Opinia rzecznik generalnej J. Kokott przedstawiona w dniu 8 lipca 2021 r. Zipvit Ltd przeciwko The Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs., sygn. C-156/20

1.

Dwa przedsiębiorstwa – zgodnie ze stanowiskiem Her Majesty’s Revenue and Customs Commissioners (organu podatkowego i celnego, Zjednoczone Królestwo; zwanego dalej „HMRC”), ale błędnie w świetle prawa Unii – wspólnie wychodzą z założenia, że pewna usługa jest zwolniona z VAT. W konsekwencji uzgadnia się jedynie cenę bez VAT i uiszcza ją po wystawieniu faktury. Po wykryciu błędu HMRC, najwyraźniej między innymi również ze względów podyktowanych uproszczeniami administracyjnymi, „rezygnuje” z następczego pobrania podatku od świadczeniodawcy, ponieważ wielu ze świadczeniobiorców byłoby uprawnionych do odliczenia podatku naliczonego. Pod względem fiskalnym byłaby to jedynie gra o sumie zerowej, wiążąca się dla wszystkich stron z dużym wysiłkiem administracyjnym. Po upływie terminu przedawnienia po stronie świadczeniodawcy świadczeniobiorca (w niniejszej sprawie Zipvit) żąda odliczenia podatku naliczonego. HMRC odmawia jednak ze względu na brak faktury, na której wykazano by odrębnie jakikolwiek VAT.

2.

W tym kontekście dwa punkty widzenia skłoniły sąd krajowy do wystąpienia do Trybunału z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Z jednej strony art. 73, 78 i 90 dyrektywy VAT wskazują, że podstawa opodatkowania VAT obejmuje zawsze wszystko, co świadczeniodawca rzeczywiście otrzymał. W konsekwencji na tej podstawie mogło powstać prawo Zipvit do odliczenia podatku naliczonego. Z drugiej strony w następstwie wyroku Trybunału w sprawie Vădan () powstały z kolei wątpliwości co do znaczenia faktury dla odliczenia podatku naliczonego. Nasuwa się zatem w szczególności pytanie, czy jest ona konieczna dla odliczenia podatku naliczonego.