Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 29 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.351.2024.2.AKA
Prawo do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej nabycie Urządzeń w sytuacji nieuznania ich sprzedaży za zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT z faktury dokumentującej nabycie Urządzeń w sytuacji nieuznania ich sprzedaży za zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „A.”) jest przedsiębiorcą działającym w branży (…), czynnym podatnikiem VAT i podmiotem posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce (jest polskim podatnikiem CIT). Wnioskodawca zajmuje się (…) w Polsce w zakładzie w (...).
(…) Spółka (działając wówczas jako B. S.A., poprzednik prawny Wnioskodawcy) zawarła z C. sp. z o.o. (dalej „C”, „Zbywca”, aktualnie D. Sp. z o.o.), umowę cesji działalności w zakresie „(…)”, w ramach której C. miała przejąć od Spółki aktywa służące do (…) („Umowa cesji”). Wykonanie cesji działalności obejmowało: (…).
W zakresie (…) C. przejęła działalność z dniem (…). W pozostałym zakresie, tj. w zakresie działalności wymagającej (…), C. przejęła działalność z dniem uzyskania (…).
Po dokonaniu cesji działalności, C. zawarła następnie ze Spółką (…) umowę dostawy (…) do zespołu zakładów A. w X („Umowa Dostaw”).
Po zawarciu Umowy Dostaw przystąpiła do niej inna spółka z grupy (...), tj. E. sp. z o.o. (obecnie: w likwidacji), która zajmuje się produkcją (…) w zakładzie w Y. Stronami Umowy Dostaw były więc: C., A. oraz E. sp. z o. o.
W ramach Umowy Dostaw, wykonując postanowienia Umowy cesji, A. sprzedała C. majątek służący do (…).
A. dodatkowo wydzierżawiła C. - na podstawie odrębnej umowy dzierżawy z 4 stycznia 1999 r. - należące do A. budynki oraz budowle składające się na infrastrukturę energetyczną, ciepłowniczą oraz wodno-kanalizacyjną (linie przesyłowe, transformatory, rozdzielnie, budynki rozdzielni, stacje energetyczne, rurociągi, kanały, pompownie ścieków, drogi dojazdowe i inne).
Na podstawie Porozumienia Zmieniającego do Umowy Dostaw z (…) Strony uzgodniły tzw. opcję kupna („Opcja Call”) w postaci prawa do nabycia przez A. oraz E. sp. z o. o. urządzeń służących do prowadzenia działalności przez C. opisanych niżej w pkt h). Opcja Call została uzgodniona w ten sposób, że A. oraz E. sp. z o. o. mogły nabyć tylko wszystkie urządzenia, nie mogły natomiast wykonać Opcji Call w stosunku do części z nich (czy też jednego z nich).
(…) A. oraz E. sp. z o. o. złożyły oświadczenie o rozwiązaniu z C. Umowy Dostaw, z zachowaniem dwunastomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Umowa Dostaw uległa rozwiązaniu (…).
Rozwiązanie Umowy Dostaw skutkowało aktualizacją różnorakich uprawnień i obowiązków stron, w tym prawa do nabycia przez obie spółki od C. zlokalizowanych w zakładzie X oraz zakładzie Y Urządzeń służących do (…), na które składają się m.in.:
- (…).
dalej „Urządzenia”, których szczegółowa lista z podziałem na zakład X oraz zakład Y stanowi Załącznik nr 1 do niniejszego wniosku.
A. wraz z E. sp. z o. o. wykonała Opcję Call (…), co skutkowało przeniesieniem własności Urządzeń znajdujących się w zakładzie X oraz w zakładzie Y ze Zbywcy na A. i E. sp. z o.o.
Na potrzeby wykonania Opcji Call, A. wraz z E. sp. z o. o. skierowała wcześniej wezwanie do C. do aktualizacji listy używanych środków trwałych wraz z ich danymi technicznymi, lokalizacją, systemem pomiarowym. C. przedstawiła listę Urządzeń pismami z (…). Lista obejmowała wyłącznie zindywidualizowane ruchomości, nie zawierała innych elementów objętych uprzednią Umową cesji (tj. przejścia zakładu pracy, przejścia kontraktów C. z osobami trzecimi itd.).
Wyłącznie Spółka nabyła Urządzenia zlokalizowane w zakładzie w X, na które składały się w szczególności:
- (…).
Rozwiązanie Umowy Dostaw skutkowało też rozwiązaniem umów dzierżawy dotyczących nieruchomości i infrastruktury energetycznej (…), które pozostawały własnością A. oraz E. sp. z o.o.
