Interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.257.2024.2.KM

Skutki podatkowe planowanej sprzedaży udziałów w Spółce.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych planowanej sprzedaży udziałów w Spółce. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 lipca 2024 r. (wpływ 1 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną posiadającą status polskiego rezydenta podatkowego. Podlega ona w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągania.

Wnioskodawczyni i jej małżonek są udziałowcami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”). Mąż Wnioskodawczyni pełni w Spółce od momentu jej powstania funkcję Prezesa Zarządu Spółki. Spółka nie posiada rady nadzorczej, ma siedzibę i zarząd na terytorium RP. Wnioskodawczyni jako udziałowiec ma uprawnienie m.in. do uzyskiwania dywidendy, natomiast nie pełni ona jednak funkcji członka zarządu Spółki.

Małżonek Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem VAT, a działalność gospodarczą prowadzi od kilkudziesięciu lat. W ramach tej działalności prowadził on produkcję i sprzedaż, a następnie postanowił tę działalność przenieść do założonej przez niego Spółki. Część posiadanych w działalności ruchomości i nieruchomości, z uwagi na brak zgody Wnioskodawczyni, pozostawały poza Spółką i były Spółce wynajmowane przez małżonka Wnioskodawczyni. W ostatnich latach, już po powstaniu Spółki, działalność gospodarcza małżonka Wnioskodawczyni polegała głównie na wynajmie Spółce nieruchomości i ruchomości za wynagrodzeniem. Usługi świadczone Spółce przez męża Wnioskodawczyni obejmowały również usługi licencyjne dotyczące np. wartości niematerialnych i prawnych posiadanych przez Wnioskodawcę, czy też inne poboczne usługi, np. informatyczne, w związku z posiadanymi przez Wnioskodawcę „zasobami”.

W okresie od powstania Spółki świadczyła ona Wnioskodawcy usługi niezbędne do prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, jak np. najem części nieruchomości.

Całość majątku Wnioskodawczyni i jej męża była (przed powstaniem Spółki) i jest nadal objęta małżeńską wspólnością majątkową (udział 1/1).

Założenie Spółki i przeniesienie do niej działalności męża Wnioskodawczyni miało na celu zabezpieczenie ciągłości działalności gospodarczej na wypadek choroby lub śmierci. Założenie Spółki nastąpiło przed wejściem w życie ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.

Ponadto, należy zauważyć, że mąż Wnioskodawczyni od kilku lat zamierza zakończyć działalność gospodarczą oraz zbyć udziały w Spółce. W celu realizacji tego przedsięwzięcia Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem postanowili dokonać zmian organizacyjnych (konsolidacji Spółki wraz z Przedsiębiorstwem) i podjąć działania w celu znalezienia nabywcy udziałów w Spółce. „Przeniesienie działalności gospodarczej” małżonka Wnioskodawczyni (majątku Wnioskodawczyni i jej małżonka) do Spółki umożliwi w przyszłości zawarcie umowy zbycia udziałów na rzecz zainteresowanego inwestora, bez konieczności odrębnego zbywania udziałów oraz Przedsiębiorstwa. W ocenie Wnioskodawczyni nie było możliwe (celowe) połączenie Spółki i Przedsiębiorstwa w inny sposób niż poprzez przeniesienie Przedsiębiorstwa do Spółki, a zbycie Spółki będzie możliwe poprzez zbycie jej udziałów.

W celu realizacji tego zamierzenia w 2023 r. do Spółki został wniesiony zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonej działalności gospodarczej, składający się przede wszystkim z nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, ruchomości, obejmujących maszyny i narzędzia, znaków, praw do oprogramowania, wierzytelności, umów związanych z przedsiębiorstwem zbywcy (zwany Przedsiębiorstwem).

W wyniku tych czynności mąż Wnioskodawczyni objął i posiada udziały w Spółce w ilości ok. 90%, dodatkowo nowym udziałowcem w Spółce została Wnioskodawczyni w ilości ok. 10% udziałów w Spółce.

