Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 15 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.337.2023.2.AK
Możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do przychodu wynikającego z umorzonej części kredytu hipotecznego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych zdarzeń przyszłychw podatku dochodowym od osób fizycznych:
·w części dotyczącej zaniechania poboru podatku od umorzonej części kredytu przeznaczonego na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup działki jest – nieprawidłowe;
·w pozostałym zakresie jest – prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 14 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 czerwca 2023 r. (wpływ 6 czerwca 2023 r.) oraz pismem 7 czerwca 2023 r. (wpływ 7 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzeń przyszłych
Dnia 13 kwietnia 2007 r. została zawarta umowa kredytowa z Bankiem (...). Bank udzielił kredytu przeznaczonego na budowę nieruchomości położonej w Z. dz. 1 gm. (...) oraz na spłatę kredytu zaciągniętego dnia 20 września 2006 r. (Nr …) na zakup działki niezabudowanej o numerze ewidencyjnym 1 i powierzchni (...) m2 położonej w Z. przeznaczonej na budowę nieruchomości oraz na refinansowanie wkładu własnego, wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki.
W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan odpowiedzi na pytania.
1.Kto jest kredytobiorcą kredytu, którego umowa nr (...) została zawarta 13 kwietnia 2007 r. z Bankiem (…)? (prosiliśmy o wskazanie osób będących kredytobiorcami).
Odpowiedź: Kredytobiorcą kredytu, którego umowa nr (...) została zawarta 13 kwietnia 2007 r. z Bankiem (…) jest A. legitymująca się dowodem osobistym (…) oraz B legitymujący się dowodem osobistym (…).
2.Kto jest kredytobiorcą kredytu, którego umowa nr (...) została zawarta 20 września 2006 r. (prosiliśmy o wskazanie osób, które są kredytobiorcami)?
Odpowiedź: Kredytobiorcą kredytu, którego umowa nr (...) została zawarta 20 września 2006 r. z Bankiem (…) jest A. legitymująca się dowodem osobistym (…) oraz B. legitymujący się dowodem osobistym (…).
3.Czy jest Pan właścicielem/współwłaścicielem działki położonej w Z., o której mowa we wniosku?
Odpowiedź: Jest Pan właścicielem działki położonej w Z., o której mowa we wniosku.
4.Czy budynek mieszkalny, na budowę którego zaciągnięty został w 2007 r. kredyt znajduje się na działce nr 1?
Odpowiedź: Tak, budynek mieszkalny, na budowę którego zaciągnięty został w 2007 r. kredyt znajduje się na działce nr 1.
5.Czy kredyty, wskazane we wniosku zostały zabezpieczone w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości?
Odpowiedź: Tak, obydwa kredyty, wskazane we wniosku zostały zabezpieczone w postaci hipoteki ustanowionej odpowiednio na działce (nr …) /nieruchomości (…).
6.Czy w umowie kredytowej nr (...) z 20 września 2006 r. wskazano, że kredyt został udzielony w celu zakupu ww. działki nr 1?
Odpowiedź: Tak, w umowie kredytowej nr (…) z 20 września 2006 r. wskazano, że kredyt został udzielony w celu zakupu ww. działki nr 1.
7.Czy w umowie kredytowej z 13 kwietnia 2007 r. wskazano, że został on udzielony w celu budowy domu mieszkalnego położonego w Z., na spłatę kredytu zaciągniętego 20 września 2006 r. na zakup działki nr 1 oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki?
Odpowiedź: Tak, w umowie kredytowej z 13 kwietnia 2007 r. wskazano, że został on udzielony w celu budowy domu mieszkalnego położonego w Z., na spłatę kredytu zaciągniętego 20 września 2006 r. na zakup działki nr 1 oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki.
8.Czy zgodnie z zawartą umową w 2007 r. wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości?
Odpowiedź: Tak, zgodnie z zawartą umową w 2007 r. wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości.
9.Czy zgodnie z zawartą umową w 2006 r. wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości?
Odpowiedź: Tak, zgodnie z zawartą umową w 2006 r. wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości.