Zbywca wykorzystywał Urządzenia oraz dzierżawione od A. sp. z o.o. budynki oraz infrastrukturę (…) w celu realizacji dostaw (…) na rzecz A. oraz E. sp. z o.o., a także kilkudziesięciu innych, drobnych dostawców. Przy czym, głównym odbiorcą C. od początku jej działalności była A. oraz E. sp. z o.o. (po (…), tj. po przystąpieniu E. sp. z o.o. do Umowy Dostaw).
(…)
Należy podkreślić, że Urządzenia będące przedmiotem transakcji są w części niezbędne do funkcjonowania A. oraz E. sp. z o.o. oraz należących do nich terenów przemysłowych w zakresie (…). Urządzenia te nie są jednak w stanie samodzielnie realizować zadań gospodarczych bez angażowania dodatkowych środków oraz osób. W szczególności, wykorzystanie Urządzeń może wiązać się z koniecznością posiadania koncesji i pozwoleń, zawarciem umów umożliwiających ich eksploatację, uregulowaniem połączenia z operatorami zewnętrznych sieci, prowadzeniem obsługi samych Urządzeń, a także zatrudnieniem pracowników. Dodatkowo, w zakresie części dostaw mediów A. wybudowało własną infrastrukturę i w konsekwencji pewien zakres Urządzeń jest już dla A. zbędny.
Przedmiot zbycia stanowią wyłącznie Urządzenia będące rzeczami ruchomymi. Przedmiotem zbycia nie były pożytki i obciążenia (zobowiązania) Zbywcy związane z Urządzeniami. Spółka nie przejęła również koncesji i pozwoleń na prowadzenia działalności, pracowników C, jak również umów z osobami trzecimi.
W związku ze zbyciem Urządzeń przez C. nie doszło do przeniesienia na Spółkę:
- jakichkolwiek znaków towarowych, licencji, czy patentów,
- innych aktywów niż Urządzenia,
- zobowiązań, umów, dokumentów lub praw związanych z działalnością gospodarczą Zbywcy,
- zobowiązań bilansowych i pozabilansowych, w tym zobowiązań handlowych,
- należności,
- rachunków bankowych lub środków na nich zdeponowanych,
- umów związanych z działalnością przedsiębiorstwa Zbywcy, w tym w szczególności umów dostaw na rzecz klientów innych niż A,
- ksiąg rachunkowych Zbywcy i innych dokumentów (np. handlowych, korporacyjnych),
- nazwy przedsiębiorstwa Zbywcy.
Nabycie przez Spółkę Urządzeń nie wpłynęło również na dotychczasowy profil działalności A. (produkcja (…)), podobnie jak nie wpłynęło na profil działalności E. sp. z o.o. (produkcja (…)).
Z uwagi jednak na fakt, że C. dostarczała (…) dla innych podmiotów zlokalizowanych na terenie należącym do A. oraz E. sp. z o.o., to po przejęciu Urządzeń, dotychczasowi klienci C, chcąc prowadzić swoją działalność będą zobowiązani do uregulowania dostawy (…) z A. oraz z E. sp. z o.o. (…) A. nie będzie więc prowadziła działalności gospodarczej (nakierowanej na generowanie zysków) w zakresie dostaw mediów do podmiotów trzecich, z tej też przyczyny A. obecnie jest w trakcie uzgodnień i własnych analiz co do konieczności uzyskiwania koncesji i pozwoleń.
W chwili obecnej Spółka (podobnie, jak E. sp. z o. o.) nie ma jednak faktycznej możliwości kontynuowania prowadzonej przez Zbywcę działalności w oparciu o nabyte Urządzenia, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub też podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych. Tak jak wspomniano wyżej, wykorzystanie Urządzeń może się też wiązać z koniecznością uzyskania koncesji i pozwoleń na prowadzenie tej działalności, choć Wnioskodawca nie przesądza, że takie koncesje i pozwolenia będą ostatecznie wymagane (kwestia ta jest przedmiotem analizy, albowiem - jak wskazano wyżej - A. nie planuje prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie). Ponadto, dokonując ich nabycia Spółka zobowiązana jest do zawarcia umów umożliwiających ich eksploatacje, np. umów serwisowych, a także do zatrudnienia pracowników do obsługi tych Urządzeń lub zapewnienie sobie odpowiedniego wsparcia w tym zakresie.
(…) Nabyte w tym zakresie Urządzenia mogą się więc okazać zbędne i nie będą wykorzystywane, niemniej - jak wskazano wyżej - nie było możliwe wykonanie Opcji Call tylko co do części Urządzeń.
