Interpretacja indywidualna z dnia 30 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.261.2024.3.PSZ

Preferencyjne opodatkowanie dochodów - ulga prorodzinna.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 kwietnia2024 r. wpłynął Pana wniosek z 22 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 14 czerwca 2024 r. (wpływ 24 czerwca 2024 r.) oraz 16 lipca 2024 r. (wpływ 16 lipca 2024 r.) . Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan ojcem czwórki dzieci, z których pierwszych troje urodziło się w trakcie małżeństwa, najmłodsze z nich po jego ustaniu, kiedy związał się Pan z nową partnerką.

Mając troje dzieci odpisywał Pan od podatku dochodowego na każde z tych dzieci odpowiednio 1112,04 zł (na pierwsze i drugie dziecko) oraz 2004,04 zł (na trzecie dziecko).

W trakcie rozwodu zmieniły się zasady opieki nad małoletnimi – Sąd wskazał Pana miejsce zamieszkania jako miejsce zamieszkania najstarszego dziecka, w przypadku pozostałych dzieci – miejsce zamieszkania matki.

W tym samym postanowieniu Sąd uregulował również sposób sprawowania opieki nad dziećmi, powierzając Panu całkowitą opiekę nad najstarszą córką oraz ponad 100 dni opieki w roku nad pozostałymi dziećmi.

Niestety matka dzieci od początku utrudniała Panu kontakty z małoletnimi, próbując nie dopuścić do ustalonych spotkań. Z zasądzonych kontaktów udało się Panu zrealizować zaledwie kilka. W wydanym na tę okoliczność postanowieniu, Sąd uznał Pana wniosek o ukaranie matki za utrudnianie spotkań wskazującym Pana żonę za winną za nieodbywające się kontakty.

Rozwód orzeczony został kilka lat po opisanej sytuacji.

W uzupełnieniu wniosku z 14 czerwca 2024 r. udzielił Pan następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Którego roku/lat podatkowych dotyczy Pana wniosek?

Odpowiedź: Pana wniosek dotyczy bezpośrednio rozliczenia za 2020, 2021 i 2023 rok. Jednakże z uwagi na aspekt sprawy, będzie dotyczył również przyszłych rozliczeń, przynajmniej do czasu osiągnięcia pełnoletności i samo decyzyjności najmłodszego dziecka z Pana małżeństwa z K.

2. Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: Nie ma Pan ograniczonego obowiązku podatkowego, pracuje Pan w Polsce i rozlicza się Pan wyłącznie w Polsce.

3. Czy w roku/latach podatkowych wskazanych w odpowiedzi na pkt 1 wezwania, uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: Tak.

4. Proszę o podanie daty urodzenia Pana dzieci.

Odpowiedź: Córka (…) 2002 r.; córka (…) 2006 r.; syn (…) 2010 r. oraz córka (…) 2021 r.

5. Czy pomiędzy Panem, a matką dzieci, o których mowa we wniosku, doszło do porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za rok/lata podatkowe których dotyczy wniosek? – a jeżeli tak, to w jakich proporcjach i w jakiej wysokości rodzice zgodzili się dokonać odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi na dzieci?

Odpowiedź: Niestety nie było i nie ma możliwości zawarcia porozumienia. Matka dzieci nigdy nie ustalała sposobu podziału i korzystania z ulg. Uniemożliwiając Panu sprawowanie opieki nad dziećmi, nie respektuje postanowień Sądu.

6. Czy w roku/latach podatkowych wskazanych w odpowiedzi na pkt 1 wezwania, prowadził Pan działalność gospodarczą? Należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: Nie prowadził Pan we wskazanych latach działalności gospodarczej.

7. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, wskazanym w pkt 1 wezwania, wykonywał Pan względem dzieci, o których mowa we wniosku, władzę rodzicielską, tj. czy wykonywał obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, czy sprawował Pan faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmował się wychowaniem dzieci, uczestniczył w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci (tym samym, czy zapewniał i zabezpieczał wszystkie ich potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne)?

