§ 1. [Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027] W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (Dz. U. poz. 734) wprowadza się następujące zmiany:

1) w § 5:

a) w ust. 1:

- w pkt 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

„posiadają plan działalności rolnośrodowiskowej sporządzony do dnia 31 lipca roku, w którym podjęli zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne, na formularzu udostępnionym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zwaną dalej „Agencją”, przy udziale:”,

- pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) posiadają dokumentację, o której mowa w art. 113 ust. 2 ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, zwanej dalej „ustawą o Planie Strategicznym”, sporządzoną przez eksperta przyrodniczego na formularzu udostępnionym przez Agencję zgodnie z metodyką sporządzania takiej dokumentacji udostępnioną przez Agencję, zwaną dalej „dokumentacją przyrodniczą”, w roku:

a) poprzedzającym rok rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego lub

b) rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, nie później jednak niż do dnia 30 listopada tego roku

- w przypadku wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 2;”,

b) w ust. 2:

- pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1) wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. i oraz pkt 2 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j oraz pkt 2 lit. j, jeżeli ten obszar w pierwszym roku realizacji tego zobowiązania:

a) znajduje się w granicach zasięgu występowania odpowiednio dubelta lub wodniczki objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi w ramach monitoringu prowadzonego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zwanych dalej „granicami warstw cyfrowych GIOŚ”, lub

b) stanowi obszar wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych odpowiednio dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony, o którym mowa w art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2023 r. poz. 1336, 1688 i 1890), zwanym dalej „planem ochrony”, albo w planie zadań ochronnych, o którym mowa w art. 28 ust. 5 tej ustawy, zwanym dalej „planem zadań ochronnych”, ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku;

2) wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1, jeżeli ten obszar w pierwszym roku realizacji tego zobowiązania znajduje się w granicach:

a) zasięgu występowania danego siedliska lub gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętych płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach odpowiedniego wariantu lub

b) obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla danego siedliska lub gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętych płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach odpowiedniego wariantu określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000

- objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zwanych dalej „granicami warstw cyfrowych GDOŚ”;”,

- dodaje się pkt 3 w brzmieniu:

„3) wariantów wymienionych w § 3 pkt 2 lit. a-g, jeżeli ten obszar był objęty zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym PROW w ramach Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 w zakresie tożsamych siedlisk przyrodniczych, którego realizacja zakończyła się w dniu 14 marca roku, w którym zostało podjęte to zobowiązanie.”,

c) w ust. 3 po wyrazach „posiadanie tej dokumentacji” dodaje się wyrazy „ , nie później jednak niż do dnia 30 listopada tego roku”;

2) w § 7 w ust. 3 po wyrazach „załącznika nr 4 do rozporządzenia” dodaje się wyrazy „ , z wyłączeniem rośliny dwuletniej określonej w ust. 3 pkt 2 lp. 11 tego załącznika,”;

3) w § 10 uchyla się ust. 2;

4) w § 12:

a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

„1a. W przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana wyłącznie do obszaru, który w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:

1) znajduje się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ lub

2) stanowi obszar wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych odpowiednio dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku.”,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Jeżeli w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego dany obszar:

1) znajduje się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ lub

2) stanowi obszar wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku, lub

3) znajduje się w granicach warstw cyfrowych GDOŚ

- to zobowiązanie może być realizowane wyłącznie w ramach wariantu, w zakresie którego dane siedlisko lub dany gatunek ptaka są objęte płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi.”,

c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:

„2a. Jeżeli w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego dany obszar znajduje się w granicach:

1) zasięgu występowania siedlisk lub gatunków ptaków innych niż dubelt lub wodniczka objętych płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 lub

2) obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla siedlisk lub gatunków ptaków innych niż dubelt lub wodniczka objętych płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000

- objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, to zobowiązanie może być realizowane w ramach jednego z tych wariantów, w ramach których są wspierane te siedliska lub te gatunki ptaków.

2b. Przepisu ust. 2 nie stosuje do obszaru, który w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego znajduje się w granicach:

1) zasięgu występowania derkacza lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla derkacza określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, jeżeli regionalny dyrektor ochrony środowiska, który sprawuje nadzór nad danym obszarem Natura 2000, potwierdził w formie pisemnej na formularzu określonym w metodyce, o której mowa w § 5 ust. 1 pkt 3, że na tym obszarze może być realizowany wariant interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 inny niż wariant wymieniony w § 3 pkt 1 lit. k;

2) warstw cyfrowych GIOŚ i nie stanowi obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku, jeżeli regionalny dyrektor ochrony środowiska, który sprawuje nadzór nad danym obszarem Natura 2000, potwierdził w formie pisemnej na formularzu określonym w metodyce, o której mowa w § 5 ust. 1 pkt 3, że na tym obszarze może być realizowany wariant interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 inny niż warianty wymienione odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j.”,

d) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. W przypadku gdy w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego dany obszar znajdujący się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ znajduje się w granicach:

1) zasięgu występowania gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne może być realizowane w ramach wariantów wymienionych odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j, lub wariantu, w ramach którego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi jest objęty gatunek ptaka inny niż dubelt lub wodniczka, którego dotyczą te warstwy cyfrowe opracowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;

2) zasięgu występowania danego siedliska objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach odpowiedniego wariantu interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla danego siedliska objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne może być realizowane w ramach wariantów wymienionych odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j, lub wariantu, w ramach którego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi jest objęte to siedlisko, którego dotyczą te warstwy cyfrowe opracowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.”,

e) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. W przypadku gdy dany obszar stanowiący obszar wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego znajduje się w tym roku w granicach:

1) zasięgu występowania gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętego płatnościami rolno-środo-wiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla gatunku ptaka innego niż dubelt lub wodniczka objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne może być realizowane w ramach wariantów wymienionych odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j, lub wariantu, w ramach którego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi jest objęty gatunek ptaka inny niż dubelt lub wodniczka, którego dotyczą te warstwy cyfrowe opracowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;

2) zasięgu występowania danego siedliska objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach odpowiedniego wariantu interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla danego siedliska objętego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne może być realizowane w ramach wariantów wymienionych odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j, lub wariantu, w ramach którego płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi jest objęte to siedlisko, którego dotyczą te warstwy cyfrowe opracowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.”,

f) w ust. 4 wyrazy „w terminie składania wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej za realizację danego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego” zastępuje się wyrazami „w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach tego wariantu”,

g) w ust. 5 w pkt 2 po wyrazie „realizowany” dodaje się wyrazy „zgodnie ze szczegółowymi wymogami danego wariantu określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia, w odniesieniu do których wystąpiła ta sprzeczność”;