Spółka nie posiada natomiast informacji, w zakresie ustalenia:
- czy Urządzenia przyporządkowane do zakładu X oraz do zakładu Y były u Zbywcy wyodrębnione organizacyjnie na bazie statutu, regulaminu, czy też innego aktu o podobnym charakterze,
- czy Urządzenia przyporządkowane do zakładu X oraz do zakładu Y posiadały samodzielność finansową, tj. finansowanie pozwalające na autonomiczne, niezależne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym, jak również,
- czy na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej Zbywca miał możliwość przyporządkowania wydzielanym składnikom przychodów i kosztów do wyodrębnionej działalności, przez co możliwe jest określenie jej wyniku finansowego, oraz
- czy prowadzona u Zbywcy ewidencja analityczna (plany finansowe, raporty zarządcze, itp.) pozwalała na faktyczne przyporządkowanie wydzielanym składnikom przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań.
Po nabyciu Spółka nie wykorzystywała Urządzeń. Niemniej jednak Spółka prowadziła i prowadzi działalność wyłącznie opodatkowaną VAT. Urządzenia zostały nabyte i będą wykorzystywane przez Spółkę wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT.
Pytania
1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Urządzenia nie spełniają przesłanek do uznania ich za przedsiębiorstwo lub też za zorganizowaną część przedsiębiorstwa określoną w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT?
2.Czy zbycie Urządzeń podlega opodatkowaniu VAT, wobec czego Spółka jest uprawniona do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktury dokumentującej sprzedaż Urządzeń?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, Urządzenia nie stanowią przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Zbycie Urządzeń podlega opodatkowaniu VAT, wobec czego Spółka jest uprawniona do obniżenia podatku VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktur/faktury dokumentującej sprzedaż Urządzeń.
Uzasadnienie stanowiska
Ad 1
Ocena Urządzeń w kontekście definicji przedsiębiorstwa
Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwa”, wobec czego należy odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
- koncesje, licencje i zezwolenia;
- patenty i inne prawa własności przemysłowej;
- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
- tajemnice przedsiębiorstwa;
- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55(1) Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55(1) Kodeksu cywilnego.
Z definicji przedsiębiorstwa zawartej w Kodeksie cywilnym, wynika jednak, że kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55(1) Kodeksu cywilnego (a w konsekwencji, ustawy o VAT) jest wymóg, aby stanowiło ono „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze pewnych pojedynczych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Ponadto, istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej - musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Należy podkreślić, że na gruncie przytaczanych przepisów, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.
Powyższe stanowisko potwierdzają interpretacje organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 8 czerwca 2022 r. (0114-KDIP4-3.4012.74.2022.3.JJ), organ potwierdził stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55(1) Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, Ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”. Potwierdza to art. 55(2) Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych”. W związku z powyższym należy stwierdzić, że Przedmiot Transakcji nie będzie stanowić przedsiębiorstwa w rozumieniu Ustawy o VAT, gdyż nie będzie on stanowić zespołu składników majątkowych, który wykazywałby cechę zorganizowania. Przedmiotem Transakcji będzie zbycie poszczególnych składników majątku, a nie przedsiębiorstwa zdolnego do kontynuowania dotychczasowej działalności Sprzedającego”.
Podobnie w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 21 listopada 2011 r. (ILPP1/443-1108/11-5/AW), zgodnie z którą: „przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Ponadto, nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności”.
W interpretacji z 31 marca 2016 r. (nr IPPP3/4512-60/16-2/PC), organ podatkowy potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, wskazując na istotne elementy niezbędne do uznania transakcji za sprzedaż przedsiębiorstwa „(...) planowana transakcja nie obejmie istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których stanowi art. 55(1) Kodeksu cywilnego. W szczególności, w wyniku transakcji Kupujący nie nabędzie całego szeregu praw, obowiązków, zobowiązań i należności z umów, których stroną jest Sprzedający, a które związane są z prawidłowym funkcjonowaniem i obsługą Nieruchomości. Na skutek sprzedaży Nieruchomości nie zostaną przeniesione na Nabywcę środki pieniężne, umowy rachunków bankowych, zobowiązania kredytowe, tajemnice przedsiębiorstwa, księgi rachunkowe i inne dokumenty Sprzedającego. W konsekwencji, po dacie przedmiotowej sprzedaży w rękach Sprzedającego pozostanie szereg aktywów oraz dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej należących obecnie do jego przedsiębiorstwa. Zatem nabyte składniki nie umożliwiają dalszego samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej”.
Ponadto, z definicji przedsiębiorstwa wynika, że przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Powyższe oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że umożliwia realizację zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo nie jest bowiem tylko sumą jego składników, lecz ich zorganizowanym zespołem.
