Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.865.2023.1.MKA

Zbycie nieruchomości po przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność.

Interpretacja indywidualna– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 23 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy sprzedaży nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dotyczy: zapłaty podatku zgodnie z art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A i B C 22 listopada 1989 r., w czasie trwania związku małżeńskiego, otrzymali przydział (własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego) do lokalu mieszkalnego nr (…) usytuowanego w budynku nr (…), położonym w (…). AC została przyjęta w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej 29 maja 1998 r. pod numerem wpisu (…). BC zmarł xx marca 1998 r. a prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) z 3 lipca 2000 r. sygn. akt (…) stwierdzono, że spadek po Nim na podstawie testamentu notarialnego nabył DE w całości. Zgodnie z zaświadczeniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…) wydanym 22 stycznia 2021 r. nie wystąpił podatek od spadków i darowizn z tytułu nabycia przez DE w drodze dziedziczenia po BC, bowiem zobowiązanie wygasło w wyniku przedawnienia. Ww. przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu po połowie.

Lokal mieszkalny nie posiadał wyodrębnionej księgi wieczystej. 4 marca 2021 r. przed notariuszem (…) sporządzono akt notarialny repertorium A numer (…) w zakresie ustanowienia odrębnej własności lokalu i umowy przeniesienia jego własności. 22 kwietnia 2009 r. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (…) przyjął Uchwałę nr (…) w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…) i obejmującej (...) lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej (...) m².

Zgodnie z zaświadczeniem Spółdzielni Mieszkaniowej (…) AC i DE zajmowali na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - lokal mieszkalny nr (...) o powierzchni (...) m² oraz przynależne pomieszczenia piwniczne o powierzchni użytkowej (...) m², położony w (…). Do lokalu nie została założona księga wieczysta ale nie było przeciwskazań do jej założenia. AC i DE wystąpili do Spółdzielni z pisemnym żądaniem, zgodnie z art. 17¹⁴ ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych o przeniesienie na ich rzecz własności lokalu mieszkalnego, o którym mowa, objętego dotychczas spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu. Oboje wykonali obowiązki wynikające z art. 17¹⁴ ust. 1 pkt 1 i 2 powyższej ustawy. Na podstawie ww. ustawy aktem notarialnym Repertorium A nr (…) z 4 marca 2021 r. ustanowiono odrębną własność samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (…) usytuowanego w budynku położonym w (…), do którego przynależy udział w gruncie wynoszący (...) w prawie własności nieruchomości gruntowej (księga wieczysta (…)) oraz części wspólne budynku i urządzenia, które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz przeniesiono własność wyodrębnionego lokalu mieszkalnego na rzecz BC w udziale wynoszącym 1/2 oraz DE w udziale wynoszącym 1/2. DE przyjął przysługujący mu udział do majątku osobistego.

31 października 2023 r. przed notariuszem (…) sporządzono akt notarialny repertorium A numer (…) w zakresie umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego nr (…) usytuowanego w (…) wraz z pomieszczeniem przynależnym - księga wieczysta (…). DE zbył przysługujący mu udział w prawie własności nieruchomości lokalowej w wysokości 1/2 za kwotę (...) zł. Lokal mieszkalny został wydany Kupującemu.

W związku ze zbyciem przez Pana udziału w lokalu mieszkalnym zachodzi pytanie czy jest Pan zobowiązany do uregulowania wynikającego z przepisów prawa podatku dochodowego od osób fizycznych? Zgodnie z przedstawioną powyżej sytuacją nabył Pan udział w spadku po dziadku – BC na podstawie prawomocnego Postanowienia Sądu z 3 lipca 2000 r., od tamtej pory był Pan współwłaścicielem w udziale 1/2 spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Pana wątpliwości budzi ustanowienie odrębnej własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego i przeniesienie jego własności 4 marca 2021 r. Czy ta czynność prawna dla celów podatkowych stanowi nowe nabycie, które związane jest z koniecznością uiszczenia podatku w związku ze sprzedażą lokalu mieszkalnego przed upływem 5 lat od jego nabycia (sprzedaż przedmiotowego lokalu nastąpiła 30 października 2023r.).

Pytania

1)Czy jest Pan zobowiązany do uregulowania wynikającego z przepisów prawa podatku dochodowego od osób fizycznych?

2)Czy ta czynność prawna (ustanowienie odrębnej własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego i przeniesienie jego własności 4 marca 2021 r.) dla celów podatkowych stanowi nowe nabycie, które związane jest z koniecznością uiszczenia podatku w związku ze sprzedażą lokalu mieszkalnego przed upływem 5 lat od jego nabycia (sprzedaż przedmiotowego lokalu nastąpiła 30 października 2023r.)?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych: „Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.”

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 źródłami przychodów są m.in.: „(…) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany."

Z kolei, zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 5: „W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c. okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę."

Jednocześnie wskazać należy, że prawo podatkowe, w szczególności ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zawiera definicji nieruchomości. Wobec tego uzasadnionym jest posiłkowanie się definicją nieruchomości zawartej w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: „Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.” Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości. Zgodnie z normą zawartą w art. 191 k.c. własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako jego część składowa, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Wyjątki od tej zasady przewidują przepisy szczególne dotyczące wzniesienia budynku na gruncie będącym w wieczystym użytkowaniu.

W związku z powyższym, w Pana ocenie, dokonana przez Pana 30 października 2023 r. transakcja sprzedaży udziału w wysokości 1/2 w prawie własności lokalu mieszkalnego jest zwolniona z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Ze względu na to, że nabycie udziału w spadku nastąpiło na podstawie prawomocnego postanowienia sądu z 3 lipca 2000 r. upłynął 5 letni okres, w którym nastąpiło nabycie.

Termin „nabycie” oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do jej tożsamości. Nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) - w tej konkretnej sytuacji udziału w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego i jego przeniesienie dokonane w 2021 r. mieści się w ramach posiadanego dotychczas udziału.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Przedstawiony we wniosku stan faktyczny wskazuje, że będący przedmiotem sprzedaży w 2023 r. udział w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nabył Pan w spadku po dziadku.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Stosownie do art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia, potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Pana dziadkowi zmarłemu xx marca 1998 r. przysługiwał udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Nabył Pan ten udział jako jedyny spadkobierca zmarłego w dniu jego śmierci. 4 marca 2021 r. ustanowiono odrębną własność tego lokalu i przeniesiono na rzecz Pana i współwłaścicielki prawo własności tego lokalu w udziałach po 1/2.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze Drugiej ustawy Kodeks cywilny – „Własność i inne prawa rzeczowe”.

W myśl art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 438 ze zm.):

Zgodnie z art. 17¹⁷ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej i części wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienie prawa własności nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym, przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym.

Z powyższego wynika, że na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W związku z tym, że będący przedmiotem sprzedaży w 2023 r. udział w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nabył Pan w spadku po dziadku, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien być liczony od końca 1989 r. - roku nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez Pana dziadka.

Wobec powyższego uznać należy, że 5-letni okres, o którym mowa w ww. przepisach w Pana przypadku niewątpliwie minął, bowiem od końca roku, w którym Pana dziadek nabył udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, upłynęło ponad 5 lat.

W konsekwencji, sprzedaż w 2023 r. udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość nie stanowi dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tego udziału nastąpiła po upływie 5-letniego okresu wskazanego w ww. przepisach.

Oznacza to, że nie ciąży na Panu obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze sprzedażą udziału w ww. lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).