Odpowiedź: W 2020 r. i 2021 r., tak. Do połowy marca 2020 r. dzieci regularnie przychodziły na spotkania (zgodnie ze wskazaniem Sądu), od wybuchu pandemii matka uniemożliwiała Panu kontakt. W związku z tym złożył Pan do Sądu wniosek o Jej ukaranie. W 2021 r. odbyło się kilka kontaktów, zaś w 2022 r. nie miał już Pan żadnego kontaktu z dziećmi – matka całkowicie uniemożliwiała Panu wychowywanie dzieci, zrzucając na dzieci odpowiedzialność za nieodbywające się spotkania (mimo iż Sąd w swoim postanowieniu wyraźnie wskazywał, że sprawy kontaktów z dziećmi ustalane są wyłącznie pomiędzy rodzicami).

8. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, wskazanym w pkt 1 wezwania, matka dzieci, o których mowa we wniosku, wykonywała względem tych dzieci władzę rodzicielską, tj. czy wykonywała obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, czy matka dzieci sprawowała faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmowała się wychowaniem dzieci, uczestniczyła w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci (tym samym, czy zapewniała i zabezpieczała wszystkie ich potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne)?

Odpowiedź: We wskazanym okresie matka przede wszystkim prowadziła alienację rodzicielską, nakierowaną na niekontaktowanie się dzieci z Panem. Wszystkie jej działania zostały bardzo dokładnie zbadane i ocenione przez Sąd Rodzinny, wskazując na całkowitą jej winę za zaistniałą sytuację. Jak Pan wspomniał powyżej, w latach 2020 i 2021, matka nie sprawowała wyłącznej opieki.

9. Czy miejsce zamieszkania dzieci, o których mowa we wniosku, było w okresie, którego dotyczy wniosek, wskazanym w pkt 1 wezwania, takie samo jak miejsce Pana zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny?

Wskazuję, że zgodnie z art. 26 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W myśl natomiast § 2 ww. przepisu:

Odpowiedź: Miejsce zamieszkania dzieci zostało wskazane przez Sąd w myśl art. 26 par. 2 — tj. adres zamieszkania najstarszej córki został określony jako każdorazowy adres Pana zamieszkania, natomiast w przypadku dwójki pozostałych dzieci jako każdorazowy adres zamieszkania matki.

10. Czy w stosunku do Pana dzieci, o których mowa we wniosku,w okresie, którego dotyczy wniosek, wskazanym w pkt 1 wezwania miały zastosowanie przepisy:

-art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

-ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

-ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: Nie.

11. Czy w roku/latach podatkowych wskazanych w odpowiedzi na pkt 1 wezwania, dzieci, o których mowa we wniosku, na podstawie orzeczenia sądu zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?

Odpowiedź: Nie.

12. Czy Pana dzieci wskazane we wniosku, w okresie, którego dotyczy wniosek, wskazanym w odpowiedzi na pkt 1 wezwania uczyły się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie?

Odpowiedź: Nie.

13. Czy Pana dzieci wskazane we wniosku, w okresie, wskazanym w odpowiedzi na pkt 1 wezwania otrzymywały, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną? Jeśli tak, to od kiedy oraz konkretnie, które z ww. świadczeń i na podstawie jakich przepisów?

Odpowiedź: Nie.

14. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 421) obydwojgu rodzicom? Jeśli nie, to któremu z rodziców i dlaczego?

Odpowiedź: Nie posiada Pan wiedzy na ten temat. Była żona ukrywa przed Panem wszystkie informacje, a z dziećmi nigdy na ten temat Pan nie rozmawiał. Na przykład o wypadku córki dowiedział się Pan wyłącznie w okolicznościach konieczności podpisania zgody na zabieg operacyjny, inaczej ta informacja nigdy nie miała.

15. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad Pana dziećmi?

Odpowiedź: Nie, opieka naprzemienna została zniesiona w listopadzie 2019 r. i zastąpiona precyzyjnie przygotowanym planem. Na przykład na rok 2020 Sąd przyznał Panu ponad 100 dni opieki nad synem, z których zrealizował Pan około dwudziestu.

Ponadto w uzupełnieniu z 16 lipca 2024 r. doprecyzował Pan opis sprawy poprzez wskazanie:

1.Czy wobec wskazania w opisie sprawy, że:

wyłącza Pan z zakresu wniosku rok 2022?

Odpowiedź: Pana wniosek dotyczy rozliczenia za 2020, 2021 i 2022 rok. Data 2023 rok została zapisana omyłkowo.

