Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.335.2024.1.AK

Zwolnienie od podatku VAT świadczonych przez Spółdzielnię usług asystenckich i usług opieki wytchnieniowej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Spółdzielnię usług asystenckich i usług opieki wytchnieniowej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielnia (…) (zwana dalej: Wnioskodawcą lub Spółdzielnią), nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Celem i przedmiotem działalności Spółdzielni jest działanie na rzecz społecznej i zawodowej reintegracji jej członków oraz pracowników zgodnie z obowiązującymi przepisami, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu oraz działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy.

Spółdzielnia prowadzić może działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i pracowników oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Celem Spółdzielni jest również realizacja zadań o charakterze użyteczności publicznej powierzanych Spółdzielni przez jej członków oraz jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, a także inne podmioty realizujące te zadania.

Głównym przedmiotem działalności jest:

88.10.Z – pomoc społeczna bez zakwaterowania dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych,

77.39.Z – wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowanych,

86.90.E – pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana,

81.29.Z – pozostałe sprzątanie,

10.85.Z – wytwarzanie gotowych posiłków i dań,

56.29.Z – pozostała usługowa działalność gastronomiczna,

86.90. – pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej..

W roku 2024 Spółdzielnia zawarła z Fundacją (…) umowę zlecenie w ramach realizacji projektu pn.: (…), współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu (…), który jest współfinansowany ze środków Funduszu (…).

W ramach umowy, przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług asystenckich i/lub opieki wytchnieniowej dla (…) osób (uczestników projektu) w okresie (…). Przedmiot umowy realizowany będzie zgodnie z zasadą równości szans i niedyskryminacji w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.

Zakres merytoryczny usług asystenckich został określony w sposób następujący:

(…).

Natomiast zakres merytoryczny opieki wytchnieniowej w miejscu zamieszkania beneficjenta oraz poza według potrzeb i możliwości obejmuje:

(…).

W szczególności zakres czynności asystenta Osób Niepełnosprawnych oraz usług wytchnieniowych, które są świadczone w ramach realizowania usługi na podstawie zwartej umowy zostały zaczerpnięte z załącznika (…). Zakres czynnościowy ustalany jest każdorazowo indywidualnie na podstawie autodiagnozy potrzeb osoby z niepełnosprawnością oraz katalogu ról społecznych, które osoba z niepełnosprawnością pełni lub chciałaby pełnić.

Zakres czynności w szczególności dotyczy:

1.wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w tym utrzymania higieny osobistej:

(…);

2.wsparcia w prowadzeniu gospodarstwa domowego i wypełnianiu ról w rodzinie:

(…);

3.wsparcia w przemieszczaniu się poza miejscem zamieszkania:

(…);

4.wsparcia w podejmowaniu aktywności życiowej i komunikowaniu się z otoczeniem:

(…).

Jako miejsce realizacji usługi w umowie wymieniono powiat (…), w tym (…). Odbiorcami usług będzie grupa uczestników i uczestniczek projektu, którzy zostali zakwalifikowani do projektu jako osoby z niepełnosprawnościami i/lub osoby potrzebujące wsparcia w codziennym funkcjonowaniu.

Ponadto Spółdzielnia również z Fundacją (…) także w roku 2024 zawarła dwie niemalże bliźniacze umowy zlecenia:

1)W ramach realizacji projektu: (…) współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu (…), który jest współfinansowany ze środków Funduszu (…). Jest to umowa bliźniacza do powyżej opisanej. Różni się jedynie odmiennością zakresu merytorycznego usług asystenckich w pkt h, który został określony w sposób następujący: (…). Zakres diagnostyczny:

(…)

W zakresie tej umowy brak jest następującego zakresu merytorycznego usług asystenckich:

(…).

Natomiast w zakresie usług wytchnieniowych umowa różni się od powyższej usług pkt e, który brzmi:

(…). Zakres diagnostyczny:

(…)

W zakresie tej umowy brak jest następującego zakresu merytorycznego usług wytchnieniowych:

(…)

Miejscem realizacji usług w tym projekcie jest teren powiatu (…) oraz powiatu (…).

2)W ramach realizacji projektu (…) współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu (…), który jest współfinansowany ze środków Funduszu (…). Również jest to umowa bliźniacza do powyżej opisanej. Różni się jedynie odmiennością zakresu merytorycznego usług asystenckich w pkt h, który został określony w sposób następujący:

(…). Zakres diagnostyczny:

(…).

W zakresie tej umowy brak jest następującego zakresu merytorycznego usług asystenckich:

(…).

