Interpretacja indywidualna z dnia 29 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDWT.4011.16.2024.1.MJ

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia samochodu otrzymanego w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z odpłatnym zbyciem samochodu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) 2023 r. zmarł Pani mąż, z którym pozostawała Pani w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.

Spadek po zmarłym na podstawie ustawy odziedziczyła Pani jako wdowa oraz trójka Państwa pełnoletnich dzieci.

Aktem poświadczenia dziedziczenia z (...) 2023 r. nabyła Pani wraz z dziećmi spadek w części 1/4 udziału każdy.

Dnia (...) 2023 r. zawarta została między wszystkimi spadkobiercami umowa działu spadku, w której zostało napisane:

–Pani udział wynoszący 4/8 części nabyła Pani w drodze ustania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej na skutek śmierci męża,

–Pani i Pani trzy córki nabyły udziały wynoszące po 1/8 części w drodze dziedziczenia po Pani mężu,

–Pani i Pani trzy córki dokonały działu spadku po Pani mężu i zniesienia współwłasności w ten sposób, że składniki wchodzące w skład masy spadkowej (tj. samochód i środki pieniężne) nabyła w całości Pani.

Samochód wchodzący w skład masy spadkowej, a którego od (...) 2023 r. wraz z umową działu spadku, stała się Pani jedyną właścicielką, został zakupiony przez Pani męża w 2021 r. do majątku wspólnego.

Dnia (...) 2023 r. dokonała Pani sprzedaży tego samochodu za kwotę (...) zł (słownie: (...) złotych).

Ponieważ sprzedaż samochodu, będącego przedmiotem spadku, nastąpiła przed upływem sześciomiesięcznego terminu wyłączającego opodatkowanie, zdaje Pani sobie sprawę, że musi zapłacić podatek.

Pani wątpliwości dotyczą konieczności uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze zbyciem ww. samochodu przed upływem 6 miesięcy od śmierci spadkodawcy – Pani męża, z którym pozostawała Pani we wspólności majątkowej małżeńskiej.

Pytanie

Jaka kwota będzie podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, powinna Pani zapłacić podatek od połowy wartości samochodu, ponieważ już wcześniej była Pani jego współwłaścicielką (art. 31 ustawa z dn. 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy), a drugą połowę nabyła Pani podczas działu spadku dnia (…) 2023 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest:

odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Tym samym, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie innych rzeczy (ruchomych rzeczy) niż tych wskazanych w pkt a-c ww. regulacji, stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jej nabycie.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że (...) 2023 r. zmarł Pani mąż. W Pani małżeństwie obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.

Spadek po zmarłym na podstawie ustawy odziedziczyła Pani jako wdowa oraz trójka pełnoletnich dzieci (po 1/4 udziału).

Samochód wchodzący w skład masy spadkowej, został zakupiony przez Pani męża w 2021 r. do majątku wspólnego.

(...) 2023 r. między spadkobiercami zawarta została umowa działu spadku, w wyniku której wszystkie składniki masy spadkowej (w tym samochód) zostały przekazane na rzecz Pani.

Dnia (...) 2023 r. dokonała Pani sprzedaży tego samochodu.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny(t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

W myśl art. 924 ww. ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z kolei art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Natomiast stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Ponadto wskazać należy, że w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, Sąd stwierdził, że:

Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Z uwagi na fakt, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera podobne regulacje w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych oraz odpłatnego zbycia innych rzeczy, a jedyną różnicą jest okres posiadania, po upływie którego przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz innych rzeczy nie powstaje, stwierdzić należy, że argumentacja zawarta w ww. uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnosząca się do majątku dorobkowego małżonków (całego, bezudziałowego majątku), ma zastosowanie również do odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych.

Z wniosku wynika, że samochód został nabyty do majątku wspólnego małżonków. Jak już wskazano, wspólność małżeńska jest wspólnością bezudziałową. Skoro z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia rzeczy, to nie można też przyjąć, że po śmierci małżonka drugi z małżonków ponownie nabył udział w tej rzeczy w drodze dziedziczenia po zmarłym mężu, jak też w drodze działu spadku (częściowego działu spadku), skoro rzecz ta wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego.

W związku z powyższym za moment nabycia samochodu przez Panią przyjmuje się datę nabycia go do majątku wspólnego małżonków (czyli 2021 r.) – niezależnie od przypadającego udziału.

W konsekwencji dokonana przez Panią (...) 2023 r. sprzedaż wskazanego we wniosku samochodu nie stanowi źródła przychodu i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie okresu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, mając na uwadze, że we własnym stanowisku wskazała Pani, że powinna zapłacić podatek od połowy wartości samochodu, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dokumenty (załączniki) dołączone do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).