Interpretacja indywidualna z dnia 19 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.370.2024.2.MJ

Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 maja 2024 r. (wpływ 13 maja 2024 r.) oraz pismem z 31 maja 2024 r. (wpływ 6 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stany faktycznego

Zwróciła się Pani o wydanie interpretacji podatkowej w zakresie rozliczenia ulgi na trójkę Pani dzieci, którą za rok podatkowy 2023 rozliczyła Pani samodzielnie. Otrzymała już Pani zwrot podatku.

Mąż 2 lata temu zostawił Panią i 3 dzieci wyprowadzając się z domu (w roku 2022). Od tego czasu samodzielnie wychowuje Pani dzieci, jednocześnie pracując zawodowo - prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą.

Mąż złożył do sądu wniosek o rozdzielność majątkową i zgodnie z wyrokiem z 12 lutego 2024 roku od 17 maja 2023 roku została ustanowiona między Państwem rozdzielność majątkowa. Ponadto, Pani mąż złożył pozew o rozwód w czerwcu 2023 r.- sprawa w toku.

Opiekę nad dziećmi sprawuje Pani samodzielnie. Dzieci mieszkają z Panią. Dzieci są przez Panią zawożone/odbierane z placówek. Kupuje im Pani ubrania, materiały szkolne, książki etc. Jak dzieci są chore, to Pani zapewnia im wówczas opiekę. Odrabia Pani z dziećmi lekcje, przygotowuje Pani dzieciom drugie śniadanie do szkoły, zawozi Pani dzieci na zajęcia dodatkowe. Na zebrania szkolne z wychowawcą chodzi tylko Pani. W wakacje 2023 roku mąż spędził z dziećmi 1 tydzień natomiast w ferie zimowe 2024 r. nie zapewnił im w ogóle opieki. Pani sprawuje zatem faktyczną opiekę nad trójką Waszych dzieci. Mąż natomiast zabiera do siebie dzieci raz na dwa tygodnie (piątek od godz. ok 19:00 do niedzieli do godziny ok. 16:00). Widuje się z nimi również raz w tygodniu (zazwyczaj w środy) i zabiera je wówczas na 2 godziny na trampoliny. Takie zasady widzenia z dziećmi wskazał mąż również we wniosku rozwodowym. We wniosku wskazał również, że dzieci mają miejsce zamieszkania przy matce oraz określił również zasady kontaktów z dziećmi w święta i Sylwestra.

Mąż nie ma ograniczonych praw rodzicielskich oraz regularnie płaci na dzieci alimenty, jednak faktyczną opiekę nad dziećmi sprawuje samodzielnie Pani.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stany faktycznego

Ma Pani trójkę dzieci, które nie są pełnoletnie:

• J. L., 11 lat, data urodzenia 8 stycznia 2013 roku,
• Z. L., 9 lat, data urodzenia 4 lipca 2015 roku,
• P. L., 7 lat, data urodzenia 3 lutego 2017 roku.

W okresie podatkowym w roku 2023 dzieci uczęszczały (i wciąż uczęszczają) do:

• J. L. do Szkoły Podstawowej nr (…) w (…),
• Z. L. do Szkoły Podstawowej nr (…) w (…),
• P. L. do zerówki przedszkolnej w Przedszkolu Niepublicznym (…) przy ul. (…) w (…).

Dzieci nie osiągały dochodu.

Dzieci nieprzerwanie mieszkają z Panią w domu przy ul. (…) w (…).

Mąż wyprowadził się z domu w 2022 roku. Od tego czasu ma już trzeci adres zamieszkania. Obecnie mieszka w (…) w dzielnicy (…).

Zgodnie z Postanowieniem Sądu Okręgowego (…) w (…) z (…) 2024 r. - udzielono Pani zabezpieczenia w następującym wymiarze:

• miejscem zamieszkania trójki małoletnich dzieci, będzie każdorazowo miejsce zamieszkania matki,
• zabezpieczenie kontaktów:
• w każdy nieparzysty tydzień od piątku od godz. 17:00 do niedzieli do godziny 20:00 dzieci spędzają z tatą,
• w każdy wtorek od godziny 17:00 do godziny 20:00, dzieci spędzają czas z tatą.

Dzieci nie otrzymują i nie otrzymywały zasiłku pielęgnacyjnego, renty socjalnej. Otrzymuje Pani na dzieci jedynie tzw. świadczenie 500 +( obecnie 800 +).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej rozlicza się Pani na zasadach ogólnych.

