Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 8 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.390.2023.5.AKA

Transakcja podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej, tj. zespół składników majątku wchodzących w zakres Dywizji B. będzie stanowił w chwili wniesienia do Spółki Przejmującej zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym transakcja ta, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 6 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania zespołu składników stanowiących Dywizję B za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji wyłączenie transakcji przeniesienia w ramach podziału przez wydzielenie z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 30 sierpnia 2023 r. (wpływ 30 sierpnia 2023 r.).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

  • A sp. z o.o.

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  • B. B.V.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej również: „Spółka Dzielona”) jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: „CIT”) od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest rezydentem podatkowym w Polsce). Wnioskodawca jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) zarejestrowanym w Polsce.

Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy C. (dalej: „Grupa”), będącej (...) świadczenia usług (…). Grupa prowadzi swoją działalność w ramach dywizji wyspecjalizowanych w realizacji usług określonych segmentów rynku (…). Taki sposób organizacji Grupy znajduje odzwierciedlenie także w strukturze polskich spółek należących do Grupy. Wyłącznym wspólnikiem Wnioskodawcy jest spółka prawa (…) B. (dalej: „Wspólnik”).

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Polsce w zakresie usług (…), które realizowane są w ramach części jego przedsiębiorstwa nazwanych odpowiednio Dywizją A oraz Dywizją B. Wnioskodawca rozpoczął działalność w ramach wskazanych Dywizji w 2017 r., gdy uczestniczył jako spółka przejmująca w podziale innej spółki z Grupy.

Obecnie planowany jest podział Wnioskodawcy w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, tj. w postaci podziału przez wydzielenie Dywizji B z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy do innej polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka Przejmująca”), której wyłącznym udziałowcem także będzie Wspólnik. Spółka Przejmująca będzie podmiotem nowo zawiązanym albo spółką istniejącą już na dzień poprzedzający dzień podziału specjalnie w tym celu. W rezultacie podziału, na dzień ujawnienia podziału w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca wstąpi w ogół praw i obowiązków Spółki Dzielonej, związanych z nabytymi składnikami przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej, przypisanymi Spółce Przejmującej w planie podziału.

Podział Wnioskodawcy planowany jest w grudniu 2023 r., ale na obecnym etapie nie można wykluczyć, że podział może zostać dokonany także później. Podział Wnioskodawcy motywowany jest przesłankami ekonomicznymi i ma na celu m.in. poprawę warunków kontroli zarządczej. W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że przedmiotem niniejszego wniosku wspólnego nie jest potwierdzenie, w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, kwestii weryfikacji posiadania uzasadnienia ekonomicznego.

Celem potwierdzenia charakteru obydwu Dywizji dla potrzeb VAT w drodze interpretacji indywidualnej, Wnioskodawca przedstawia poniżej opis:

  • działalności gospodarczej,
  • struktury organizacyjnej i zarządczej,
  • składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy,

z uwzględnieniem ich rozdzielenia pomiędzy Dywizje, a także sposób ich alokacji do pozostałej w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy i do wydzielanej z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy części przedsiębiorstwa.

Działalność Dywizji A

Podstawowym przedmiotem działalności dywizji A jest świadczenie usług (…). Dywizja A świadczy także usługi (…). Dywizja A świadczy swoje usługi na terytorium Polski (…) oraz międzynarodowe (…) na terytorium (…) krajów Europy. Spółka posiada ustandaryzowany cennik usług świadczonych przez dywizję A.

Działalność Dywizji B

Dywizja B świadczy głównie usługi (…). W przypadku (…), Dywizja B korzysta z usług agencji celnej, świadczonych przez spółkę zależną, której Wnioskodawca jest jedynym wspólnikiem. Dywizja B nie posiada standardowego cennika usług, rozliczenia z klientami następują według indywidualnie ustalanych warunków.

Mając na uwadze związek działalności spółki zależnej w postaci obsługi celnej z działalnością Dywizji B, 100% udziałów tej spółki skutkiem podziału zostanie przeniesione do Spółki Przejmującej.

Struktura organizacyjna i zarządcza Wnioskodawcy

Na dzień poprzedzający dzień podziału, struktura przedsiębiorstwa Wnioskodawcy dzielić się będzie na:

  • Dywizję A, oraz
  • Dywizję B,

co odzwierciedla także struktura organizacyjna Wnioskodawcy. Zgodnie z tym dokumentem, określony został wewnętrzny podział kompetencji pomiędzy poszczególnych Członków Zarządu oraz podział w strukturach na dywizje i piony podległe poszczególnym Członkom Zarządu. Zarząd Spółki składa się z czterech członków, pełniących odpowiednio funkcje:

  • Prezesa Zarządu - Dyrektora Zarządzającego Dywizji A,
  • Członka Zarządu - Wiceprezesa ds. Operacyjnych oraz Dyrektora ds. Operacyjnych Dywizji A,
  • Członka Zarządu - Dyrektora Zarządzającego Dywizji B, Członka Zarządu - Wiceprezesa oraz Dyrektora ds. Finansowych i Administracji.

Jak wynika z powyższego, rozdzielone zostało zarządzanie Dywizją A oraz Dywizją B. Dywizją B zarządza Dyrektor Zarządzający B, któremu podlegają wszystkie działy Dywizji B. Z kolei w Dywizji A, Dyrektorem Zarządzającym jest Prezes Zarządu Wnioskodawcy, któremu podlegają:

  • Wiceprezes ds. operacyjnych - Dyrektor ds. operacyjnych A,
  • Dyrektor ds. Sprzedaży,
  • Dyrektor ds. Systemów Informatycznych,
  • Wiceprezes ds. Finansów i Administracji,
  • Dyrektor ds. Marketingu i Doświadczenia Klienta,
  • Dyrektor ds. Personalnych i Komunikacji Wewnętrznej.

W strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy zostały określone schematy podporządkowania poszczególnych pracowników i ich przypisanie do poszczególnych Dywizji, pionów oraz działów. Zatrudniani obecnie pracownicy są przydzielani do poszczególnych dywizji. W ramach Dywizji A funkcjonuje:

  • Pion operacji,
  • Pion sprzedaży,
  • Pion IT,
  • Pion Finansów i Administracji
  • Pion Marketingu i Doświadczenia Klienta,
  • Pion Personalny,

dzielące się dalej na poszczególne działy.