W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się, że określone składniki majątkowe dla uznania za przedsiębiorstwo muszą stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym (por. wyrok NSA z 22 stycznia 1997 r., sygn. SA/Sz 2724/95; wyrok NSA z 24 listopada 1999 r., sygn. I SA/Kr 1189/99 oraz wyrok WSA w Gdańsku z 4 grudnia 2013 r., sygn.: I SA/Gd 1205/13, utrzymany w mocy przez wyrok NSA z 25 czerwca 2015 r., sygn.: I FSK 572/14, wyrok NSA z 23 listopada 2017 r., sygn. I FSK 327/16, wyrok WSA w Warszawie z 20 lutego 2018 r. sygn. III SA/Wa 1896/17, wyrok WSA w Rzeszowie z 26 listopada 2019 r., sygn. I SA/Rz 730/19, wyrok NSA z 13 grudnia 2022 r., sygn. III FSK 1346/21).
Samo zgromadzenie, czy przestrzenne usytuowanie pewnych składników z reguły nie tworzy jeszcze przedsiębiorstwa. Z tego powodu przedsiębiorstwo nie jest jedynie sumą składników niematerialnych i materialnych wchodzących w jego skład, lecz samoistnym dobrem o wartości majątkowej (M. Poźniak-Niedzielska, Pojęcie przedsiębiorstwa a jego majątek, AUMCS XXIX 1982, nr 8, s. 130). Dopiero czynnik organizacyjny oparty na kryterium funkcjonalności i celowości zestawienia składników pozwala uznać ten zespół za przedsiębiorstwo.
Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny zatem pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej - musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Odnosząc powyższe, do sytuacji Spółki wskazać należy, że Urządzenia nie spełniają powyższych warunków. W ramach planowanej transakcji Spółka nabyła wyłącznie urządzenia stanowiące ruchomości. Nabyciu nie towarzyszyło przeniesienie praw, obowiązków, zobowiązań i należności z umów, które są związane z prawidłową eksploatacją Urządzeń, jak również (niezwiązanych bezpośrednio z Urządzeniami) praw i obowiązków z umów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Zbywcę. Podkreślić należy, że o ile w pierwotnej Umowie cesji A zbyło na rzecz C. aktywa trwałe, wydzierżawiło nieruchomości i sieci przesyłowe, strony zobowiązały się spowodować przejście pracowników i umów z osobami trzecimi, to wykonana Opcja Call nie „odwraca” tego stanu rzeczy, albowiem dotyczy wyłącznie nabycia Urządzeń i nie obejmuje przejścia jakichkolwiek innych składników przedsiębiorstwa C.
W wyniku transakcji nie doszło do przeniesienia na Spółkę koncesji i zezwoleń na prowadzenie działalności, do której wykorzystywane są Urządzenia i innych elementów kluczowych dla eksploatacji Urządzeń.
W opinii Wnioskodawcy, Urządzenia nie spełniają powyżej wymienionych przesłanek, tym samym nie mogą być uznane za przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów podatkowych.
Ocena Urządzeń w kontekście definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa
Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Z treści definicji ZCP wynika, że dla uznania, że Urządzenia stanowią ZCP, łącznie powinny zostać spełnione następujące warunki:
- część przedsiębiorstwa powinna charakteryzować się wyodrębnieniem organizacyjnym i finansowym;
- przeznaczeniem zespołu składników powinna być realizacja określonych zadań gospodarczych;
- zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania;
- na zorganizowaną część powinny składać się składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania).
W orzecznictwie sądów administracyjnych wyraźnie podkreślany jest warunek, że brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych za ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT (np. wyrok WSA w Warszawie z 21 listopada 2018 r., III SA/Wa 4164/17 czy wyrok WSA w Warszawie z 21 czerwca 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2836/11).
Wyodrębnienie organizacyjne i finansowe
Wyodrębnienie organizacyjne nie zostało ustawowo zdefiniowane, niemniej w praktyce przyjmuje się, że wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa wraz ze składnikami niematerialnymi w strukturze organizacyjnej całego podmiotu. Może być dokonane w różny sposób, np.: terytorialnie, na podstawie statutu, regulaminu, zarządzenia i może przybrać formę np. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu.
W interpretacji z 8 grudnia 2020 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.365.2020.4.AT) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) wskazuje, że: „Na podstawie interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, iż wyodrębnienie organizacyjne oznacza odrębny pod względem organizacyjnym zespół składników materialnych i niematerialnych zachowujący miejsce w strukturze organizacyjnej (dział, oddział, pion lub wydział). W tym przypadku istotne jest również formalne potwierdzenie struktury organizacyjnej, dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze”.
