Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.632.2023.1.MMA
Opodatkowanie czynności przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników badań, określenia podstawy opodatkowania oraz fakturowania otrzymanej Kwoty Finansowania w związku z realizacją Projektu.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania czynności przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników badań, określenia podstawy opodatkowania oraz fakturowania otrzymanej Kwoty Finansowania w związku z realizacją Projektu.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest akademicką uczelnią publiczną posiadającą osobowość prawną, stanowiącą część systemu szkolnictwa wyższego w rozumieniu ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.). Działają Państwo na podstawie powołanej ustawy, aktów wykonawczych na jej podstawie wydanych oraz statutu Uczelni. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 11 pkt 1 - 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, podstawowymi zadaniami Wnioskodawcy m.in. są:
1.prowadzenie kształcenia na studiach;
2.prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
3.prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
4.prowadzenie kształcenia doktorantów;
5.kształcenie i promowanie kadr uczelni.
Państwa działalność obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak również obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) oraz zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT). Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz innych różnego typu dofinansowań. Państwa odpłatna działalność to głównie odpłatne usługi kształcenia, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz Państwa studentów i doktorantów, które także korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Prowadzą również Państwo działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, polegającą m.in. na odpłatnym wynajmie lokali użytkowych, odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, odpłatnej sprzedaży wydawnictw, czy też innej sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Działalność opodatkowana podatkiem od towarów i usług to także tzw. komercjalizacja wyników badań (czyli sprzedaż wyników badań, odpłatne udzielanie licencji do wyników prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych etc. lub też inne formy odpłatnego ich udostępniania).
W ramach prowadzonej działalności naukowej wykonują Państwo różnego typu badania. Realizacja badań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki finansowane są z subwencji, dotacji lub różnego typu grantów. Wiele instytucji, w tym państwowych agencji rządowych, ogłasza konkursy na finansowanie działalności badawczej (m.in. realizowanej przez uczelnie wyższe). Agencje ogłaszają konkurs, zainteresowane jednostki aplikują w konkursie i po spełnieniu warunków konkursowych otrzymują grant/ dofinansowanie, etc.
Jedną z agencji rządowych, która ogłasza konkursy na dofinansowanie badań jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (zwane dalej także „NCBiR”). W 2015 r. NCBiR przystąpiło do sieci (…). Sieć ta nosi nazwę Y. (Y.). Celem Y. i jej inicjatywą jest wspieranie i rozwój badań branżowych. Konkursy ogłaszane z inicjatywy Y. umożliwiają finansowanie ze źródeł publicznych (narodowych/regionalnych) badań na potrzeby konkretnych branż przemysłowych. Badania te są inicjowane przez zrzeszenia branżowe przedsiębiorstw i często przeprowadzane przez wyspecjalizowane jednostki naukowe działające na rzecz konkretnego sektora przemysłowego. Obejmują głównie prace rozwojowe.
NCBiR ogłosił (…) konkurs inicjatywy Y. B. (zwane dalej B.) wraz z Wnioskodawcą oraz C. (zwanym dalej C.) aplikowali w tym konkursie. Wniosek został wybrany do realizacji. W jego wyniku Wnioskodawca wraz z ww. podmiotami realizują wspólnie projekt pt. „(...)” (zwany dalej Projektem). W Projekcie biorą jeszcze udział dwa podmioty z Turcji (w związku z czym podpisano również umowę konsorcjum międzynarodowego).
Celem projektu jest stworzenie usługi w postaci interaktywnej platformy internetowej, która będzie wspierać sektor budowlany w osiąganiu celu neutralności klimatycznej poprzez dekarbonizację zasobów budowlanych. Usługa ta, realizowana w formie eksperymentalnych prac rozwojowych, umożliwi ocenę wpływu materiałów i wyrobów budowlanych na środowisko w kontekście warunków regionalnych i istniejącego rynku materiałów budowlanych. Projekt wypełni lukę związaną z brakiem narzędzi i wiedzy na temat wpływu materiałów budowlanych na środowisko, umożliwiając projektantom i inwestorom podejmowanie odpowiedzialnych decyzji inwestycyjnych w kontekście dekarbonizacji budownictwa.
Rezultatem projektu będzie opracowanie interaktywnej platformy internetowej, która umożliwi użytkownikom porównanie i ocenę wpływu na środowisko wybranych materiałów wymaganych w ramach pakietu „Fit for 55”. Zarówno w Polsce, jak i w Turcji brakuje powszechnie dostępnego dla firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw narzędzia umożliwiającego takie porównania, jak również wiedza na temat wpływu materiałów na środowisko jest bardzo niska, co wykazały badania ankietowe przeprowadzone przez Wnioskodawcę wśród przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw. W celu opracowania platformy konieczne jest zebranie informacji o materiałach budowlanych, wyrobach lub systemach budowlanych dostępnych na rynkach lokalnych, w postaci danych opisujących ich wybrane oddziaływania na środowisko, takie jak emisja gazów cieplarnianych (GWP), zużycie energii pierwotnej wyrażone w MJ z podziałem na odnawialne (TRPE) i nieodnawialne (TNRPE) oraz zubożenie wody (WD).
Podstawową funkcjonalnością serwisu będzie umożliwienie obliczania wskaźnika GWP (Global Warming Potential), którego podawanie w świadectwie charakterystyki energetycznej zostało zapowiedziane w Propozycji Dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków 15 grudnia 2021 r., gdzie powinien on być obliczany dla elementów budynku i wyposażenia technicznego zgodnie z „LEVEL(S) - wspólny unijny system głównych wskaźników zrównoważonego charakteru budynków biurowych i mieszkalnych”.
Serwis będzie oferował również inne funkcjonalności, takie jak porównywanie materiałów i wyrobów pod względem ich specyficznych właściwości, takich jak: izolacyjność cieplna, izolacyjność akustyczna, paroprzepuszczalność, nośność i wytrzymałość na ściskanie. Najbardziej złożoną formą analizy będzie analiza jednostkowa lub porównawcza całego budynku w celu osiągnięcia wybranego celu lub wykazania potencjału działań optymalizacyjnych.
W związku z faktem, że konkurs jest kierowany do organizacji pozarządowych, głównym aplikującym w konkursie było B.. Beneficjentem Projektu jest B.. Wykonawcami badań są Państwo oraz C.
Jednocześnie to B. pozyskał od NCBiR środki finansowe na dofinansowanie ww. Projektu. Środki finansowe zostały przekazane na podstawie zawartej pomiędzy B. a NCBiR umowy o dofinansowanie. W B. występuje w tej umowie jako beneficjent. Zgodnie z § 1 pkt 2 umowy o dofinansowanie, beneficjentem jest zrzeszenie branżowe posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, zrzeszające mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Wnioskodawca nie jest stroną umowy o dofinansowanie.
W § 5 ust. 2 umowy o dofinansowanie wskazano całkowitą kwotę wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem. Wydatki wykraczające poza całkowitą kwotę kosztów kwalifikowanych, w tym wydatki wynikające ze wzrostu całkowitego kosztu realizacji Projektu po zawarciu umowy o dofinansowanie, są ponoszone przez Beneficjenta i są kosztami niekwalifikowalnymi (§ 5 ust. 4 umowy o dofinansowanie).
Dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma zatem pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.:
- są niezbędne do zrealizowania celów Projektu;
- są zgodne z budżetem Projektu;
- są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u Beneficjenta;
- zostały poniesione w okresie realizacji Projektu;
- zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów;
- zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów,
- zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).
Dofinansowanie przekazywane jest B. na jego wyodrębniony rachunek bankowy do obsługi Projektu (§ 5 ust. 7 umowy o dofinansowanie). Do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki B. jako beneficjent zobowiązany jest do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych (§ 5 ust. 8 umowy o dofinansowanie). Jednocześnie wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa (§ 7 ust. 19 umowy o dofinansowanie).
