Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.552.2023.2.RS

Możliwość zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kwoty kredytu.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

17 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zaniechania poboru podatku. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 grudnia 2023 r. (wpływ 29 grudnia 2023 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

Pani A. A, ul. C 1

(...)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Pani B. A, ul. C 1

(...)

Opis zdarzenia przyszłego

Zamierzają Państwo (dalej: "Kredytobiorcy") podpisać ugodę z Bankiem w sprawie przewalutowania na PLN kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. i indeksowanego frankiem szwajcarskim. Bank przesłał Państwu propozycję ugody, której warunki – po negocjacjach – spełniają Państwa kryteria. Bank informuje dodatkowo, że ugoda może nieść za sobą skutki podatkowe. W wyniku ugody dojdzie bowiem do umorzenia części kredytu. Umorzona kwota stanowi dla Państwa – w ocenie Banku – przychód, dlatego będą Państwo zobowiązani zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Może jednak wystąpić sytuacja, gdy ugoda nie będzie miała dla Państwa skutków podatkowych, a to dlatego, że Minister Finansów wydał rozporządzenie, które pozwala skorzystać z ulgi podatkowej (rozporządzenie z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe). Według ww. rozporządzenia Kredytobiorcy mogą skorzystać z ulgi, jeśli łącznie spełniają warunki:

•zaciągnęli jeden lub kilka kredytów na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego lub więcej niż jednego gospodarstwa domowego (o których mowa szczegółowo w rozporządzeniu),

•nie skorzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż określona w punkcie wyżej,

•zaciągnęli kredyt mieszkaniowy przed dniem 15 stycznia 2015 r.,

•kredyt mieszkaniowy został zabezpieczony hipotecznie na jednym z praw do nieruchomości wymienionych w rozporządzeniu Ministra Finansów,

•zaciągnęli kredyt mieszkaniowy w całości lub w części na wydatki, o których mowa w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy),

•umorzenie kredytu mieszkaniowego dotyczy: kwoty kredytu (kapitału), odsetek (w tym odsetek kapitalizowanych), prowizji oraz poniesionych opłat, niezbędnych do zawarcia umowy kredytu (z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń).

W niniejszej sprawie, kredyt hipoteczny został zaciągnięty w sierpniu 2007 r. w Banku na kwotę (...) PLN. Kredyt indeksowany jest z wykorzystaniem franka szwajcarskiego CHF i wpisem do hipoteki Banku.

Kredyt hipoteczny został zaciągnięty na kupno działki o numerze ewidencyjnym 2 położonej w miejscowości D, z zamiarem wybudowania na niej domu jednorodzinnego dla Państwa.

Kredyt został wypłacony przez Bank i spożytkowany zgodnie z celem umowy kredytowej.

W ww. umowie kredytu został wpisany następujący cel kredytu: (...). Przedmiotowy kredyt został zaciągnięty na zaspokojenie Państwa celów mieszkaniowych, których pierwszym etapem miał być zakup ww. działki.

W umowie kredytu został wskazany sposób wypłaty kredytu opisujący, że kwota kredytu, tj. (...) zł zostanie przeznaczona na zakup ww. działki, zaś kwota (...) zł na pokrycie opłat związanych z uruchomieniem kredytu.

Zgodnie z zawartą umową kredytową odpowiadają Państwo za spłatę kredytu solidarnie. W § 30 pkt 1 zapisano: "Kredytobiorcy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z Umowy".

Zabezpieczenie hipoteczne (opisywane w umowie kredytowej jako "hipoteka kaucyjna") zostało ustanowione na nieruchomości określonej w paragrafie (...) umowy kredytowej, który to wskazuje: (...)

Dokonali Państwo zakupu ww. działki ze środków uzyskanych z kredytu, jednak nie zrealizowali inwestycji w zakresie budowy na niej budynku mieszkalnego. Nie wykluczają Państwo jednak realizacji tej inwestycji na przedmiotowej działce, nadal będąc na etapie planowania w tym zakresie. Jednocześnie (...) maja 2009 r. zaciągnęli Państwo kredyt w Bank I z siedzibą w X.