W innej interpretacji Dyrektor KIS stwierdza, że formalne wyodrębnienie nie jest wystarczające. Owszem, jest ono warunkiem koniecznym, ale wymagane jest rzeczywiste wyodrębnienie jednostki funkcjonującej w strukturze organizacyjnej. Mianowicie, w interpretacji z 17 stycznia 2020 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.483.2019.1.RK), stwierdzono, że: „samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Oznacza to, że wyodrębnienie musi wynikać z określonych decyzji statutowych (zarządczych itp.), które formalnie nadają jednostce wewnętrznej uprawnienia uzasadniające jej wydzielenie organizacyjne”.
Podobnie, jak w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego, pojęcie wyodrębnienia finansowego nie zostało zdefiniowane na gruncie ustaw podatkowych. W praktyce organów podatkowych przyjęło się uważać, że wyodrębnienie finansowe polega na możliwości przyporządkowania przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP.
Przykładowo, w interpretacji z 30 grudnia 2022 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.630.2022.1.AWY) Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem, że: „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części. ZCP jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się. Ważne natomiast jest, aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku (tak, aby można było przejąć funkcje gospodarcze)”.
Z kolei w wyroku NSA z 11 kwietnia 2019 r. (sygn. II FSK 79/17) Sąd stwierdził, że: „Wyodrębnienie finansowe oznacza natomiast możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań”.
Tym samym, do stwierdzenia, że dany zespół składników majątkowych charakteryzuje się wyodrębnieniem finansowym w strukturze danego przedsiębiorstwa, wystarczy, co do zasady, możliwość odrębnego określenia podstawowych danych finansowych, takich jak: zaalokowane pasywa, aktywa, koszty czy przychody, albo zobowiązania i należności.
Tak jak wskazano wyżej, w zakresie wyodrębnienia finansowego podkreśla się, że spełniony musi być warunek, aby do ZCP mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania. Wyodrębnienie może nastąpić na podstawie stosowanego w jednostce planu kont. Wyodrębnienie istnieje jednak również wtedy, gdy nie jest dokonane w ten sposób, ale faktycznie można powiązać dane finansowe z poszczególnymi częściami składowymi przedsiębiorstwa. Tym samym powiązanie wyników danego podmiotu z ZCP może być dokonywane na podstawie samej rachunkowości zarządczej. Nie ma natomiast obowiązku, aby ZCP samodzielnie sporządzała bilans czy też posiadała samodzielny rachunek bankowy, co znajduje potwierdzenie w interpretacjach prawa podatkowego, (np. w interpretacji Dyrektora KIS z 19 stycznia 2022 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.307.2021.5.BD lub 6 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.653.2021.2.MŻ).
Wnioskodawca nie posiada informacji, czy Urządzenia zlokalizowane w zakładzie X oraz Y były wyodrębnione organizacyjnie u Zbywcy oraz, czy Umiejscowienie Urządzeń w dwóch zakładach może oznaczać również, że Zbywca posiadał odrębne budżety, plany finansowe, czy też konta księgowe dla każdego zakładu. Niemniej jednak nawet gdyby faktycznie u Zbywcy doszło do wyodrębnienia organizacyjnego i/lub finansowego Urządzeń, to okoliczność ta nie jest wystarczająca do uznania Urządzeń za ZCP. Aby móc uznać Urządzenia za ZCP, powinny bowiem zostać spełnione pozostałe przesłanki, tj. Urządzenia powinny posiadać odrębność niezbędną do samodzielnego funkcjonowania. Co więcej, przedmiotem zbycia powinny być związane z nimi zobowiązania oraz wartości niematerialne i prawne.
Wyodrębnienie funkcjonalne niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych
ZCP powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość, czyli obejmować wszystkie elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład ZCP, powinny umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego, samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy czym, przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych należy brać pod uwagę sytuację istniejącą w podmiocie, w którym powinny one stanowić pewną całość. Nie jest natomiast wystarczająca sama możliwość prowadzenia w przyszłości przy ich wykorzystaniu odrębnego zakładu. Wyodrębnienie funkcjonalne oznacza zatem, że zorganizowana część działalności posiada swoje zadania gospodarcze oraz jest w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku.
Ponadto, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
ZCP tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Na powyższe wskazują interpretacje podatkowe i orzecznictwo sądowe, np. wyrok NSA z 23 sierpnia 2018 r. (sygn. II FSK 2288/16), w którym stwierdzono, że: „ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego organizowaną część, musi ona obiektywnie oceniając, posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa”.
W wyroku WSA w Gdańsku z 4 grudnia 2013 r., (sygn. akt I SA/Gd 1205/13) Sąd podkreślił, że „w zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego koniecznym jest, aby zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzyły składniki będące we wzajemnych relacjach, niebędące zespołem przypadkowych elementów. Wyodrębnienie funkcjonalne jest rozumiane jako możliwość działania jako potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, a możliwość realizacji tych określonych zadań gospodarczych powinna istnieć już przy wykorzystaniu wchodzących w skład tego zespołu składników majątkowych, a nie dopiero po połączeniu ich z przedsiębiorstwem nabywcy” (wyrok NSA z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15).