10.Czy całość środków uzyskanych w ramach kredytu udzielonego 20 września 2006 r. została przeznaczona na zakup działki położonej w Z., jeśli nie, to prosiliśmy o wskazanie, na jaki cel zostały przeznaczone pozostałe środki pieniężne?
Odpowiedź: Tak, całość środków uzyskanych w ramach kredytu udzielonego 20 września 2006 r. została przeznaczona na zakup działki położonej w Z.
11.Czy całość środków uzyskanych w ramach kredytu udzielonego 13 kwietnia 2007 r. została przeznaczona na budowę domu mieszkalnego na nieruchomości położonej w Z., na spłatę kredytu zaciągniętego 20 września 2006 r. nr umowy (…) zaciągniętego na zakup działki przeznaczonej pod budowę oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki, jeśli nie, to prosiliśmy o wskazanie, na jaki cel zostały przeznaczone pozostałe środki pieniężne?
Odpowiedź: Tak, całość środków uzyskanych w ramach kredytu udzielonego 13 kwietnia 2007 r. została przeznaczona na budowę domu mieszkalnego na nieruchomości położonej w Z., na spłatę kredytu zaciągniętego 20 września 2006 r. nr umowy (…) zaciągniętego na zakup działki przeznaczonej pod budowę oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki.
12.Którego konkretnie kredytu ma dotyczyć umorzenie części długu związanej z planowaną ugodą (zaciągniętego w 2007 roku, czy obu tych kredytów po części)?
Odpowiedź: Umorzenie części długu związanej z planowaną ugodą ma dotyczyć tylko kredytu zaciągniętego dnia 13 kwietnia 2007 roku.
13.Daty podpisania planowanej ugody z bankiem dotyczącej umorzenia części długu.
Odpowiedź: Data planowanej ugody to (...) sierpnia 2023 r.
14.Czy zgodnie z warunkami planowanej ugody bank umorzy część zadłużenia wszystkim współkredytobiorcom, jeżeli nie to komu z kredytobiorców bank umorzy część zadłużenia?
Odpowiedź: Zgodnie z warunkami planowanej ugody bank umorzy część zadłużenia wszystkim współkredytobiorcom.
15.Stron zawartego porozumienia/porozumień dotyczącego umorzenia kredytobiorcy/kredytobiorcom części kredytu.
Odpowiedź: Stronami zawartego porozumienia będą: A. (…), B. (…) oraz Bank (…).
16.Co będzie się składało na kwotę zadłużenia, które ewentualnie umorzy bank, w szczególności czy będą to odsetki, kwota kapitału, kwota odsetek skapitalizowanych, kwota tzw. odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego) czy inne należności (jakie?).
Odpowiedź: Na kwotę zadłużenia, które ewentualnie umorzy bank składa się kwota kapitału.
17.Czy korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.), jeżeli tak, to czy kredyt ten dotyczył inwestycji mieszkaniowej, o której mowa we wniosku czy innej inwestycji mieszkaniowej?
Odpowiedź: Nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.).
18.Czy bank, z którym zawarł Pan umowy kredytowe jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów?
Odpowiedź: Tak, bank, z którym zawarł Pan umowy kredytowe jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.
Pytania
1.Czy umorzenie części długu przeznaczonego na budowę nieruchomości położonej w Z. ul. (…) dz. 1 gm. (...) będzie podlegało uldze podatkowej w związku z umorzeniem części długu (kredytu hipotecznego) przez Bank w wyniku planowanej ugody między Bankiem a Kredytobiorcą?
2.Czy umorzenie części długu przeznaczonego na zakup działki niezabudowanej wraz z poniesionym wkładem własnym na tenże zakup będzie podlegało uldze podatkowej w związku z umorzeniem części długu (kredytu hipotecznego) przez Bank w wyniku planowanej ugody między Bankiem a Kredytobiorcą?
Pana stanowisko w sprawie (wynikające z wniosku i jego uzupełnienia)
Pana zdaniem, o zaniechaniu poboru podatku od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe mówi Rozporządzenie Ministra Finansów a dnia 11 marca 2022r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 592). W Pana ocenie, zarówno budowa nieruchomości jak i zakup działki niezabudowanej powinien podlegać uldze podatkowej, ponieważ zostały przeznaczone wyłącznie na cele mieszkaniowe tj. budowę domu mieszkalnego. Przez kredyt mieszkaniowy rozumie się kredyt, który został zaciągnięty na wydatki o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj.: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem. (...) d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego.