W obecnej chwili Pana córka urodzona w 2006 r. osiągnęła pełnoletność i zakończyła okres obowiązku nauki. Nie wie Pan czy podejmie dalsze kształcenie, czy pójdzie do pracy, dlatego też „okoliczności” przyszłych rozliczeń będą odmienne od obecnych i wydana dziś decyzja nie będzie miała żadnego zastosowania w przyszłości. Wniosek o interpretację dotyczy zatem wyłącznie lat 2020-2022.

2.Potwierdził Pan, że Pana wniosek oraz sformułowane przez Pana pytanie dotyczy Pana dwójki młodszych dzieci urodzonych w trakcie Pana małżeństwa, tj. córki urodzonej w 2006 r. oraz syna urodzonego w 2010 r.

Odpowiedź: Potwierdza Pan, że wniosek dotyczy dzieci urodzonych w 2006 r. i 2010 r., które nie pozostają pod Pana ciągłą opieką, a jedynie według planu ustalonego przez sąd. Trzecie, najstarsze dziecko pozostaje pod Pana wyłączną opieką (od początku) do dziś, dlatego w Jej przypadku nie ma Pan żadnych wątpliwości co do sposobu i zakresu stosowanej ulgi.

3.W sytuacji, gdy złożony wniosek dotyczy Pana dwójki dzieci urodzonych w trakcie trwania Pana małżeństwa oraz dotyczy również zdarzenia przyszłego proszę doprecyzować:

a) czy córka i syn uczyli się/uczą się/będą się uczyli w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub przepisach o szkolnictwie wyższym?

b) czy córka i syn uczyli się/uczą się/będą się uczyli w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie?

W związku z osiągnięciem w czerwcu 2024 r. pełnoletności przez Pana córkę:

a) czy córka pozostaje i będzie pozostawała na Pana utrzymaniu w związku z obowiązkiem alimentacyjnym?

b) czy córka pozostaje i będzie pozostawała na utrzymaniu swojej matki w związku z obowiązkiem alimentacyjnym?

c) czy córka osiąga/osiągnie dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego?

d)czy córka wstąpiła/wstąpi w związek małżeński? – jeśli tak, proszę podać datę zawarcia tego związku.

Odpowiedź:

a)jak już wcześniej Pan wspomniał, z uwagi na osiągnięcie pełnoletniości przez młodszą córkę, nie ma Pan żadnych informacji o Jej woli podjęcia dalszej nauki. W przypadku syna, będzie on uczył się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub przepisach o szkolnictwie wyższym.

W przypadku podjęcia przez młodszą córkę dalszej nauki, będzie pozostawała ona na Pana utrzymaniu w związku z obowiązkiem alimentacyjnym, tak jak ma to miejsce dziś.

b)nie umie Pan odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ matka Pana dzieci od listopada 2022 r. nie utrzymuje Państwa najstarszej (uczącej się) córki. Nie wie Pan, czy taka sytuacja powtórzy się również względem drugiej córki.

c), d) Zgodnie z Pana wiedzą córka nie osiąga żadnych dochodów i nie wstąpiła w związek małżeński.

Pytania (pytanie nr 2 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 14 czerwca 2024 r.)

1. Czy w przypadku celowego (i udokumentowanego) uniemożliwiania wychowywania dzieci może Pan zastosować (na młodsze dzieci) odliczenie z art. 27f?

2. Czy w sytuacji udowodnionego uniemożliwiania (potwierdzonego orzeczeniem sądowym) wykonywania władzy rodzicielskiej – tj. wykonywania obowiązków zapewniających dzieciom prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, podejmowania istotnych decyzji dotyczących zdrowia i rozwoju, zabezpieczenia ich potrzeb edukacyjnych, rozwojowych, zdrowotnych i emocjonalnych – przyznanej na podstawie decyzji sądu – można korzystać z ulgi w zakresie czasu opieki określonego przez Sąd?

Pana stanowisko w sprawie (stanowisko do pytania nr 2 przedstawione w uzupełnieniu z 14 czerwca 2024 r.)

1. Na podstawie dokumentów , do których udało się Panu dotrzeć (m.in. ustawa o podatku dochodowym, Kodeks Cywilny), w szczególności różnych interpretacji podatkowych (dotyczących ustawowo trwającego małżeństwa), wnioskuję, że jedynie w przypadku świadomego zaniechania zajmowania się dzieckiem (przez rodzica, z którym dziecko nie mieszka), zgodnie z pkt 4 art. 27f prawo do odliczenia ulgi w wysokości 100%, przypada rodzicowi, z którym dziecko zamieszkuje na stałe. Innymi słowy, w sytuacji, w której nie mieszkający na stałe z dziećmi rodzic wykonuje w powierzonym mu zakresie (na mocy postanowienia Sądu) władzę rodzicielską, może dokonać odliczenia od podatku, proporcjonalnie do wykazanej opieki. Uwzględniając powyższe, w sytuacji, w której Sąd w przeprowadzonym postępowaniu potwierdził nieuzasadnione utrudnianie sprawowania opieki nad dziećmi, uważa Pan, że przysługuje Panu prawo do zastosowania przedmiotowej ulgi, w zakresie objętym postanowieniem Sądu.

2. Z dostępnych Panu interpretacji wynika jednoznacznie, że opiekujący się dziećmi (na podstawie decyzji sądu) drugi (nie pierwszoplanowy) rodzic może odliczyć ulgę w zakresie proporcjonalnym do ilości czasu poświęconego wychowaniu dzieci (czyli w zakresie czasu wskazanym decyzją sądu), zaś rodzic nie wykonujący z własnej winy takiej opieki, ulgi nie może zastosować. W Pana sytuacji niewykonywanie opieki nie wynikało z Pana niechęci (czyli własnej winy), ale faktycznego celowego „przemocowego” uniemożliwiania Panu wykonywania pieczy nad dziećmi (stan ten został udowodniony przed Sądem Rodzinnym).

Zgodnie z zapisami ustawy, rodzic sprawujący (zgodnie z zapisem ustawy) choćby jeden dzień opieki nad dzieckiem (co faktycznie miało miejsce w 2020 i 2021 roku), może korzystać z ulgi, kwestią jest wówczas jedynie ustalenie zakresu tego uprawnienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Natomiast, zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ww. ustawy, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.:

Na podstawie art. 27f ust. 2a ww. ustawy, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Według art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2020 r.:

Zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Stąd, w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych.

W pozostałych przypadkach (czyli innych niż naprzemienna opieka lub wspólne zamieszkiwanie rodziców i dziecka połączone ze wspólnym wykonywaniem pieczy nad dzieckiem) odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Stosownie do art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.)

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przy czym, ulga prorodzinna nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do dziecka podatnika mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, co wynika z art. 27f ust. 7 w zw. z art. 6 ust. 8 cyt. ustawy.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Na podstawie art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Według art. 93 § 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Dla nabycia praw do przedmiotowej ulgi nie wystarczy samo posiadanie władzy rodzicielskiej. Prawo takie daje dopiero wykonywanie takiej władzy. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka nie wypełnia tak rozumianego określenia „wykonywanie władzy rodzicielskiej”. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia

27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, stwierdzając: „(...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...)”.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Zatem samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia. W sytuacji, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka, nie ma zastosowania zasada, zgodnie z którą przysługującą rodzicom kwotę ulgi na dziecko rodzice dziecka mogą odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Sposób podziału ulgi pomiędzy rodziców dziecka jest bowiem zagadnieniem wtórnym wobec samego prawa do ulgi.