W ramach Dywizji B funkcjonuje:

  • Dział Sprzedaży i Obsługi Klienta B,
  • Dział Kontrolingu,
  • Dział Operacji,
  • Dział Optymalizacji Procesów,
  • Dział (...),
  • Terminal (...),
  • Terminal (...),
  • Terminal (...)

zwanymi dalej łącznie „Działami Dywizji B”.

W praktyce faktyczne decyzje dotyczące bieżącej działalności każdej z Dywizji zapadają na szczeblu kadry zarządzającej Dywizji obejmującym w zależności od Dywizji dodatkowo osobę kierującą pionem personalnym i komunikacji,systemami IT, operacji oraz sprzedaży i marketingu w danej Dywizji.

W rezultacie podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie, Dywizja B wraz z funkcjonującymi w jej ramach wyodrębnionymi działami organizacyjnymi oraz jej dedykowanymi działami wspierającymi i pracownikami zajmującymi się sprawami personalnymi i finansami, zostaną przeniesione (wraz z kierownictwem) do Spółki Przejmującej.

Odpowiednio, w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy pozostanie Dywizja A oraz działy wspierające jej działalność.

Składniki majątku Wnioskodawcy

Do materialnych i niematerialnych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy należą:

1.Stanowiące własność lub używane na podstawie umów leasingu środki trwałe, w tym m.in.:

  • nieruchomości oraz prawa do użytkowania nieruchomości,
  • urządzenia sortujące oraz inne urządzenia techniczne i maszyny,
  • samochody osobowe,
  • sprzęt IT i urządzenia telekomunikacyjne,
  • meble biurowe oraz wyposażenie (niestanowiące środków trwałych dla potrzeb księgowych).

2.Środki trwałe w budowie (w tym inwestycje na nieruchomościach).

3.Wartości niematerialne i prawne oraz prawa do innych niematerialnych składników majątkowych, niestanowiących wartości niematerialnych i prawnych dla potrzeb podatkowych, w tym:

  • licencje do programów komputerowych,
  • prawa ochronne do znaków towarowych,
  • autorskie prawa majątkowe do utworów w rozumieniu przepisów o prawa autorskich i prawach pokrewnych.

4.Inne składniki majątku (aktywa obrotowe), w tym:

  • udziały w spółce zależnej prowadzącej działalność agencji celnej,
  • należności w tym krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług,
  • środki pieniężne na rachunkach bankowych.

5.Ponadto prawa i obowiązki z umów:

  • sprzedaży usług,
  • zakupu towarów i usług,
  • najmu / dzierżawy poszczególnych obiektów,
  • spedycji (...),
  • o świadczenie usług (...),
  • o prowadzenie rachunków bankowych,

6.Prawa i obowiązki wynikające z umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych (umów zlecenia oraz umów o dzieło).

7.Prawa i obowiązki wynikające z aktów administracyjnych (decyzji, zezwoleń, koncesji, interpretacji indywidualnych i opinii o stosowaniu preferencji).

8.Co więcej, pasywa, w tym zobowiązania handlowe, zobowiązania finansowe i zobowiązania publicznoprawne, a także zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług. Ponadto rezerwy na zobowiązania.

9.Zgody na otrzymywanie informacji marketingowych oraz bazy danych osobowych wraz ze zgodami na przetwarzanie tych danych.

10. Prawa i obowiązki wynikające z umów o poufności.

Powyższe składniki związane są z działalnością gospodarczą obydwu Dywizji.

Rozdzielny charakter działalności prowadzonych przez Dywizję A i przez Dywizję B znajduje odzwierciedlenie w sposobie prowadzenia ksiąg rachunkowych, co umożliwia Wnioskodawcy przyporządkowanie poszczególnych składników majątku - zarówno materialnych, jak i niematerialnych - osobno, do każdej z Dywizji.

Obecnie księgi rachunkowe prowadzone są dla całego przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, jednak dla potrzeb raportowania grupowego przygotowywane są odrębne dla każdej Dywizji zarządcze rachunki zysków i strat. Istnieje również możliwość przygotowania odrębnego, uproszczonego bilansu dla każdej z Dywizji.

Część kont rachunkowych Wnioskodawcy dotyczy poszczególnych Dywizji zaś w przypadku kont księgowych, na których ujmowane są zdarzenia wspólne dla obydwu Dywizji, Wnioskodawca co do zasady ma możliwość wyodrębnienia zapisów odnoszących się do Dywizji A albo do Dywizji B.

W tym zakresie najczęściej stosowane są oznaczenia w postaci miejsca powstania kosztów (MPK). Wnioskodawca stosuje również inne wyróżniki, np. uwzględniające produkty oferowane przez daną Dywizję (w odniesieniu do przypisania osiąganych przychodów), związku nieruchomości z daną Dywizją (w celu przypisania kosztu podatku od nieruchomości), przynależności pracowników do danej Dywizji (np. w celu przypisania rozrachunków z pracownikami w ciężar danej Dywizji), a także klucze alokacji.

W księgach rachunkowych Wnioskodawcy obecne są również konta, na których nie wyodrębnia się zapisów odnoszących się do poszczególnych Dywizji, dotyczy to w szczególności kont dotyczących należności publicznoprawnych.

Za pomocą stosowanych oznaczeń lub odpowiednich kluczy alokacji możliwe jest przypisanie każdej z Dywizji należności i większości analityk dotyczących zobowiązań oraz wykorzystywanych przez daną Dywizję własnych składników majątkowych, w tym środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Wnioskodawca prowadzi rejestr rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w systemie finansowo księgowym SAP dla poszczególnych dywizji umożliwiający ocenę wartości poszczególnych kategorii składników majątku, zmian w majątku oraz wartości umorzenia.

Poszczególne, podlegające ujawnieniu w bilansie Wnioskodawcy składniki majątku mogą być wyróżnione pod kątem przynależności do danej Dywizji poprzez odpowiednie MPK (miejsce powstania kosztów).