Zgodnie z treścią § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie, beneficjent środków finansowych (czyli B.) zobowiązuje się w szczególności:
- przekazywać NCBiR wnioski o płatność oraz Raporty w wyznaczonych terminach;
- udzielać NCBiR oraz podmiotom upoważnionym przez NCBiR wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez NCBiR raportu ex-post,
- zapewnić w okresie realizacji Projektu wykonywanie prac badawczych w Projekcie przez Jednostkę;
- zawrzeć z Jednostką umowę dotyczącą wykonywania prac badawczych w Projekcie oraz informować Centrum o wszelkich zmianach w tej umowie.
W § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie zdefiniowano pojęcie Jednostki, o której mowa w cytowanym powyżej § 3 ust. 4 umowy. Zgodnie z treścią wskazanego § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie, przez Jednostkę należy rozumieć podmiot, wskazany w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5, 6, 6a, 6b, 8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, będący organizacją prowadzącą badania i upowszechniającą wiedzę, określoną w art. 2 pkt 83 rozporządzenia nr 651/2014, z zastrzeżeniem, że nie może być to podmiot, którego wyłącznym celem jest rozpowszechnianie na szeroką skalę wyników prac B+R poprzez nauczanie, publikacje lub transfer wiedzy.
W powołanym art. 7 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, wymienione zostały natomiast podmioty, które tworzą system szkolnictwa wyższego i nauki (w tym w art. 7 ust. 1 pkt 1 tej ustawy - uczelnie).
Mając zatem na uwadze przywołane powyżej zapisy § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie, udział Państwa jako podmiotu o którym mowa w art. 7 ust 1 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (czyli uczelni), jest niezbędnym wymogiem realizacji Projektu. W celu spełnienia tej przesłanki, B., Państwo oraz C. zawarli umowę konsorcjum (Państwo oraz C. są w umowie konsorcjum określani jako Partnerzy). B. pełni rolę lidera konsorcjum.
Zgodnie z ustalonymi przez Strony postanowieniami § 1 umowy konsorcjum, intencją Stron jest wspólna realizacja na zasadach konsorcjum i w oparciu o umowę o dofinansowanie Projektu (…).
Stosownie do treści § 2 umowy konsorcjum, do obowiązków lidera konsorcjum (czyli B.) należy w szczególności:
a)reprezentowanie uczestników konsorcjum we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem Projektu; zaciąganie zobowiązań w imieniu i na rzecz Partnera wymaga odrębnego upoważnienia na piśmie,
b)sporządzanie na podstawie danych od Partnera konsorcjum i dostarczania do NCBiR raportów, sprawozdań oraz informacji określonych w umowie z NCBiR, w szczególności umożliwiających monitorowanie stopnia osiągania celów Projektu w czasie realizacji Projektu i ewaluacji Projektu 5 lat po jego zakończeniu,
c)dokonywanie zmian w umowie z NCBiR o dofinansowanie Projektu, po uprzednim uzgodnieniu zmian z Partnerem,
d)pośredniczenie w przekazywaniu Partnerowi środków finansowych z NCBiR,
e)monitorowanie spraw związanych z Projektem;
f)koordynowanie realizacji Projektu zgodnie z harmonogramem Projektu.
g)wypełnienie obowiązków wynikających z „(…)” (w tym zebranie oświadczeń o przetwarzaniu danych osobowych od uczestników projektu przed ich zamieszczeniem we wniosku).
Natomiast do Państwa obowiązków (jako Partnera) należy w szczególności:
(…)
B. jako lider konsorcjum zgodnie z uzgodnionymi zapisami umowy konsorcjum jest odpowiedzialny wobec NCBiR za koordynację Projektu, w tym w zakresie obowiązków wynikających z umowy o wykonanie i finansowanie Projektu oraz za wydatkowanie środków finansowych zgodnie z tą umową (§ 4 ust. 1 umowy konsorcjum).
