Wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2022 r., sygn. II GSK 239/19

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Czarnik Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska (spr.) Sędzia del. WSA Jacek Czaja Protokolant Elżbieta Jabłońska-Gorzelak po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2022 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Z. R. B. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2018 r., sygn. akt VI SA/Wa 222/18 w sprawie ze skargi Z. R. B. S. na decyzję Komisji Nadzoru Audytowego z dnia [...], nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej na podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Z. R. B. S. na rzecz Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego 4050 (cztery tysiące pięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej także: WSA, Sąd lub Sąd pierwszej instancji), wyrokiem z 18 października 2018 r., sygn. akt VI SA/Wa 222/18, oddalił skargę Z.R.B. w X. na decyzję Komisji Nadzoru Audytowego (od 1 stycznia 2020 r. Polska Agencja Nadzoru Audytowego) z 29 listopada 2017 r., nr [...], w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej na podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy:

Uchwałą z 14 marca 2017 r., nr [...], Krajowa Rada Biegłych Rewidentów (dalej także: KRBR) orzekła o nałożeniu na podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych Z.R.B. w X. kary pieniężnej w kwocie 100.000 zł.

Podstawą podjęcia uchwały były ustalenia Krajowej Komisji Nadzoru (dalej także: KKN) dokonane w toku pozaplanowej kontroli przeprowadzonej w związku w dniach 7-18 grudnia 2015 r. W jej następstwie KKN wystąpiła do KRBR z wnioskiem o nałożenie na Z.R.B. w X. kary pieniężnej w wysokości nieprzekraczającej 10% przychodów osiągniętych w poprzednim roku obrotowym z wykonywania czynności rewizji finansowej i nie wyższej niż 250.000 zł, a także o nałożenie kary dodatkowej, tj. podania do publicznej wiadomości informacji o stwierdzonych nieprawidłowościach i karach nałożonych na podmiot. Podstawę prawną wniosku stanowił art. 27 ust. 1 pkt 3 lit. a) i d) ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1000, ze zm., dalej: ustawa o biegłych rewidentach). Krajowa Komisja Nadzoru stwierdziła, że wniosek pozostaje w związku: po pierwsze, z brakiem skutecznego wdrożenia systemu wewnętrznej kontroli jakości, co stanowi naruszenie art. 49 ust. 1 ustawy o biegłych rewidentach, po drugie, z nieprzestrzeganiem zasad etyki zawodowej, zasad niezależności oraz standardów rewizji finansowej przez biegłych rewidentów przeprowadzających czynności rewizji finansowej w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, co stanowi z kolei naruszenie art. 49 ust. 2 ustawy o biegłych rewidentach. Krajowa Komisja Nadzoru podniosła, że co prawda strona opracowała system wewnętrznej kontroli jakości (dalej również: SWKJ), jednak kontrola dokumentacji badania sprawozdania finansowego jednej jednostki badanej (banku spółdzielczego) wykazała, że badanie to zostało przeprowadzone niezgodnie z Krajowymi Standardami Rewizji Finansowej (dalej: KSRF). Krajowa Komisja Nadzoru zaznaczyła, że przegląd jakości kontrolowanego zlecenia nie ujawnił nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli KKN. Zaniechanie wdrożenia odpowiednich i wystarczających procedur spowodował nieskuteczne działanie SWKJ.