W Pana opinii, w związku z umorzeniem części kredytu przeznaczonego na budowę domu, spłatę kredytu zaciągniętego na zakup działki niezabudowanej oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki dojdzie do zaniechania poboru podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku:
·w części dotyczącej zaniechania poboru podatku od umorzonej części kredytu przeznaczonego na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup działki jest – nieprawidłowe;
·w pozostałym zakresie jest – prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
W związku z tym, świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności od zaciągniętego kredytu hipotecznego wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Zatem, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.
Natomiast stosownie do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.), wyjaśnić należy, że zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).
6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), które weszło w życie 24 grudnia 2022 r. stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenia przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzona przez bank część zobowiązania (kwota kapitału) będzie stanowiła dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Z analizowanej sprawy wynika, że w 2007 r. bank udzielił Panu kredytu hipotecznego, którego przeznaczeniem była:
-budowa domu mieszkalnego położonego na wcześniej nabytej działce nr 1;
-spłata kredytu zaciągniętego w 2006 r. na zakup ww. działki oraz na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki.
Wskazać należy, że w przypadku uzyskania przez Pana do 31 grudnia 2024 r.przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego (na jedną inwestycję mieszkaniową), w części w jakiej kwota kredytu udzielonego w 2007 r. została przeznaczona na budowę domu oraz na spłatę kredytu zaciągniętego w 2006 r. na zakup działki nr 1, znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będzie Pan bowiem spełniał przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania. Poprzez zakup działki z kredytu zaciągniętego na jej nabycie, a następnie wybudowanie na tej działce budynku mieszkalnego z zaciągniętego kolejnego kredytu, w ramach których to zobowiązań realizował Pan jedną inwestycję mieszkaniową, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Zaniechanie to nie będzie jednak miało zastosowania do tej części umorzonego długu, w zakresie którego kwota uzyskana w ramach kredytu zaciągniętego w 2007 r. została przeznaczona na spłatę kredytu zaciągniętego w 2006 r. w części dotyczącej refinansowania wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup działki.
W przywołanym wcześniej rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wydatkiem, o którym mowa w przepisie art. 21 ust. 25 pkt 1 nie będzie wydatek poniesiony na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup przedmiotowej działki.
Zatem, w przypadku uzyskania przez Pana przychodu wynikającego z umorzenia zadłużenia dotyczącego kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. w części w jakiej kwota z tego kredytu została wydatkowana na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup ww. działki, nie dojdzie do zaniechania poboru podatku dochodowego.
W konsekwencji, w tej części kwota umorzonego przez bank kapitału, będzie stanowiła dla Pana przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy.
Zatem, będzie Pan zobowiązany do opodatkowania takiego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym osiągnięty zostanie przychód, tj. za rok w którym dojdzie do umorzenia zobowiązania dotyczącego wydatku poniesionego na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup działki o numerze 1.
Podsumowując, nie dojdzie do zaniechania poboru podatku w odniesieniu do tej części uzyskanego przez Pana przychodu, wynikającego z umorzenia wierzytelności dotyczącej zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego, związanego z wydatkiem poniesionym na refinansowanie wkładu własnego wniesionego tytułem zadatku na zakup działki.
W odniesieniu natomiast do części uzyskanego przychodu, wynikającego z umorzenia wierzytelności dotyczącej zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego, która dotyczyć będzie umorzonego kredytu, związanego z wydatkiem poniesionym na budowę domu mieszkalnego położonego na wcześniej nabytej działce nr 1 oraz na spłatę kredytu zaciągniętego w 2006 r. na zakup tej działki znajdzie zastosowanie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.
Podkreślić należy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie tylko wówczas, gdy ugoda Pana z bankiem, na mocy której dojdzie do ww. umorzenia wierzytelności, zostanie zawarta w okresie obowiązywania rozporządzenia, tj. od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej.
Końcowo wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym, niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Pana, jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla pozostałego współkredytobiorcy (Pana małżonki).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right