W związku z wniesieniem aportu w postaci Przedsiębiorstwa mąż Wnioskodawczyni nie zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej (po zbyciu Przedsiębiorstwa w działalności zbywcy pozostały, m.in. dwa samochody osobowe - używane przez Wnioskodawcę, które nie były przedmiotem wynajmu, umowy związane z tymi samochodami (np. ubezpieczenia) czy oprogramowanie, które Spółka już posiadała, a które mężowi Wnioskodawczyni jest niezbędne do rozliczenia się m.in. z podatku dochodowego za 2023 rok. Ze względów bilansowych wartość udziałów przypadających Wnioskodawczyni oraz jej mężowi została zaksięgowana w księgach rachunkowych działalności gospodarczej prowadzonej przez męża Wnioskodawczyni (udziały te zostały nabyte w zamian za aport Przedsiębiorstwa prowadzonego przez męża Wnioskodawczyni). Po zbyciu udziałów przez Wnioskodawczynię i jej małżonka wartość ta zostanie wyksięgowana.

Wycena wartości wkładu w postaci Przedsiębiorstwa została dokonana przez rzeczoznawcę majątkowego wpisanego na listę biegłych sądowych. Wartość ta odpowiada wartości nominalnej udziałów wydanych Wnioskodawczyni i jej mężowi, a także jest wyższa niż wartość składników Przedsiębiorstwa wynikająca z ksiąg rachunkowych męża Wnioskodawczyni.

Spółka przyjęła dla celów podatkowych nabyte składniki majątku wchodzące w skład Przedsiębiorstwa w wartości wynikającej z ksiąg działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni. Przyjęta dla celów podatkowych wartość składników Przedsiębiorstwa na dzień wniesienia ich do Spółki była o ok. połowę niższa niż przyjęta na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego wartość Przedsiębiorstwa (równa wartości wydanych udziałów).

Na moment wniesienia wkładu do Spółki Wnioskodawczyni nie rozpoznała przychodu z uwagi na zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o PIT, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 23 - jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część i spółka lub spółdzielnia otrzymująca wkład przyjęła dla celów podatkowych składniki majątku wchodzące w skład tego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu wnoszącego ten wkład.

Przed 2023 rokiem mąż Wnioskodawczyni był jedynym udziałowcem Spółki. Udziały w tej Spółce nabył:

1)częściowo w zamian za wkład pieniężny (dwukrotnie); wartość nominalna wydanych udziałów była równa wartości wniesionego wkładu; nie rozpoznawano przychodu/dochodu podatkowego w związku z obejmowaniem udziałów za wkłady pieniężne;

2)częściowo w zamian za wkład niepieniężny (jednorazowo) w postaci nieruchomości/użytkowania wieczystego wykorzystywanej w działalności gospodarczej męża Wnioskodawczyni; wartość wkładu odpowiadała wartości rynkowej określonej przez rzeczoznawcę majątkowego, przy czym wartość wydanych za ten wkład udziałów odpowiadała wartości netto nieruchomości (bez podatku od towarów i usług); objęcie udziałów w zamian za nieruchomości/użytkowania wieczyste rozliczono jako transakcję opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych (u Wnioskodawcy).

Wszystkie udziały w Spółce mają równą wartość nominalną i są niepodzielne.

Wnioskodawczyni planuje dokonać sprzedaży posiadanych przez nią udziałów w Spółce. Zbycie udziałów przez Wnioskodawczynię i jej męża powinno nastąpić w tym samym czasie na rzecz jednego nabywcy. Sprzedaż udziałów w Spółce przez Wnioskodawczynię i jej męża nastąpi na podstawie jednej umowy albo dwóch lub więcej umów. Wnioskodawczyni przewiduje, że tę umowę lub umowy poprzedzi umowa przedwstępna. Z uwagi na to, że udziały w Spółce posiadane przez Wnioskodawczynię oraz udziały w Spółce posiadane przez męża Wnioskodawczyni stanowią majątek objęty małżeńską wspólnością majątkową, stąd w umowach dotyczących odpłatnego zbycia udziałów w Spółce przez Wnioskodawczynię i jej małżonka będą zbywali te udziały wspólnie albo każdy z nich z osobna za zgodą drugiego małżonka.

Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planowana sprzedaż nie jest zatem związana z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą (gdyż nie prowadzi takiej działalności) oraz ma charakter jednostkowy - Wnioskodawczyni nie zajmuje się zawodowo nabywaniem, a następnie sprzedażą udziałów w spółkach.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni nie świadczy usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawczyni nie świadczy usług, których przedmiotem jest przechowywanie udziałów i zarządzanie nimi.

Udziały, o których mowa we wniosku są udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stąd nie odzwierciedlają one:

a)tytułu prawnego do towarów;

b)tytułu własności nieruchomości;

c)praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziałów i innych tytułów prawnych dających ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo;

e)praw majątkowych, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Wnioskodawczyni nie dokonuje na rzecz Spółki, w której posiada udziały, czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności nie świadczy na rzecz Spółki usług administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych.

Wnioskodawczyni jest mniejszościowym udziałowcem Spółki (posiada ok. 10% udziałów i 10% głosów na zgromadzeniu wspólników Spółki). Nie zasiada ona w zarządzie czy też radzie nadzorczej Spółki. Natomiast jak wskazano we wniosku małżonek Wnioskodawczyni posiada pozostałe udziały w Spółce, a we wcześniejszych okresach świadczył też usługi na rzecz Spółki (do czasu przeniesienia swojego przedsiębiorstwa na rzecz Spółki).

Wnioskodawczyni nie ma wpływu na ceny towarów i usług w Spółce, w której posiada udziały. Natomiast pośrednio na te ceny może mieć wpływ małżonek Wnioskodawczyni, który jako Prezes Zarządu Spółki kształtuje politykę cenową Spółki (za ustalanie cen dla klientów Spółki odpowiadają upoważnieni pracownicy).

Wnioskodawczyni nie zasiada w zarządzie Spółki, sprzedaż udziałów ma nastąpić na rzecz inwestora będącego spółką prawa handlowego, a co za tym idzie funkcje zarządcze w Spółce przejdą na osobę, która przez zgromadzenie wspólników Spółki zostanie wyznaczona do pełnienia funkcji prezesa/członka zarządu Spółki; zbycie udziałów ma na celu przeniesienie udziałów w Spółce na inwestora, a na inwestora przejdą jedynie te prawa, które przysługują udziałowcowi, a określone w Kodeksie spółek handlowych i akcie założycielskim Spółki, tym samym nie dojdzie do przekazania na rzecz nabywcy części/lub całości funkcji zarządczych.

Wnioskodawczyni nie posiada udziałów w innych spółkach.

Wnioskodawczyni nie zamierza prowadzić działalności w zakresie nabywania i zbywania udziałów. Natomiast po dokonaniu zbycia udziałów w Spółce Wnioskodawczyni rozważa możliwość nabycia papierów wartościowych (np. akcji) na rynku regulowanym (np. GPW), celem zabezpieczenia wartości otrzymanego wynagrodzenia.

Pytania

1)Czy planowana sprzedaż udziałów przez Wnioskodawczynię podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Alternatywnie w przypadku błędnego stanowiska Wnioskodawczyni w pytaniu nr 1, tj. jeżeli planowana sprzedaż udziałów będzie opodatkowana podatkiem od towarów to czy transakcja ta jest zwolniona z opodatkowania, a Wnioskodawczyni ma obowiązek udokumentować tę transakcję wystawioną przez siebie fakturą?

