Interpretacja indywidualna z dnia 4 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.744.2023.2.EC

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w 2003 r. w spadku po mamie (w części nabytej przez nią do majątku wspólnego) jest prawidłowe, natomiast w odniesieniu do udziału nabytego w 2019 r. w spadku po mamie (w części nabytej przez nią w dniu śmierci Pana brata) oraz w odniesieniu do udziału nabytego w spadku po Pana bracie w 2019 r. jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku. Uzupełnił Pan wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 21 listopada 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Nieruchomość, tj. dom przy ul. (…) w (…) wraz z parcelą gruntową o powierzchni 800 m², na której stoi, została zakupiona przez rodziców Wnioskodawcy – J.S. i S.S. - w dniu 7 kwietnia 2003 r. od osoby fizycznej – T.K. (umowa sprzedaży sporządzona w formie aktu notarialnego z dnia 7 kwietnia 2003 r.). W dniu (…) 2019 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy (J.S.). Dnia 18 września 2019 r. notariusz ... w sporządzonym akcie poświadczenia dziedziczenia poświadcza, że spadek po zmarłym J.S. nabyli z mocy ustawy: mama Wnioskodawcy (S.S.) w 1/3 części, brat Wnioskodawcy (S.S.) w 1/3 części i Wnioskodawca w 1/3 części. Zgodnie z protokołem dziedziczenia zapisanym w akcie notarialnym z dnia 18 września 2019 r. w skład spadku po J.S. wchodzi m.in. udział w nieruchomości położonej w (…) objętej księgą wieczystą nr (…) Sądu (…) w (…), tj. wymienionego na wstępie domu w (…) przy ul. (…), położonego na parceli gruntowej o powierzchni 800 m². Od dnia śmierci ojca w domu przy ul. (…) w (…) zamieszkiwał brat Wnioskodawcy, który opiekował się mamą do 27 września 2019 r. W dniu (…) 2019 r. zmarł jedyny brat Wnioskodawcy. Dnia 18 grudnia 2019 r. notariusz ... w sporządzonym akcie poświadczenia dziedziczenia poświadcza, że spadek po zmarłym bracie nabyli z mocy ustawy: mama Wnioskodawcy w 1/2 części  i Wnioskodawca w 1/2 części. Zgodnie  z protokołem dziedziczenia zapisanym w akcie notarialnym z dnia 18 grudnia 2019 r. w skład spadku po bracie wchodzi udział w nieruchomości położonej w (…) objętej księgą wieczystą nr (…) Sądu (…) w (…), tj. domu w (…) przy ul. (…), położonego na parceli gruntowej o powierzchni 800 m². W dniu (…) 2020 r. zmarła mama Wnioskodawcy. Dnia 5 października 2020 r. notariusz ... w sporządzonym akcie poświadczenia dziedziczenia poświadcza, że spadek po zmarłej mamie nabył z dobrodziejstwem inwentarza w całości Wnioskodawca. Zgodnie z protokołem dziedziczenia zapisanym w formie aktu notarialnego z dnia  5 października 2020 r. w skład spadku po zmarłej mamie wchodzi m.in. udział  w ww. nieruchomości położonej w (…). Aktem notarialnym z dnia 3 marca 2023 r. (umowa sprzedaży), sporządzonym przed notariuszem ..., ww. dom wraz z parcelą, na której jest położony, został sprzedany.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że opisana we wniosku nieruchomość została zakupiona w 2003 r. przez rodziców Wnioskodawcy do ich majątku wspólnego jako małżonków. Po śmierci żadnego ze spadkodawców nie był przeprowadzony dział spadku.  Po śmierci każdego ze spadkodawców sporządzane były akty poświadczenia dziedziczenia  w formie aktów notarialnych. Sprzedaż nieruchomości opisanej we wniosku nastąpiła  w ramach umowy sprzedaży pomiędzy osobami fizycznymi. Nieruchomość Wnioskodawca sprzedał jako osoba fizyczna. Umowa sprzedaży ww. nieruchomości została sporządzona  w formie aktu notarialnego w dniu 3 marca 2023 r.

Pytanie

1.Czy jako spadkobierca S.S., Wnioskodawca będzie zwolniony z konieczności zapłaty podatku, jeśli Jego brat nabył swój udział po spadkodawcy (ojcu J.S.), który posiadał go od 7 kwietnia 2003 r.?

2.Czy jeśli od nabycia nieruchomości przez spadkodawców (czyli rodziców Wnioskodawcy) upłynęło 5 lat, to jedyny spadkobierca sprzedający nieruchomość, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca uważa, że warunki zawarte w art. 10 ust. 5 ustawy o PIT zostały przez Niego spełnione i nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym po sprzedaży nieruchomości przy ul. (…) w (…), w żadnej wysokości.

