Wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2024 r., sygn. I OSK 863/22

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, rada gminy posiada ogólną kompetencję do stanowienia uchwał w sprawach zastrzeżonych ustawami do jej kompetencji, co stanowi podstawę do tworzenia aktów prawa miejscowego.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska Sędziowie: Sędzia NSA Piotr Niczyporuk Sędzia del. WSA Joanna Skiba (spr.) Protokolant: Starszy asystent sędziego Agnieszka Kozik po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miejskiej w Wieliczce od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 stycznia 2022 r. sygn. akt III SA/Kr 906/21 w sprawie ze skargi Wojewody Małopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Wieliczce z dnia 26 marca 2021 r. nr XXIX/361/2021 w sprawie realizacji na terenie gminy Wieliczka "Programu Wsparcia Seniorów 90-siątka" oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 17 stycznia 2022 r. sygn. akt III SA/Kr 906/21, po rozpoznaniu skargi Wojewody Małopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Wieliczce z dnia 26 marca 2021 r. nr XXIX/361/2021 w sprawie realizacji na terenie gminy Wieliczka "Programu Wsparcia Seniorów 90-siątka", stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w całości.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Wojewódzki wskazał, że objęta skargą uchwała za podstawę prawną przyjmowała: art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 372, z późn. zm. dalej: "u.s.g.") oraz art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 2268 ze zm. powoływanej dalej jako "u.p.s."). Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 15 u.s.g. do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 2 pkt 4 u.p.s. do zadań własnych gminy należy podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych. Zdaniem Sądu, podstawą prawną podjęcia zaskarżonej uchwały był również art. 110 ust. 10 u.p.s., zgodnie z którym rada gminy, biorąc pod uwagę potrzeby, o których mowa w ust. 9 tego przepisu, opracowuje i kieruje do wdrożenia lokalne programy pomocy społecznej. Zarówno treść, jak i forma powyższej delegacji wskazuje, że może ona stanowić podstawę przyjęcia i wdrożenia aktów o charakterze wewnętrznym. Uchwała będąca przedmiotem zaskarżenia w niniejszej sprawie ma zupełnie inny charakter. Jej zapisy wskazują, że przedmiotowa uchwała nie ma charakteru wewnętrznego, lecz stanowi akt prawa miejscowego. Formułuje bowiem dyrektywy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, a tym samym w sposób bezpośredni ingeruje w prawa i obowiązki mieszkańców gminy. Staje się w ten sposób podstawą do wydawania rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych, co powinno następować w drodze decyzji administracyjnej. Powyższe sprawia, że zaskarżona uchwała w sposób istotny narusza prawo, bowiem w oparciu o delegację do wydania aktu o charakterze wewnętrznym, ustanowiła ona akt prawa miejscowego. Uchwała taka natomiast powinna być wydana na podstawie i w granicach wyraźnego upoważnienia ustawowego.