Pani stanowisko w sprawie

1)Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym stanie faktycznym, sprzedaż udziałów w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

2)Alternatywnie w przypadku błędnego stanowiska Wnioskodawczyni w pytaniu nr 1, tj. jeżeli planowana sprzedaż będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług wówczas zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż udziałów w Spółce korzystać będzie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad 1)

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), dalej jako: ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Należy zaznaczyć, iż czynności są opodatkowane podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy wykonywane są przez podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, działającego w takim charakterze w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie każda czynność dokonana przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Kluczowe jest to czy dany podmiot dokonując określonej czynności np. sprzedaży udziałów, występuje jako podatnik podatku od towarów i usług. Ponadto nawet podmiot, mający status podatnika będzie automatycznie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w stosunku do każdej aktywności, którą wykonuje. Status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje bowiem automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Podkreślenia wymaga, że warunkiem koniecznym do opodatkowania danej transakcji podatkiem VAT nie jest sam fakt bycia podatnikiem, lecz występowanie w roli podatnika w odniesieniu do konkretnej transakcji wchodzącej w zakres działalności gospodarczej danego podmiotu. Poniżej prezentujemy stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym zakresie.

„Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód.

Ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.” - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2007 r., sygn. akt: I FPS 3/07.

Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem praw własności nie mogą być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej m.in. w sprawach C-142/99, C-102/00, C-77/01 i C-16/00. Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Dotyczy to sytuacji, gdy:

• posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada;
• sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej;
• posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samego nabycia/sprzedaży akcji czy udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy.

Z kolei w wyroku w sprawie C-16/00 Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (zob. także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Interpretując wskazany w orzecznictwie TSUE wyjątek od powyższej zasady sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką, stwierdzić należy, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Z okoliczności faktycznych opisanych w niniejszym wniosku wynika, że Wnioskodawczyni, która nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT planuje sprzedaż należących do niej udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Podkreślenia wymaga, że nie uczestniczy ona w zarządzaniu Spółką, której udziały są sprzedawane - nie zasiada w zarządzie, czy też radzie nadzorczej Spółki. Ponadto sprzedaż udziałów nie jest prowadzona w ramach działalności maklerskiej lub brokerskiej oraz nie jest też bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza.

Zdaniem Wnioskodawczyni wynika z tego, że dokonując planowanej sprzedaży nie wystąpi ona w charakterze podatnika VAT, a co za tym idzie planowana sprzedaż udziałów nie będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Podobne wnioski płyną z indywidualnych interpretacji prawa podatkowego wydawanych na gruncie analizy przytoczonych przepisów, przykładowo:

„Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, że nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika, będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.” - pismo z 3 grudnia 2015 r., wydane przez: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, ITPP1/443-1132/14/KM.

„Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Dlatego też, że nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika, będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.” - pismo z 27 grudnia 2023 r., wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0111-KDIB3-1.4012.683.2023.8.IO.

Ad 2)

Alternatywnie jednak w przypadku błędnego stanowiska Wnioskodawczyni w pytaniu nr 1, tj. jeżeli Wnioskodawczyni zostałaby uznana za podatnika podatku VAT przy planowanej transakcji, wówczas kluczowe będzie określenie czy transakcja ta będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146ef ust. 1 ustawy o VAT w okresie od 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w art. 40 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (t.j. Dz. U. poz. 2305 oraz z 2023 r. poz. 347 i 641) określonych na ten rok w ustawie budżetowej, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 lipca tego roku, oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przedłożonym zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny albo projekcie tego planu przedstawionym do zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej zgodnie z art. 42 ust. 2 i 3 tej ustawy, jeżeli plan ten nie został przedłożony zgodnie z art. 42 ust. 4 tej ustawy, po wyłączeniu planowanych przepływów finansowych w ramach tej sumy wydatków, jest wyższa niż 3% wartości produktu krajowego brutto określonego zgodnie z art. 40 ust. 2 tej ustawy:

1)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;

2)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;

3)stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;

4)stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział jednak opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ww. ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a)spółkach,

b)innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

- z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Zgodnie z art. 43 ust. 16 ustawy o VAT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1)tytuł prawny do towarów;

2)tytuł własności nieruchomości;

3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

5)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Biorąc pod uwagę opisane zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni zostanie uznana za podatnika podatku od towarów i usług wówczas planowana sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże, z uwagi na treść przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy, sprzedaż ta korzystać będzie ze zwolnienia od tego podatku.