W okresie podatkowym 2023 roku nie miały wobec Pani, ani wobec Pani dzieci zastosowania przepisy:

• z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
• ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przez cały okres, którego dotyczy wniosek, ani w żadnym innym terminie, Pani dzieci nie zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W okresie, którego dotyczy wniosek (i nie tylko) wykonywała Pani w stosunku do dzieci władzę rodzicielską, tj. wykonywała Pani obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny. Sprawowała Pani nad trójką swoich dzieci faktyczną pieczę, tzn. zajmowała się Pani wychowaniem dzieci, otrzymywała Pani na nie świadczenie 800+, uczestniczyła Pani w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci. Zabezpiecza Pani ich wszystkie potrzeby od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne.

W okresie, którego dotyczy wniosek, dzieci były pod Pani pełną opieką.

Ojciec nie zajmował się dziećmi w czasie ich choroby, nie uczestniczył w życiu szkolnym dzieci (nie odrabiał lekcji, nie chodził na wywiadówki), nie uczestniczył w ich rozwoju w ramach dodatkowych zajęć pozaszkolnych (nie zawoził ich na zajęcia dodatkowe, terapie SI, spotkania z psychologami), nie brał udziału w zakupie dla dzieci przyborów i materiałów szkolnych, książek, ubrań, obuwia. Nie uczestniczy w dbaniu o dzieci w zakresie ich zdrowia i wyglądu (chodzenia na kontrole do ortodonty, dentysty, fryzjera, badanie wzroku, szczepienia, bilanse medyczne w placówce zdrowia).

W kontekście powyższego oczekuje Pani pełnego rozliczenia ulgi na dzieci przez Panią. Niestety nie udało się Pani dojść do porozumienia w tym zakresie z ojcem dzieci. Ojciec oczekuje rozliczenia pół na pół. Uważa Pani to za niesprawiedliwe, ponieważ pełną opiekę nad dziećmi sprawuje Pani.

Pytanie

Czy w związku z tym, że to Pani sprawuje faktyczną opiekę nad dziećmi, to może Pani rozliczyć ulgę na dzieci w całości?

Pani stanowisko w sprawie

Może Pani samodzielnie rozliczyć ulgę na 3 swoich dzieci w całości, ponieważ samodzielnie wykonuje Pani faktyczną władzę rodzicielską nad dziećmi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Jak stanowi art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 27f ust. 2a omawianej ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na mocy art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Zgodnie z art. 27f ust. 2d omawianej ustawy:

Z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Z kolei, art. 27f ust. 4 ww. ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Na mocy art. 26 ww. ustawy:

Stosownie do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

W związku z tym wyjaśnienia wymaga, że stosownie do art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Stosownie do art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:

Na gruncie art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a wiec spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, stwierdzając: „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Idąc dalej, stosownie do art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. Ponadto, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Wątpliwość Pani budzi kwestia, czy za 2023 r. przysługuje Pani prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w całości na troje Pani dzieci.

Jak już wcześniej wyjaśniano, możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej ustawodawca uzależnił od wykonywania władzy rodzicielskiej.

Z opisu sprawy wnika, że wyłącznie Pani sprawowała opiekę nad dziećmi. Wykonywała Pani obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny. Sprawowała Pani nad trójką swoich dzieci faktyczną pieczę, tzn. zajmowała się Pani wychowaniem dzieci, otrzymywała Pani na nie świadczenie 800+, uczestniczyła Pani w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci. Zabezpieczała Pani ich wszystkie potrzeby od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne. W okresie, którego dotyczy wniosek, dzieci były pod Pani pełną opieką. Kupuje im Pani ubrania, materiały szkolne, książki. Jak dzieci są chore, to Pani zapewnia im wówczas opiekę. Odrabia Pani z dziećmi lekcje, przygotowuje Pani dzieciom drugie śniadanie do szkoły, zawozi Pani dzieci na zajęcia dodatkowe. Na zebrania szkolne z wychowawcą chodzi tylko Pani.

Natomiast ojciec nie zajmował się dziećmi w czasie ich choroby, nie uczestniczył w życiu szkolnym dzieci (nie odrabiał lekcji, nie chodził na wywiadówki), nie uczestniczył w ich rozwoju w ramach dodatkowych zajęć pozaszkolnych (nie zawoził ich na zajęcia dodatkowe, terapie SI, spotkania z psychologami), nie brał udziału w zakupie dla dzieci przyborów i materiałów szkolnych, książek, ubrań, obuwia. Nie uczestniczy w dbaniu o dzieci w zakresie ich zdrowia i wyglądu (chodzenia na kontrole do ortodonty, dentysty, fryzjera, badanie wzroku, szczepienia, bilanse medyczne w placówce zdrowia). Mąż natomiast zabiera do siebie dzieci raz na dwa tygodnie (piątek od godz. ok 19:00 do niedzieli do godziny ok. 16:00). Widuje się z nimi również raz w tygodniu (zazwyczaj w środy) i zabiera je wówczas na 2 godziny na trampoliny.

Zatem w tych okolicznościach to Pani przysługuje wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania) do skorzystania z ulgi prorodzinnej na troje dzieci wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).