Z kolei w wyroku NSA z 20 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 815/15 Sąd podkreślił, że „wyodrębnienie funkcjonalne sprowadza się do tego, czy dana wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku, czy za pośrednictwem tej danej wyodrębnionej organizacyjnie całości można będzie prowadzić niezależną działalność gospodarczą, w tym samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze, których realizacji zespół tych składników służył w istniejącym już przedsiębiorstwie. Najistotniejsze z punktu widzenia tej przesłanki jest to, aby zbywany majątek stanowił na tyle zorganizowany zespół składników materialnych oraz niematerialnych (w tym zobowiązań, kompleksu praw, obowiązków i rzeczy), że byłby zdolny do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych przypisywanych danemu przedsiębiorstwu, że mógłby realizować te zadania samodzielnie przez to stanowić niezależne przedsiębiorstwo”.
Przez niezależność prowadzenia działalności gospodarczej rozumie się taki zespół składników majątkowych posiadających zdolność do prowadzenia działalności, który sam w sobie, bez uzupełniania go o dodatkowe elementy (po nabyciu i włączeniu do przedsiębiorstwa nabywcy) zdolny jest do prowadzenia działalności (wyrok WSA w Białymstoku z 2 września 2020 r., sygn. akt I SA/Bk 401/20). Właśnie ta możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji, czyli brak konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych, angażowania dodatkowych składników majątku jest decydujący dla oceny, czy doszło do nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (wyrok WSA w Warszawie z 29 października 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1998/19).
Zatem, aby w rozumieniu przepisów ustawy o VAT określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład. (Wyrok NSA z 20 stycznia 2017 r., II FSK 2463/16; wyrok NSA z 10 stycznia 2017 r., II FSK 2991/15).
Odnosząc to do przedmiotowego zdarzenia, należy stwierdzić, że Urządzenia nie spełniają powyższego kryterium. Przedmiotem zbycia były bowiem wyłącznie ruchomości. Transakcja nie objęła innych elementów kluczowych do prowadzenia dotychczasowej działalności gospodarczej takich jak: (…).
Bez dodatkowych elementów, których dostarczenie pozostanie w gestii Spółki, eksploatacja Urządzeń jest niemożliwa. Urządzenia stanowią wyłącznie ruchomości, które bez dodatkowej infrastruktury, oraz czynności organizacyjnych umożliwiających ich wykorzystanie (umowy, pracownicy, obsługa księgowo-finansowa, itp.) nie mogą funkcjonować na rynku jako samodzielny podmiot. Co więcej, nabyte Urządzenia będą prawdopodobnie wykorzystywane jedynie w części, albowiem w zakresie części mediów (woda, ścieki, ciepło, gaz) Wnioskodawca wybudował własną infrastrukturę. Ponadto, C. świadczyła działalności na podstawie szeregu aktywów (urządzenia, wydzierżawione nieruchomości i sieci przesyłowe, pracownicy, umowy na wytwarzanie i dostawę mediów), a wykonanie Opcji Call dotyczy tylko części z tych składników (zindywidualizowanych urządzeń).
Niezależnie zatem, czy Urządzenia były wyodrębnione w strukturze organizacyjnej Zbywcy czy też nie, jak również, czy posiadały samodzielność finansową oraz czy istniała możliwość faktycznego przyporządkowania tym zakładom przychodów i kosztów, to Urządzenia nie spełniają definicji ZCP. Kluczowym warunkiem dla kwalifikacji zbywanego zespołu składników jako ZCP jest bowiem przeniesienie dodatkowych, poza ruchomościami składników (wartości niematerialne i prawne, umowy, pracownicy itp.) połączonych z Urządzeniami funkcjonalnie w taki sposób, iż dają faktyczną możliwość samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej.
Składniki majątkowe, w tym zobowiązania
Z literalnego brzmienia art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wynika, że w celu uznania zbycia masy majątkowej za ZCP w jej skład powinny wchodzić składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania Zbywcy.
Wśród składników materialnych wymienić można, np. budynki, urządzenia, pojazdy, wyposażenie. Składniki niematerialne związane z działalnością ZCP to, np. licencje i umowy takiego działu. Wśród składników ZCP wymienia się również pracowników.