Jeżeli zbycie udziałów przez Wnioskodawczynię oraz przez małżonka Wnioskodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie z niego zwolnione wówczas na Wnioskodawczyni będzie ciążył obowiązek wystawienia faktury dokumentującej zbycie udziałów w części należącej do Wnioskodawczyni, tj. w zakresie ok. 10% udziałów Spółki. Udziały sprzedawane przez męża Wnioskodawczyni powinny zostać jej zdaniem udokumentowane odrębnym dokumentem, jako sprzedaż dokonana przez odrębnego podatnika.

Podobne wnioski płyną z indywidualnych interpretacji prawa podatkowego wydawanych w podobnych stanach faktycznych, przykładowo:

„Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie z tytułu sprzedaży działki nr 1, będącej we wspólności majątkowej małżeńskiej, każdy z Zainteresowanych będzie stroną dokonującą czynności opodatkowanej tym podatkiem i będzie występował w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje sytuacji przeprowadzania transakcji przez małżonków, w odniesieniu do majątku stanowiącego wspólność małżeńską, jednakże z uwagi na fakt, że ustrój ten - jak wynika z powołanych przepisów prawa cywilnego - określa równe prawa majątkowe dla obydwu małżonków, należy stwierdzić, iż wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż ww. działki, każdy z Zainteresowanych winien będzie w niej uwzględnić sprzedaż w części stanowiącej jego własność.” - interpretacja indywidualna z 19 sierpnia 2020 r., 0113-KDIPT1- 2.4012.461.2020.1.JS

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlegają opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

W sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samej sprzedaży udziałów bądź akcji nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i zbywaniu własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95 TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.

Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.

Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:

• posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,
• sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
• posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C‑142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.

Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.

W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.

W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).

Również w wyroku C-320/17 TSUE wskazał, że samo nabycie i posiadanie udziałów nie powinno być uznane, w rozumieniu dyrektywy VAT, za działalność gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Trybunał podkreślił przy tym, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że uczestniczenie spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, w których nabyła ona udziały lub akcje, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim skutkuje ono dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, finansowych, handlowych, informacyjnych i technicznych przez spółkę holdingową na rzecz spółek.

Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką – WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani mniejszościowym udziałowcem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka). Spółka nie posiada rady nadzorczej, ma siedzibę i zarząd na terytorium RP. Jako udziałowiec ma Pani uprawnienie m.in. do uzyskiwania dywidendy, natomiast nie pełni Pani funkcji członka zarządu Spółki, nie zasiada Pani w zarządzie czy też radzie nadzorczej Spółki. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej i nie jest Pani zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Całość majątku Pani i Pani męża była (przed powstaniem Spółki) i jest nadal objęta małżeńską wspólnością majątkową (udział 1/1). Założenie Spółki i przeniesienie do niej działalności gospodarczej, którą prowadzi Pani mąż miało na celu zabezpieczenie ciągłości działalności gospodarczej na wypadek choroby lub śmierci.

