Interpretacja indywidualna z dnia 17 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.447.2023.2.AMA

Brak obowiązku doliczenia należnego podatku w przypadku sprzedaży w drodze postępowania egzekucyjnego zabudowanych działek.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 sierpnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 31 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku doliczenia należnego podatku w przypadku sprzedaży w drodze postępowania egzekucyjnego zabudowanych działek nr 1 i nr 2 (sygn. akt (…)). Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 września 2023 r. (wpływ 27 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jako Komornik Sądowy prowadzi Pani postępowanie egzekucyjne przeciwko Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (…). Spółka jest właścicielem dwóch działek: numer 1 i 2.

Na działce 1 posadowiony jest budynek hali magazynowej wraz z częścią biurową.

Rok budowy 2013 r.

Według biegłego stopień zużycia budynku 15% (dobry stan techniczny).

Nie czyniono nakładów, ulepszeń.

Na działce 2 posadowiony jest budynek przechowalni owoców z częścią sortowniczą.

Rok budowy 2013 r.

Według biegłego stopień zużycia budynku 15% (dobry stan techniczny).

Nie czyniono nakładów, ulepszeń.

Budynki stanowią całość gospodarczą.

W okresie około pół roku (data końcowa 31 marca 2023 r.) nieruchomość była wynajmowana innemu podmiotowi.

Nie posiada Pani wiedzy czy w przypadku sprzedaży przez Spółkę ww. nieruchomości zobowiązana będzie do odprowadzenia podatku VAT na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług czy też Spółka, dokonując zbycia nieruchomości (dostawy), korzystałby ze zwolnienia.

Nie posiada Pani wiedzy czy w stosunku do tych nieruchomości przy nabyciu bądź wybudowaniu przysługiwało Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wskazała Pani także, że prowadzone były działania niezbędne do ustalenia czy Spółce przysługuje zwolnienie od podatku VAT.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Dłużna Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Zakres działalności Dłużnika - Klasyfikacja 2007:

• 94.11.Z Działalność organizacji komercyjnych i pracodawców,
• 01.63.Z Działalność usługowa następująca po zbiorach,
• 01.61.Z Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną,
• 52.10.B Magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów,
• 10.39.Z Pozostałe przetwarzanie i konserwowanie owoców i warzyw,
• 52.24.C Przeładunek towarów w pozostałych punktach przeładunkowych,
• 47.21.Z Sprzedaż detaliczna owoców i warzyw prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach,
• 46.31.Z Sprzedaż hurtowa owoców i warzyw,
• 49.41.Z Transport drogowy towarów,
• 77.31.Z Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych.

Spółka nabyła nieruchomość w 2012 r. w oparciu o umowę sprzedaży.

Spółka wybudowała budynki na działkach (w 2013 r.)

Nie posiada Pani wiedzy czy przedmiotowe nieruchomości były wykorzystywane przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Wskazała Pani także, że brak ww. informacji oraz brak informacji wskazanej w opisie sprawy, cyt.: „Komornik nie posiada wiedzy czy w stosunku do tych nieruchomości przy nabyciu bądź wybudowaniu przysługiwało Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego” - jest wynikiem podjętych działań, potwierdzających brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji.

Odpowiedziała Pani natomiast twierdząco na pytanie zadane w wezwaniu, tj. czy od momentu oddania do użytkowania budynku hali magazynowej wraz z częścią biurową oraz budynku przechowalni owoców z częścią sortowniczą do momentu ich planowanej sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego minie okres dłuższy niż 2 lata.