5) w § 13 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

„2. W przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 2 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 2 lit. j płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana wyłącznie do obszaru, który znajduje się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ.”;

6) w § 14 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1. W przypadku interwencji wymienionej w § 3 pkt 3 płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana do trwałych użytków zielonych położonych na obszarze Natura 2000, jeżeli w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:

1) cała działka rolna, do której rolnik ubiega się o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach tej interwencji, znajduje się poza:

a) granicami warstw cyfrowych GIOŚ lub granicami warstw cyfrowych GDOŚ,

b) obszarem wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku;

2) wymogi określone dla tej interwencji nie są sprzeczne z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi i fakultatywnymi określonymi w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku.

2. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, uznaje się za spełniony, mimo że szczegółowe wymogi dla interwencji wymienionej w § 3 pkt 3 określone w części II załącznika nr 2 do rozporządzenia są sprzeczne z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi określonymi w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, jeżeli:

1) to zobowiązanie jest realizowane zgodnie z tymi działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi, w odniesieniu do których wystąpiła ta sprzeczność, i te działania zostały wskazane w planie działalności rolno-środowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, jako wymogi realizowanego zobowiązania albo

2) regionalny dyrektor ochrony środowiska, który sprawuje nadzór nad tym obszarem Natura 2000, potwierdził w formie pisemnej na formularzu określonym w metodyce, o której mowa w § 5 ust. 1 pkt 3, że ta interwencja może być realizowana zgodnie ze szczegółowymi wymogami określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia, w odniesieniu do których wystąpiła ta sprzeczność.”;

7) w § 16:

a) w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych wymienionych w ust. 3 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia wpisanych do krajowego rejestru lub zarejestrowanych we Wspólnym katalogu odmian roślin rolniczych, zwanych dalej „odmianami marginalnych gatunków roślin rolniczych”;”,

b) w ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) danej odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych,”;

8) w § 16 w ust. 3, w § 24 w ust. 1 w pkt 1 w lit. b w tiret drugim, w § 26 w ust. 10 w pkt 1, w załączniku nr 2 do rozporządzenia w części IV. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 5 rozporządzenia w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia i w części V. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 7 rozporządzenia w ust. 2 w pkt 2 w lit. a we wprowadzeniu do wyliczenia oraz w załączniku nr 7 do rozporządzenia w części IV. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 5 rozporządzenia w lp. 1 i w części V. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 7 rozporządzenia w lp. 41 wyrazy „odmian marginalnych z gatunków roślin rolniczych wymienionych w ust. 3 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia” zastępuje się wyrazami „odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych”;

9) w § 18 w ust. 1 w pkt 2 lit. d otrzymuje brzmienie:

„d) gatunków, które były uprawiane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a nie są uprawiane na tym terytorium, których materiał siewny został pozyskany z kolekcji banków genów, w tym ich odmian, form, populacji lub genotypów”;

10) w § 21:

a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Wysokość kwoty przeznaczonej na refundację kosztów transakcyjnych poniesionych z tytułów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, ustala się zgodnie odpowiednio z ust. 1 pkt 1 lub 2 załącznika nr 6 do rozporządzenia.”,

b) uchyla się ust. 4;

11) w § 23 dodaje się ust. 6 i 7 w brzmieniu:

„6. W przypadku gdy rolnik nie złożył w terminie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2, kierownik biura powiatowego Agencji wzywa na piśmie rolnika do złożenia tego zaświadczenia.

7. Złożenie przez rolnika zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2, do dnia wydania decyzji w sprawie o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej za dany rok uważa się za dokonane w terminie.”;

12) w § 24 w ust. 1 w pkt 1 w lit. b tiret piąte otrzymuje brzmienie:

„- gatunków roślin, które są uprawiane na działce referencyjnej zadeklarowanej do płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach wariantu wymienionego w § 3 pkt 7 lit. b, w tym ich odmian, form, populacji lub genotypów;”;

13) w § 25 uchyla się ust. 1-4;

14) w § 26:

a) ust. 1-4 otrzymują brzmienie:

„1. W przypadku gdy do rolnika lub zarządcy mają zastosowanie wymogi, o których mowa w § 5 ust. 5 pkt 1 lit. a lub pkt 2, lub gdy zachodzą okoliczności, o których mowa w § 12 ust. 5 pkt 1 lub 2 lub § 14 ust. 2 pkt 1, rolnik lub zarządca składają do dnia 31 lipca roku, w którym określono te wymogi, do kierownika biura powiatowego Agencji kopie stron planu działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, na których są zawarte informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b załącznika nr 3 do rozporządzenia. Przepis ten stosuje się również w przypadku, gdy te wymogi ulegną zmianie w trakcie kolejnego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego.

2. W przypadku wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 2 rolnik lub zarządca składają do kierownika biura powiatowego Agencji do dnia 31 lipca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:

1) kopie stron planu działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, na których jest zawarte oświadczenie eksperta przyrodniczego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c załącznika nr 3 do rozporządzenia, zawierające podpis eksperta przyrodniczego, przy którego udziale został sporządzony ten plan;

2) kopię pisemnego potwierdzenia, o którym mowa w § 12 ust. 5 pkt 2, jeżeli wymogi realizowanego wariantu są sprzeczne z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi określonymi w planie ochrony lub w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku - w przypadku wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1;

3) kopię pisemnego potwierdzenia, o którym mowa w § 12 ust. 6, jeżeli dla specjalnego obszaru ochrony siedlisk lub obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty, które nie są obszarami specjalnej ochrony ptaków, nie zostały ustanowione plan ochrony albo plan zadań ochronnych - w przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. h-k;

4) kopię pisemnego potwierdzenia, o którym mowa w § 12 ust. 2b:

a) pkt 1, jeżeli na obszarze, który w pierwszym roku realizacji tego zobowiązania znajduje się w granicach zasięgu występowania derkacza lub obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla derkacza określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000, objętych warstwami cyfrowymi opracowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i udostępnionymi Agencji, jest realizowany wariant interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 inny niż wariant wymieniony w § 3 pkt 1 lit. k,

b) pkt 2, jeżeli na obszarze, który w pierwszym roku realizacji tego zobowiązania znajduje się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ i nie stanowi obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca tego roku, jest realizowany wariant interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 inny niż warianty wymienione odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j.

