Interpretacja indywidualna z dnia 20 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.95.2024.1.ICZ

Ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na własność Spółki i zostaje sprzedany z nadwyżką.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek ORD-IN o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na własność Spółki i zostaje sprzedany z nadwyżką.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zajmuje się:

-64. 92, Z, POZOSTAŁE FORMY UDZIELANIA KREDYTÓW

-47. SPRZEDAŻĄ DETALICZNĄ

Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Spółka spełniła wszystkie wymogi zgodnie z Ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej (Dz.U. 2023 poz. 1285), ustawa jednakże nie określa co powinno stanowić podstawę do opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Spółka podpisując umowę pożyczki lombardowej, bierze w zabezpieczenie tzw. przedmioty zabezpieczenia lombardowego.

W przypadku braku zapłaty przez konsumenta/pożyczkobiorcę całkowitej kwoty do spłaty, Spółka wykonująca działalność lombardową dokonuje sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w trybie określonym w ustawie o konsumenckiej pożyczce lombardowej (Dz.U. 2023 poz. 1285).

Kwota uzyskana ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego jest uiszczana na rachunek bankowy przedsiębiorcy wykonującego działalność lombardową lub gotówką.

Spółka prowadząca działalność lombardową jest zobowiązana przekazać nadwyżkę konsumentowi/pożyczkobiorcy, w art. 3 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej czytamy, że nadwyżka to różnica pomiędzy kwotą uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego a niezapłaconą przez konsumenta przed wymaganym terminem:

a)całkowitą kwotą do spłaty albo

b)częścią całkowitej kwoty do spłaty - w przypadku częściowej spłaty całkowitej kwoty do spłaty.

Jednocześnie zgodnie z art. 34 ust. 3, który mówi: „Nadwyżka może zostać pomniejszona przez przedsiębiorcę wykonującego działalność lombardową o nie więcej niż 20% nadwyżki. W takim przypadku przedsiębiorca wykonujący działalność lombardową zwraca konsumentowi pozostałą część nadwyżki”.

Ustawa w art. 34 ust. 4 mówi także, że kwota 20% obliczona od wartości nadwyżki stanowi przychód przedsiębiorcy wykonującego działalność lombardową i nie jest wliczana do całkowitego kosztu konsumenckiej pożyczki lombardowej.

Spółka na dzień złożenia wniosku o interpretację indywidualną nie uzyskała jeszcze nadwyżki ze sprzedaży przedmiotów będących zabezpieczeniem lombardowym, które przeszły na własność spółki w przypadku braku spłaty przez konsumenta kwoty pożyczki.

Pytanie:

Co powinno stanowić podstawę opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na Państwa własność i zostaje sprzedany z nadwyżką?

Państwa stanowisko:

Na pytanie które brzmi: Co powinno stanowić podstawę opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na własność Spółki i zostaje sprzedany z nadwyżką?

Zgodnie z art. 29a ust. 1 „Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika" ustawy o podatku od towarów i usług. Oraz

zgodnie z art. 29a ust. 7 pkt 3 „Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

-otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku." oraz

art. 29a ust. 10 pkt 4 „Podstawę opodatkowania obniża się o:

-wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1’’ oraz

art.120 ust. 4 „W przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku."

Zgodnie z powyżej przytoczonymi przepisami Państwa zdaniem, podstawę opodatkowania podatkiem VAT powinna stanowić kwota marży otrzymana i należna spółce za sprzedane rzeczy, które stanowiły zabezpieczenie zastawu. Niesłusznym byłoby opodatkowanie kwoty, która ma zostać zwrócona konsumentowi (osobie do której wcześniej należał przedmiot zastawu).

Państwa zdaniem takie potwierdzenie jest w art. 34 ust. 4 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej który mówi, że kwota 20% obliczona od wartości nadwyżki stanowi przychód przedsiębiorcy. Co w przełożeniu na przykładowe wartości powinno zostać obliczone jako: wartość przedmiotu zastawu: 500 zł, cena sprzedaży 800 zł, daje to kwotę nadwyżki w wysokości 300 zł, 20% nadwyżki to 60 zł, 80% nadwyżki to 240 zł.

Na tym przykładzie liczbowym według spółki podstawę opodatkowania podatkiem VAT biorąc pod uwagę, że spółka może wystawić fakturę VAT marża, podatek VAT powinien być obliczony od kwoty 20% nadwyżki czyli jak w przykładzie liczbowym od 60 zł.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 2 pkt 22 ustawy stanowi, że:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Art. 29a ust. 1 stanowi, że:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy,

W art. 29a ust. 7 ustawy wskazano, że :

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego.

Przepis ten stanowi implementację art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE seria L z 2006 r. Nr 341/1). Zgodnie z art. 73 Dyrektywy 112 - w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Definicję towarów, w stosunku do których mają zastosowanie szczególne procedury VAT marża zawiera art. 120 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy:

W myśl art. 120 ust. 4 ustawy:

Stosownie do treści art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy:

Ponadto, zgodnie z art. 120 ust. 10 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują zatem stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy m.in. towarów używanych, przedmiotów kolekcjonerskich polegającej na opodatkowaniu marży. Jest to szczególna forma opodatkowania, w której podstawą opodatkowania jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. Taka procedura opodatkowania jest stosowana w przypadku dostawy towarów używanych nabytych wcześniej przez podatnika w ramach prowadzonej działalności w celu odsprzedaży. Zaznaczyć należy, że dla opodatkowania dostawy towarów używanych w procedurze marży ważny jest nie tylko rodzaj towaru, który może zostać objęty tą procedurą, ale również to, od kogo ten towar został kupiony. Zastosowanie tej procedury wymaga, aby towary używane były nabyte od podmiotów wymienionych w powołanym wyżej art. 120 ust. 10 ustawy.