Jednocześnie Wnioskodawca nadmienia, że ww. nieruchomość została sprzedana osobie fizycznej. Zgodnie z doktryną, od 2019 r. obowiązują zmiany w zakresie opodatkowania podatkiem PIT sprzedaży nieruchomości otrzymanych w drodze spadku. Został dodany do ustawy art. 10 ust. 5, który wskazuje, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku nieruchomości, okres 5 lat liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę. Od października 2014 r. Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą (szkolenia coachingowe i mała galeria sztuki), która nie była związana ze sprzedażą nieruchomości. Przed 2014 r. Wnioskodawca był przez 22 lata zatrudniony etatowo w bankowości. Od maja 2023 r. zawiesił działalność gospodarczą   i obecnie Wnioskodawca nie pracuje zawodowo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5.

W myśl art. 10 ust. 5 ww. ustawy:

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem  nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawców, tj. Pana mamę i brata.

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Pana rodzice zakupili do majątku wspólnego nieruchomość zabudowaną w 2003 r. W dniu (…) 2019 r. zmarł Pana ojciec. Dnia 18 września 2019 r. na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia spadek po zmarłym nabyli z mocy ustawy: Pana mama w 1/3 części, brat w 1/3 części i Pan w 1/3 części. Od śmierci ojca w przedmiotowej nieruchomości zamieszkiwał Pana brat, który zmarł (…) 2019 r. Spadek po zmarłym bracie nabyli z mocy ustawy: Pana mama i Pan, po 1/2 części. Następnie w dniu (…) 2020 r. zmarła Pana mama. Dnia 5 października 2020 r. na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia spadek po Pana zmarłej mamie w całości nabył Pan. Po śmierci żadnego ze spadkodawców nie był przeprowadzony dział spadku. Po śmierci każdego ze spadkodawców sporządzane były akty poświadczenia dziedziczenia w formie aktów notarialnych. 3 marca 2023 r. jako osoba fizyczna sprzedał Pan przedmiotową nieruchomość.

W myśl art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r.,  poz. 1610 ze zm.):

Zgodnie z art. 924 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 925 cyt. ustawy:

Stosownie do art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku  od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Biorąc pod uwagę kwestię nabycia przez Pana rodziców nieruchomości zabudowanej do wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe – zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez NSA uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że:

W uzasadnieniu Uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Należy zwrócić uwagę, że w sytuacji gdy nieruchomość należała do majątku wspólnego małżonków (Pana rodziców), to w momencie śmierci Pana ojca nie nastąpiło nabycie udziału   w ww. nieruchomości przez Pana mamę. W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości (ww. prawie do lokalu) przez małżonka, jeżeli nieruchomość należała do ich majątku wspólnego.

Wobec powyższego, w związku z odpłatnym zbyciem udziałów w ww. nieruchomości, przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości (udziału) przez spadkodawców.

Przy czym należy w tym miejscu wskazać, że dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw.   z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości przez spadkodawców (Pana mamę), która tę nieruchomość w części nabyła również w drodze spadku oraz Pana brata (który nabył część nieruchomości w spadku po ojcu), jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Zatem, za moment nabycia nieruchomości (udziału) lub praw, o których mowa  w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się nabycie nieruchomości (udziału) lub praw przez spadkodawcę, nie zaś przez jego spadkodawcę.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za datę nabycia przez Pana udziałów w nieruchomości należy przyjąć:

-2003 r. – w odniesieniu do udziału nabytego przez Pana w spadku po matce w części nabytej przez nią w momencie nabycia nieruchomości do wspólności majątkowej małżeńskiej,

-2019 r. – w odniesieniu do udziału nabytego przez Pana matkę w spadku po Pana bracie,

-2019 r. – w odniesieniu do udziału nabytego przez Pana w spadku po bracie (który nabył ją w dniu śmierci ojca).

W konsekwencji, w przypadku nienastępującego w działalności gospodarczej odpłatnego zbycia w dniu 3 marca 2023 r. nieruchomości zabudowanej w odniesieniu do udziału nabytego w 2003 r., nie stanowi ono źródła przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8   w zw. z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Natomiast, nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej, odpłatne zbycie nieruchomości w odniesieniu do udziałów nabytych w 2019 r. stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż odpłatne zbycie ww. udziałów zostało dokonane przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w ww. przepisie. Uzyskany z tego tytułu dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl bowiem art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Zgodnie z uregulowaniami art. 19 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W myśl art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do treści art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

W myśl art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Nadmienić należy, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 30e ust. 7 ww. ustawy:

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).