Ponadto, warunkiem koniecznym uznania zbycia masy majątkowej za ZCP jest przeniesienie zobowiązań. Przez zobowiązania rozumie się stosunek prawny pomiędzy podmiotem uprawnionym (wierzycielem), a podmiotem zobowiązanym (dłużnikiem), którego treścią jest uprawnienie wierzyciela i skorelowany z nim obowiązek dłużnika. Przy czym uprawnienie wierzyciela sprowadza się do możliwości żądania od dłużnika świadczenia (niepieniężnego lub pieniężnego), a obowiązek dłużnika sprowadza się do spełnienia tego świadczenia i zaspokojenia interesu wierzyciela (M. Bandzmer „Zobowiązania jako element składowy zorganizowanej części przedsiębiorstwa - problemy interpretacyjne”, MOPOD 2015 nr 5).
Na gruncie ustawy o VAT przyjmuje się, że zespół składników materialnych bez składników niematerialnych oraz bez zobowiązań nie może być uznany za ZCP, nawet pomimo spełniania pozostałych przesłanek na gruncie prawa podatkowego.
Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych, np. interpretacje: z 29 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.599.2023.3.ASZ, z 8 lutego 2023 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.713.2023.3.AB, z 28 listopada 2023 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.446.2023.2.JO, czy z 10 listopada 2023 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.522.2023.3.ASZ, czy z 16 maja 2022 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.160.2022.1.AA.
Tym samym, dla kwalifikacji zbywanych składników jako ZCP konieczne jest objęcie transakcją również wartości niematerialnych i prawnych oraz zobowiązań, gdyż bez tych składników transakcja nie stanowi sprzedaży ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.
Tak jak opisano w stanie faktycznym, przedmiotem zbycia były wyłączenie Urządzenia stanowiące ruchomości, zlokalizowane w zakładzie X oraz Y. Przedmiotu zbycia nie stanowiły inne składniki znajdujące się w majątku Zbywcy. Wobec braku przeniesienia na Wnioskodawcę innych składników, w szczególności wartości niematerialnych i prawnych oraz zobowiązań związanych z Urządzeniami, przejęty przez A. majątek nie stanowi ZCP.
Podsumowanie
Z powyższej analizy wynika, że aby ocenić, czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub ZCP należy dokładnie przeanalizować zarówno, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa.
Zdaniem Wnioskodawcy, nie można uznać, że Urządzenia stanowią przedsiębiorstwo Zbywcy. Wynika to z faktu, że Urządzenia nie wyczerpują przytoczonej powyżej definicji przedsiębiorstwa. W szczególności, Urządzeniom nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Zbywcy.
Urządzenia nie spełniają również definicji ZCP. Tak jak wykazano w treści wniosku, dla klasyfikacji składników majątkowych jako ZCP konieczne jest aby warunki wskazane w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT spełnione zostały łącznie. Niespełnienie któregoś z warunków oznacza, że zespół składników nie może być uznany za ZCP.
Niezależnie zatem od faktu, czy Urządzenia były u Zbywcy wyodrębnione organizacyjnie na podstawie statutu lub regulaminu, posiadały samodzielność finansową oraz czy istniała możliwość faktycznego przyporządkowania tym zakładom przychodów i kosztów to nie można uznać że stanowiły ZCP. Tak jak opisano w stanie faktycznym, przedmiotem zbycia były wyłącznie Urządzenia stanowiące ruchomości. Przedmiotem transakcji nie były umowy, ani zobowiązania. Urządzenia nie dają również możliwości samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej.
W obecnej chwili A. nie ma faktycznej możliwości kontynuowania działalności w oparciu o Urządzenia bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych (pozwolenia i koncesje, zawarcie umów umożliwiających eksploatację Urządzeń, zatrudnienie pracowników). Urządzenia bez powyższych elementów nie spełniają swojej funkcji i mogą stanowić wyłącznie ruchomości przeznaczone do dalszej odsprzedaży.
Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należy stwierdzić, że Urządzenia nie spełniają wymogów dla uznania ich za przedsiębiorstwo czy też za ZCP na gruncie ustawy o VAT.
Ad 2
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl natomiast art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Towarami, zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Mając na uwadze, że Urządzenia nie stanowią przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części, zbycie Urządzeń stanowiło dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Spółka prowadziła i prowadzi działalność wyłącznie opodatkowaną VAT. Urządzenia zostały nabyte i będą wykorzystywane przez Spółkę wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT. W konsekwencji, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury, która powinna zostać wystawiona przez Zbywcę w związku ze sprzedażą Urządzeń. W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym będzie wyższa niż kwota podatku należnego, Spółka będzie uprawniona do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:
W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższymi przepisami, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona od podatku.
