Opinia rzecznik generalnej J. Kokott przedstawiona w dniu 8 września 2022 r. Pesticide Action Network Europe ASBL i i n. przeciwko État belge., sygn. C-162/21

1.

Stosowanie tak zwanych neonikotynoidów w środkach ochrony roślin wielokrotnie zajmowało Trybunał Sprawiedliwości. Z jednej strony te substancje czynne szczególnie dobrze nadają się do określonych zastosowań, z drugiej strony istnieją powody, by przyjąć, że są one szczególnie szkodliwe dla pszczół. Trybunał Sprawiedliwości zbadał zatem najpierw krajowy zakaz dotyczący tych substancji czynnych (2), a następnie poważne ograniczenia w ich stosowaniu nałożone przez Komisję (3). Na podstawie niniejszego wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym ma on po raz pierwszy wyjaśnić, w jakim zakresie państwo członkowskie może mimo wszystko odstąpić od tych ograniczeń w drodze tak zwanego zezwolenia nadzwyczajnego, aby zapobiec niebezpieczeństwu dla niektórych roślin uprawnych wynikającemu ze stosowania neonikotynoidów.

2.

Podstawę prawną takiego zezwolenia nadzwyczajnego stanowi art. 53 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ochrony roślin (). Przepis ten wymaga zbadania proporcjonalności, dlatego w niektórych przypadkach konieczne jest porównanie zagrożeń związanych ze stosowaniem środka ochrony roślin z korzyściami jego stosowania, co jest przedmiotem pytania prejudycjalnego. Pozostałe kwestie dotyczą możliwości zaprawiania nasion środkiem ochrony roślin, wprowadzania ich do obrotu i wysiewu, możliwości odstąpienia od ograniczeń wyraźnie ustanowionych przez Komisję przy zatwierdzaniu stosowania substancji czynnej oraz niezbędnego charakteru niebezpieczeństwa, któremu należy zapobiec za pomocą zezwolenia nadzwyczajnego. Odpowiedzi na te pytania jasno precyzują, że przy dokonywaniu oceny muszą być przestrzegane pewne granice.