Zaciągnięty kredyt został zaś wykorzystany na zakup lokalu mieszkalnego. Przedmiotowy lokal mieszkalny posłużył zaś zaspokojeniu Państwa bieżących potrzeb mieszkaniowych, do czasu realizacji inwestycji na działce zakupionej z kredytu zaciągniętego w Banku.

Aktualnie nie określono żadnych dat zawarcia ugody.

Bank proponuje ugody kredytobiorcom w związku ze zbiorowymi pozwami do sądów o stosowanie klauzul abuzywnych w umowach kredytowych indeksowanych frankiem szwajcarskim oraz z niekorzystnym dla nich orzecznictwem TSUE. Zakłada się, że Bank zawiera z klientami ugody (w tym ugodę, którą chciałby zawrzeć z Państwem) zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Hipotetycznymi stronami zawartego porozumienia byłby: Bank (jako instytucja udzielająca kredytu) i Kredytobiorcy (Pan wraz z małżonką).

Umorzenie części kredytu, będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców w równym stopniu do kwoty określonej w warunkach ugody, która pozostanie do spłaty solidarnie przez wszystkich kredytobiorców. Potencjalne ustalenia w sprawie umorzenia zobowiązań kredytowych zawiera § 1 z proponowanej ugody, w którym opisano treść ugody i ustalenia z nią związane:

"§ 1. Strony potwierdzają, że wolą obu Stron:

–było zawarcie Umowy oraz

–jest utrzymanie tej Umowy w mocy przez cały okres kredytowania z uwzględnieniem zmian, które wynikają z tej Ugody.

Na dzień zawarcia tej Ugody Państwa zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału Kredytu w kwocie (...) CHF po przeliczeniu na PLN po kursie średnim Narodowego Banku Polskiego według Tabeli kursów średnich walut obcych z dnia 4 października 2023 r. publikowanej przez Narodowy Bank Polski wynosi (...) PLN. Odsetki naliczone za okres od ostatniej spłaty rat do daty podpisania Ugody wynoszą (...) CHF, po przeliczeniu na PLN po kursie średnim Narodowego Banku Polskiego według Tabeli kursów średnich walut obcych z dnia (...) października 2023 r. publikowanej przez Narodowy Bank Polski wynoszą (...) PLN.

Strony zmieniają walutę zadłużenia na PLN i uzgadniają, że zadłużenie z tytułu salda kredytu oraz odsetek na dzień zawarcia Ugody wynosi łącznie (...) PLN.

Bank zwalnia Kredytobiorcę/ów z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy/ów) z tytułu kredytu w kwocie (...) PLN ustalonej przez Strony i wskazanej w ust. 3 powyżej, a Kredytobiorca/y dokonane zwolnienie z długu przyjmuje/ją. (...)

W związku ze zwolnieniem z długu (wskazanym w ust. 4) zadłużenie Kredytobiorcy/ów wobec Banku z tytułu Kredytu uznaje się za spłacone w całości.

Strony oświadczają, że zachowana zostaje tożsamość i ciągłość wierzytelności wynikającej z Umowy z uwzględnieniem zmian, które wynikają z Ugody.

Zawarcie tej Ugody nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 Kodeksu cywilnego.

W związku z zawarciem Ugody, Strony zgodnie oświadczają, że nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z treści postanowień Umowy, które dotyczyłyby lub byłyby związane z:

a)zasadami ustalania kursu waluty,

b)zasadami waloryzacji do waluty obcej (tzw. klauzula ryzyka walutowego).

Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron w tym zakresie. (...)