Odpowiednio, do działalności Dywizji A przyporządkowane są:

1.nieruchomości w tym, nieruchomości biurowe, magazyny i centra logistyczne, nieruchomości gruntowe (w tym prawa wieczystego użytkowania),

2.środki trwałe w budowie (w tym inwestycje realizowane na nieruchomościach),

3.urządzenia sortujące oraz inne urządzenia techniczne i maszyny,

4.samochody osobowe,

5.meble biurowe oraz wyposażenie (niestanowiące środków trwałych dla potrzeb księgowych),

6.licencje na oprogramowanie,

7.inne niematerialne składniki majątku trwałego związane z działalnością Dywizji A, w tym autorskie prawa majątkowe lub prawa ochronne do znaków towarowych,

8.należności handlowe związane z działalnością Dywizji A,

9.zobowiązania handlowe i finansowe związane z działalnością Dywizji A,

10.zobowiązania wynikające z zawartych umów o pracę z pracownikami Dywizji A oraz umów cywilnoprawnych (z tytułu których Wnioskodawca wykonuje obowiązki płatnika podatku dochodowego lub składek na ubezpieczenia społeczne),

11.prawa i obowiązki wynikające z aktów administracyjnych (decyzji, zezwoleń, koncesji), uzyskane dla potrzeb działalności Dywizji A.

Z kolei, do działalności Dywizji B w planie podziału przyporządkowane będą następujące składniki majątku Wnioskodawcy:

1.urządzenia techniczne i maszyny (np. wózki widłowe),

2.samochody osobowe,

3.meble biurowe oraz wyposażenie (niestanowiące środków trwałych dla potrzeb księgowych),

4.całość udziałów w kapitale zakładowym spółki zależnej prowadzącej działalność agencji celnej,

5.licencje na oprogramowania,

6.prawa ochronne do znaków towarowych;

7.autorskie prawa majątkowe do utworów związanych działalnością Dywizji B, w tym do programów komputerowych,

8.wybrane umowy najmu/dzierżawy,

9.inne niematerialne składniki majątku trwałego związane z działalnością Dywizji B,

10.należności handlowe związane z działalnością Dywizji B,

11.zobowiązania handlowe i finansowe związane z działalnością Dywizji B,

12.gwarancje bankowe,

13.umowy rachunków bankowych,

14.zobowiązania wynikające z zawartych umów o pracę z pracownikami Dywizji B oraz umów cywilnoprawnych (z tytułu których Wnioskodawca wykonuje obowiązki płatnika podatku dochodowego lub składek na ubezpieczenia społeczne),

15.prawa i obowiązki wynikające z aktów administracyjnych (decyzji, zezwoleń, koncesji), uzyskane dla potrzeb działalności Dywizji B,

związane w sposób wyłączny z działalnością Dywizji B albo funkcjami realizowanymi przez Działy Dywizji B.

Prawa i obowiązki z tytułu umów handlowych

Wnioskodawca jest stroną umów handlowych, które można podzielić na:

1.umowy sprzedaży usług Dywizji A,

2.umowy sprzedaży usług Dywizji B,

3.umowy zakupu towarów lub usług związanych wyłącznie z działalnością Dywizji A,

4.umowy zakupu towarów lub usług związanych wyłącznie z działalnością Dywizji B,

5.umowy zakupu towarów lub usług związanych z całokształtem działalności przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Do umów zakupu usług związanych w sposób wyłączny z daną Dywizją należą np.:

1.umowy leasingu, dzierżawy i najmu dotyczące nieruchomości lub rzeczy ruchomych, dedykowanych do działalności danej Dywizji,

2.część umów z podwykonawcami zawierane odrębnie dla potrzeb danej Dywizji (niektórzy podwykonawcy świadczą usługi na obydwu Dywizji),

3.niektóre umowy o zakup usług z Grupy, dotyczące świadczeń dedykowanych dla dalej Dywizji (np. dedykowane gwarancje i poręczenia, dedykowane usługi niematerialne),

4.część umów serwisowych związane z wykorzystywanymi przez daną Dywizję nieruchomościami albo rzeczami ruchomymi, np. umowy o dostawę mediów, usługi ochroniarskie, o świadczenie usług konserwacji lub utrzymania czystości, odśnieżanie, transport pracowników, wywóz odpadów, dostawy żywności, itp.,

5.umowy związane z nabyciem licencji na niektóre rodzaje oprogramowania, dedykowane do działalności danej Dywizji,

6.umowy cywilnoprawne zawarte z osobami fizycznymi dla potrzeb danej Dywizji, z tytułu których Wnioskodawca wykonuje obowiązki płatnika podatku dochodowego lub składek na ubezpieczenia społeczne.

Przykładem umów zakupu towarów lub usług związanych z całokształtem działalności przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (wspólnych dla obydwu Dywizji) są:

1.niektóre umowy o zakup usług z Grupy,

2.niektóre umowy o zakup usług od podmiotów niepowiązanych (np. usług audytu, usług doradztwa prawnego albo doradztwa podatkowego, itp.),

3.umowy zakupu artykułów biurowych, itp.

4.większość umów serwisowych związanych z wykorzystaniem przez obie Dywizje nieruchomościami albo rzeczami ruchomymi, np. umowy o dostawę mediów, usługi ochroniarskie, o świadczenie usług konserwacji lub utrzymania czystości, odśnieżanie, transport pracowników, wywóz odpadów, dostawy żywności itp. Jeżeli ww. umowy będą dotyczyły wspólnych lokalizacji (tj. wykorzystywanych zarówno przez Dywizję A , jak i Dywizję B), Spółka Przejmująca będzie obciążana kosztami według ustalonego klucza przez Dywizję A, lecz na obecną chwilę nie jest wykluczone, że Spółka Przejmująca zawrze osobne umowy.

Zasadniczo, planowane jest zawierane oddzielnych umów przez Spółkę Przejmującą w zakresie umów wspólnych dla obu Dywizji.

Dodatkowo, obecnie Wnioskodawca prowadzi istotną inwestycję (klasyfikowaną jako środki trwałe w budowie), której poszczególne części będą służyć osobno każdej z Dywizji. Na dzień niniejszego wniosku nie zdecydowano jeszcze o sposobie rozdzielenia tej nieruchomości, dlatego należy przyjąć, że w tym kontekście możliwe będzie:

  • ustanowienie współwłasności (lub wspólności prawa wieczystego użytkowania) nieruchomości gruntowej oraz współwłasności budynków i budowli wznoszonych na nieruchomości, albo
  • pozostawienie całości praw do nieruchomości i inwestycji w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, z perspektywą zawarcia umów ze Spółką Przejmującą w przedmiocie najmu, dzierżawy lub innych form współpracy.

Prawa i obowiązki z umów pracę

W świetle planu podziału, z dniem podziału pracownicy Dywizji B oraz Działów Dywizji B staną się pracownikami Spółki Przejmującej. Wynikające z podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie przejście części zakładu pracy na Spółkę Przejmującą nastąpi w trybie przepisów art. 231 Kodeksu pracy. Powyższe oznacza, że z dniem podziału Spółka Przejmująca wstąpi w istniejące prawa i obowiązki pracodawcy wobec przejmowanych pracowników.

