Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 października 2023 r., sygn. I SA/Po 329/23

Dnia 26 października 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Wolna - Kubicka Sędzia WSA Barbara Rennert (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 26 października 2023 roku sprawy ze skargi M. K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 14 lutego 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego [...] z dnia 28 listopada 2023 r. nr [...].

Uzasadnienie

W dniu 23 marca 2023 r. M. K. wniósł skargę na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z 14 lutego 2023 r. nr [...], utrzymujące w mocy postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego [...] z 28 listopada 2022 r. nr [...], odmawiające wydania zaświadczenia o żądanej treści.

Powyższa skarga została wniesiona na tle stanu faktycznego sprawy, w której wnioskiem z 21 listopada 2022 r. strona zwróciła do Naczelnika się o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach. Postanowieniem z 28 listopada 2022 r. Naczelnik odmówił wydania zaświadczenia o żądanej treści z uwagi na zaległości w podatku od towarów i usług za grudzień 2005 r., poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2006 r. oraz od stycznia do marca 2007 r.

W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący zarzucił mu naruszenie art. 306c w zw. z art. 306e §1, 59 §1 pkt 9 oraz art. 70 § 1 i 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2021 r. poz. 1540 ze zm.; dalej: "Ordynacja podatkowa").

Utrzymując w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie, Dyrektor IAS wyjaśnił, że z akt sprawy wynika, iż podatnik posiada zaległości w podatku od towarów i usług za wskazane wyżej miesiące w łącznej kwocie należności głównej [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę, które zostały zabezpieczone wpisem z 3 lutego 2012 r. hipoteki przymusowej na rzecz Skarbu Państwa na nieruchomości położonej w [...]. Organ odwoławczy stwierdził, że na dzień wydania zaświadczenia zaległości podatkowe, zabezpieczone powyższą hipoteką przymusową, nie uległy przedawnieniu. Z przepisów Działu VIIIA Ordynacji podatkowej wynika, że wydanie zaświadczenia jest czynnością materialno-techniczną, co do zasady odtwórcza, która ze swej istoty stanowić ma jedynie odzwierciedlenie danych będących w dyspozycji organów, tj. informacji wynikających z prowadzonych przez nie ewidencji, rejestrów lub innej dokumentacji. Powołując art. 306a § 3 Ordynacji podatkowej, Dyrektor wskazał, że zaświadczenie jest aktem wiedzy organu o określonych faktach lub stanie prawnym, stanowiąc urzędowe oświadczenie tego, co jest organowi wiadome i sprowadza się do opisu sytuacji wynikającej z posiadanych przez organ rejestrów. Nie może ono w żaden sposób kształtować, czy determinować istnienia lub zakresu uprawnień lub obowiązków podmiotów wnioskujących o jego wydanie. Nie powinno ono tym samym rozstrzygać jakichkolwiek kwestii spornych. Mimo, że ustawodawca w ramach sprawy o wydanie zaświadczenia dopuszcza możliwość prowadzenia przez organ postępowania wyjaśniającego, to jednak w tym postępowaniu nie mogą podlegać ocenie kwestie dotyczące prawidłowości wydania decyzji wymiarowej, a tym bardziej przedawnienia zobowiązania podatkowego. Nie można bowiem drogą zaświadczenia wywoływać skutków kształtujących stosunki prawne, czego oczekuje strona. Przedmiotem postępowania o wydanie zaświadczenia nie może być analizowanie zmian w stanie prawnym i wyprowadzanie z tego odpowiednich wniosków, ani też dokonywanie ocen prawnych, nie rozstrzyga istoty sprawy. W związku z tym Naczelnik nie mógł w zaskarżonym postanowieniu ustosunkować się do kwestii ewentualnego wygaśnięcia zobowiązania podatkowego wskutek przedawnienia. Jednocześnie, skoro z dostępnych organowi danych wynika, że na stronie ciążą zaległości podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową, to nie mógł wydać zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach.