Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1047.2023.4.MN

Nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzenia przez Bank kwoty z tytułu zaciągniętego kredytu, jak również do uwzględnienia tego przychodu w rozliczeniu rocznym.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe  

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzonego zadłużenia kredytowego. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z dnia 14 grudnia 2023 r. (wpływ 14 grudnia 2023 r.), 18 grudnia 2023 r. (wpływ 18 grudnia 2023 r.) oraz z dnia 21 grudnia 2023 r. (wpływ 21 grudnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Posiada Pan kredyt hipoteczny w (…) Banku na dom, w którym Pan zamieszkuje. Nie był on nigdy wynajmowany.

Posiada Pan także kredyt w (…) Bank na mieszkanie, które jest przez Pana wynajmowane.

Dodatkowo posiada Pan na własność mieszkanie (które Pan zamieszkuje) oraz współwłasność innego mieszkania (na wynajem).

Nadmienia Pan, że nigdy nie korzystał z żadnej ulgi, o której mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.

Planuje Pan skorzystać z propozycji banku i umorzenia części zobowiązań związanych z kredytem hipotecznym w CHF (ugoda). Bank planuje wystawić PIT-11.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Chce Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku wyłącznie w związku z kredytem zaciągniętym w (…) Banku na dom.

Kredyt w (...) został zaciągnięty (…) 2006 r.

Kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej służącej realizacji celów mieszkaniowych (zamieszkuje Pan w tej nieruchomości/domu).

Kredyt został zaciągnięty we frankach szwajcarskich (CHF).

Kredyt przed umorzeniem kredytu zostanie przewalutowany na złote polskie (PLN) po kursie średnim Narodowego Banku Polskiego według Tabeli kursów średnich walut obcych z dnia (…) 2023 r. publikowanej przez Narodowy Bank Polski. Przewalutowanie kredytu będzie polegało jedynie na zmianie umowy poprzez przeliczenie kapitału wyrażonego w CHF na PLN i zmianie sposobu wykonywania umowy. Przewalutowanie zostanie przeprowadzone w ramach istniejącej umowy kredytowej na podstawie aneksu do tej umowy.

Kredyt został zabezpieczony hipoteką na nieruchomości/domu, którego dotyczy ten kredyt.

Przewalutowanie i umorzenie kredytu nastąpi na podstawie ugody z bankiem.

Ewentualną ugodę planuje Pan zawrzeć do (…) 2024 r.

Umorzenie dotyczyć będzie kwoty kapitału i odsetek.

Jest Pan jedynym kredytobiorcą.

Dom, na który był zaciągnięty kredyt hipoteczny, został zakupiony u dewelopera - (…) Sp. z o.o.

Umowa została podpisana (…) 2006 r. i dotyczyła jego wybudowania. Bank przelewał sukcesywnie płatności na konto dewelopera zgodnie z harmonogramem prac od (…) 2006 r. do (…) 2007 r. Wszystkie płatności z kredytu były przeznaczone na ww. cel.

Akt notarialny został podpisany (…) 2007 r.

Kredyt został zaciągnięty na poczet budowy i nabycia od dewelopera domu jednorodzinnego w 100%.

Pytania

1.Czy w przypadku umorzenia części długu jest Pan zobowiązany do uwzględnienia tego w rozliczeniu dochodu od osób fizycznych?

2.Czy może Pan skorzystać z zapisów zawartych w Rozporządzeniu z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że Rozporządzenie z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe ma zastosowanie w Pana sprawie i będzie Pan zwolniony z obowiązku płatności podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pragnie Pan nadmienić, że zgodnie z Pana interpretacją Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe może Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego. Kredyt został udzielony na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej do celów mieszkaniowych i nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Jest Pan także jedynym kredytobiorcą i wykorzystał Pan w całości kredyt na inwestycję mieszkaniową /dom. Spełnia Pan także wszystkie warunki wymienione w ww. rozporządzeniu.

Zgodnie z Pana interpretacją Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe kwoty umorzenia nie powinien Pan uwzględniać w rozliczeniu dochodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazał Pan, że na podstawie proponowanej ugody bank umorzy Panu istniejące zadłużenie.

Umorzenie wierzytelności

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

1.w dniu (…) 2006 r. zaciągnął Pan kredyt hipoteczny w walucie CHF na zakup domu, w którym Pan mieszka;

2.bank zaproponował Panu podpisanie ugody, na mocy której umorzy Panu istniejące zadłużenie;

3.spełnia Pan warunki wynikające z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego.

Powziął Pan wątpliwość, czy z tytułu umorzenia tego zadłużenia będzie Pan mógł skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Główną przesłaną do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty - jest to wyliczenie enumeratywne.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt zaciągnął Pan na zakup dom, w którym Pan mieszka.

Zatemgłówna przesłanka do skorzystania z zaniechania poboru podatku - cel mieszkaniowy -została spełniona.

Ponadto spełnione zostały wszystkie warunki zawarte w omawianym Rozporządzeniu, tj.:

• kredyt został zabezpieczony hipotecznie;
• nie korzystał Pan wcześniej z żadnego umorzenia.

Skoro spełnione zostały wszystkie przesłanki wynikające z omawianego Rozporządzenia, może Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku w stosunku do kwoty umorzenia.

W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzenia przez Bank kwoty z tytułu zaciągniętego kredytu, jak również do uwzględnienia tego przychodu w rozliczeniu rocznym.

Pana stanowisko należało więc uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).