3. W przypadku:

1) gdy do rolnika lub zarządcy mają zastosowanie wymogi, o których mowa w § 5 ust. 5 pkt 2, lub gdy wystąpią okoliczności, o których mowa w § 12 ust. 5 pkt 1, oświadczenie eksperta przyrodniczego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c załącznika nr 3 do rozporządzenia, zawiera również informację, że do rolnika lub zarządcy mają zastosowanie te wymogi lub że te okoliczności wystąpiły;

2) wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. h oraz i oraz pkt 2 lit. h oraz i oświadczenie eksperta przyrodniczego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c załącznika nr 3 do rozporządzenia, zawiera również informację, jaki gatunek ptaka został stwierdzony.

4. W przypadku wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 2 rolnik lub zarządca:

1) przesyłają kopię dokumentacji przyrodniczej do Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego - Państwowego Instytutu Badawczego do dnia 30 listopada pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach tych wariantów;

2) składają potwierdzenie przesłania kopii dokumentacji przyrodniczej, o której mowa w pkt 1, zawierające imię i nazwisko oraz numer indentyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, zwany dalej „numerem identyfikacyjnym”, rolnika lub zarządcy realizujących zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne, o którym mowa w pkt 1, do kierownika biura powiatowego Agencji do dnia 30 listopada pierwszego roku realizacji tego zobowiązania, a jeżeli to potwierdzenie nie zawiera imienia i nazwiska lub numeru indentyfikacyjnego - składają to potwierdzenie oraz kopię pierwszej strony dokumentacji przyrodniczej, której dotyczy to potwierdzenie.”,

b) w ust. 5 w:

- pkt 1 wyrazy „30 września” zastępuje się wyrazami „30 listopada”,

- pkt 2 wyrazy „10 października” zastępuje się wyrazami „30 listopada”,

c) w ust. 6:

- wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

„W przypadku interwencji wymienionej w § 3 pkt 3 rolnik składa do kierownika biura powiatowego Agencji do dnia 31 lipca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:”,

- pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) kopie stron planu działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, na których jest zawarte oświadczenie doradcy rolnośrodowiskowego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. d załącznika nr 3 do rozporządzenia, zawierające podpis doradcy rolnośrodowiskowego, przy którego udziale został sporządzony ten plan;”,

d) ust. 7 otrzymuje brzmienie:

„7. W przypadku gdy do rolnika mają zastosowanie wymogi, o których mowa w § 5 ust. 5 pkt 1 lit. a, lub gdy wystąpią okoliczności, o których mowa w § 14 ust. 2 pkt 1, oświadczenie doradcy rolnośrodowiskowego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. d załącznika nr 3 do rozporządzenia, zawiera również informację, że do rolnika mają zastosowanie te wymogi lub że te okoliczności wystąpiły.”,

e) w ust. 8:

- we wprowadzeniu do wyliczenia liczbę „15” zastępuje się liczbą „31”,

- w pkt 2 lit. a otrzymuje brzmienie:

„a) działek rolnych lub działek przyrodniczych, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a załącznika nr 3 do rozporządzenia, a w przypadku realizacji wariantu wymienionego w § 3 pkt 5 lit. a lub b - wskazanie wielkości obszaru objętego tym zobowiązaniem,”,

f) w ust. 9 liczbę „15” zastępuje się liczbą „31”,

g) po ust. 9 dodaje się ust. 9a i 9b w brzmieniu:

„9a. W przypadku wariantu wymienionego w § 3 pkt 5 lit. a rolnik składa do kierownika biura powiatowego Agencji dokument potwierdzający zakup kwalifikowanego materiału siewnego lub materiału siewnego kategorii standard roślin odmian regionalnych lub odmian amatorskich wpisanych do krajowego rejestru lub odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych - do dnia 31 lipca:

1) roku, w którym została rozpoczęta w ramach tego wariantu uprawa rośliny danej odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej wpisanych do krajowego rejestru lub odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych;

2) czwartego roku uprawy w ramach tego wariantu rośliny danej odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej wpisanych do krajowego rejestru lub odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych.

9b. Przepisu ust. 9a pkt 2 nie stosuje się w odniesieniu do odmian regionalnych i odmian amatorskich wpisanych do krajowego rejestru oraz odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych, które są bylinami.”,

h) po ust. 10 dodaje się ust. 10a i 10b w brzmieniu:

„10a. W przypadku wariantu wymienionego w § 3 pkt 7 lit. b rolnik składa do kierownika biura powiatowego Agencji:

1) dokument potwierdzający zakup kwalifikowanego materiału siewnego lub materiału siewnego kategorii standard roślin odmian regionalnych lub odmian amatorskich wpisanych do krajowego rejestru lub odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych - do dnia 31 lipca:

a) roku, w którym została rozpoczęta w ramach tego wariantu uprawa rośliny danej odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej wpisanych do krajowego rejestru lub odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych,

b) czwartego roku uprawy w ramach tego wariantu rośliny danej odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej wpisanych do krajowego rejestru lub odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych;

2) kopię protokołu przekazania materiału siewnego przez bank genów, jeżeli w ramach tego wariantu jest prowadzona uprawa roślin, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2 lit. d - do dnia 31 lipca roku, w którym została rozpoczęta w ramach tego wariantu uprawa tych roślin.

