Odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki - Wyrok NSA z dnia 9 maja 2024 r., sygn. III FSK 492/22

Niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki we właściwym czasie przez członka zarządu skutkuje solidarną odpowiedzialnością tego członka za zaległości podatkowe spółki, niezależnie od przyczyny niewypłacalności i rodzaju zobowiązań. Przesłanka egzoneracyjna z art. 116 § 1 pkt 1 lit. a Ordynacji podatkowej odnosi się do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a nie do skutku tego wniosku, jakim jest ogłoszenie upadłości przez sąd.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Olesińska, Protokolant Karolina Niemiec, , po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej D. M. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Po 819/21 w sprawie ze skargi D. M. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 sierpnia 2021 r., nr 3001-IEW2.4123.23.2021 w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od D. M. M. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu kwotę 240 (słownie: dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji.

Wyrokiem z 27 stycznia 2022 r., I SA/Po 819/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę D.M.M. (dalej: "Skarżący") na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu z 23 sierpnia 2021 r., nr 3001-IEW2.4123.23.2021, w przedmiocie solidarnej odpowiedzialności podatkowej.

Z uzasadnienia wyroku wynika, że sąd zaakceptował ustalenia organów podatkowych dotyczące solidarnej odpowiedzialności Skarżącego wraz z "G. sp. z o.o." (dalej: "Spółka") oraz z drugim członkiem zarządu, za zaległości podatkowe tej Spółki w podatku od towarów i usług za grudzień 2015 r., styczeń 2016 r. oraz I i II kwartał 2017 r. wraz z odsetkami za zwłokę oraz niezapłaconymi kosztami egzekucyjnymi. Sąd przywołał treść art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2019 r. poz. 900 z późn. zm., dalej jako: ,,o.p."), a następnie stwierdził, że spełnione zostały wynikające z tego przepisu pozytywne przesłanki odpowiedzialności Skarżącego za zaległości podatkowe Spółki i nie wystąpiły przesłanki negatywne. Skarżący pełnił funkcję członka zarządu Spółki w okresie, w którym upływały terminy płatności zobowiązań podatkowych Spółki, przekształconych następnie w zaległości podatkowe. Egzekucja wobec Spółki okazała się bezskuteczna. Skarżący nie wskazał mienia, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie należności podatkowych. We właściwym czasie nie wystąpiono z wnioskiem o ogłoszenie upadłości Spółki. Zdaniem sądu, zamierzonego rezultatu nie mogą wywrzeć argumenty skargi, że wniosek o ogłoszenie upadłości złożony w sugerowanym przez organ czasie podlegałby oddaleniu przez sąd, z uwagi na brak wykazania w tamtym czasie utraty zdolności spółki do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W ocenie sądu, przesłanka egzoneracyjna wymieniona w art. 116 § 1 pkt 1 lit. a o.p. odnosi się wyłącznie do zgłoszenia wniosku, a nie do skutku tego wniosku, jakim jest ogłoszenie upadłości. Sąd nie podzielił także zarzutów skargi dotyczących naruszenia art. 54 § 1 pkt 7 w zw. z art. 54 § 2 o.p. w zakresie orzeczenia o odpowiedzialności Skarżącego za odsetki za zwłokę z uwagi na czas prowadzenia postępowania wobec Spółki. W ocenie Sądu przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji chronologia zdarzeń mająca miejsce w postępowaniu podatkowym poprzedzającym wydanie decyzji z 17 sierpnia 2018 r., uzasadnia twierdzenie, że przekroczenie okresu, o którym mowa w art. 54 § 1 pkt 7 o.p., nastąpiło z przyczyn niezależnych od organu.