Pytanie

Czy przy sprzedaży działek do wartości nieruchomości oszacowanej przez biegłego należy doliczyć podatek od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, przy sprzedaży działek nie dolicza się podatku VAT do wartości nieruchomości oszacowanej przez biegłego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów tej ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Jednocześnie należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów zarówno grunt, jak i też budynek, spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według przepisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani postępowanie egzekucyjne przeciwko Dłużnikowi - Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (…), która jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka ta jest właścicielem dwóch działek: numer 1 i 2, które nabyła w 2012 r. w oparciu o umowę sprzedaży. W 2013 r. Dłużnik wybudował budynki na ww. działkach. Na działce nr 1 posadowiony jest budynek hali magazynowej wraz z częścią biurową, natomiast na działce nr 2 posadowiony jest budynek przechowalni owoców z częścią sortowniczą. Budynki stanowią całość gospodarczą. Zakres działalności Dłużnika to m.in.: działalność usługowa następująca po zbiorach, magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów, pozostałe przetwarzanie i konserwowanie owoców i warzyw oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna owoców i warzyw.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia czy w przypadku sprzedaży przedmiotowych działek w ramach prowadzonego przez Panią postępowania egzekucyjnego należy doliczyć podatek VAT należny do wartości nieruchomości oszacowanej przez biegłego.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie w pierwszej kolejności należy więc wskazać, że omawiana sprzedaż zabudowanych działek nr 1 i nr 2, nabytych, wybudowanych i wykorzystywanych przez Dłużnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Tym samym stwierdzić należy, że sprzedaż przez Panią ww. nieruchomości stanowi odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja dotyczy bowiem towaru w rozumieniu ustawy, stanowiącego składnik majątkowy przedsiębiorstwa Dłużnej Spółki.

W konsekwencji, Pani – jako komornik sądowy, dokonująca sprzedaży ww. działek w drodze egzekucji komorniczej, jest płatnikiem podatku VAT zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu tej dostawy.

Odnosząc się do Pani do wątpliwości należy zauważyć, że przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów mogące mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie zostały określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, zawierających zwolnienie dostawy budynków, budowli lub ich części, spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Przykładowo, pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku oddany zostanie on w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej – w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Wskazać ponadto należy, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W okolicznościach opisanej we wniosku sprawy wskazać także należy art. 43 ust. 21 ustawy:

Powyższe oznacza, że dostawa towarów dokonana w trybie egzekucji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Okoliczności opisane powyżej wskazują, że uzyskała Pani informacje pozwalające na jednoznaczne stwierdzenie kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie zarówno budynku hali magazynowej wraz z częścią biurową posadowionego na działce nr 1 jak też budynku przechowalni owoców z częścią sortowniczą znajdującego się na działce nr 2, wybudowanych przez Spółkę w 2013 r. na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazała Pani bowiem, że od momentu oddania do użytkowania budynku hali magazynowej wraz z częścią biurową oraz budynku przechowalni owoców z częścią sortowniczą do momentu ich planowanej sprzedaży w ramach postępowania egzekucyjnego minie okres dłuższy niż 2 lata. Nadmieniła Pani również, że w odniesieniu do ww. budynków nie czyniono nakładów, ulepszeń, natomiast w okresie około pół roku (data końcowa 31 marca 2023 r.) nieruchomość była wynajmowana innemu podmiotowi.

Stwierdzić zatem należy, że dostawa budynku hali magazynowej wraz z częścią biurową posadowionego na działce nr 1, jak też budynku przechowalni owoców z częścią sortowniczą znajdującego się na działce nr 2 nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy, ani przed nim. Dłużna Spółka nie ponosiła wydatków na ulepszenie ww. budynków (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym), a ponadto, pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków a momentem ich dostawy, upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Tym samym, opisana sprzedaż ww. budynków będzie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Dalsza analiza zwolnień od podatku VAT dla opisanej dostawy towarów – wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a lub pkt 2 ustawy – jest więc w tym przypadku bezzasadna.

W tej sytuacji, ponieważ dostawa budynku hali magazynowej wraz z częścią biurową posadowionego na działce nr 1 oraz budynku przechowalni owoców z częścią sortowniczą znajdującego się na działce nr 2 korzystać będzie ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to zwolnieniem tym – w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy – objęta będzie również dostawa gruntów, na których posadowione są te obiekty.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy:

Z uwagi na powyższe, podstawę opodatkowania zgodnie z art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 pkt 1 ustawy stanowi zapłata, którą Pani uzyska w licytacji nieruchomości będącej własnością Dłużnej Spółki.

Jak wskazano w niniejszej interpretacji sprzedaż nieruchomości (zabudowanych działek nr 1 i nr 2) w ramach postępowania egzekucyjnego będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, w konsekwencji Pani, jako organ egzekucyjny nie będzie obowiązana do obliczenia i pobraniapodatku VAT należnego od planowanej dostawy nieruchomości. Tym samym, ponieważ wywiodła Pani prawidłowy skutek prawny w zakresie podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą przedmiotowych działek, Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).