10b. Przepisu ust. 10a pkt 1 lit. b nie stosuje się w odniesieniu do odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej wpisanych do krajowego rejestru lub odmiany marginalnych gatunków roślin rolniczych, które są bylinami.”,

i) ust. 11-13 otrzymują brzmienie:

„11. W przypadku gdy ekspert przyrodniczy w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c załącznika nr 3 do rozporządzenia, lub doradca rolnośrodowiskowy w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. d załącznika nr 3 do rozporządzenia, wskazali, że grunty zadeklarowane przez rolnika lub zarządcę w ramach zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego nie są położone na obszarze Natura 2000, dla którego zostały ustanowione plan ochrony albo plan zadań ochronnych, a Agencja ustali w pierwszym roku realizacji tego zobowiązania, że te grunty są położone na obszarze Natura 2000, dla którego zostały ustanowione plan ochrony albo plan zadań ochronnych, kierownik biura powiatowego Agencji wzywa rolnika lub zarządcę na piśmie do złożenia kopii:

1) stron planu działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, na których jest zawarte oświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c lub d załącznika nr 3 do rozporządzenia, poprawione zgodnie z ustaleniami Agencji;

2) pisemnego potwierdzenia, o którym mowa w § 12 ust. 5 pkt 2 lub § 14 ust. 2 pkt 2, jeżeli wymogi realizowanej interwencji lub realizowanego wariantu są sprzeczne z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi określonymi w planie ochrony lub w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000;

3) stron planu działalności rolnośrodowiskowej, o których mowa w ust. 1 - w przypadku gdy w wyniku złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c lub d załącznika nr 3 do rozporządzenia, poprawionego zgodnie z ustaleniami Agencji:

a) do rolnika lub zarządcy mają zastosowanie wymogi, o których mowa w § 5 ust. 5 pkt 1 lit. a lub pkt 2, lub

b) zmianie uległy wymogi, o których mowa w § 5 ust. 5 pkt 1 lit. a lub pkt 2.

12. W przypadku gdy rolnik lub zarządca nie dokonali czynności, o których mowa w ust. 1, 2, ust. 4 pkt 2, ust. 5 pkt 2, ust. 6, 8-9a lub 10a, w terminach określonych w tych przepisach, kierownik biura powiatowego Agencji wzywa rolnika lub zarządcę na piśmie do dokonania danej czynności.

13. Czynności, o których mowa w ust. 1, ust. 4 pkt 2, ust. 5 pkt 2, ust. 8-9a, 10a lub 11, dokonane do dnia wydania decyzji w sprawie o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej za dany rok uważa się za dokonane w terminie.”,

j) w ust. 14 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) po dniu 31 lipca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, a przed dniem doręczenia wezwania, o którym mowa w ust. 12”;

15) w § 28 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) spełnia warunki do przyznania tej płatności, z tym że warunek posiadania numeru identyfikacyjnego, który może być wykorzystywany do ubiegania się o przyznanie tej płatności, uznaje się za spełniony, nawet jeżeli spadkobiercy został nadany numer identyfikacyjny, który nie może być wykorzystywany do ubiegania się o przyznanie tej płatności.”;

16) w § 30 w ust. 2 w pkt 1 i w § 33 w ust. 7 w pkt 1 liczbę „3” zastępuje się liczbą „7”;

17) w § 34:

a) w ust. 2 wyrazy „przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w roku następującym” zastępuje się wyrazami „do dnia 31 lipca roku następującego”,

b) w ust. 4:

- we wprowadzeniu do wyliczenia liczbę „15” zastępuje się liczbą „31”,

- w pkt 2 lit. a otrzymuje brzmienie:

„a) działek rolnych lub działek przyrodniczych, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a załącznika nr 3 do rozporządzenia, a w przypadku realizacji wariantów wymienionych w § 3 pkt 5 lit. a lub b - wskazanie wielkości obszaru objętego zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym,”,

c) w ust. 6 liczbę „15” zastępuje się liczbą „31”;

18) w § 39:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Jeżeli zostanie stwierdzone, że rolnik lub zarządca posiadają plan działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, sporządzony po upływie terminu określonego w § 5 ust. 1 pkt 1, nie później jednak niż przed upływem 14 dni od dnia upływu tego terminu, wysokość kary w roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w którym stwierdzono to uchybienie, wynosi 10 % płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, jaka przysługiwałaby za realizację tego zobowiązania, gdyby ten rolnik lub ten zarządca posiadali ten plan sporządzony w terminie określonym w § 5 ust. 1 pkt 1.”,

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Jeżeli zostanie stwierdzone, że rolnik lub zarządca:

1) posiadają plan działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, sporządzony później niż po upływie 14 dni od dnia upływu terminu określonego w § 5 ust. 1 pkt 1,

2) nie posiadają planu działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1

- wysokość kary w roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w którym stwierdzono to uchybienie, wynosi 40 % płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, jaka przysługiwałaby za realizację tego zobowiązania, gdyby ten rolnik lub ten zarządca posiadali ten plan sporządzony w terminie określonym w § 5 ust. 1 pkt 1.”,

c) w ust. 2 wyrazy „W przypadku, o którym mowa w ust. 1” zastępuje się wyrazami „W przypadku, o którym mowa w ust. 1a”,

d) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Jeżeli zostanie stwierdzone, że plan działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, jest niekompletny lub jest niezgodny z informacjami przekazanymi we wniosku o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w zakresie informacji, o których mowa w § 26 ust. 8 pkt 2, § 34 ust. 4 pkt 2 lub w ust. 1 pkt 1, 2 lub 5 lub ust. 2 pkt 1 lit. a lub b lub pkt 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia, rolnik lub zarządca:

1) poprawiają ten plan,

2) składają oświadczenie o poprawieniu tego planu do kierownika biura powiatowego Agencji

- najpóźniej w terminie składania wniosków o przyznanie kolejnej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, a w przypadku gdy w ostatnim roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego zostanie stwierdzone, że ten plan jest niekompletny lub jest niezgodny z informacjami przekazanymi we wniosku o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w zakresie informacji, o których mowa w § 26 ust. 8 pkt 2 lub w ust. 1 pkt 1, 2 lub 5 lub ust. 2 pkt 1 lit. a lub b lub pkt 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia - w terminie do dnia 14 marca ostatniego roku realizacji tego zobowiązania.”,

e) w ust. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) poprawiają plan działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, w szczególności w zakresie informacji, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b załącznika nr 3 do rozporządzenia - w przypadku wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 3,”,

f) ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. Jeżeli rolnik lub zarządca nie posiadają dokumentacji przyrodniczej sporządzonej w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w ramach którego jest wymagane posiadanie tej dokumentacji, lub sporządzonej w roku rozpoczęcia realizacji tego zobowiązania, wysokość kary:

1) w pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego wynosi 60 % płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, jaka przysługiwałaby do powierzchni gruntów, w odniesieniu do której rolnik lub zarządca nie posiadają tej dokumentacji, gdyby posiadali oni tę dokumentację;

