Interpretacja indywidualna z dnia 26 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.266.2023.2.MO

Skutki podatkowe sprzedaży odziedziczonej w spadku nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 czerwca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 12 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani pismem z 13 lipca 2023 r. (wpływ 19 lipca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani rodzice, (…), nabyli od (…) nieruchomość mieszkalną przy (…) w (…) w dniu (…) 2005 r. na mocy umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży, sporządzonej w formie aktu notarialnego ((…)).

Postanowieniem sądu z dnia (…) 2020 r. ((…)) odziedziczyła Pani po zmarłych rodzicach ww. nieruchomość w następujących częściach: 1/4 po ojcu – (…) (zm. (…)) oraz 3/4 po matce – (…) (zm. (…)).

Zgodnie ze stanowiskiem Urzędu Skarbowego w (…) z dnia (…) 2023 r. oraz (…) 2023 r. podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po rodzicach nie należy się. Odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło w (…) udokumentowanym aktem prawnym (aktem notarialnym Repertorium A numer (…)) z dnia (…) 2023 r.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzowała Pani opis sprawy o następujące informacje:

Pani rodzice, (...), nabyli w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej od (...)  nieruchomość mieszkalną przy (...) w (...) w dniu (...) 2005 r. na mocy umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży, sporządzonej w formie aktu notarialnego (Repertorium A numer (...)).

Postanowieniem sądu z dnia (...) 2020 r. (Sygn. (...)) odziedziczyła Pani jako jedyny spadkobierca po zmarłych rodzicach ww. nieruchomość w następujących częściach: 1/4 po ojcu – (...) (zm. (...)) oraz 3/4 po matce – (...) (zm. (...)).

Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm).

Posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mieszkanie będące przedmiotem wniosku nie było udostępniane osobom trzecim nieodpłatnie lub odpłatnie na podstawie umowy najmu, użyczenia lub innych umów o podobnych charakterze.

Zgodnie ze stanowiskiem Urzędu Skarbowego w (...) z dnia (...) 2023 r. (znak (...)) oraz (...) 2023 r. (znak (...)) podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po rodzicach nie należy się.

Odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło w (...) udokumentowanym aktem prawnym (aktem notarialnym Repertorium A numer (...)) z dnia (...) 2023 r.

Pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 13 lipca 2023 r.)

1.Czy w związku ze sprzedażą mieszkania odziedziczonego po zmarłych rodzicach jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego?

2.Czy w sytuacji opisanej we wniosku zbycie przez Panią – nabytej w spadku po rodzicach – nieruchomości mieszkalnej podlega obowiązkowi wydatkowania pozyskanych środków pieniężnych na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych celem uniknięcia obowiązku zapłaty podatku?

3.Czy jest Pani zobowiązana poinformować urząd skarbowy o sprzedaży mieszkania poprzez złożenie deklaracji na formularzu PIT-39?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2159), która znowelizowała m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych („ustawę o PIT”) w obszarze zasad opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o PIT, przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości powstaje wtedy, gdy zbycie następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie.

Dodany przepis art. 10 ust. 5 ustawy o PIT stanowi, że w przypadku zbycia nieruchomości nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony będzie od daty nabycia przez spadkodawcę.

Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w 2005 r., a zbycie nastąpiło w 2023 r., zatem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ad. 2.

W przedmiotowej sytuacji nie powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego (patrz punkt 1), zatem nie znajduje zastosowania również ulga mieszkaniowa, która zwalnia od podatku dochodowego dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT).

Wobec powyższego zbycie przez Panią – nabytej w spadku po rodzicach – nieruchomości mieszkalnej nie podlega obowiązkowi wydatkowania pozyskanych środków pieniężnych na własne cele mieszkaniowe w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), celem uniknięcia obowiązku zapłaty podatku.

Ad.3.

Deklarację PIT-39 składa się w związku z rozliczeniem przychodu z tytułu zbycia nieruchomości. Zbycie nieruchomości nabytej w 2005 r. (stan faktyczny) nie spowoduje konieczności rozliczenia jej – przychód nie podlega opodatkowaniu i nie trzeba z tego tytułu płacić podatku i rozliczać się z Urzędem Skarbowym (od końca roku nabycia mieszkania minęło bowiem więcej niż 5 lat). Tym samym w przypadku, gdy sprzedaż prywatnej nieruchomości odbywa się po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie ma obowiązku złożenia w tego tytułu deklaracji PIT-39.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródła przychodów wymienia natomiast:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału  w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1037 § 1 przywołanej ustawy:

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Podkreślić należy, jak wskazano wcześniej, że momentem nabycia nieruchomości (mieszkania) przez spadkodawcę, który nieruchomość nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

W niniejszej sprawie, wobec tego, że odziedziczona nieruchomość (mieszkanie) stanowiła składnik majątku wspólnego Pani rodziców, zasadnym jest odniesienie się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), w której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.

Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Z wniosku wynika, że Pani rodzice ((…)) nabyli nieruchomość mieszkalną (…) na mocy umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży. Między Pani rodzicami panował ustrój wspólności małżeńskiej. W ramach spadku po zmarłych rodzicach, postanowieniem sądu z (…) odziedziczyła Pani jako jedyny spadkobierca nieruchomość mieszkalną, w części ¼ po ojcu oraz ¾ po matce. Odziedziczone mieszkanie nie było udostępniane osobom trzecim nieodpłatnie lub odpłatnie na podstawie umowy najmu, użyczenia lub innych umów o podobnym charakterze. Odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w spadku nastąpiło (…).

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie nabycie nieruchomości przez spadkodawców (Pani rodziców), o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nastąpiło w roku 2005.

Zatem uznać należy, że 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w Pani przypadku niewątpliwie minął, bowiem – jak wynika z treści wniosku – od końca roku, w którym spadkodawcy, tj. Pani rodzice nabyli na mocy ustanowienia odrębnej własności lokalu lokal mieszkalny (tj. 2005 r.), upłynęło ponad 5 lat.

Stosownie do art. 30e ust. 1 cytowanej ustawy:

W myśl art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z treści przepisu art. 19 ust. 1 ww. ustawy wynika, że:

W myśl art. 30e ust. 4 przywołanej ustawy:

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Reasumując, zbycie przez Panią nieruchomości mieszkalnej, nabytej w drodze spadku nie stanowi dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ ww. sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez spadkodawców, tj. Pani rodziców.

W związku z powyższym, nie ciąży na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości odziedziczonej w spadku po rodzicach.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości zastosowania w odniesieniu do sprzedaży przez Panią lokalu mieszkalnego zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można bowiem zwolnić z opodatkowania czegoś co nie stanowi przedmiotu opodatkowania. W tej sytuacji rozpatrywanie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy jest niezasadne.

Skoro – jak wyżej wywiedziono – sprzedaż nieruchomości, nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to konsekwencją powyższego jest brak konieczności złożenia deklaracji podatkowej w związku ze sprzedażą nieruchomości w urzędzie skarbowym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).