Natomiast w zakresie usług wytchnieniowych umowa różni się od pierwszej powyższej usługi w pkt e, który brzmi:

(…). Zakres diagnostyczny:

(…).

W zakresie tej umowy brak jest następującego zakresu merytorycznego usług wytchnieniowych:

(…).

Miejscem realizacji usług w tym projekcie jest teren powiatu (…).

Dwie ostatnie umowy mają nieco węższy zakres niż pierwsza umowa, przy czym w ocenie Wnioskodawcy ich funkcja opiekuńcza nie ulega zmianie. Dalej są to usługi sprawowania opieki nad osobami jej wymagającymi.

Usługi świadczone przez Spółdzielnię nie stanowią:

a.usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,

b.usług określonych w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,

c.usług ściśle związanych z ww. usługami.

Spółdzielnia nie działa jako:

a)regionalny ośrodek pomocy społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, rodzinny dom pomocy, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej,

b)wpisany do rejestru prowadzonego przez wojewodę dom pomocy społecznej prowadzony przez podmiot posiadający zezwolenie wojewody, placówka opiekuńczo-wychowawcza lub ośrodek adopcyjno-opiekuńczy, placówka specjalistycznego poradnictwa, inna, niż ww. placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisana do rejestru prowadzonego przez wojewodę; specjalistyczny ośrodek wsparcia dla ofiar w rodzinie.

Spółdzielnia świadczy usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku w miejscu ich zamieszkania.

Pytanie

W związku z zawarciem powyższych umów powstało pytanie, czy usługi świadczone przez Spółdzielnię, o których mowa w wyżej przytoczonym stanie faktycznym, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Spółdzielnię na podstawie zawartych umów zlecenia, o których mowa w stanie faktycznym, korzystają ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

W treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi jak i zwolnienie ich od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

a)regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, centra usług społecznych, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,

b)wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:

-domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,

-placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

c)placówki specjalistycznego poradnictwa,

d)inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,

e)specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Zatem, warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o powołany wyżej art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania. Zwolnienie przewidziane dla usług pomocy społecznej ma charakter mieszany, przedmiotowo-podmiotowy.

Jeśli chodzi o aspekt podmiotowy, to zwolnienie będzie przysługiwać podmiotom „publicznym”. Przy czym prawo wspólnotowe daje pewną swobodę państwom członkowskim, by uznać dany podmiot „niepubliczny” za uprawniony do zwolnienia. Mogą to być więc w określonych przypadkach stowarzyszenia, fundacje, kościoły, a nawet w pewnych warunkach – przedsiębiorcy.

Podsumowując rozważania o zwolnieniach dla usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT obowiązuje tu zasada, iż usługi te muszą być wykonywane przez uprawniony podmiot, w oparciu o konkretne przepisy („pozapodatkowe”, czyli głównie ustawa o pomocy społecznej).

W ocenie Wnioskodawcy, Spółdzielnia nie może korzystać ze zwolnienia na wyżej wymienionej podstawie ponieważ nie spełnia przesłanek podmiotowych.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym – miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Usługi „opieki” korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, który stanowi, że zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Należy wskazać, że ustawa o VAT nie zawiera własnej definicji pojęcia „opieka”, co powoduje, że dokonując jej wykładni należy w pierwszej kolejności odwołać się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą we „Współczesnym słowniku języka polskiego” (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r. tom II str. 1119), „opieka” oznacza „troskliwe zajmowanie się kimś, dbanie o kogoś, zaspokajanie czyichś potrzeb, strzeżenie, pilnowanie kogoś lub czegoś, dozór, piecza, kuratela (...)”.

Natomiast zgodnie ze słownikiem języka polskiego redagowanym przez Polskie Wydawnictwo Naukowe pod pojęciem „opieka” należy rozumieć „dbanie o kogoś, o coś” (por.: https://sjp.pwn.pl/ szukaj/opieka.html).

W literaturze fachowej wyjaśnia się natomiast, że pod pojęciem „opieki” należy rozumieć „dawanie oparcia, wsparcia, zaspokajanie potrzeb (właściwości ludzkich, będących potrzebą), których jednostka nie umie, nie może lub nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić, żeby zachować równowagę biologiczną i psychiczną, przeżyć, zachować zdrowie, jakość życia, zapewnić prawidłowy rozwój (doprowadzić jednostkę do dojrzałości) i ciągłość gatunku” (tak Dorota Talarska, Katarzyna Wieczorowska-Tobis, Elżbieta Szwałkiewicz (red.), Opieka nad osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi. Podręcznik dla opiekunów medycznych, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2014, s. 15, ISBN 978-83-200-3816-3., por. ...).