2) w kolejnych latach realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego wynosi 60 % płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, jaka przysługiwałaby do powierzchni gruntów, w odniesieniu do której rolnik lub zarządca nie posiadają tej dokumentacji, gdyby posiadali oni tę dokumentację, chyba że:

a) posiadają dokumentację przyrodniczą sporządzoną najpóźniej w roku, w którym złożyli wniosek o przyznanie drugiej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej za realizację zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w ramach którego jest wymagane posiadanie tej dokumentacji, nie później jednak niż do dnia 30 listopada tego roku,

b) złożyli potwierdzenie przesłania kopii dokumentacji przyrodniczej, o której mowa w § 26 ust. 4 pkt 1, do kierownika biura powiatowego Agencji najpóźniej do dnia 30 listopada roku, w którym złożyli wniosek o przyznanie drugiej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego.”;

19) w § 40 w ust. 1 wyrazy „§ 39 ust. 1” zastępuje się wyrazami „§ 39 ust. 1a”;

20) po § 46 dodaje się § 46a i § 46b w brzmieniu:

„§ 46a. Do zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, którego realizację rozpoczęto od dnia 15 marca 2024 r. w ramach wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. i oraz pkt 2 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j oraz pkt 2 lit. j na obszarze znajdującym się poza granicami warstw cyfrowych GIOŚ lub na obszarze, który nie stanowi obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych odpowiednio dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca 2024 r., nie stosuje się:

1) § 12 ust. 1a w przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - oraz lit. j oraz

2) § 13 ust. 2 w przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 2 lit. i - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - oraz lit. j

- jeżeli rolnik lub zarządca posiadają dokumentację przyrodniczą sporządzoną dla tego obszaru w 2023 r.

§ 46b. W przypadku zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego realizowanego w ramach wariantów wymienionych w § 3 pkt 2 lit. a-g, którego realizacja rozpoczęła się po dniu 14 marca 2025 r., oświadczenie eksperta przyrodniczego zawarte w planie działalności rolnośrodowiskowej, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, zawiera informację, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. c tiret pierwsze podwójne tiret piąte załącznika nr 3 do rozporządzenia, jeżeli w odniesieniu do tego zobowiązania wystąpiły okoliczności, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 3.”;

21) w załączniku nr 2 do rozporządzenia:

a) w części I. Interwencje wymienione w § 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia w ust. 3 w pkt 3 w lit. a, w ust. 6 w pkt 3 w lit. a, w ust. 9 w pkt 2 w lit. f oraz w ust. 10 w pkt 2 w lit. g oraz w części II. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 3 rozporządzenia (użytkowanie kośne, użytkowanie kośno-pastwiskowe, użytkowanie pastwiskowe albo użytkowanie naprzemienne) w ust. 3 w pkt 2 liczbę „0,5” zastępuje się liczbą „0,3”,

b) w części II. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 3 rozporządzenia (użytkowanie kośne, użytkowanie kośno-pastwi-skowe, użytkowanie pastwiskowe albo użytkowanie naprzemienne) w ust. 3 w pkt 4 wyrazy „nie wcześniej niż w dniu 31 października” zastępuje się wyrazami „nie później niż w dniu 15 listopada”,

c) w części IV. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 5 rozporządzenia w ust. 2:

- pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1) wytwarza się materiał siewny odmian regionalnych lub odmian amatorskich wpisanych do krajowego rejestru lub odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych, zgodnie z przepisami o nasiennictwie (przy utrzymaniu czystości i tożsamości odmianowej, prowadzeniu dokumentacji plantacji oraz wykonywanych zabiegów i uzyskaniu świadectwa oceny laboratoryjnej), lub

2) wytwarza się materiał siewny gatunków rzadko uprawianych roślin rolniczych i warzywnych wymienionych w ust. 3 pkt 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia, spełniający minimalne wymagania jakościowe określone w tabeli I i II, oraz jest się w posiadaniu wyników badań laboratoryjnych w tym zakresie.”,

- w tabeli I:

- - tytuł tabeli otrzymuje brzmienie:

„TABELA I. WYMAGANIA JAKOŚCIOWE DLA MATERIAŁU SIEWNEGO POZOSTAŁYCH GATUNKÓW ROŚLIN ZAGROŻONYCH EROZJĄ GENETYCZNĄ (ZBOŻA)”,

- - lp. 1 otrzymuje brzmienie:

1

Pszenica płaskurka (Triticum diccocum Schrank ex Schubl.)

98

601)

85

- - lp. 3 otrzymuje brzmienie:

3

Żyto krzyca (Secale cereale var. multicaule Metzg. ex Alef.)

98

60

85

- w tabeli II:

- - tytuł tabeli otrzymuje brzmienie:

„TABELA II. WYMAGANIA JAKOŚCIOWE DLA MATERIAŁU SIEWNEGO POZOSTAŁYCH GATUNKÓW ROŚLIN ZAGROŻONYCH EROZJĄ GENETYCZNĄ (INNE GATUNKI)”,

- - lp. 2 otrzymuje brzmienie:

2

Nostrzyk biały (Melilotus albus Medik.)

96

2,51)

802)

- - po lp. 2 dodaje się lp. 2a w brzmieniu:

2a

Nostrzyk żółty (lekarski) (Melilotus officinalis (L.) Pall.)

96

2,51)

802)

d) w części V. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 7 rozporządzenia:

- w ust. 1:

- - pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) założenie na gruncie ornym pasa kwietnego o szerokości od 3 do 20 m i powierzchni co najmniej 0,1 ha przez wysiew w terminie od dnia 15 sierpnia do dnia 31 października roku poprzedzającego rok rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego lub od dnia 1 kwietnia do dnia 15 maja pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego mieszanki nasion, przy czym ta mieszanka:

a) zawiera co najmniej 8 gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, w tym co najmniej jeden gatunek jednoroczny i co najmniej 4 gatunki wieloletnie,

b) zawiera gatunki uprawne i gatunki dziko rosnące, w tym co najmniej jeden gatunek dziko rosnący wieloletni,

c) nie zawiera gatunków niepożądanych w wieloletnich pasach kwietnych wskazanych w wykazie gatunków niepożądanych w wieloletnich pasach kwietnych;”,

- - pkt 6 otrzymuje brzmienie:

„6) obowiązkowy podsiew pasa kwietnego gatunkami roślin określonymi w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, z wyłączeniem gatunków z rodziny traw, w przypadku gdy liczba gatunków określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w tym pasie kwietnym wynosi mniej niż 4;”,

- w ust. 2:

- - pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) założenie i utrzymanie w okresie realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego ogródka bioróżnorodności, w którym jest uprawianych co najmniej 15 gatunków roślin (w ramach jednego gatunku dopuszcza się uprawę kilku odmian, form, populacji lub genotypów), przy czym:

a) przynajmniej jeden z uprawianych gatunków roślin to gatunek roślin warzywnych wymieniony w ust. 5 pkt 2 lit. b załącznika nr 4 do rozporządzenia i jeden z uprawianych gatunków roślin to gatunek roślin zielarskich wymieniony w ust. 5 pkt 2 lit. a załącznika nr 4 do rozporządzenia,

b) przynajmniej jeden z uprawianych gatunków roślin lub jedna z odmian roślin to:

- odmiana regionalna lub odmiana amatorska wpisana do krajowego rejestru lub

- odmiana marginalnych gatunków roślin rolniczych, lub

- gatunek rzadko uprawianych roślin rolniczych i warzywnych wymieniony w ust. 3 pkt 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia,

c) powierzchnia uprawy któregokolwiek z uprawianych gatunków roślin lub którejkolwiek z uprawianych odmian roślin nie może przekraczać 50 % powierzchni ogródka bioróżnorodności;”,

- - pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) w kolejnych latach realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego dopuszcza się:

a) zmianę składu gatunkowego lub liczby uprawianych gatunków, przy zachowaniu minimalnej liczby 15 gatunków,

b) dodanie nowych odmian, form, populacji lub genotypów;”;

22) w załączniku nr 3 do rozporządzenia:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Część szczegółowa - dotyczy poszczególnych interwencji lub wariantów interwencji i zawiera:

1) informacje niezbędne do prawidłowej realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w tym:

a) informacje, w formie wykazu, o działkach rolnych lub działkach przyrodniczych zlokalizowanych na określonych działkach referencyjnych i realizowanych na nich interwencjach lub wariantach interwencji,

b) informacje o wymogach w ramach realizowanego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, w tym także tych doprecyzowanych przez eksperta przyrodniczego lub doradcę rolnośrodowiskowego, które powinny odpowiadać stanowi faktycznemu i deklaracji zawartej we wniosku o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej,

c) oświadczenie eksperta przyrodniczego dotyczące działek rolnych lub działek przyrodniczych zadeklarowanych we wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

- o stwierdzeniu występowania siedliska przyrodniczego lub siedliska lęgowego ptaków objętych płatnościami rolno-środowiskowo-klimatycznymi w ramach danego wariantu na tych działkach rolnych lub działkach przyrodniczych:

- - w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji, która stanowi podstawę do sporządzenia dokumentacji przyrodniczej, lub

- - na podstawie przebiegu granic warstw cyfrowych GIOŚ - w przypadku wariantów wymienionych w § 3 pkt 1 lit. i lub pkt 2 lit. i rozporządzenia - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j lub pkt 2 lit. j rozporządzenia, lub

- - na podstawie obszaru wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego - w przypadku wariantów wymienionych odpowiednio w § 3 pkt 1 lit. i rozporządzenia - w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta - lub § 3 pkt 1 lit. j rozporządzenia, lub

- - na podstawie przebiegu granic warstw cyfrowych GDOŚ, lub

- - na podstawie informacji o zobowiązaniu rolno-środowiskowo-klimatycznym PROW w ramach Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 w zakresie tożsamych siedlisk przyrodniczych, które było realizowane na tych działkach rolnych lub działkach przyrodniczych, a którego realizacja zakończyła się w dniu 14 marca roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach danego wariantu - zawierające informację, że typ siedliska przyrodniczego występujący na tych działkach rolnych lub działkach przyrodniczych jest taki, jaki występował na tych działkach w czasie realizacji tego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW,

- o braku potrzeby sporządzenia dokumentacji przyrodniczej w ramach danego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w § 5 ust. 2 rozporządzenia,

- o sprzeczności wymogów realizowanego wariantu z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi określonymi w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego albo o braku tych sprzeczności - w przypadku wariantów interwencji wymienionej w § 3 pkt 1 rozporządzenia,

d) oświadczenie doradcy rolnośrodowiskowego dotyczące działek rolnych zadeklarowanych we wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach interwencji wymienionej w § 3 pkt 3 rozporządzenia, że:

- cała działka rolna, do której rolnik ubiega się o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach tej interwencji, znajduje się poza:

- - granicami warstw cyfrowych GIOŚ lub granicami warstw cyfrowych GDOŚ,

- - obszarem wdrażania działań ochronnych obligatoryjnych lub fakultatywnych dla dubelta lub wodniczki określonych w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego,

- wymogi realizowanego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego są sprzeczne z działaniami ochronnymi obligatoryjnymi lub fakultatywnymi określonymi w planie ochrony albo w planie zadań ochronnych ustanowionych dla danego obszaru Natura 2000 w ich brzmieniu obowiązującym w dniu 15 marca pierwszego roku realizacji tego zobowiązania albo nie są sprzeczne z tymi działaniami;

2) szkic gospodarstwa z:

a) naniesionymi na niego oznaczeniami poszczególnych działek rolnych lub działek przyrodniczych, na których mają być realizowane interwencje lub warianty interwencji,

b) zaznaczonymi na nim wszystkimi miejscami na działce rolnej, w których są zasadzone poszczególne drzewa odmian wymienionych w ust. 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia lub odmian tradycyjnie uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed 1950 r. - w przypadku interwencji wymienionej w § 3 pkt 4 rozporządzenia,

c) zaznaczonymi częściami działki rolnej lub działki przyrodniczej, które mają pozostać nieskoszone w poszczególnych latach - w przypadku wariantów interwencji wymienionych w § 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia, interwencji wymienionej w § 3 pkt 3 rozporządzenia lub wariantu wymienionego w § 3 pkt 7 lit. a rozporządzenia,

d) zaznaczonymi istniejącymi w obrębie wieloletniego pasa kwietnego drzewami i krzewami podlegającymi obowiązkowi zachowania w ramach wariantu wymienionego w § 3 pkt 7 lit. a rozporządzenia.”,

b) uchyla się ust. 3;

23) w załączniku nr 4 do rozporządzenia:

a) w ust. 3:

- w pkt 1 w tabeli w części „Rośliny oleiste i włókniste” lp. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

1	Gorczyca sarepska	Brassica juncea L. Czern.	roślina jednoroczna
2	Kminek zwyczajny	Carum carvi L.	roślina dwuletnia

- w pkt 2 w tabeli:

- - lp. 1 otrzymuje brzmienie:

1

Pszenica płaskurka

Triticum diccocum Schrank ex Schubl.

roślina jednoroczna

- - lp. 3 otrzymuje brzmienie:

3

Żyto krzyca

Secale cereale var. multicaule Metzg. ex Alef.

roślina dwuletnia

- - lp. 5 otrzymuje brzmienie:

5

Nostrzyk biały

Melilotus albus Medik.

roślina jednoroczna oraz roślina dwuletnia

- - po lp. 5 dodaje się lp. 5a w brzmieniu:

5a

Nostrzyk żółty (lekarski)

Melilotus officinalis (L.) Pall.

roślina jednoroczna oraz roślina dwuletnia

b) w ust. 5:

- w pkt 1 w tabeli:

- - po lp. 74 dodaje się lp. 74a w brzmieniu:

74a

Marzymięta grzebieniasta (orzęsiona) Elsholtzia ciliata

x

x

- - lp. 79 otrzymuje brzmienie:

79

Nostrzyk biały Melilotus albus

x

x

x

- - po lp. 92 dodaje się lp. 92a w brzmieniu:

92a

Rzodkiew oleista Raphanus sativus var. oleiformis

x

x

x

- - po lp. 93 dodaje się lp. 93a w brzmieniu:

93a

Serdecznik pospolity Leonurus cardiaca

x

x

- - po lp. 102 dodaje się lp. 102a w brzmieniu:

102a

Ślazówka turyngska Lavatera thuringiaca

x

x

x

- - po lp. 108 dodaje się lp. 108a w brzmieniu:

108a

Wierzbówka kiprzyca Epilobium angustifolium

x

x

- - po lp. 111 dodaje się lp. 111a w brzmieniu:

111a

Wyka kosmata Vicia villosa

x

x

x

- - dodaje się lp. 117 w brzmieniu:

117

Żywokost lekarski Symphytum officinale

x

x

- w pkt 2:

- - w lit. a w tabeli lp. 2 otrzymuje brzmienie:

2

Arcydzięgiel litwor

Angelica archangelica L. (Archangelica officinalis Hoffm.)

roślina dwuletnia

- - w lit. b tabela otrzymuje brzmienie:

Lp.	Nazwa polska	Nazwa łacińska	Roślina jednoroczna, dwuletnia lub bylina
1	Bób	Vicia faba L.	roślina jednoroczna
2	Burak	Beta vulgaris L.	roślina dwuletnia
3	Cebula	Allium cepa L.	roślina dwuletnia
4	Cebula siedmiolatka	Allium fistulosum L.	bylina
5	Cukinia	Cucurbita pepo L.	bylina
6	Cykoria liściowa	Cichorium intybus L.	roślina jednoroczna
7	Czosnek	Allium sativa L.	roślina jednoroczna lub dwuletnia
8	Dynia olbrzymia	Cucurbita maxima L.	roślina jednoroczna
9	Dynia piżmowa	Cucurbita pepo L.	roślina jednoroczna
10	Dynia zwyczajna	Cucurbita pepo L.	roślina jednoroczna
11	Endywia	Cichorium endivia L.	roślina jednoroczna lub dwuletnia
12	Fasola wielokwiatowa	Phaseolus coccineus L.	roślina jednoroczna
13	Fasola zwykła	Phaseolus vulgaris L.	roślina jednoroczna
14	Groch siewny	Pisum sativum L. (partim)	roślina jednoroczna
15	Jarmuż	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
16	Kalafior	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
17	Kalarepa	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia

18	Kapusta biała	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
19	Kapusta brukselska	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
20	Kapusta czerwona	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
21	Kapusta włoska	Brassica oleracea L.	roślina dwuletnia
22	Koper ogrodowy	Anethum graveolens L.	roślina jednoroczna
23	Marchew jadalna	Daucus carota L.	roślina dwuletnia
24	Ogórek	Cucumis sativus L.	roślina jednoroczna
25	Papryka	Capsicum annuum L.	roślina jednoroczna
26	Pietruszka	Petroselinum crispum (Mill.) Nyman ex. A.W. Hill	roślina dwuletnia
27	Pomidor	Solanum lycopersicum L.	roślina jednoroczna
28	Por	Allium porrum L.	roślina dwuletnia
29	Rokietta siewna / rukola	Eruca sativa Mill.	roślina jednoroczna
30	Roszponka warzywna	Valerianella locusta	roślina jednoroczna lub dwuletnia
31	Rzodkiewka	Raphanus sativus L.	roślina jednoroczna lub dwuletnia
32	Sałata	Lactuca sativa L.	roślina jednoroczna
33	Seler	Apium graveolens L.	roślina dwuletnia
34	Szczypiorek	Allium schoenoprasum L.	bylina
35	Szpinak warzywny	Spinacia oleracea L.	roślina jednoroczna

24) w załączniku nr 6 do rozporządzenia w ust. 2 tabela otrzymuje brzmienie:

Koszty transakcyjne		Wysokość kwoty przeznaczonej na refundację kosztów transakcyjnych
1. Koszt wykonania oceny wytworzonego materiału siewnego w laboratoriach urzędowych lub akredytowanych - w przypadku wytwarzania materiału siewnego gatunków roślin wymienionych w ust. 3 pkt 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia	za jeden z następujących gatunków roślin: lnianka siewna (lnicznik siewny) (Camelina sativa (L.) Crantz), nostrzyk biały (Melilotus albus Medik.), nostrzyk żółty (lekarski) (Melilotus officinalis (L.) Pall.), przelot pospolity (Anthyllis vulneraria L.), komonica błotna (Lotus uliginosus Schkuhr), lędźwian siewny (Lathyrus sativus L.), soczewica jadalna (Lens culinaris Medik.), pasternak zwyczajny (Pastinaca sativa L.), sałata łodygowa (głąbiki krakowskie) (Lactuca sativa var. Angustana)	330 zł
	za jeden z następujących gatunków roślin: pszenica płaskurka (Triticum diccocum Schrank ex Schubl.), pszenica samopsza (Triticum monococcum L.), żyto krzyca (Secale cereale var. multicaule Metzg. ex Alef.), gryka tatarka (Fagopyrum tataricum L. Gaertn.)	295 zł