Odpowiednio, Wnioskodawca pozostanie pracodawcą wobec pozostałych pracowników jego przedsiębiorstwa, w szczególności pracowników Dywizji A oraz pracowników działów wspierających przed dniem podziału działalność Dywizji A.

Należności i środki pieniężne

Na dzień poprzedzający dzień podziału, Wnioskodawca będzie uprawniony z tytułu należności handlowych związanych zarówno z działalnością Dywizji A, jak z działalnością Dywizji B. Powyższe dotyczy zarówno należności zafakturowanych, jak i należności jeszcze niezafakturowanych na dzień poprzedzający dzień podziału, na które zawiązane będą rezerwy.

Z uwagi na możliwość dokonania szczegółowej identyfikacji należności, w planie podziału określone zostanie, że należności (w tym rezerwy na należności) związane wyłącznie z działalnością Dywizji B skutkiem podziału zostaną przeniesione na Spółkę Przejmującą.

Odpowiednio, w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy pozostaną należności (i rezerwy na należności) wynikające z działalności Dywizji A.

Wnioskodawca posiada szereg rachunków bankowych, na których na koniec dnia poprzedzającego dzień podziału znajdować się będą środki pieniężne. Wskutek podziału, Wnioskodawca przekaże Spółce Przejmującej środki pieniężne związane z działalnością Dywizji B. Rachunki bankowe przypisane w planie podziału do Dywizji B będą przekazane Dywizji B wraz ze znajdującymi się na nich środkami pieniężnymi.

Transfer może mieć charakter zmiany podmiotu uprawnionego do danego rachunku bankowego z Wnioskodawcy na Spółkę Przejmującą, albo przelewu bankowego (przelewów bankowych) z rachunków bankowych Wnioskodawcy na rachunki bankowe prowadzone dla Spółki Przejmującej w związku ze środkami objętymi rezerwami/należnościami Dywizji B (na podstawie not obciążeniowych).

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

Na dzień poprzedzający dzień podziału, Wnioskodawca będzie dłużnikiem z tytułu zobowiązań dotyczących zarówno działalności Dywizji A, jak i działalności Dywizji B. Zobowiązania te będą mieć charakter zobowiązań handlowych, zobowiązań pracowniczych, zobowiązań z tytułu należności publicznoprawnych. Z perspektywy księgowej, zobowiązania handlowe można podzielić na:

1.zobowiązania zafakturowane,

2.zobowiązania niezafakturowane (rezerwy na zobowiązania),

3.zapisy na kontach rozliczeń międzyokresowych biernych na poczet spodziewanych zobowiązań dotyczących działalności danej Dywizji.

Zgodnie z planem podziału, zobowiązania handlowe i zobowiązania pracownicze związane z działalnością Dywizji B z dniem podziału zostaną przeniesione na Spółkę Przejmującą.

Odpowiednio, zobowiązania handlowe i zobowiązania pracownicze związane z działalnością Dywizji A, a także zobowiązania publicznoprawne Wnioskodawcy pozostaną w jego przedsiębiorstwie.

Pozostałe składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawcy

W planie podziału Wnioskodawcy przewidziane zostanie również przyporządkowanie do wydzielanej części przedsiębiorstwa (Dywizji B) innych składników niż opisane powyżej. Dotyczyć to może w szczególności:

  • praw i obowiązków strony w trwających postępowaniach sądowych, egzekucyjnych i administracyjnych,
  • praw i obowiązków z tytułu umów o domeny internetowe,
  • praw wynikających ze zgód na przesyłanie informacji handlowych,
  • praw i obowiązków wynikających z przepisów o ochronie danych osobowych w odniesieniu do zbiorów danych osobowych przetwarzanych przez Wnioskodawcę w zakresie związanym z działalnością Dywizji B,
  • praw i obowiązków z tytułu umów o zachowaniu poufności.

Odpowiednio, opisane powyżej przykładowo rodzaje składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, dotyczące działalności Dywizji A pozostaną po dniu podziału w Spółce Dzielonej.

Kontynuacja działalności Dywizji B przez Spółkę Przejmującą

Od dnia podziału Spółka Przejmująca wstąpi w ogół praw i obowiązków dotyczących przejętych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz w ogół praw i obowiązków pracodawcy wobec przejętych pracowników, kontynuując działalność gospodarczą wykonywaną przed dniem podziału przez Dywizję B.

Należy mieć na uwadze, że od dnia podziału Wnioskodawca i Spółka Przejmująca będą ze sobą współpracować, świadcząc na swoją rzecz odpłatne pewne usługi. Dotyczyć to może w szczególności:

1.usług (…),

2.obsługi IT,

3.usług wsparcia (dotyczącego funkcji działu floty, działu prawnego, działu procurement, działu administracji oraz działu real estate).

Jak przewiduje Wnioskodawca, mogą w przyszłości zdarzać się sytuacje, w których pracownicy Spółki Przejmującej będą pracowali na terenie nieruchomości leasingowych Wnioskodawcy, uczestnicząc w świadczeniu usług (…).

Niezależnie od usług, jakie po podziale będą na swoją rzecz świadczyć Wnioskodawca i Spółka Przejmująca, każdy z tych podmiotów w oparciu o posiadane aktywa i zawarte umowy będzie mógł samodzielnie kontynuować wykonywanie swojej podstawowej działalności gospodarczej. Po podziale oba podmioty (tj. Wnioskodawca i Spółka Przejmująca) nie będą musiały ponosić znacznych nakładów finansowych dla zapewnienia kontynuacji działalności.

Mając na uwadze, że opisane zdarzenie przyszłe wywoływać będzie skutki podatkowe zarówno dla Wnioskodawcy (Spółki Dzielonej), jak dla Spółki Przejmującej, podjęto decyzję o złożeniu wspólnego wniosku o interpretację indywidualną. Z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego występują wspólnie Wnioskodawca - zainteresowany będący stroną postępowania - oraz Wspólnik - jako zainteresowany niebędący stroną postępowania. Podkreślenia przy tym wymaga, że Wspólnik występuje z wnioskiem o interpretację we własnym imieniu, jako wspólnik Spółki Dzielonej.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Po stronie Spółki Przejmującej będzie istniała faktyczna możliwość kontynuowania działalności Dywizji B bez konieczności angażowania innych, istotnych składników majątku, które nie są przedmiotem podziału oraz bez konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych niezbędnych do prowadzenia dotychczasowej działalności gospodarczej Dywizji B.

Natomiast usługi świadczone przez działy wsparcia wymienione we Wniosku - pozostające w strukturze Dywizji A - tj. dział floty, dział prawny, dział procurement, dział administracji oraz dział real estate, które świadczyć będą usługi dla Spółki Przejmującej po podziale, świadczą usługi także dla wszystkich innych spółek z Grupy w Polsce, z uwagi na przyjęty w Grupie model biznesowy.

Pytania (oznaczone we wniosku jako pytania nr 1 i 4)

1.Czy na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, ogół wskazanych składników przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej wydzielony do Spółki Przejmującej (Dywizja B) należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT?

2.W przypadku uznania stanowiska na pytanie nr 1 za prawidłowe, tj. uznania, że na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, ogół wskazanych składników przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej wydzielony do Spółki Przejmującej (Dywizja B) należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, czy podział przez wydzielenie Dywizji B nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?

Stanowisko Zainteresowanych

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Wnioskodawcy, ogół wskazanych składników przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej wydzielony do Spółki Przejmującej (Dywizja B) należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Ad 2

W przypadku uznania stanowiska na pytanie nr 1 za prawidłowe, tj. uznania, że na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, ogół wskazanych składników przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej wydzielony do Spółki Przejmującej (Dywizja B) należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, podział przez wydzielenie Dywizji B nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Ad 1

Pojęcie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” zostało zdefiniowane analogicznie na gruncie zarówno art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, jak i art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Pomimo, że pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa posługują się również przepisy ustawy o PCC, na gruncie tej ustawy brak odrębnej definicji legalnej. Z tego powodu konkluzje będące rezultatem analizy przepisów art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, powinny być odnoszone także dla potrzeb art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o PCC.

Zgodnie z tymi definicjami, ilekroć jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Wnioskując z powyższych definicji, by zespół materialnych i niematerialnych składników przedsiębiorstwa (w tym zobowiązań) mógł zostać uznany za jego zorganizowaną część, konieczne jest łączne spełnienie wszystkich przesłanek:

  • zespół składników obejmuje zarówno składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania,
  • zespół jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • składniki zespołu są przeznaczone do realizacji skonkretyzowanych zadań gospodarczych,
  • zespół składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Warunek łącznego spełnienia opisanych powyżej przesłanek nie jest przedmiotem sporów, co powoduje, że niespełnienie choćby jednej z nich wyklucza możliwość uznania zespołu składników przedsiębiorstwa za ZCP. Taka wykładnia znajduje potwierdzenie np. w wyroku NSA z 23 sierpnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 2288/16): „Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek, wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 4a pkt 4 u.p.do.p.”.

Istotne znaczenie ma również związek istniejący pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa oraz przymiot zorganizowania. Zdaniem Zainteresowanych, na uwagę zasługuje konkluzja przedstawiona w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 października 2019 r. (znak: 0115-KDIT1-2.4012.451.2019.2.RS): „słusznie podkreśla się w orzecznictwie, że cechą wspólną obydwu powyższych definicji i podstawowym wymogiem uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część jest ich zorganizowany charakter.

Z powyższego wynika, że przedsiębiorstwem lub jego zorganizowaną częścią może być tylko zespół składników majątkowych i niemajątkowych, które tworzą zorganizowaną całość umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej przez nabywcę. Innymi słowy przedsiębiorstwem nie będzie jakikolwiek zespół składników majątkowych, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu, a jedynie taki zespół, który może samodzielnie realizować zadania gospodarcze”.

Ponadto, dla prawidłowej kwalifikacji danego zespołu składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, konieczne jest dokonanie wykładni pojęć:

  • wyodrębnienia organizacyjnego,
  • wyodrębnienia finansowego,
  • wyodrębnienia funkcjonalnego,

a następnie analiza, czy w konkretnym przypadku spełnione zostały przesłanki zaistnienia tych wyodrębnień.

W kwestii rozumienia wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego NSA w wyroku z 26 czerwca 2019 r. (sygn. akt II FSK 3484/16) trafnie skonkludował, że:

„Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, oddział, wydział, czy też zakład. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza całkowitej samodzielności finansowej lecz sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczy możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Do zakwalifikowania zespołu składników majątkowych, jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie wystarczy jakiekolwiek jej zorganizowanie, ale takie, które odznacza się pełną odrębnością niezbędną do funkcjonowania w obrocie gospodarczym”.

Kryterium wyodrębnienia organizacyjnego należy więc poddać ocenie przy uwzględnieniu, jaką rolę materialne i niematerialne składniki odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa tak np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 lipca 2017 r. (znak: 0112-KDIL5.4010.55.2017.2.EK). Warunek uznaje się z reguły za spełniony, jeśli w skład ZCP wchodzą składniki majątkowe i niemajątkowe, w tym zobowiązania, oraz pracownicy funkcjonalnie przypisani do zadań realizowanych przez ZCP, podlegający odrębnemu kierownictwu.

Wyodrębnienie finansowe należy rozumieć jako sytuację, w której możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań funkcjonalnie związanych z ZCP na podstawie prowadzonej ewidencji, nie wymaga to jednak pełnej autonomii finansowej w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, tak np.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 lipca 2017 r. (znak: 0112-KDIL2-2.4012.182.2017.2.EW):

„Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

W rezultacie, zespół składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa należy uznać za wyodrębniony finansowo, jeśli możliwe jest sporządzenie bilansu (przyporządkowania aktywów i zobowiązań) i rachunku zysków i strat dla tej części przedsiębiorstwa, z wyłączeniem aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów, które są związane z innymi funkcjami przedsiębiorstwa.

Z kolei, w przedmiocie wyodrębnienia funkcjonalnego zespołu składników przedsiębiorstwa, zgodnie z orzecznictwem, jest to przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Potwierdza to także treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 kwietnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 79/17), w którym to wskazano, że:

„(...) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa”.

By dany zespół składników przedsiębiorstwa mógł cechować się przymiotem wyodrębnienia funkcjonalnego, taka część przedsiębiorstwa powinna być potencjalnie niezależna w istniejącym przedsiębiorstwie i realizować własne zadania gospodarcze jeszcze przed jej zbyciem. Zgodnie z interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 maja 2021 r., (znak: 0113-KDIPT1-2.4012.141.2021.2.AMO):

„Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

(...) Jak wyjaśniono powyżej podstawowym wymogiem do uznania dostawy majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby majątek stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań, należności oraz środków pieniężnych), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenia do realizacji określonych zadań gospodarczych). Istotnym jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo w istniejącym przedsiębiorstwie”.