W § 5 ust. 1 umowy konsorcjum wskazano m.in., że środki finansowe na realizację Projektu nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w umowie o dofinansowanie Projektu oraz muszą spełniać warunki określone w umowie z NCBiR. Środkami finansowymi na realizację Projektu wyszczególnionymi w kosztorysie Projektu będącego przedmiotem umowy o dofinansowanie Projektu będzie dysponował Lider Konsorcjum (§ 5 ust. 2 umowy konsorcjum).
Stosownie do treści § 5 ust. 3 umowy konsorcjum, Lider będzie przekazywał Państwu (jako Partnerowi) środki finansowe na realizację zadań badawczych zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni po otrzymaniu środków z NCBiR.
Po otrzymaniu zaliczki, zobowiązani będą Państwo każdorazowo do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz Lidera, zgodnie z postanowieniami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (§ 5 ust. 4 umowy konsorcjum). W sytuacji, gdy faktury zaliczkowe na usługi badawcze nie obejmują całkowitej wartości finansowania przysługującego Partnerowi za wykonane zadanie Projektu, Państwo (Partner) wystawiają fakturę końcową na usługę badawczą zgodnie z postanowieniami ustawy o VAT (§ 5 ust. 5 umowy konsorcjum).
Zgodnie z § 5 ust. 5 umowy konsorcjum w przypadku, gdy wartość zaliczek otrzymanych przez Członka Konsorcjum przekroczy wartość przysługującego wynagrodzenia, Państwo jako Partner zobowiązują się do dokonania korekty ostatniej faktury zaliczkowej i zwrotu niewykorzystanych środków w terminie 7 dni od daty wystawienia korekty faktury zaliczkowej. Ostateczne rozliczenie pomiędzy członkami Konsorcjum nastąpi po zatwierdzeniu przez Centrum Raportu Końcowego na podstawie protokołu odbioru prac pomiędzy Liderem a Partnerem Projektu (czyli Państwem) i wystawieniu na Lidera prawidłowej faktury rozliczającej zaliczki, dostarczonej do Lidera w terminie 14 dni od podpisania protokołu odbioru (§ 5 ust. 7 umowy konsorcjum).
Zarówno w umowie o dofinansowanie (§ 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie), jak i w umowie konsorcjum (§ 7 ust. 2 umowy konsorcjum) wskazano, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać B., zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Reguła ta nie może zostać naruszona żadną umową zawieraną z związku z realizacją projektu.
Zgodnie z powołanym art. 32 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku wyników:
1.badań naukowych będących wynalazkiem, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego, wyhodowaną albo odkrytą i wyprowadzoną odmianą rośliny,
2.prac rozwojowych - powstałych w ramach prac lub zadań finansowanych przez Centrum (NCBiR) oraz know-how związanego z tymi wynikami, prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego lub układu scalonego oraz prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez hodowcę odmiany rośliny przysługuje podmiotowi, któremu Dyrektor przyznał środki finansowe, chyba że umowa między Centrum (NCBiR) a podmiotem otrzymującym środki finansowe albo decyzja o przyznaniu środków stanowi inaczej.
Treść § 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie oraz § 7 ust. 2 umowy konsorcjum wprost wskazuje, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać B. Zasada ta nie może zostać zmieniona żadną inną umową. Państwo są zatem zobowiązani przenieść na B. prawa majątkowe, które będą wynikiem wykonywanych przez Państwa prac będących rezultatem Projektu. Prace związane z Projektem będą natomiast wykonywane przez Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od B. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie agencji rządowej - NCBiR). Nie zrealizowaliby Państwo opisanych w stanie faktycznym prac, gdyby nie otrzymane środki finansowe.