Kredytobiorca/y przyjmuje/ą do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z części długu (umorzenia) po jego/ich stronie powstaje przychód, a w związku z tym Bank ma obowiązek informacyjny (musi wystawić informację PIT-11 zgodnie z właściwymi przepisami prawa). Jednocześnie Kredytobiorca/y przyjmuje/ą do wiadomości, że aby do osiągniętego przychodu zastosowanie miała regulacja rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe niezbędne jest spełnienie przez Kredytobiorcę/ów warunków określonych w tym rozporządzeniu. W tym celu Kredytobiorca/y potwierdza/ją oświadczeniem, że Kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku kilku kredytów, że zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego lub więcej niż jednego gospodarstwa domowego (o których mowa w Rozporządzeniu) oraz że nie skorzystał/li z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu żadnego innego kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Oświadczenie może dotyczyć również Kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego. Wzór oświadczenia jest załącznikiem do Ugody”.

Na kwotę umorzenia kredytu stanowiącej przedmiot ugody składa się kapitał wyrażony w polskich złotych (PLN) po przewalutowaniu z franka szwajcarskiego (CHF) w dniu zawarcia ugody. W skład kwoty umorzenia nie wchodzą odsetki karne.

Do przewalutowania przedmiotowego kredytu dojdzie w dniu podpisania ugody. Przewalutowanie nastąpi po średnim kursie NBP z dnia podpisania ugody według Tabeli kursów średnich walut obcych. Przewalutowanie kredytu ma polegać na zmianie umowy (przez podpisanie ugody) poprzez przeliczenie kapitału z CHF na PLN. Przewalutowanie ma zostać przeprowadzone w ramach istniejącej umowy w drodze jej zmiany na podstawie ugody.

W przeszłości nie korzystali Państwo z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Środki z kredytu udzielonego na podstawie umowy z 2007 r. zostały przeznaczone na zakup nieruchomości gruntowej pod budowę budynku mieszkalnego w postaci działki nr 2 oraz udział w gruncie drogowym stanowiący dojazd do działki, tj. w działce nr 3. Działka nr 2 stanowi działkę budowlaną o symbolu Bp, jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a jej przeznaczenie to (...), bez ustalania proporcji pomiędzy funkcjami (obowiązujący obecnie MPZP – uchwała Rady Gminy K. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wschodniej części miejscowości E; w chwili zakupu działki przez Państwa, jej przeznaczenie było objęte symbolem MN, U – tj. zabudowa mieszkaniowa i jednorodzinna oraz usługi (obowiązującym wcześniej MPZP – uchwała Rady Gminy K. w sprawie uchwalenia MPZP dla większości obrębu geodezyjnego i fragmentów wsi K., na terenie gminy K.).

Nie pozyskiwali Państwo decyzji ustalającej warunki zabudowy dotyczące budynku mieszkalnego, gdyż w momencie kupna działki już obowiązywał MPZP, który dopuszczał zabudowę mieszkaniową.

Kredyt zaciągnięty został w 2007 r. na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej – cała kwota zaciągniętego kredytu została przeznaczona na kupno działki budowlanej, udziału w działce drogowej stanowiącej dojazd do działki wraz z kosztami okołokredytowymi.

Umorzeniu podlegać ma cała pozostała do spłaty kwota kredytu, tj. kapitał wraz z odsetkami. Do zawarcia porozumienia z bankiem ma dojść w 2024 r.

Pytania

Czy w ocenie Organu podatkowego przedmiotowa działka i kredyt, który został zaciągnięty na jej zakup (tj. kredyt hipoteczny indeksowany frankiem szwajcarskim, zawarty w 2007 r.) spełniają warunki konieczne do zaniechania poboru podatku zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe? Czy jeśli zaniechanie poboru podatku miałoby w tym przypadku miejsce, to czy w sytuacji ewentualnej sprzedaży działki nr 2 w przyszłości niosłoby za sobą konieczność zapłaty podatku od umorzonej przez Bank kwoty w wyniku ugody związanej z przewalutowaniem?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, spełniają warunki uprawniające do zaniechania poboru podatku, ponieważ:

1)zaciągnięty kredyt służył realizacji wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego;

2)Kredytobiorcy nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż określona w punkcie wyżej;

3)kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został przed dniem 15 stycznia 2015 r.;

4)kredyt mieszkaniowy został zabezpieczony hipotecznie na jednym z praw do nieruchomości;

5)zaciągnięty kredyt mieszkaniowy w całości przeznaczony był na wydatki, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy), tj. na nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, który posiada przeznaczenie pod budowę budynku mieszkalnego;

6)umorzenie kredytu mieszkaniowego dotyczy: kwoty kredytu (kapitału), odsetek (w tym odsetek skapitalizowanych), prowizji oraz poniesionych opłat, niezbędnych do zawarcia umowy kredytu (z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń).