Wreszcie, istotną przesłanką w kontekście kwalifikacji danego zestawu składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest również zamiar kontynuacji działalności ZCP w oparciu o składniki tego zespołu. W interpretacji z 24 sierpnia 2021 r. (znak: 0112-KDIL1-2.4012.254.2021.4.PG), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

„By mówić o zorganizowanej części przedsiębiorstwa konieczne jest wyodrębnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dochodzi do wyodrębnienia funkcjonalnego przenoszonego składnika (działki) - występuje sam zamiar przeznaczenia do realizacji konkretnego zadania gospodarczego polegającego na wybudowaniu mieszkań, a następnie ich sprzedaży. Zatem samo posiadanie działki, bez prowadzenia na niej określonej działalności nie wskazuje na rodzaj prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności.”

W tym kontekście, na uwagę zasługuje również treść objaśnień podatkowych Ministerstwa Finansów z dnia 11 grudnia 2018 r. „Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych”, zgodnie z którymi, dla uznania danego zespołu składników majątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część niezbędny jest zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Jak podkreślił Minister Finansów:

„(...) w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub ZCP”.

Ogół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania Dywizji B

Na tle opisanego zdarzenia przyszłego, w momencie wydzielenia Dywizji B do Spółki Przejmującej będą znajdowały się w niej składniki materialne:

  • samochody osobowe,
  • urządzenia przemysłowe,
  • wyposażenie biurowe,
  • składniki niematerialne.

Do tej ostatniej kategorii będą należeć:

  • całość udziałów w kapitale zakładowym spółki zależnej prowadzącej działalność agencji celnej,
  • licencje na oprogramowanie,
  • prawa ochronne na słowo-graficzne znaki towarowe,
  • autorskie prawa majątkowe do utworów związanych działalnością Dywizji B, w tym do programów komputerowych,
  • inne niematerialne składniki majątku trwałego związane z działalnością Dywizji B,
  • należności handlowe związane z działalnością Dywizji B,
  • zobowiązania handlowe i finansowe związane z działalnością Dywizji B,
  • zobowiązania wynikające z zawartych umów o pracę z pracownikami Dywizji B oraz umów cywilnoprawnych (z tytułu których Wnioskodawca wykonuje obowiązki płatnika podatku dochodowego lub składek na ubezpieczenia społeczne),
  • prawa i obowiązki wynikające z aktów administracyjnych (decyzji, zezwoleń, koncesji), uzyskane dla potrzeb działalności Dywizji B.

Biorąc pod uwagę przedstawiony katalog składników materialnych i niematerialnych, w ocenie Wnioskodawcy należy przyjąć, że stanowi on zespół składników materialnych i niematerialnych pozwalających na prowadzenie działalności gospodarczej.

Wyodrębnienie organizacyjne Dywizji B

Przechodząc do kryteriów stanowiących o wyodrębnieniu należy podkreślić, że wyodrębnienie organizacyjne Dywizji B wynika choćby ze struktury organizacyjnej Wnioskodawcy. Członkowie zarządu kierujący poszczególnymi Dywizjami ponoszą odpowiedzialność za przydzieloną im sferę działalności Wnioskodawcy.

Jak wskazano w części opisującej zdarzenie przyszłe, w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy zostały określone schematy podporządkowania poszczególnych pracowników i ich przypisanie do poszczególnych Dywizji, pionów oraz działów. Schematy te wskazują na strukturę zależności służbowych w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy i wskazują przełożonych poszczególnych pracowników.

Zatrudniani obecnie pracownicy są przydzielani do poszczególnych dywizji. Odrębnie w ramach każdej z Dywizji funkcjonują działy operacji, sprzedaży i marketingu, obsługi klienta oraz wsparcia informatycznego. Z kolei, w ramach Dywizji B funkcjonują w szczególności następujące działy:

  • Dział Sprzedaży i Marketingu B,
  • Dział Kontrolingu,
  • Dział Operacji,
  • Dział Optymalizacji Procesów,
  • Dział (…),
  • Terminal (…),
  • Terminal (…),
  • Terminal (…).

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe, należy ocenić że Dywizja B jest w wystarczającym stopniu wyodrębniona organizacyjnie w ramach funkcjonowania w Spółce Dzielonej.

Wyodrębnienie finansowe Dywizji B

Na tle wyodrębnienia finansowego, w ramach Dywizji B jest możliwe przyporządkowanie poszczególnych składników majątku - zarówno materialnych, jak i niematerialnych - osobno, do każdej z Dywizji. Ponadto, dla potrzeb raportowania grupowego przygotowywane są odrębne dla każdej Dywizji zarządcze rachunki zysków i strat. Istnieje również możliwość przygotowania odrębnego, uproszczonego bilansu dla każdej z Dywizji.

Co więcej, Wnioskodawca co do zasady ma możliwość wyodrębnienia zapisów odnoszących się do Dywizji A albo do Dywizji B. W księgach rachunkowych Wnioskodawcy obecne są również konta, na których nie wyodrębnia się zapisów odnoszących się do poszczególnych Dywizji, dotyczy to w szczególności kont dotyczących należności publicznoprawnych. Za pomocą stosowanych oznaczeń lub odpowiednich kluczy alokacji możliwe jest przypisanie każdej z Dywizji należności i większości analityk dotyczących zobowiązań oraz wykorzystywanych przez daną Dywizję własnych składników majątkowych, w tym środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Wreszcie, Wnioskodawca prowadzi rejestr rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w systemie finansowo księgowym SAP dla poszczególnych dywizji umożliwiający ocenę wartości poszczególnych kategorii składników majątku, zmian w majątku oraz wartości umorzenia.

Tym samym, w oparciu o księgi rachunkowe Spółki Dzielonej możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do Dywizji B, spełniając tym samym wymóg wyodrębnienia finansowego.

Wyodrębnienie funkcjonalne Dywizji B

Przechodząc zaś na grunt kryterium w postaci wyodrębnienia funkcjonalnego, ogół składników materialnych i niematerialnych przyporządkowanych Dywizji B służy realizacji zadań tej jednostki, tj. świadczeniu usług (…).

