Wyrok NSA z dnia 7 listopada 2023 r., sygn. II OSK 172/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz, Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski (spr.), Sędzia WSA (del.) Grzegorz Antas, Protokolant starszy sekretarz sądowy Bernadetta Pręgowska, po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej H. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 września 2020 r. sygn. akt IV SA/Wa 447/20 w sprawie ze skargi H. Z. na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] maja 2019 r. nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od Gminy [...] na rzecz H. Z. kwotę 610 (sześćset dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 16 września 2020 r., sygn. akt IV SA/Wa 447/20, oddalił skargę H. Z. na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] maja 2019 r., nr [...], w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy.

Rada Miejska w [...] (Rada) podjęła w dniu [...] maja 2019 r. uchwałę nr [...] w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego [...].

H. Z. pismem z dnia 20 stycznia 2020 r. złożyła skargę na ww. uchwałę, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności w części określającej sposób zagospodarowania terenu oznaczonego w treści Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) symbolem 55R (w zakresie dotyczącym działek gruntu o nr ew. [...], obrębu [...] [...]), stanowiących jej własność, co do § 9 pkt 1), pkt 2), pkt 3), pkt 6), pkt 9) lit. a) oraz co do części graficznej zaskarżonej uchwały w zakresie niewyznaczającym maksymalnej nieprzekraczającej linii zabudowy w odniesieniu do ww. terenu. W skardze podniesiono zarzut naruszenia: 1) art. 9 ust. 4, art. 15 ust. 1 zd. 1 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1073 ze zm., zwana dalej: "u.p.z.p."), z uwagi na naruszenie przez uchwałę ustaleń poczynionych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy [...], przyjętego w uchwale Rady Gminy [...] z dnia [...] października 2000 r., nr [...]; 2) art. 1 ust. 2 pkt 7) i 9), art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1 oraz art. 28 ust. 1 u.p.z.p. w zw. z art. 140 Kodeksu cywilnego oraz w zw. z art. 7, art. 22, art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3, art. 64 ust. 3, art. 87 ust. 2 oraz art. 94 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, poprzez ich wadliwe zastosowanie, a w konsekwencji przekroczenie przez Radę Miejską w [...] granic władztwa planistycznego w związku z nadmiernym ograniczeniem prawa skarżącej do dysponowania i zagospodarowania gruntu, nieproporcjonalnie do celów koniecznych dla zapewnienia racjonalnej gospodarki przestrzennej oraz ponad usprawiedliwione potrzeby publiczne. W uzasadnieniu skargi wskazano, że zgodnie z treścią § 9 pkt 1), pkt 2), pkt 3), pkt 6), pkt 9) lit. a) zaskarżonej uchwały, na obszarze oznaczonym w części graficznej planu symbolem 55R zakazuje się̨ jakiekolwiek zabudowy, bez względu na to, czy obiekty te miałyby charakter obiektów rolniczych, czy też nie. Powyższe postanowienia zaskarżonej uchwały pozostają zdaniem skarżącej w oczywistej sprzeczności z treścią studium, gdyż nie tylko nie zakazują wznoszenia obiektów budowlanych na działkach stanowiących własność skarżącej (działki gruntu oznaczone w treści MPZP symbolem 55R), lecz wprost taką możliwość przewidują. Zdaniem skarżącej, nie ulega wątpliwości, że treść MPZP w powyżej opisanym zakresie pozostaje w sprzeczności z treścią studium, co uzasadnia stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały. W treści studium działka skarżącej oznaczona nr ew. [...] została oznaczona jako teren specjalistycznej produkcji zwierzęcej, natomiast działka o nr ew. [...] została oznaczona jako grunt orny słaby jakościowo. Na stronie 23 studium wskazano, że pod zabudowę̨ w pierwszej kolejności powinny być przeznaczone tereny o najniższej wartości produkcyjnej dla rolnictwa oraz takie, które uzyskały już zgodę w zakresie zmiany przeznaczenia na cele nierolnicze. Skarżąca podniosła, że nie zachodziły okoliczności, które uzasadniałyby wyłączenie możliwości jakiejkolwiek zabudowy na jej działkach. Zaznaczyła, że działki rolne, to nie tylko grunty przeznaczone pod uprawę, ale także grunty, na których wznosi się budynki lub budowle rolnicze, ściśle związane z produkcją rolną. Podkreśliła, że Radzie uprawnienia przyznanego w art. 3 ust. 1 u.p.z.p. nie wolno wykonywać całkowicie dowolnie, skoro w art. 1 ust. 2 u.p.z.p. wskazane zostały przez ustawodawcę wartości, które powinny być uwzględnione przy uchwaleniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Rada nie wykazała, z jakich względów akurat ten obszar gminy winien być objęty zakazem zabudowy. Mając na uwadze faktyczne ukształtowanie terenu oraz niską klasę̨ bonitacyjną położonych na tym obszarze gruntów, zdaniem skarżącej, wprowadzenie powyższego zakazu nie ma nic wspólnego z chęcią̨ kompleksowego zagospodarowania terenu w sposób zapewniający ład przestrzenny i zrównoważony rozwój, bowiem jest to przejaw interwencyjnego blokowania możliwości inwestycyjnych na konkretnym obszarze. Nieuzasadnione i nieproporcjonalne jest w przekonaniu skarżącej arbitralne wyłączenie możliwości lokowania na całym obszarze objętym zaskarżonym planem przedsięwzięć mogących potencjalnie lub zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, o czym stanowi § 9 pkt 3 MPZP, bez uprzedniego przeprowadzenia w tym zakresie jakichkolwiek badań lub analiz.