonych zadań i która realizuje te zadania przy pomocy swoich jednostek organizacyjnych, uzasadnione jest – pomimo że podatnikiem podatku VAT jest Gmina – wyliczenie kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o sposoby określania proporcji ustalone odrębnie dla jednostki organizacyjnej, która wykorzystuje powstałą w ramach inwestycji infrastrukturę.
W sytuacji natomiast, kiedy nie ma możliwości jednoznacznego przypisana zakupów do konkretnej jednostki organizacyjnej, najbardziej właściwe będzie przypisanie tego zakupu urzędowi obsługującemu jednostkę samorządu terytorialnego i dokonanie odliczenia podatku naliczonego z zastosowaniem sposobu określenia proporcji właściwego dla tego urzędu.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa należy w pierwszej kolejności zauważyć, że w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją zadań pn. „...”, „...”; „...” oraz „...”, które są wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów działalności gospodarczej (czynności opodatkowane podatkiem VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegające opodatkowaniu podatku VAT), i których nie mają Państwo możliwości przyporządkowania w całości do działalności gospodarczej, powinni Państwo dokonać wyliczenia kwoty podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej z zastosowaniem tzw. preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.
Przy czym z uwagi na okoliczność, że obrót uzyskiwany przez Gminę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie realizowany bezpośrednio przez jednostkę organizacyjną Gminy (tj. Zakład Gospodarki Komunalnej), to odliczenie podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację przedmiotowych inwestycji, służących działalności gospodarczej i innej niż gospodarcza, powinno nastąpić według proporcji ustalonej dla jednostki wykorzystującej przedmiotowe inwestycje, tj. w niniejszej sprawie dla zakładu budżetowego, zgodnie ze sposobem obliczenia proporcji wskazanej w § 3 ust. 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.
Przy czym z okoliczności sprawy nie wynika, że towary i usługi zakupione w ramach realizowanych projektów są związane wykonywaniem czynności zwolnionych od podatku VAT. Wobec tego wyliczony na podstawie przepisów art. 86 ust. 2a i następne ustawy o VAT oraz § 3 ust. 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r., podatek naliczony przypisany do działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, podlega odliczeniu w całości.
W konsekwencji mają Państwo prawo do odliczenia części podatku naliczonego w związku z realizacją zadań pn. „...”, „...”; „...” oraz „...” w części, w jakiej zakupione towary i usługi są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2a i następne ustawy o VAT oraz w zw. § 3 ust. 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. Zauważyć przy tym należy, że prawo do odliczenia przysługuje pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy o VAT.
Wobec powyższego, oceniając Państwa stanowisko całościowo, z którego wynika, że mają Państwo możliwość odliczenia podatku VAT od inwestycji związanej budową instalacji fotowoltaicznych na obiektach infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej z zastosowaniem prewspółczynnika zakładu budżetowego, należał uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem okoliczność, iż powstałe inwestycje na urządzeniach wodnych i kanalizacyjnych, zostały oddane nieodpłatnie w używanie na rzecz Zakładu i wykorzystywane są do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (odpłatne usługi na rzecz mieszkańców) jak też do czynności nieopodatkowanych (usługi na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy), przyjęto jako element opisu sprawy. Przy czym Organ nie dokonywał oceny przyporządkowania wykonywanych przez Państwa czynności, w tym wytwarzania energii elektrycznej, do poszczególnych kategorii czynności, tj. opodatkowanych podatkiem VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Stosownie do art. 14na § 2 ustawyOrdynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right