Tym samym, zarówno w oparciu o składniki materialne, jak i niematerialne, a także pracowników przyporządkowanych do Dywizji B, omawiana jednostka mogłaby funkcjonować jako odrębne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania.

Kryterium kontynuacji działalności Dywizji B

Na tle pomocniczego kryterium zamiaru nabywcy do kontynuacji działalności przejętej zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy mieć na uwadze, że Spółka Przejmująca po przejęciu Dywizji B będzie kontynuować świadczenie usług (…), tj. działalność odpowiadającą obecnemu zakresowi działalności Dywizji B.

Jak z kolei wskazano wyżej, od dnia podziału Spółka Przejmująca wstąpi w ogół praw i obowiązków dotyczących przejętych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz w ogół praw i obowiązków pracodawcy wobec przejętych pracowników, kontynuując działalność gospodarczą wykonywaną przed dniem podziału przez Dywizję B.

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy w przypadku wydzielenia Dywizji B do Spółki Przejmującej kryterium kontynuacji działalności jest spełnione.

Podsumowanie spełnienia przesłanek ZCP przez Dywizję B

Należy podkreślić, że kryteria oceny istnienia ZCP muszą zostać spełnione łącznie, by w istocie doszło do wyczerpania definicji ustawowych, zaś zaprzeczenie spełnieniu choćby jednej z łącznych przesłanek stanowiących o kwalifikacji zespołu składników materialnych i niematerialnych jako ZCP, nie pozwala na objęcie transakcji mającej za przedmiot taki zespół składników reżimem właściwym dla transakcji dotyczących ZCP.

W ocenie Zainteresowanych, ogół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej w postaci Dywizji B powinien zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Stanowią o tym:

  • istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych,
  • istnienie związku ogółu składników materialnych i niematerialnych z realizowanymi zadaniami gospodarczymi,
  • spełnienie kryterium wyodrębnienia organizacyjnego,
  • spełnienie kryterium wyodrębnienia finansowego,
  • spełnienie kryterium pomocniczego - zamiaru nabywcy do kontynuowania działalności zbywcy w oparciu o nabywany ogół składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa.

W szczególności, w ramach Dywizji B dojdzie do przeniesienia na Spółkę Przejmującą praw i obowiązków z umów handlowych, praw i obowiązków z umów o pracę, należności i środki pieniężne, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania, a także inne składniki przedsiębiorstwo Spółki Dzielonej. Konkludując, w rezultacie odniesienia definicji ZCP do przedmiotu Transakcji, Zainteresowani stoją na stanowisku, że nabywana przez Spółkę Przejmującą część działalności Spółki Dzielonej wraz z ogółem składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością Dywizji B oraz z przejmowanymi pracownikami, spełnia definicje określone przepisami art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Ad 2

W przypadku zajęcia przez Organ stanowiska zgodnego z oceną Zainteresowanych w przedmiocie pytania oznaczonego numerem 1 w niniejszym wniosku, tj. potwierdzenia, że ogół wskazanych składników przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej wydzielony do Spółki Przejmującej (Dywizja B) należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, podział przez wydzielenie nie powinien podlegać opodatkowaniu VAT.

Powyższa konkluzja wynika z treści przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zagadnienie podziału spółek jest uregulowane w tytule IV dziale II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.), zwanej dalej k.s.h.

W myśl art. 529 § 1 k.s.h.:

Podział spółki może być dokonany:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Zgodnie z art. 529 § 2 k.s.h.:

Do podziału przez wydzielenie stosuje się przepisy o podziale spółek dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej.

Podział przez wydzielenie jest instytucją prawa handlowego będącą jedną z form restrukturyzacji, polegającą na rozdrobnieniu majątku spółki dzielonej, które polega na przekazaniu składników majątkowych (pasywów i aktywów) spółki dzielonej bez przeprowadzenia likwidacji, do spółek nowo tworzonych. Instytucję podziału spółek regulują przepisy art. 528-550 k.s.h.

Stosownie do art. 531 § 1 k.s.h.:

Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.

W myśl art. 531 § 2 k.s.h.:

Na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną powstałą w związku z podziałem przechodzą z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, pozostające w związku z przydzielonymi jej w planie podziału składnikami majątku spółki dzielonej, a które zostały przyznane spółce dzielonej, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 532 § 1 k.s.h.:

Do podziału spółki stosuje się przepis art. 441 § 3 oraz odpowiednio przepisy dotyczące powstania właściwego typu spółki przejmującej albo nowo zawiązanej, z wyłączeniem przepisów o wkładach niepieniężnych, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej.

Cechą szczególną trybu podziału spółki wskazanego w art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, nie traci swojej podmiotowości prawnej, a jedynie zmniejsza swój majątek o część, która jest przenoszona do istniejącego podmiotu (następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną). W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 k.s.h.), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału). Zatem następstwo prawne, w zakresie, o którym mowa powyżej dotyczy tylko i wyłącznie określonej w planie podziału części przenoszonej na inny podmiot (sukcesja uniwersalna częściowa).

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia  (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 551 Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 551 Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to art. 552 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa - w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym,  w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem  od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby  w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.)

W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie  o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.

Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że planowany jest podział Wnioskodawcy w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, tj. podział przez wydzielenie Dywizji B z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy do innej polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której wyłącznym udziałowcem także będzie Wspólnik. Spółka Przejmująca będzie podmiotem nowo zawiązanym specjalnie w tym celu albo spółką istniejącą już na dzień poprzedzający dzień podziału. W rezultacie podziału, na dzień ujawnienia podziału w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) Spółki Przejmującej, Spółka Przejmująca wstąpi w ogół praw i obowiązków Spółki Dzielonej, związanych z nabytymi składnikami przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej, przypisanymi Spółce Przejmującej w planie podziału. Dywizja B świadczy głównie usługi (…). W przypadku międzynarodowego (…), Dywizja B korzysta z usług agencji celnej, świadczonych przez spółkę zależną, której Wnioskodawca jest jedynym wspólnikiem.

W strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy zostały określone schematy podporządkowania poszczególnych pracowników i ich przypisanie do poszczególnych Dywizji, pionów i działów. Zatrudniani obecnie pracownicy są przydzielani do poszczególnych dywizji.

W wyniku podziału przez wydzielenie, Dywizja B wraz z funkcjonującymi w jej ramach wyodrębnionymi działami organizacyjnymi oraz jej dedykowanymi działami wspierającymi i pracownikami zajmującymi się sprawami personalnymi i finansami, zostaną przeniesione (wraz z kierownictwem) do Spółki Przejmującej.