Pani mąż zamierza zakończyć działalność gospodarczą oraz zbyć udziały w Spółce. W celu realizacji tego przedsięwzięcia wraz z małżonkiem postanowiła Pani dokonać zmian organizacyjnych (konsolidacji Spółki wraz z Przedsiębiorstwem) i podjąć działania w celu znalezienia nabywcy udziałów w Spółce. „Przeniesienie działalności gospodarczej” Pani małżonka (majątku Pani i Pani małżonka) do Spółki umożliwi w przyszłości zawarcie umowy zbycia udziałów na rzecz zainteresowanego inwestora, bez konieczności odrębnego zbywania udziałów oraz Przedsiębiorstwa. W Pani ocenie nie było możliwe (celowe) połączenie Spółki i Przedsiębiorstwa w inny sposób niż poprzez przeniesienie Przedsiębiorstwa do Spółki, a zbycie Spółki będzie możliwe poprzez zbycie jej udziałów. W celu realizacji tego zamierzenia w 2023 r. do Spółki został wniesiony zespół składników materialnych i niematerialnych, przeznaczonych do realizacji określonej działalności gospodarczej, składający się przede wszystkim z nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, ruchomości, obejmujących maszyny i narzędzia, znaków, praw do oprogramowania, wierzytelności, umów związanych z Przedsiębiorstwem.

W wyniku tych czynności Pani małżonek objął i posiada udziały w Spółce w ilości ok. 90%, dodatkowo nowym udziałowcem w Spółce została Pani - ok. 10% udziałów w Spółce.

Ze względów bilansowych wartość udziałów przypadających Pani oraz Pani mężowi została zaksięgowana w księgach rachunkowych działalności gospodarczej prowadzonej przez Pani męża (udziały te zostały nabyte w zamian za aport Przedsiębiorstwa prowadzonego przez Pani męża). Po zbyciu udziałów przez Panią i Pani męża wartość ta zostanie wyksięgowana.

Wycena wartości wkładu w postaci Przedsiębiorstwa została dokonana przez rzeczoznawcę majątkowego, wpisanego na listę biegłych sądowych. Wartość ta odpowiada wartości nominalnej udziałów wydanych Pani i Pani mężowi, a także jest wyższa niż wartość składników Przedsiębiorstwa wynikająca z ksiąg rachunkowych Pani męża.

Wszystkie udziały w Spółce mają równą wartość nominalną i są niepodzielne.

Planuje Pani sprzedać posiadane udziały w Spółce. Zbycie udziałów przez Panią i Pani męża powinno nastąpić w tym samym czasie na rzecz jednego nabywcy. Sprzedaż udziałów w Spółce przez Panią i Pani męża nastąpi na podstawie jednej umowy albo dwóch lub więcej umów. Przewiduje Pani, że tę umowę lub umowy poprzedzi umowa przedwstępna. Z uwagi na to, że udziały w Spółce posiadane przez Panią oraz udziały w Spółce posiadane przez Pani męża stanowią majątek objęty małżeńską wspólnością majątkową, stąd w umowach dotyczących odpłatnego zbycia udziałów w Spółce przez Panią i Pani męża, udziały te będą zbywane wspólnie albo przez każdego z osobna za zgodą drugiego małżonka.

Planowana sprzedaż nie jest związana z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą (gdyż nie prowadzi Pani takiej działalności) oraz ma charakter jednostkowy - nie zajmuje się Pani zawodowo nabywaniem, a następnie sprzedażą udziałów w spółkach.

Nie świadczy Pani usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. Nie świadczy Pani usług, których przedmiotem jest przechowywanie udziałów i zarządzanie nimi.

Udziały, o których mowa we wniosku są udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stąd nie odzwierciedlają one:

a)tytułu prawnego do towarów;

b)tytułu własności nieruchomości;

c)praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziałów i innych tytułów prawnych dających ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo;

e)praw majątkowych, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Nie dokonuje Pani na rzecz Spółki, w której posiada udziały, czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności nie świadczy na rzecz Spółki usług administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych. Nie ma Pani wpływu na ceny towarów i usług w Spółce, w której posiada Pani udziały.