Wspólną cechą wszystkich przedstawionych w ww. przepisie przypadków, warunkujących zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży, jest to, że podmiot sprzedający używany towar pozbawiony był prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy jego nabyciu. Ponadto, jak wynika z przepisu art. 120 ust. 4 ustawy, warunkiem niezbędnym do zastosowania tej procedury jest określenie, że towar został jednak nabyty w celu odsprzedaży.

Przepisy ustawy przewidują zatem stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy – między innymi – towarów używanych, polegającej na opodatkowaniu marży. Jest to wyjątek od ogólnej reguły opodatkowania wszystkiego co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Ta szczególna procedura dotyczy jednak tylko dostawy towarów używanych, które podatnik nabył w celu odsprzedaży, od określonej kategorii podmiotów. Należy podkreślić, że do stosowania szczególnej procedury opodatkowania marży uprawnieni są wszyscy podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów nabytych w okolicznościach wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Państwo spełniają wszystkie wymogi zgodnie z ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Podpisując umowę pożyczki lombardowej, biorą Państwo w zabezpieczenie tzw. przedmioty zabezpieczenia lombardowego. W przypadku braku zapłaty przez konsumenta/pożyczkobiorcę całkowitej kwoty do spłaty, Państwo jako wykonujący działalność lombardową dokonują sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w trybie określonym w ustawie o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Kwota uzyskana ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego jest uiszczana na Państwa rachunek bankowy lub gotówką. Następnie są Państwo zobowiązani przekazać nadwyżkę konsumentowi/pożyczkobiorcy.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia jaka kwota powinno stanowić podstawę opodatkowania podatkiem VAT w momencie sprzedaży przedmiotu zastawu będącego zabezpieczeniem, który przeszedł na Państwa własność i zostaje sprzedany z nadwyżką.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy odnieść się do przepisów regulujących zasady działalności lombardowej.

Działalność lombardowa została uregulowana przepisami ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1285).

W art. 1 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wskazano, że:

W art. 3 pkt 5 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wyjaśniono, że:

Art. 25 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wyjaśnia:

Art. 27 ust. 1 i ust. 2 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wskazuje, że:

W art. 34 ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej wyjaśniono:

W tym miejscu należy wskazać, że działalność lombardu polega na pożyczaniu pieniędzy pod zastaw. Klient korzystający z pożyczki lombardowej może odzyskać przedmiot zastawu po dokonaniu zwrotu pożyczonej kwoty wraz z prowizją naliczoną przez właściciela lombardu.

Zabezpieczenie udzielonej przez lombard pożyczki może być dokonane w drodze przewłaszczenia. Przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie polega na przeniesieniu własności rzeczy na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem go - pod warunkiem uiszczenia w terminie zabezpieczonego długu - do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika. W razie niewykonania przez pożyczkobiorcę zobowiązania w umówionym terminie, podmiot świadczący usługę lombardową staje się właścicielem rzeczy będącej przedmiotem przewłaszczenia. Przewłaszczone rzeczy najczęściej sprzedawane są w ramach prowadzonej działalności lombardowej.

Lombard wykonuje więc, co do zasady, dwa główne rodzaje czynności, odmiennie opodatkowane podatkiem od towarów i usług, czyli udzielanie pożyczek pieniężnych pod zastaw w zamian za określone wynagrodzenie (prowizję), oraz sprzedaż zastawionych i nieodebranych rzeczy, t.j. dostawę towarów.

Ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej od 7 stycznia 2024 r. nakłada na przedsiębiorców obowiązek:

-zbycia przedmiotu zabezpieczenia lombardowego w drodze aukcji elektronicznej dostępnej publicznie oraz

-obowiązek zwrotu kwoty nadwyżki ze sprzedaży takiego przedmiotu, jednocześnie w myśl cytowanych przepisów nadwyżka może zostać pomniejszona przez przedsiębiorcę o nie więcej niż 20% tej nadwyżki, co ma zapewnić przedsiębiorcy pokrycie kosztów związanych z przechowaniem i sprzedażą rzeczy.

Wobec powyższego w przypadku sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego, podmiot prowadzący działalność lombardową jest zobowiązany wypłacić konsumentowi kwotę odpowiadająca różnicy pomiędzy pozostającą na dzień sprzedaży niezapłaconą częścią całkowitej kwoty do spłaty a kwotą uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz treść powołanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że z treści przepisu art. 120 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi marża, stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, którą dostawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów.

Natomiast w art. 120 ust 1 pkt 5 ustawodawca wyjaśnia co należy rozumieć przez „kwotę sprzedaży” - w myśl tego przepisu kwota sprzedaży stanowi całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy tego towaru od nabywcy.

Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

W myśl omawianych przepisów kwotą sprzedaży dla Państwa, a jednocześnie kwotą podlegającą opodatkowaniu będzie – kwota stanowiąca 20% kwoty uzyskanej nadwyżki ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego. Zatem będzie to kwota wynagrodzenia należnego Państwu oznaczająca wartość rzeczywiście otrzymaną w konkretnym przypadku.

Wobec powyższego Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.