Przedsiębiorcy krytykują stanowienie prawa za pomocą rozporządzeń

Rada Przedsiębiorczości wyraża głębokie zaniepokojenie trybem procedowania przez rząd przepisów dotyczących przedsiębiorców w okresie poprzedzającym wybory parlamentarne.

W sytuacji, gdy parlament bieżącej kadencji zakończył prace prawodawcze rząd sięga po stanowienie prawa za pomocą rozporządzeń bez jakiejkolwiek delegacji ustawowej. W ocenie Rady Przedsiębiorczości przyjęty tryb ustanawiania prawa poprzez wydawanie rozporządzeń jest absolutnie nieakceptowalny bowiem w rażący sposób narusza przepisy Konstytucji RP.

Zgodnie z treścią art. 22 Konstytucji RP ograniczenie zasad swobody działalności gospodarczej może nastąpić wyłącznie w trybie ustawowym i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Konstytucja przewiduje także, w art. 92 ust. 1, że rozporządzenia wydawane są na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.

Przykładem takiego postępowania rządu jest procedowanie przepisów w zakresie obniżki cen sprzedaży energii elektrycznej do gospodarstw domowych w 2023 roku. Wskazana obniżka została dopisana, po drugim czytaniu w komisjach, w Sejmie do ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. W sytuacji odrzucenia w dniu 6 września 2023 roku wskazanej ustawy przez Senat rządzący nie zdecydowali się na zwołanie posiedzenia Sejmu w tej sprawie tylko na publikację w dniu 11 września rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną, które wprowadziło upust dla gospodarstw domowych w opłatach za energię elektryczną w 2023 roku!

Wskazane przepisy rozporządzenia nie mają jakiejkolwiek delegacji ustawowej, na co zwraca uwagę m.in. Rządowe Centrum Legislacji w swojej opinii do proponowanego brzmienia wskazanego rozporządzenia z dnia 8 września 2023 roku.

Kluczową dla przedsiębiorców kwestią wiążącą się z przedmiotowym rozporządzeniem, jest brak rekompensaty za udzielone upusty. Konsekwencją takiego rozwiązania będą straty sprzedawców energii elektrycznej, wg naszych szacunków, sięgające łącznie kwoty do 2 mld zł. Konieczna jest zatem pilna zmiana rozporządzenia i zapewnienie sprzedawcom udzielającym upustu rekompensaty, która zostanie sfinansowana ze środków zgromadzonych na potrzeby realizacji ustawy z 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej. Takie finansowanie było zapisane ustawie z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego.

Rada Przedsiębiorczości wyraża głęboki sprzeciw wobec zastosowanych praktyk stanowienia prawa, omijających konstytucyjny porządek dla realizacji bieżących celów politycznych. Przykład wydanego rozporządzenia dotyczącego cen energii pokazuje, że coraz bardziej oddalamy się od standardów definiujących demokratyczne państwo prawne.

Źródło: Konfederacja Lewiatan