Tym samym, aby ustalić czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia Urządzeń, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy transakcja ich zbycia stanowiła zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegające wyłączeniu z opodatkowania podatkiem na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061), zgodnie z którym:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1.oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2.własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3.prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4.wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5.koncesje, licencje i zezwolenia;
6.patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7.majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8.tajemnice przedsiębiorstwa;
9.księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył ponadto z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy oraz zobowiązań, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy lub przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego uwzględnić należy następujące okoliczności:
1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Podkreślić należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach, gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.
Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.
Aby zatem ocenić, czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.
Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że przedmiot zbycia stanowią wyłącznie Urządzenia będące rzeczami ruchomymi. Przedmiotem zbycia nie były pożytki i obciążenia (zobowiązania) Zbywcy związane z Urządzeniami. Nie przejęli Państwo koncesji i pozwoleń na prowadzenia działalności, pracowników Zbywcy, jak również umów z osobami trzecimi. Urządzenia te nie są w stanie samodzielnie realizować zadań gospodarczych bez angażowania dodatkowych środków oraz osób. W szczególności wykorzystywanie Urządzeń może wiązać się z koniecznością posiadania koncesji i pozwoleń, zawarciem umów umożliwiających ich eksploatację, uregulowaniem połączenia z operatorami zewnętrznych sieci, prowadzeniem obsługi samych Urządzeń, a także zatrudnianiem pracowników.
Dla uznania, że zbywane składniki majątku stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę w oparciu o nabyte składniki.
Podstawowym wymogiem do uznania dostawy majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań, należności oraz środków pieniężnych), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy wskazać należy, że opisany we wniosku przedmiot Transakcji nie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ nie odznaczał się odrębnością funkcjonalną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
O braku wyodrębnienia funkcjonalnego świadczy fakt, że przedmiotem przeniesienia na rzecz Państwa w ramach realizacji Transakcji były wyłącznie Urządzenia. Nie doszło do przeniesienia umów związanych z działalnością przedsiębiorstwa Zbywcy, w tym w szczególności umowy dostaw na rzecz klientów innych niż Państwa.
W analizowanej sprawie nie jest również spełniony warunek wyodrębnienia finansowego, ponieważ przeniesieniu na rzecz Państwa nie podlegały:
- zobowiązania, umowy, dokumenty lub prawa związane z działalnością gospodarczą Zbywcy,
- zobowiązania bilansowe i pozabilansowe, w tym zobowiązania handlowe,
- należności,
- rachunki bankowe lub środki na nich zdeponowane,
- księgi rachunkowe Zbywcy i inne dokumenty (np. handlowe, korporacyjne).
Z opisu sprawy nie wynika również, żeby przedmiot Transakcji w postaci Urządzeń był wyodrębniony w przedsiębiorstwie Zbywcy na płaszczyźnie organizacyjnej.
W chwili obecnej nie mają Państwo faktycznej możliwości kontynuowania prowadzonej przez Zbywcę działalności w oparciu o nabyte Urządzenia bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych.
W konsekwencji, przeprowadzenie opisanej Transakcji nie może być traktowane jako zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.
Należy również zwrócić uwagę, że Transakcja nie obejmowała szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa, m.in. oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo, należności handlowych, zobowiązań handlowych i finansowych, ksiąg rachunkowych, rachunków bankowych i środków pieniężnych. W związku z tym przedmiot Transakcji nie stanowił przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 551 ustawy Kodeks cywilny. Zbywane na rzecz Państwa składniki majątkowe nie stanowiły zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych, które będą mogły być przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ bez zaangażowania innych aktywów nie mogą Państwo samodzielnie wykorzystywać ich do prowadzenia działalności gospodarczej.
Tym samym w rozpatrywanej sprawie przedmiotem Transakcji nie było przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowana część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Nie doszło więc do zastosowania wyłączenia spod przedmiotowego zakresu opodatkowania VAT przewidzianego w art. 6 pkt 1 ustawy. W związku z tym planowana Transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. Po nabyciu nie wykorzystywali Państwo Urządzeń. Niemniej jednak prowadzili i prowadzą Państwo działalność wyłącznie opodatkowaną podatkiem VAT. Urządzenia zostały nabyte i będą wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.
Zatem, mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zawartej Transakcji, jako podatnik wykorzystujący nabyte składniki majątkowe do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji, przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury dokumentującej sprzedaż przez Zbywcę na rzecz Państwa Urządzeń, w zakresie w jakim są i będą one wykorzystywane do wykonywania przez Państwa czynności opodatkowanych na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to przysługuje Państwu i będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych, wymienionych w art. 88 ustawy. Tym samym, z tego tytułu przysługuje Państwu również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
W związku z powyższym, oceniając Państwa stanowisko całościowo uznaję je za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right