Pytania
1.Czy opisane w stanie faktycznym przeniesienie przez Państwa praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do Państwa) na rzecz B., w zamian za otrzymane środki finansowe przekazane na realizację zadań badawczych w Projekcie, stanowi dla Państwa czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.Czy w opisanym stanie faktycznym, podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - po Państwa stronie - stanowi wartość dofinansowania otrzymanego od B. (jako lidera konsorcjum) na rachunek bankowy Państwa?
3.Czy w opisanym stanie faktycznym ciąży na Państwu obowiązek wystawienia faktury na rzecz B.?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1.
W Państwa ocenie, opisane w stanie faktycznym przeniesienie praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych (przypisanych do Państwa) będących rezultatem Projektu na rzecz B., będzie stanowiło - dla Państwa - czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski).
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Na podstawie zaś art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą) usługi, jak również podmiotu świadczącego tę usługę. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).
Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania - podlegają wszelkie transakcje realizowane przez podatników podatku, które są wykonywane w ramach prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej.
W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega każde świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument (tj. odbiorca) odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
W opisanym stanie faktycznym z taką sytuacją Państwo mają do czynienia. Otrzymane od B. środki finansowe stanowią formę zapłaty za skonkretyzowaną Państwa czynność. Jednocześnie czynność tą można uznać za świadczenie wzajemne realizowane w zamian za dofinansowanie. Istnieje także bezpośredni beneficjent Państwa świadczenia - tj. B..
Stroną umowy zawartej z NCBiR jest B. W umowie tej B. jest określony jako beneficjent. B. działa w Projekcie w imieniu własnym i na własną rzecz. Nie występują Państwo jako strona tej umowy. Są w niej wskazani Państwo jedynie jako tzw. „Jednostka”, czyli podmiot wymieniony w ustawie prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W celu realizacji umowy zawartej z NCBiR, B. oraz C. podpisali z Państwem umowę konsorcjum. Przy czym, mimo nazwy wskazanej w tytule tej umowy (umowa konsorcjum) B., Państwo oraz C. de facto realizują umowę na warunkach umowy zbliżonej do umowy zlecenia. B. posiada status lidera konsorcjum, a Państwo oraz (…) - Partnera. Jednakże jak wynika z § 2 ust. 4 umowy konsorcjum, do obowiązków Państwa należy w szczególności realizacja zadań na rzecz lidera (czyli B.), zgodnie z postanowieniami umowy z NCBiR o dofinansowanie Projektu.
Jednocześnie zarówno w umowie o dofinansowanie (§ 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie), jak i w umowie konsorcjum (§ 7 ust. 2 umowy konsorcjum) wskazano, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać B. Po stronie Państwa nie zostaną żadne prawa do wyników realizowanych badań.
W konsekwencji, w Państwa ocenie, środki finansowe otrzymywane od B. jako lidera konsorcjum (których pierwotnym źródłem finansowania jest NCBiR) stanowią wynagrodzenie za świadczoną usługę przeniesienia praw majątkowych na rzecz B. Realizują Państwo czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ad. 2.
Państwa zdaniem, w opisanym stanie faktycznym, podstawę opodatkowania o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, po Państwa stronie stanowi wartość dofinansowania otrzymana od B. jako lidera konsorcjum (którego pierwotnym źródłem finansowania jest NCBiR).
W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Będą Państwo wykonywać przypisane mu - w ramach umowy konsorcjum - określone zadania. Jednocześnie wszelkie prawa majątkowe do wyników realizowanych zadań będzie miał obowiązek przenieść na B.. Na realizację zadań otrzymają Państwo środki finansowe od B. (które pierwotnie będą finansowane z NCBiR na podstawie zawartej przez B. umowy o dofinansowanie).
Należy zatem przyjąć, że środki te stanowią środki finansowe, w ramach których zaistnieje po Państwa stronie:
1.obowiązek realizacji ściśle określonych czynności,
2.kolejno zaś obowiązek przeniesienia na B. wszelkich praw majątkowych do wyników czynności z pkt 1.