Jak wynika z przywołanych powyżej definicji, mają one podmiotowy wymiar, gdyż wyjaśniają pojęcie opieki poprzez odwołanie się do konieczności zaspokojenia potrzeb odbiorcy usług opiekuńczych, których ten nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić. Zatem przez zakres czynności podmiotowych wchodzących w skład definicji opieki przyjąć można, iż opieką są wykonywane czynności wskazane w definicjach.

Pojęcie opieki jest definiowane także przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), czy też Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że „opieka (długoterminowa) obejmuje szeroki zakres usług wsparcia osobistego, społecznego i medycznego, które zapewniają osobom zagrożonym utratą samodzielności (z powodu choroby psychicznej, fizycznej lub niepełnosprawności) utrzymanie właściwego poziomu funkcjonowania, zgodnego z przysługującymi im prawami i godnością osobistą” (zob. https: www.who.int/europe/ news-room/questions-andanswers/item/long-term-care) (tłum, własne).

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wyjaśnia natomiast, że „opieka (długoterminowa) (...) składa się z szeregu usług medycznych, osobistych i wspomagających, których nadrzędnym celem jest łagodzenie bólu i przeciwdziałanie pogorszenia się stanu zdrowia osób o określonym stopniu niesamodzielności, wspomaganie ich w czynnościach osobistych (takich jak jedzenie, mycie się i ubieranie się) oraz wspieranie ich w życiu codziennym (poprzez pomoc w czynnościach takich jak gotowanie, zakupy, zarządzanie finansami)” (zob. https://stats.oecd.org/ (...) (tłum, własne).

Zatem, powyżej wskazane definicje używane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), czy też Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), są pojęciami jeszcze szerszymi niż wynikające z powszechnego rozumienia pojęcia „opieka”.

Analiza definicji opieki przywołanych powyżej wskazuje tym samym, że pojęcie usług opieki może być definiowane zarówno przedmiotowo, tj. poprzez odwołanie się do zakresu czynności wchodzących w ich skład, jak i podmiotowo to jest jako podmiot sprawujący opiekę.

W ocenie Wnioskodawcy, usługi opieki wskazane w stanie faktycznym spełniają definicję „opieki” zarówno pod kątem podmiotowym, jak i przedmiotowym.

W kontekście powyższego przypomnieć należy, że orzecznictwo wskazuje, iż potrzeby życia codziennego, czyli takie które zabezpieczają samodzielną egzystencję człowieka mają charakter niejednorodny. Tytułem przykładu Sąd Apelacyjny w Katowicach zauważył, że „do czynności zabezpieczających samodzielną egzystencję człowieka nie należą wyłącznie tzw. czynności samoobsługi, jak mycie się, ubieranie, samodzielne jedzenie posiłków, ale również nabywanie żywności, przyniesienie jej do domu, ogrzewanie mieszkania, przynoszenie w tym celu wiader z węglem, podstawowe prace porządkowe niewymagające wysiłku fizycznego i prac na wysokości” (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 27 kwietnia 2000 r., sygn. akt III AUa 190/00, Legalis).

W ocenie Wnioskodawcy, wszystkie zadania opiekuna wykonywane są w celu realizacji potrzeb życia codziennego podopiecznego, których on nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić. Świadczenia wykonywane przez opiekunów na rzecz podopiecznych powinny być kwalifikowane jako „opieka”, bez względu na okoliczność czy są wewnętrznie kwalifikowane jako usługi asystenckie czy wytchnieniowe. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy w ramach realizacji zlecenia na podstawie umowy realizowane są potrzeby dotyczące bezpośrednio podopiecznego (takie jak mycie, czy pomoc przy poruszaniu się), czy też wspierające go w codziennym funkcjonowaniu (takie jak robienie zakupów, gotowanie, pranie, czy sprzątanie miejsca zamieszkania podopiecznego).