Nie zasiada Pani w zarządzie Spółki, sprzedaż udziałów ma nastąpić na rzecz inwestora będącego spółką prawa handlowego, a co za tym idzie funkcje zarządcze w Spółce przejdą na osobę, która przez zgromadzenie wspólników Spółki zostanie wyznaczona do pełnienia funkcji prezesa/członka zarządu Spółki; zbycie udziałów ma na celu przeniesienie udziałów w Spółce na inwestora, a na inwestora przejdą jedynie te prawa, które przysługują udziałowcowi, a określone w Kodeksie spółek handlowych i akcie założycielskim Spółki, tym samym nie dojdzie do przekazania na rzecz nabywcy części/lub całości funkcji zarządczych.

Nie posiada Pani udziałów w innych spółkach. Nie zamierza Pani także prowadzić działalności w zakresie nabywania i zbywania udziałów.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy planowana sprzedaż udziałów w Spółce, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do Pani wątpliwości, należy przytoczyć wyrok z 29 października 2009 r., sygn. C-29/08. Trybunał stwierdził, że czynności samego nabywania, posiadania i sprzedaży akcji nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu szóstej dyrektywy VAT. TSUE rozróżnił jednak sytuację, w której udziałowi finansowemu w innym przedsiębiorstwie towarzyszy pośrednia lub bezpośrednia ingerencja w zarządzanie spółką, w której udział został nabyty, bez uszczerbku dla praw właściciela udziału jako akcjonariusza lub wspólnika, jeżeli taka ingerencja skutkuje dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych i informatycznych. Ponadto według Trybunału transakcje dotyczące akcji lub udziałów w spółce objęte są zakresem opodatkowania podatkiem VAT, gdy są one dokonywane w ramach działalności handlowej polegającej na obrocie papierami wartościowymi w celu pośredniej lub bezpośredniej ingerencji w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty albo, gdy transakcje te stanowią bezpośrednią, stałą i niezbędną kontynuację działalności podlegającej opodatkowaniu.

Jak wynika z opisanej sytuacji w kontekście wyżej przedstawionego orzecznictwa TSUE czynność polegająca na odpłatnym zbyciu przez Panią udziałów w Spółce, w sytuacji, gdy:

• nie świadczy Pani na rzecz Spółki usług w zakresie zarządzania, nie dokonuje Pani na rzecz Spółki usług administracyjnych, rachunkowych, informatycznych, finansowych, handlowych lub technicznych,
• planowana sprzedaż udziałów nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą – nie prowadzi Pani takiej działalności,
• posiadanie udziałów w Spółce nie będzie stanowiło bezpośredniego, trwałego i koniecznego rozszerzenia działalności gospodarczej, ponieważ nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, nie jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a transakcja ma charakter jednostkowy,

nie wpisuje się w definicję działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, jak również orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że nie będą spełnione przesłanki do uznania Pani, z tytułu planowanej sprzedaży udziałów w Spółce, za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zbycie przez Panią ok. 10% udziałów w Spółce nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, Pani stanowisko w zakresie uznania zbycia udziałów posiadanych w Spółce za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie nr 1) jest prawidłowe.

Interpretacja nie rozstrzyga w kwestii pytania oznaczonego we wniosku nr 2, ponieważ oczekiwała Pani rozstrzygnięcia kwestii objętej tym pytaniem w przypadku Pani błędnego stanowiska w zakresie pytania nr 1, które zostało uznane za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja oparta jest na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestie skutków podatkowych związanych ze zbyciem udziałów w Spółce wyłącznie dla Pani, nie rozstrzyga ww. kwestii dla zbycia udziałów przez Pani męża.

W związku z tym, że należna wpłata od niniejszego wniosku wynosi 40,00 zł, kwota 80,00 zł jest wpłatą nienależną, zatem stanowi nadpłatę w rozumieniu art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej i podlega zwrotowi według Pani dyspozycji zgodnie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przekazem pocztowym na adres pełnomocnika szczególnego wskazany w pełnomocnictwie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).