W konsekwencji, przysługiwanie odliczenia obojgu rodzicom w kwotach równych lub dowolnej proporcji przez nich ustalonej może mieć miejsce tylko wówczas, gdy oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pan ojcem czwórki dzieci, z których pierwszych troje urodziło się w trakcie małżeństwa, najmłodsze z nich po jego ustaniu, kiedy związał się Pan z nową partnerką.Jest Pan rozwiedziony. Zarówno Pan jak i Pana żona posiadacie władzę rodzicielską. W trakcie rozwodu zmieniły się zasady opieki nad małoletnimi – Sąd ustalił, że miejscem zamieszkania najstarszej córki jest każdorazowy adres Pana zamieszkania, natomiast w przypadku dwójki pozostałych dzieci jako każdorazowy adres zamieszkania matki. W tym samym postanowieniu Sąd uregulował również sposób sprawowania opieki nad dziećmi, powierzając Panu całkowitą opiekę nad najstarszą córką oraz ponad 100 dni opieki w roku nad pozostałymi dziećmi. Matka dzieci od początku utrudniała Panu kontakty z małoletnimi, próbując nie dopuścić do ustalonych spotkań. Z zasądzonych kontaktów udało się Panu zrealizować zaledwie kilka. Do połowy marca 2020 r. dzieci regularnie przychodziły na spotkania z Panem (zgodnie ze wskazaniem Sądu), od wybuchu pandemii, matka Pana dzieci, uniemożliwiała Panu kontakt. W związku z tym złożył Pan do Sądu wniosek o Jej ukaranie. W 2021 r. odbyło się kilka kontaktów, zaś w 2022 r. nie miał już Pan żadnego kontaktu z dziećmi – matka całkowicie uniemożliwiała Panu wychowywanie dzieci, zrzucając na dzieci odpowiedzialność za nieodbywające się spotkania (mimo iż Sąd w swoim postanowieniu wyraźnie wskazywał, że sprawy kontaktów z dziećmi ustalane są wyłącznie pomiędzy rodzicami). We wskazanym okresie matka Pana dzieci przede wszystkim prowadziła alienację rodzicielską, nakierowaną na niekontaktowanie się dzieci z Panem. Wszystkie jej działania zostały bardzo dokładnie zbadane i ocenione przez Sąd Rodzinny, wskazując na całkowitą jej winę za zaistniałą sytuację. W stosunku do Pana dzieci nie miały zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym, tonażowym i ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Niestety nie było i nie ma możliwości zawarcia porozumienia co do podziału ulgi. Matka dzieci nigdy nie ustalała sposobu podziału i korzystania z ulg. Uniemożliwiając Panu sprawowanie opieki nad dziećmi, nie respektuje postanowień Sądu.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że nie sposób uznać aby w latach podatkowych będących przedmiotem wniosku wykonywał Pan władzę rodzicielską, w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stosunku do dwójki małoletnich dzieci. O powyższym świadczą przedstawione okoliczności, a mianowicie fakt, że z zasądzonych sądownie kontaktów zrealizował Pan zaledwie kilka, do połowy marca 2020 r. dzieci regularnie przychodziły na spotkania (zgodnie ze wskazaniem Sądu), od wybuchu pandemii matka dzieci uniemożliwiała Panu kontakt, w 2021 r. odbyło się kilka kontaktów, zaś w 2022 r. nie miał już Pan żadnego kontaktu z dziećmi. Nie wykazał Pan, aby oprócz odbytych spotkań ze swoimi dziećmi w jakikolwiek sposób podejmował Pan obowiązki zapewniające im prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, czy dotyczące decyzji w kwestii zdrowia i edukacji. Ponadto, nie doszło do zawarcia porozumienia w zakresie sposobu podziału i korzystania z ulg. Jednocześnie, miejsce zamieszkania dwójki dzieci, o których mowa we wniosku, zostało wskazane przez Sąd jako adres zamieszkania matki.

Jak zostało wskazane w niniejszej interpretacji, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka.

Skoro zatem Pan, w latach objętych wnioskiem, spotkał się dziećmi tylko kilka razy, to wyłącznie takie działania nie stanowią o wykonywaniu przez Pana władzy rodzicielskiej w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując należy stwierdzić, że nie ma Pan prawa do rozliczenia ulgi, o której mowa w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na dwoje małoletnich dzieci za lata 2020, 2021 i 2022, ponieważ nie wykonywał Pan władzy rodzicielskiej w stosunku do tych dzieci.

Podkreślić należy, że na prawo do skorzystania z ulgi na dzieci nie ma wpływu fakt celowego i udokumentowanego (potwierdzonego orzeczeniem sądowym) uniemożliwiania przez matkę kontaktów Pana z dziećmi oraz wykonywania przez Pana władzy rodzicielskiej. Istotne są bowiem faktyczne realizowane przez Pana czynności względem dzieci, polegające na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, niezależnie od przyczyny, dla której nie mógł Pan wykonywać władzy rodzicielskiej.

Zatem Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).