Wyrok NSA z dnia 13 grudnia 2023 r., sygn. III FSK 518/23

Związek gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej należy oceniać na podstawie faktycznego, bądź potencjalnego wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej podmiotu, który taką działalność prowadzi, a nie wyłącznie na podstawie ich posiadania przez przedsiębiorcę lub inny podmiot gospodarczy; przy czym do uznania nieruchomości za związane z działalnością gospodarczą przydatne mogą być takie okoliczności, jak wprowadzenie jej do ewidencji środków trwałych, ujęcie wydatków na jej nabycie, wytworzenie i utrzymanie w kosztach działalności gospodarczej, czy charakter nieruchomości wskazujący na jej gospodarcze przeznaczenie.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Paweł Borszowski, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Olesińska (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P. S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 19 stycznia 2023 r. sygn. akt I SA/Sz 724/22 w sprawie ze skargi P. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia 23 sierpnia 2022 r. nr SKO/WA/400/2604/2022 w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2018 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od P. S.A. z siedzibą w W. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie kwotę 8100 (słownie: osiem tysięcy sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

|III FSK 518/23 | |

| | |

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 stycznia 2023 r., sygn. akt I SA/Sz 724/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę P. Spółka Akcyjna w W. (dalej jako skarżąca) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia 23 sierpnia 2022 r. w przedmiocie zwrotu nadpłaty w podatku od nieruchomości za 2018 r.

Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu wskazał, że spór w sprawie koncentruje się wokół trafności stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, że będące w posiadaniu skarżącej nieruchomości, tj. działki gruntu oraz budowle (perony, przepusty i inne obiekty inżynieryjne) po zlikwidowanych liniach kolejowych nr [...], [...] i [...] winny być w 2018 r. opodatkowane podatkiem od nieruchomości według stawek przewidzianych dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Sąd ten dodał, że postępowanie zostało zainicjowane wnioskiem Spółki "o stwierdzenie nadpłaty" za 2018 r., w którym jako podstawę prawną żądania wskazała art. 74 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm., dalej jako: "O.p.") oraz powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2021 r. o sygn. akt SK 39/19. W ocenie WSA w Szczecinie organ zasadnie stwierdził w zaskarżonej decyzji, że fakt, na który powołuje się skarżąca, a mianowicie aktualne niewykorzystywanie przedmiotu opodatkowania w prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, nie determinuje opodatkowania przedmiotowych gruntów stawkami pozostałymi, albowiem kluczowe jest ustalenie, czy te grunty chociażby potencjalnie mogą być wykorzystywane w działalności gospodarczej skarżącej. Sąd pierwszej instancji przypomniał przy tym, że w podatku od nieruchomości zasadą jest opodatkowanie najwyższymi stawkami majątku nieruchomego przedsiębiorcy, jeżeli występuje chociażby potencjalna możliwość wykorzystywania tych składników majątku do prowadzenia działalności gospodarczej. Nie ma przy tym znaczenia, czy jest on w danym momencie wykorzystywany do prowadzonej działalności gospodarczej. Sąd ten zauważył, że decyzja o likwidacji linii kolejowej nie spowodowała, że grunt po tej linii jest w jakiś sposób wyłączony z możliwości jego gospodarczego wykorzystania. Grunty i budowle, mimo ich okresowego niewykorzystywania, nie tracą charakteru związania z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. WSA w Szczecinie podkreślił, że w przedmiotowej sprawie nie było istotne, czy grunty po zlikwidowanej linii kolejowej są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, w szczególności na wykonywanie transportu kolejowego, a więc czy faktycznie nieruchomości są wykorzystywane w działalności gospodarczej. Dodał, że orzeczenie Trybunału nie może być interpretowane w sposób, który prowadzi w konsekwencji do ujednolicenia pojęć "zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej" oraz "związania z działalnością gospodarczą". W dalszym ciągu, niezależenie od tez w tym wyroku zawartych, na gruncie u.p.o.l. funkcjonują oba te pojęcia i należy je wykładać w sposób odmienny. W przeciwnym razie, gdyby intencją Trybunału było uznanie, że wyłącznie grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej winny podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z zastosowaniem stawki najwyższej, to pogląd taki wyraziłby wprost w ww. orzeczeniu. Tego jednak nie uczynił, co uzasadnia, jak to wypowiedział również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2021 r., III FSK 3638/21, konieczność dokonywania dodatkowych ustaleń w sytuacji, kiedy dana nieruchomość nie jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. Nie wystarczy bowiem uznanie danej nieruchomości jako związanej z działalnością gospodarczą wyłącznie na tej podstawie, że jest ona w posiadaniu przedsiębiorcy. Tym samym należało stwierdzić, że pomiędzy wydatkami na nieruchomości objęte wnioskiem, uzyskanymi przychodami oraz prowadzoną przez skarżącą działalnością gospodarczą zachodził nierozerwalny związek funkcjonalny i przyczynowo- skutkowy. Sąd pierwszej instancji podał, że fakt zaliczenia przez skarżącą do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych chociażby podatku od nieruchomości objętych wnioskiem czy wydatków poniesionych na kontrole stanu technicznego obiektów budowlanych, niezbicie potwierdza, że są one związane z prowadzoną przez skarżącą działalnością gospodarczą, ponieważ w przeciwnym razie nie byłaby ona uprawniona do pomniejszenia swoich przychodów o takie wydatki. Reasumując, w ocenie sądu pierwszej instancji, przyjęta przez organy obu instancji kwalifikacja spornych gruntów i budowli była zasadna, wobec czego wszelkie zarzuty skargi zmierzające do zanegowania ich związku z działalnością gospodarczą i opodatkowania ich na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 5 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. sąd ten uznał za bezpodstawne. Wyrok ten w całości dostępny jest na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl (CBOSA).