Interpretacja indywidualna z dnia 8 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.557.2023.2.KP

Obowiązki płatnika w związku z udzielaniem pracownikom niskooprocentowanych pożyczek.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 września 2023 r. (wpływ 2 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako "Wnioskodawca" lub "Spółka") prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług programistycznych i informatycznych. Spółka planuje udzielać swoim pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę niskooprocentowane pożyczki na jednolitych zasadach określonych w ustalonym przez Spółkę regulaminie.

Pracownicy są w większości cudzoziemcami, ale ze stałym miejscem zamieszkania w Polsce, w Polsce rozliczają się z dochodów otrzymanych w związku ze współpracą z (…) sp. z o.o.

Pożyczki będą udzielane wszystkim pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, po złożeniu przez danego pracownika wniosku i spełnieniu kryteriów określonych w regulaminie. Udzielanie pożyczek odbywać się będzie bez wskazania konkretnego celu, na jaki ma zostać przeznaczona kwota pożyczki, zaś same pieniądze pożyczane pracownikom pochodzić będą ze środków obrotowych Spółki. Dany pracownik uprawniony będzie do jednoczesnego zaciągnięcia tylko jednej pożyczki, zaś kolejną umowę pożyczki będzie mógł zawrzeć po pełnej spłacie poprzedniego zobowiązania. Oprocentowanie pożyczki ma wynosić od 1 % do 4% w skali roku (pracodawca nie podjął jeszcze decyzji, jakie oprocentowanie będzie zastosowane, ale będzie ono w granicach 1-4%). Planowane oprocentowanie pożyczki jest zatem niższe, niż rynkowe oprocentowanie podobnych pożyczek udzielanych przez podmioty komercyjne zajmujące się profesjonalnie udzielaniem pożyczek (banki, firmy pożyczkowe, inne instytucje finansowe). Spółka zamierza przyjąć od (…) 2023 r. treść regulaminu udzielania pracownikom pożyczek, zgodnie z którym limit dla udzielanych pożyczek to 1 000 000 złotych, pożyczka może być udzielona na maksymalnie 5 lat. Pożyczkę tą mogą otrzymać pracownicy pracujący w firmie co najmniej 3 miesiące. Pracownik, któremu Wnioskodawca udzielił pożyczki może ubiegać się o ponowną pożyczkę po dokonaniu całkowitej spłaty już udzielonej pożyczki. W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, pożyczka stawiana jest w stan natychmiastowej wykonalności. Pożyczka może być wypłacana w polskich złotych lub we frankach szwajcarskich lub w innej walucie ustalonej przez Wnioskodawcę z pracownikiem.

Zarząd Spółki przyznaje pożyczkę, jeśli Spółka dysponuje środkami pieniężnymi pozwalającymi na udzielenie pożyczki. Spłaty pożyczek powinny być dokonywane regularnie w wysokościach ustalonych przez Zarząd przy udzielaniu pożyczki. Częstotliwość spłaty pożyczki powinna zostać uzgodniona z Zarządem, w jednej z poniższych opcji: -miesięcznie -kwartalnie -rocznie. Możliwe jest odroczenie terminu spłaty rat udzielonej pożyczki o maksymalnie 1 rok. Decyzję o odroczeniu terminu spłaty pożyczki podejmuje Zarząd. Spłaty pożyczek powinny być dokonywane przez:

- potrącenie ustalonych rat z wynagrodzeń pracownika,

- spłata może być dokonana przez pracownika bezpośrednio na rachunek bankowy Spółki.

Sposób spłaty musi zostać uzgodniony w momencie wypłaty pożyczki. Spłaty można dokonać wcześniej, w dowolnym momencie.

Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Udzielanie pożyczek nie zostało wskazane w umowie spółki jako przedmiot działalności gospodarczej Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie planuje także prowadzenia tego rodzaju działalności poza pożyczkami udzielanymi pracownikom.

Pytanie

Czy udzielanie pracownikom przez Spółkę niskooprocentowanych pożyczek, przy zachowaniu jednakowych zasad i warunków udzielania pożyczek określonych w Regulaminie, nie powoduje u Pożyczkobiorcy powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, w wysokości różnicy między oprocentowaniem rynkowym a oprocentowaniem stosowanym przez Wnioskodawcę, a w konsekwencji czy na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, należy odpowiedzieć na powyższe pytanie negatywnie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Tym samym, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty zwrot: "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, są zatem wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku, gdy podstawą świadczenia jest zawarta z pracownikiem umowa o pracę, to wypłacone należności stanowią przychód ze stosunku pracy. Przepis ten do przychodów ze stosunku pracy zaliczył nie tylko pieniądze, ale również wartość otrzymanych świadczeń w naturze, czy nieodpłatnych świadczeń poniesionych na rzecz pracownika.

Stosownie do art. 12 ust. 3 powyższej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Według art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1.jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3.jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4.w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W myśl art. 11 ust. 2b ww. ustawy, jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Wobec niezdefiniowania w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia "nieodpłatne świadczenie", konieczne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków). Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Pod pojęciem nieodpłatnego świadczenia należy więc rozumieć również korzyści wynikające z nieodpłatnego korzystania z cudzych rzeczy, także pieniędzy.

Stosownie do treści art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Treść powyższego przepisu zobowiązuje płatnika do obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, od osób, które uzyskują od płatnika przychody ze stosunku pracy, w tym m.in. z nieodpłatnych świadczeń.

Należy podkreślić, że samo udzielenie pożyczki przez zakład pracy nie stanowi przychodu dla pracownika. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zatem, z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym, jak wynika z powyższej informacji powinna zostać zwrócona przez pożyczkobiorcę. Konsekwentnie sama pożyczka, jako taka nie stanowi dochodu podatkowego dla pożyczkobiorcy, ponieważ w wyniku jej udzielenia nie następuje stałe przysporzenie majątkowe dla pracownika. Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczny z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nienaliczonych w pełnej wysokości odsetek od udzielonej mu niskooprocentowanej pożyczki.

W przypadku, gdy strony w umowie ustaliły odsetki mniejsze aniżeli stosowane przez instytucje bankowe, a zasady takie są stosowane wobec wszystkich pożyczkobiorców, to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia. Podkreślić należy, że otrzymanie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie są obojętne podatkowo.

Tym samym, udzielanie pracownikom przez Spółkę niskooprocentowanych pożyczek, przy zachowaniu jednakowych zasad i warunków udzielania pożyczek określonych w Regulaminie, nie powoduje u Pożyczkobiorcy powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, w wysokości różnicy między oprocentowaniem rynkowym a oprocentowaniem stosowanym przez Wnioskodawcę, a w konsekwencji na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy również podkreślić, że we własnym stanowisku powołaliście Państwo art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który został uchylony. W obecnie obowiązującym stanie prawnym zapis dotyczący obowiązków płatników znajduje się w art. 32 ww. ustawy:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.