Wyrok WSA w Warszawie z dnia 31 maja 2022 r., sygn. I SA/Wa 773/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Joanna Skiba Asesor WSA Anna Fyda-Kawula Sędzia WSA Przemysław Żmich (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 31 maja 2022 r. sprawy ze skargi Gminy Miasta [...] na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] stycznia 2022 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. prawa własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody [...] z [...] maja 2021 r. nr [...]; 2. zasądza od Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej na rzecz Gminy Miasta [...] kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa, po rozpatrzeniu odwołania Gminy Miasta [...], decyzją z 27 stycznia 2022 r. nr KKU-117/21 utrzymała w mocy decyzję Wojewody [...] z 28 maja 2021 r. nr GN-IV.7532.435.2020.BM odmawiającą stwierdzenia nieodpłatnego nabycia z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę Miasto [...] z mocy prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa, położonej na terenie [...] przy ul. [...], oznaczonej jako działka [...], obręb: [...], o pow. 1152 m2, uregulowanej w księdze wieczystej nr [...] prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla [...] w [...] XVI Wydział Ksiąg Wieczystych.

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.

Wojewoda [...] decyzją z 28 maja 2021 r. odmówił stwierdzenia nieodpłatnego nabycia z dniem 27 maja 1990 r. przez Gminę Miasto [...] z mocy prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa własności nieruchomości Skarbu Państwa, położonej na terenie [...] przy ul. [...], oznaczonej jako działka [...], obręb: [...], o pow. 1152 m2, uregulowanej w księdze wieczystej nr [...] prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla [...] w [...] XVI Wydział Ksiąg Wieczystych.

Pismem z 7 czerwca 2021 r. Gmina Miasto [...] wniosła odwołanie od ww. decyzji.

Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z 27 stycznia 2022 r. utrzymała w mocy decyzję Wojewody [...] z 28 maja 2021 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że: 1) przedmiotowa nieruchomość 27 maja 1990 r. stanowiła własność Skarbu Państwa, co potwierdza wpis w dziale II Kw nr [...], prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla [...] w [...] XVI Wydział Ksiąg Wieczystych. Podstawą nabycia własności przez Skarb Państwa była umowa sprzedaży z 13 listopada 1976 r. Rep A nr [...]; 2) przedmiotowa nieruchomość oznaczona jako działka nr [...] w dacie 27 maja 1990 r. stanowiła nieruchomość będącą we władaniu Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych, tj. jednostki terenowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Potwierdza ten fakt sporządzona przez wnioskodawcę karta inwentaryzacyjna nieruchomości oraz archiwalny wypis z ewidencji gruntów; 3) wpisanie do archiwalnego rejestru gruntów Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych wynikało z zaistnienia jednej ze wskazanych powyżej przesłanek, która to była podstawą ujawnienia w archiwalnym rejestrze gruntów wskazanego podmiotu jako władającego nieruchomością; 4) 27 maja 1990 r. w zgromadzonej dokumentacji nie ma dowodu należenia lub władania nieruchomością przez podmioty wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1-3, w tym terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego; 5) działka nr [...] spełniała przesłanki przewidziane w art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.) – dalej zwanej "ustawą" przesądzając o tym, że jako służąca wykonywaniu zadań publicznych należących do właściwości organów administracji rządowej oraz organów władzy państwowej nie podlega komunalizacji; 6) zgodnie z art. 17a ust. 1 ustawy gminy były zobowiązane do przekazywania Wojewodom spisów inwentaryzacyjnych nieruchomości, które stały się własnością gmin z mocy prawa na podstawie art. 5 ust. 1 i 2 ustawy; 7) stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy, jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, mienie ogólnonarodowe (państwowe) należące do: a) rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, b) przedsiębiorstw państwowych, dla których organy określone w pkt 1 pełnią funkcję organu założycielskiego, c) zakładów i innych jednostek organizacyjnych podporządkowanych organom określonym w pkt 1 - staje się w dniu Wejścia w życie ustawy z mocy prawa mieniem właściwych gmin; 8) obowiązkiem organów administracji orzekających w przedmiocie komunalizacji mienia jest zatem ustalenie, w prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu wyjaśniającym, czy zachodzą przesłanki, od spełnienia których przepis ustawy uzależnia nabycie z mocy prawa przez gminę własności nieruchomości, tj. czy przedmiotowe mienie 27 maja 1990 r. stanowiło własność Skarbu Państwa, a następnie - po pozytywnym ustaleniu w tym zakresie - czy mienie to należało w tym dniu do podmiotów wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy; 9) po ustaleniu, że mienie spełniało przesłanki do jego komunalizacji z mocy prawa należało w dalszej kolejności zbadać, czy w stosunku do tego mienia przepisy ustawy nie przewidują wyłączenia z komunalizacji, w szczególności, czy nie zachodzą przesłanki wyłączenia określone w art. 11 i 12 ustawy; 10) przed wydaniem niniejszej decyzji, stosownie do art. 10 § 1 kpa umożliwiono stronom zapoznanie się z aktami sprawy i wypowiedzenie się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. W podanym terminie nie wniesiono uwag ani zastrzeżeń.