W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości budzi kwestia, czy zespół składników wchodzący w zakres Dywizji B będzie stanowił na dzień podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej zorganizowaną część przedsiębiorstwa i czy w związku z tym transakcja ta będzie podlegała wyłączeniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W opisie sprawy wskazali Państwo, że rozdzielny charakter działalności prowadzonych przez Dywizję A i Dywizję B znajduje odzwierciedlenie w sposobie prowadzenia ksiąg rachunkowych, co umożliwia Wnioskodawcy przyporządkowanie poszczególnych składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) osobno do każdej z Dywizji. Za pomocą stosowanych oznaczeń lub odpowiednich kluczy alokacji możliwe jest przypisanie każdej z Dywizji należności i większości analityk dotyczących zobowiązań oraz wykorzystywanych przez daną Dywizję własnych składników majątkowych, w tym środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Z uwagi na możliwość dokonania szczegółowej identyfikacji należności, w planie podziału określone zostanie, że należności (w tym rezerwy na należności) związane wyłącznie z działalnością Dywizji B wskutek podziału zostaną przeniesione na Spółkę Przejmującą.

Wskutek podziału, Wnioskodawca przekaże Spółce Przejmującej środki pieniężne związane z działalnością Dywizji B. Rachunki bankowe przypisane w planie podziału do Dywizji B będą przekazane Dywizji B wraz ze znajdującymi się na nich środkami pieniężnymi. Transfer może mieć charakter zmiany podmiotu uprawnionego do danego rachunku bankowego z Wnioskodawcy na Spółkę Przejmującą, albo przelewu bankowego (przelewów bankowych) z rachunków bankowych Wnioskodawcy na rachunki bankowe prowadzone dla Spółki Przejmującej w związku ze środkami objętymi rezerwami/należnościami Dywizji B (na podstawie not obciążeniowych).

Zgodnie z planem podziału, zobowiązania handlowe i zobowiązania pracownicze związane z działalnością Dywizji B z dniem podziału zostaną przeniesione na Spółkę Przejmującą.

Z dniem podziału pracownicy Dywizji B oraz Działów Dywizji B staną się pracownikami Spółki Przejmującej. Wynikające z podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie przejście części zakładu pracy na Spółkę Przejmującą nastąpi w trybie przepisów art. 231 Kodeksu pracy. Z dniem podziału Spółka Przejmująca wstąpi więc w istniejące prawa i obowiązki pracodawcy wobec przejmowanych pracowników.

Do działalności Dywizji B w planie podziału przyporządkowane będą następujące składniki majątku Wnioskodawcy, związane w sposób wyłączny z działalnością Dywizji B albo funkcjami realizowanymi przez Działy Dywizji B:

1.urządzenia techniczne i maszyny (np. wózki widłowe),

2.samochody osobowe,

3.meble biurowe oraz wyposażenie (niestanowiące środków trwałych dla potrzeb księgowych),

4.całość udziałów w kapitale zakładowym spółki zależnej prowadzącej działalność agencji celnej,

5.licencje na oprogramowania,

6.prawa ochronne do znaków towarowych;

7.autorskie prawa majątkowe do utworów związanych działalnością Dywizji B, w tym do programów komputerowych,

8.wybrane umowy najmu/dzierżawy,

9.inne niematerialne składniki majątku trwałego związane z działalnością Dywizji B,

10.należności handlowe związane z działalnością Dywizji B,

11.zobowiązania handlowe i finansowe związane z działalnością Dywizji B,

12.gwarancje bankowe,

13.umowy rachunków bankowych,

14.zobowiązania wynikające z zawartych umów o pracę z pracownikami Dywizji B oraz umów cywilnoprawnych (z tytułu których Wnioskodawca wykonuje obowiązki płatnika podatku dochodowego lub składek na ubezpieczenia społeczne),

15.prawa i obowiązki wynikające z aktów administracyjnych (decyzji, zezwoleń, koncesji), uzyskane dla potrzeb działalności Dywizji B,

W planie podziału Wnioskodawcy przewidziane zostanie również przyporządkowanie do wydzielanej części przedsiębiorstwa (Dywizji B) innych składników niż opisane powyżej. Dotyczyć to może w szczególności:

  • praw i obowiązków strony w trwających postępowaniach sądowych, egzekucyjnych i administracyjnych,
  • praw i obowiązków z tytułu umów o domeny internetowe,
  • praw wynikających ze zgód na przesyłanie informacji handlowych,
  • praw i obowiązków wynikających z przepisów o ochronie danych osobowych w odniesieniu do zbiorów danych osobowych przetwarzanych przez Wnioskodawcę w zakresie związanym z działalnością Dywizji B,
  • praw i obowiązków z tytułu umów o zachowaniu poufności.

Od dnia podziału Spółka Przejmująca wstąpi w ogół praw i obowiązków dotyczących przejętych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz w ogół praw i obowiązków pracodawcy wobec przejętych pracowników, kontynuując działalność gospodarczą wykonywaną przed dniem podziału przez Dywizję B.

Od dnia podziału Wnioskodawca i Spółka Przejmująca będą ze sobą współpracować, świadcząc na swoją rzecz odpłatne pewne usługi. Dotyczyć to może w szczególności: usług (...), obsługi IT, usług wsparcia (dotyczącego funkcji działu floty, działu prawnego, działu procurement, działu administracji oraz działu real estate).

Po stronie Spółki Przejmującej będzie istniała faktyczna możliwość kontynuowania działalności Dywizji B bez konieczności angażowania innych, istotnych składników majątku, które nie są przedmiotem podziału oraz bez konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych niezbędnych do prowadzenia dotychczasowej działalności gospodarczej Dywizji B.

Przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych w zakresie Dywizji B w momencie wniesienia do Spółki Przejmującej będzie zdolny do niezależnego działania jako samodzielny podmiot gospodarczy z uwagi na funkcjonalne, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie.

Tym samym uznać należy, że transakcja podziału przez wydzielenie Spółki Dzielonej, tj. zespół składników majątku wchodzących w zakres Dywizji B będzie stanowił w chwili wniesienia do Spółki Przejmującej zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym transakcja ta, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako nr 1 i 4 uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych jako nr 1 i 4. W zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako nr 2, 3, 5 i 6 dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i podatku VAT rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dot. opodatkowania zbywanych składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00