Nie ma przy tym znaczenia, że środki finansowe będą pochodziły z NCBiR jako pierwotnego źródła finansowania. W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT nie ma znaczenia kto jest faktycznym finansującym dane świadczenie ani kto rzeczywiście wypłaca środki. Ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie. W niniejszej sprawie, w Państwa ocenie, mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie.
Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że otrzymywane od B. jako lidera konsorcjum (gdzie pierwotnym finansującym Projekt jest NCBiR) środki finansowe stanowią podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy (w części przypadającej na czynności jakie realizują Państwo w Projekcie).
Ad. 3
Państwa zdaniem, w opisanym stanie faktycznym, na Państwu ciąży obowiązek wystawienia faktury na rzecz B.. Jak wynika z odpowiedzi na pytanie 1, wykonają Państwo czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów usług (tj. odpłatne świadczenie usługi na terytorium Polski). Nabywcą tej usługi będzie zaś B..
Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).
Zatem podatnicy są obowiązani do dokumentowania fakturą wykonywanego przez nich odpłatnego świadczenia usług.
Jednocześnie, na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, w wystawianej fakturze należy wskazać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy. W fakturze podaje się więc dane nabywcy usługi. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób sfinansowane zostało wynagrodzenie. Istotne jest wskazanie podmiotu, który nabywa daną usługę.
W analizowanym stanie faktycznym tym podmiotem jest B.. Dla niego bowiem wykonują Państwo określone czynności oraz przenosić wszelkie prawa majątkowe do wyników tych prac.
Należy zatem uznać, że w opisanym stanie faktycznym na Państwu ciąży obowiązek wystawienia faktury dla B..
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.
Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem.
W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, ze zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen–NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:
„(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG–Kraftfahrzeuge–Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).
W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że
„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C–53/09 i C–55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym:
W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74‑77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT. Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. NCBiR ogłosił 33 konkurs inicjatywy Y. B. (B.) wraz z Państwem oraz C. aplikowali w tym konkursie. Wniosek został wybrany do realizacji. W jego wyniku Państwo wraz z ww. podmiotami realizują wspólnie projekt pt. „(...)”. W Projekcie biorą jeszcze udział dwa podmioty z Turcji (w związku z czym podpisano również umowę konsorcjum międzynarodowego). Celem projektu jest stworzenie usługi w postaci interaktywnej platformy internetowej, która będzie wspierać sektor budowlany w osiąganiu celu neutralności klimatycznej poprzez dekarbonizację zasobów budowlanych. Usługa ta, realizowana w formie eksperymentalnych prac rozwojowych, umożliwi ocenę wpływu materiałów i wyrobów budowlanych na środowisko w kontekście warunków regionalnych i istniejącego rynku materiałów budowlanych. Rezultatem projektu będzie opracowanie interaktywnej platformy internetowej, która umożliwi użytkownikom porównanie i ocenę wpływu na środowisko wybranych materiałów wymaganych w ramach pakietu „Fit for 55”. W związku z faktem, że konkurs jest kierowany do organizacji pozarządowych, głównym aplikującym w konkursie było B. Beneficjentem Projektu jest B.. Wykonawcami badań są Państwo oraz C.. Jednocześnie to B. pozyskał od NCBiR środki finansowe na dofinansowanie ww. Projektu. Środki finansowe zostały przekazane na podstawie zawartej pomiędzy B. a NCBiR umowy o dofinansowanie. W B. występuje w tej umowie jako beneficjent. Dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma zatem pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie. Dofinansowanie przekazywane jest B. na jego wyodrębniony rachunek bankowy do obsługi Projektu. Do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki B. jako beneficjent zobowiązany jest do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych. Jednocześnie wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa. Zgodnie z treścią umowy o dofinansowanie beneficjent środków finansowych (czyli B.) zobowiązuje się w szczególności: przekazywać NCBiR wnioski o płatność oraz Raporty w wyznaczonych terminach; udzielać NCBiR oraz podmiotom upoważnionym przez NCBiR wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez NCBiR raportu ex-post, zapewnić w okresie realizacji Projektu wykonywanie prac badawczych w Projekcie przez Jednostkę oraz zawrzeć z Jednostką umowę dotyczącą wykonywania prac badawczych w Projekcie oraz informować Centrum o wszelkich zmianach w tej umowie.