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Wnioskodawca zauważa, iż zaprezentowane stanowisko w niniejszym Wniosku jest obiektem jednolitej praktyki interpretacyjnej prezentowanej przez organy podatkowe w indywidualnych interpretacjach podatkowych, między innymi:

·Pismo z dnia 9 kwietnia 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-97/14-2/JK;

·Pismo z dnia 3 października 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-2.4012.435.2023.1.KS;

·Pismo z dnia 3 października 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-2.4012.432.2023.1 .MŻA;

·Pismo z dnia 16 grudnia 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT1-1.4012.733.2021.2.WL;

·Pismo z dnia 5 kwietnia 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-1.4012.82.2023.2.JK.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, uzasadnione pozostaje twierdzenie, że świadczone przez Spółdzielnię usługi spełniają kryteria usług nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku w miejscu ich zamieszkania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, a w związku z tym korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwa we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy rozpatrywać ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

a)regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, centra usług społecznych, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,

b)wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:

-domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,

-placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

c)placówki specjalistycznego poradnictwa,

d)inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,

e)specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;

Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

W myśl art. 43 ust. 17 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub

2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Jak stanowi art. 43 ust. 17a ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Wskazać należy, że rozważając możliwość zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie świadczenia usług opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku w miejscu ich zamieszkania – należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, ponieważ w przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o ww. przepis brak jest podstaw do dalszego badania spełnienia, bądź nie, warunków określonych w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, gdyż odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Analizując powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy zauważyć należy, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. (usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, usług określonych w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie), jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, iż zwolnienie nie ma zastosowania.

W przedmiotowej sprawie, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy usługi świadczone przez Spółdzielnię, o których mowa w opisie sprawy, podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, że nie posiadają Państwo statusu podmiotu wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy bowiem – jak Państwo wskazali – Spółdzielnia nie działa jako:

a.regionalny ośrodek pomocy społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, rodzinny dom pomocy, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej

b.wpisany do rejestru prowadzonego przez wojewodę dom pomocy społecznej prowadzony przez podmiot posiadający zezwolenie wojewody, placówka opiekuńczo-wychowawcza lub ośrodek adopcyjno-opiekuńczy, placówka specjalistycznego poradnictwa, inna, niż ww., placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisana do rejestru prowadzonego przez wojewodę; specjalistyczny ośrodek wsparcia dla ofiar w rodzinie.

W związku z tym, świadczone usługi opieki nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, ponieważ nie została spełniona przesłanka podmiotowa określona w tym przepisie, na podstawie której możliwe jest zastosowanie zwolnienia od podatku.

Odnosząc się natomiast do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, należy wskazać, że powyższym zwolnieniem są objęte usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania.

Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „opieka”. Zatem przy dokonywaniu interpretacji ww. przepisu, należy posłużyć się wykładnią literalną odwołując się do językowego znaczenia tego wyrazu. Zgodnie z definicją zawartą we „Współczesnym słowniku języka polskiego” (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r. tom II str. 1119), „opieka” oznacza „troskliwe zajmowanie się kimś, dbanie o kogoś, zaspokajanie czyichś potrzeb, strzeżenie, pilnowanie kogoś lub czegoś, dozór, piecza, kuratela (…)”.

Jak wynika z opisu sprawy, w ramach umowy zawartej w związku z realizacją projektu, przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług asystenckich i/lub opieki wytchnieniowej dla (…) osób (uczestników projektu) w okresie (…). Przedmiot umowy realizowany będzie w zgodnie z zasadą równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Zakres czynności asystenta Osób Niepełnosprawnych oraz usług wytchnieniowych, które są świadczone w ramach realizowania usługi na podstawie zwartej umowy, zostały zaczerpnięte z załącznika (…). Zakres czynnościowy ustalany jest każdorazowo indywidualnie na podstawie autodiagnozy potrzeb osoby z niepełnosprawnością oraz katalogu ról społecznych, które osoba z niepełnosprawnością pełni lub chciałaby pełnić. Zakres czynności w szczególności dotyczy wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w tym utrzymania higieny osobistej, wsparcia w prowadzeniu gospodarstwa domowego i wypełnianiu ról w rodzinie, wsparcia w przemieszczaniu się poza miejscem zamieszkania, wsparcia w podejmowaniu aktywności życiowej i komunikowaniu się z otoczeniem. Spółdzielnia świadczy usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku w miejscu ich zamieszkania. Zatem, usługi, które Państwo świadczą wypełniają definicję usług opiekuńczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

W świetle powołanych powyżej przepisów oraz okoliczności przedstawionych we wniosku należy stwierdzić, że usługi, które Państwo świadczą w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku w miejscu zamieszkania tych osób, będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

W konsekwencji, świadczone przez Spółdzielnię usługi asystenckie oraz usługi opieki wytchnieniowej podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, zauważam, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa w złożonym wniosku wyroków sądu, wyjaśniam, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają. Zatem, wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00