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że umorzona przez Bank kwota kredytu (kapitału), stanowić będzie dla Państwa przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Jednocześnie jednak należy wskazać, że w przypadku uzyskania przez Państwa do 31 grudnia 2024 r. przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego (na jedną inwestycję mieszkaniową), zastosowanie znaleźć powinno zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Będą Państwo bowiem spełniać wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania.

W tym miejscu wskazuje się na Interpretację z dnia 7 czerwca 2023 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0113-KDIPT2-2.4011.364.2023.1.DA, która została wydana w niemal identycznym stanie faktycznym, a wskazującą na prawidłowość stanowiska podatnika, w zakresie spełniania przez niego warunków uprawniających do zaniechania poboru podatku.

W Państwa opinii, ewentualna sprzedaż zakupionej na własne cele mieszkaniowe działki ze środków uzyskanych z ww. kredytu hipotecznego nie spowoduje konieczności zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od umorzonej przez Bank części kwoty kredytu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stanowi on, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 przywołanej ustawy, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b omawianej ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując zatem do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego przez Państwa kredytu hipotecznego wyjaśnić należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.). Z art. 69 ust. 1 tej ustawy wynika, że:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela przysługującej mu wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się – pod warunkiem że dłużnik je przyjmie – powoduje, że zobowiązanie wygasa. Wedle bowiem instytucji zwolnienia z długu, uregulowanej w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Państwu kwotę wierzytelności na podstawie ugody dotyczącej umowy o udzielenie kredytu hipotecznego, zaciągniętego w 2007 r., należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.). W świetle § 1 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia:

Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Na gruncie § 1 ust. 2 wskazanego rozporządzenia:

Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Według § 1 ust. 5 przywołanego rozporządzenia:

Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

Z § 3 komentowanego rozporządzenia wynika, że:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl § 4 ww. rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

–położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z § 3 przytoczonego rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród tych wydatków jest wymienione nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w 2007 r. zaciągnęli Państwo w Banku kredyt hipoteczny indeksowany z wykorzystaniem franka szwajcarskiego CHF udzielony na zakup działki gruntu nr 2 z zamiarem wybudowania na niej domu jednorodzinnego. Dokonali Państwo zakupu działki ze środków uzyskanych z kredytu, jednak nie zrealizowali inwestycji w zakresie budowy na niej budynku mieszkalnego. Nie wykluczają Państwo realizacji tej inwestycji, nadal będąc na etapie planowania w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że do kwoty umorzonej wierzytelności z tytułu ww. kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Ewentualna sprzedaż ww. działki gruntu w przyszłości nie spowoduje konieczności zapłaty podatku od umorzonej przez Bank kwoty w wyniku ugody związanej z przewalutowaniem.

Podkreślić należy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie i nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, tylko wówczas gdy ugoda Państwa z bankiem, na mocy której dojdzie do ww. umorzenia wierzytelności, zostanie zawarta w okresie obowiązywania rozporządzenia, tj. od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r.

Końcowo zauważyć należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji, zgodnie z zakresem wyznaczonym zadanym pytaniem i przedstawionym własnym stanowiskiem jest wyłącznie odniesienie się do kwestii czy działka gruntu i zaciągniętego na jej zakup kredytu hipotecznego, spełnia warunki konieczne do zaniechania poboru podatku oraz braku konieczności zapłaty podatku od umorzonej kwoty przy jej ewentualnej sprzedaży.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).