B., Państwo oraz C. zawarli umowę konsorcjum (Państwo oraz C. są w umowie konsorcjum określani jako Partnerzy). B. pełni rolę lidera konsorcjum. Zgodnie z ustalonymi przez Strony postanowieniami umowy konsorcjum, intencją Stron jest wspólna realizacja na zasadach konsorcjum i w oparciu o umowę o dofinansowanie Projektu pt. „(…)” w ramach (…) Konkursu (…) oraz w ramach umowy konsorcjum międzynarodowego.
W związku z tak przedstawionym opisem sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Państwa praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do Wnioskodawcy) na rzecz B., w zamian za otrzymane środki finansowe przekazane na realizację zadań badawczych w Projekcie, stanowi dla Państwa czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Przekazywane środki finansowe Beneficjentowi przez NCBiR na realizację opisanego projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem Beneficjent przekaże Państwu jako wykonawcy - należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na Państwa ogólną działalność, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Państwem a NCBiR działanie, tj. na wykonanie Projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu. Otrzymane środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (NCBiR) za pośrednictwem B..
Ponadto, jak wynika z treści wniosku, dofinansowanie otrzymane od NCBiR ma pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.: są niezbędne do zrealizowania celów Projektu; są zgodne z budżetem Projektu; są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u Beneficjenta; zostały poniesione w okresie realizacji Projektu; zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów; zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów, zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).
Z opisu sprawy wynika również, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać B.. Zasada ta nie może zostać zmieniona żadną inną umową. Są Państwo zobowiązani przenieść na B. prawa majątkowe, które będą wynikiem wykonywanych przez Państwa prac będących rezultatem Projektu. Prace związane z Projektem będą natomiast wykonywane przez Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od B. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie agencji rządowej - NCBiR). Nie zrealizowaliby Państwo opisanych w stanie faktycznym prac, gdyby nie otrzymane środki finansowe.
Zatem uznać należy, że otrzymane przez Państwa środki finansowe z NCBiR na realizację Projektu stanowią należności za świadczone usługi.
W konsekwencji zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Z uwagi na powyższe, kwota dofinansowania otrzymana od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przekazana za pośrednictwem Beneficjenta - B. - stanowi podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Podstawę opodatkowania po Państwa stronie będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem Beneficjenta na Państwa rachunek bankowy w zamian za realizowane przez Państwa czynności.
Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy ciąży na Państwu obowiązek wystawienia faktury na rzecz B..
Natomiast odnosząc się do kwestii objętych pytaniem nr 3 wniosku należy wskazać, że stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
W świetle art. 106b ust. 2 ustawy:
podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
Elementy które powinna zawierać faktura określone zostały w art. 106e ust. 1 ustawy w myśl którego:
faktura powinna zawierać:
1)datę wystawienia;
2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15)kwotę należności ogółem.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać B. Są Państwo zobowiązani przenieść na B. prawa majątkowe, które będą wynikiem wykonywanych przez Państwa prac będących rezultatem Projektu. Prace związane z Projektem będą natomiast wykonywane przez Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od B. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie agencji rządowej - NCBiR).
Tym samym, jak wskazano powyżej zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Wobec powyższego, będą Państwo zobowiązani udokumentować otrzymaną część kwoty dofinansowania z NCBiR przekazaną za pośrednictwem B., za pomocą faktur wystawionych na rzecz B., zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right