Koszty transakcyjne		Wysokość kwoty przeznaczonej na refundację kosztów transakcyjnych
2. Koszt wykonania oceny wytworzonego materiału siewnego w laboratoriach urzędowych lub akredytowanych - w przypadku wytwarzania materiału siewnego roślin odmian regionalnych lub odmian amatorskich wpisanych do krajowego rejestru lub odmian marginalnych gatunków roślin rolniczych	za każdą odmianę rośliny	322 zł

25) w załączniku nr 7 do rozporządzenia w tabeli w części V. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 7 rozporządzenia:

a) lp. 6-16 otrzymują brzmienie:

6	Założenie pasa kwietnego o szerokości większej niż 22 m, ale mniejszej niż 26 m lub równej 26 m	32 %	-	-	1,75	56 %
7	Założenie pasa kwietnego o szerokości większej niż 26 m	57 %	-	-	1,75	100 %
8	Mieszanka wykorzystana do założenia pasa kwietnego zawiera mniej niż 8 gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia	57 %	-	-	1,75	100 %
9	W pierwszym roku realizacji zobowiązania liczba gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w pasie kwietnym jest mniejsza niż 5, ale większa niż 2 lub równa 2	40 %	-	1,5	-	60 %
10	W pierwszym roku realizacji zobowiązania liczba gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w pasie kwietnym wynosi 1 lub takie gatunki nie występują w pasie kwietnym	57 %	-	-	1,75	100 %
11	W drugim roku lub kolejnych latach realizacji zobowiązania liczba gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w pasie kwietnym jest mniejsza niż 4, ale większa niż 2 lub równa 2	20 %	-	1,5	-	30 %
12	W drugim roku lub kolejnych latach realizacji zobowiązania liczba gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w pasie kwietnym wynosi 1 lub takie gatunki nie występują w pasie kwietnym	57 %	-	-	1,75	100 %
13	Mieszanka wykorzystana do założenia pasa kwietnego zawiera mniej niż 4 wieloletnie gatunki roślin określone w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia	57 %	-	-	1,75	100 %

14	W pasie kwietnym występuje 1 wieloletni gatunek z gatunków roślin określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia	40 %	-	1,5	-	60 %
15	W pasie kwietnym nie występują jednoroczny gatunek rośliny lub wieloletnie gatunki roślin określone w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia	57 %	-	-	1,75	100 %
16	Mieszanka wykorzystana do założenia pasa kwietnego nie zawiera gatunków uprawnych lub dziko rosnących, w tym gatunków dziko rosnących wieloletnich	57 %	-	-	1,75	100 %

b) uchyla się lp. 18,

c) lp. 27 otrzymuje brzmienie:

27

Brak podsiewu, w przypadku gdy liczba gatunków określonych w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w tym pasie kwietnym wynosi mniej niż 4, lub podsiew pasa kwietnego gatunkami innymi niż określone w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, lub podsiew gatunkami z rodziny traw

40 %

1,25

-

-

50 %

d) lp. 37 otrzymuje brzmienie:

37

Założenie lub utrzymanie w okresie zobowiązania ogródka bioróżnorodności zawierającego mniej niż 15 gatunków roślin

80 %

1,25

-

-

100 %

e) lp. 39 otrzymuje brzmienie:

39

W ogródku bioróżnorodności nie są uprawiane gatunek roślin lub odmiana roślin będące: - odmianą regionalną lub odmianą amatorską wpisaną do krajowego rejestru lub - odmianą marginalnych gatunków roślin rolniczych, lub - gatunkiem rzadko uprawianych roślin rolniczych i warzywnych wymienionych w ust. 3 pkt 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia

56 %

1,25

-

-

70 %

§ 2. [Przepis przejściowy] Do przyznawania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, o których mowa w art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, w sprawach objętych postępowaniami:

1) wszczętymi i niezakończonymi ostateczną decyzją przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia,

2) zakończonymi ostateczną decyzją wydaną na podstawie przepisów dotychczasowych, w przypadku gdy zostały one wznowione od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia

- stosuje się przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1 w brzmieniu dotychczasowym, z wyjątkiem § 21 i § 23 rozporządzenia zmienianego w § 1, które stosuje się w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem.

§ 3. [Przepis przejściowy] W przypadku gdy płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna, o której mowa w art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, została przyznana przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zmienia z urzędu decyzję w sprawie przyznania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w części dotyczącej refundacji kosztów transakcyjnych, o których mowa w art. 70 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 1, z późn. zm.²⁾), poniesionych z tytułów, o których mowa w § 21 ust. 1 pkt 1 lub 2 rozporządzenia zmienianego w § 1, przez ustalenie wysokości kwoty przeznaczonej na refundację tych kosztów transakcyjnych z zastosowaniem § 21 rozporządzenia zmienianego w § 1 w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem.

§ 4.[Zmiana decyzji w sprawie płatności do buhaja] W przypadku gdy przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia dodatkowa płatność rolno-środowi-skowo-klimatyczna do buhaja, o której mowa w § 23 ust. 1 rozporządzenia zmienianego w § 1, nie została przyznana rolnikowi ze względu na to, że nie złożył zaświadczenia, o którym mowa w § 23 ust. 2 rozporządzenia zmienianego w § 1, w terminie do dnia 30 września 2023 r., a złożył to zaświadczenie do dnia wydania decyzji w sprawie o przyznanie tej płatności, kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zmienia z urzędu decyzję w sprawie o przyznanie tej płatności w części dotyczącej dodatkowej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej do buhaja, o której mowa w § 23 ust. 1 rozporządzenia zmienianego w § 1, z zastosowaniem § 23 ust. 7 rozporządzenia zmienianego w § 1.

§ 5.[Uznanie wymogu za spełniony, w zakresie wymaganego terminu wykoszenia niedojadów] W pierwszym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, którego realizację rozpoczęto od dnia 15 marca 2023 r., wymóg, o którym mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia zmienianego w § 1 w części II. Interwencja wymieniona w § 3 pkt 3 rozporządzenia (użytkowanie kośne, użytkowanie kośno-pastwiskowe, użytkowanie pastwiskowe albo użytkowanie naprzemienne) w ust. 3 w pkt 4, uznaje się za spełniony w zakresie wymaganego terminu wykoszenia niedojadów również wtedy, gdy został zrealizowany przez rolnika przed dniem 31 października 2023 r.

§ 6.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 15 marca 2024 r., z wyjątkiem § 1 pkt 1 lit. b tiret drugie, który wchodzi w życie z dniem 15 marca 2025 r.