Interpretacja indywidualna z dnia 12 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.339.2023.7.MG

PIT - w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatku poniesionego na zakup złota w postaci monet bulionowych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznychjest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 22 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatku poniesionego na zakup złota w postaci monet bulionowych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 maja 2023 r. (data wpływu 19 maja 2023 r.) oraz pismem z 10 maja 2023 r. (data wpływu 30 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą zajmującą się usługami z zakresu automatyki przemysłowej (...). Ponieważ ma Pan bardzo nieregularne dochody (np. trzy duże faktury w roku) oraz małe koszty prowadzenia działalności, zaczął Pan szukać sposobu na przechowanie wartości majątku firmy. Jednym ze sposobów jest ulokowanie środków w fizyczne złoto inwestycyjne jako tzw. „zabezpieczenie stanu posiadania firmy”. Nie zamierza Pan handlować tym złotem, ani obracać nim w sposób zorganizowany. Chce Pan traktować jedynie jako zabezpieczenie majątku firmy.

W związku z powyższym w dniu 28 lutego 2023 r. dokonał Pan zakupu dwóch monet bulionowych o wadze 1_OZ każda. Zakupu dokonał Pan z oficjalnej mennicy „(…) Sp. z o.o.” w postaci fizycznej. Na zakup została wystawiona faktura nr (...). Zakupione monety spełniają wszystkie wymogi definicji złota inwestycyjnego określone w art. 121 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 931).

Jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT, przy czym złoto inwestycyjne, zgodnie z art. 122 ustawy o podatku od towarów i usług, jest zwolnione z 23% stawki tego podatku.

Nie zamierza Pan sprzedaży tego złota przed upływem sześciu miesięcy od daty zakupu. Był to zakup okazjonalny.

Ujęcie zakupu w KPiR jako koszt prowadzenia działalności wpłynie na wysokość podatku PIT-5L, dlatego chce Pan dowiedzieć się czy może Pan tak zrobić.

Podkreślił Pan, słowo „okazjonalny” rozumiany jako dwa, trzy razy w roku, po 2-3 monety, nie ma Pan na myśli działalności kantorowej, na którą wymagane jest zezwolenie. Zadane przez Pana pytanie ma związek z prawem podatkowym, ponieważ ujęcie zakupu w KPiR wpłynie na wysokość podatku PIT-5L.

Pytanie

Czy okazjonalny zakup złota w postaci monet bulionowych dokonany na działalność gospodarczą może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów i ująć jako koszt w KPiR?

Pana stanowisko w sprawie

Opierając się na opiniach licznych kancelarii podatkowych oraz interpretacjach takich jak: ITPB1/415-1104/11/TK, ITPB1/415-1187/11/RM, ILPB2/415-190/09-2/ES - uważa Pan, że powinien Pan móc lokować część kapitału w złoto, traktując je jako alternatywę dla np. lokat bankowych i ujmować je jako koszt uzyskania przychodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów tak, aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania.

W związku z powyższym kosztem uzyskania przychodu może być ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym, że jego poniesienie ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów i nie jest wymieniony w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych - wymaga nie tylko oceny pod kątem, czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania dla osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu.

Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów podatkowych uzależniona jest m.in. od łącznego spełnienia następujących przesłanek:

‒wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

‒poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;

‒pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

‒jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;

‒został właściwie udokumentowany;

‒wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący tę działalność, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem są usługi z zakresu automatyki przemysłowej. Ponieważ Pana dochody z działalności są nieregularne a ponoszone koszty działalności są małe, postanowił Pan ulokować uzyskane środki, stanowiące majątek firmy w fizyczne złoto inwestycyjne jako tzw. „zabezpieczenie stanu posiadania firmy”. Zakupił Pan dwie monety bulionowe, co potwierdza wystawione przez firmę sprzedającą złoto faktura. Nie prowadzi Pan działalności kantorowej. Nie zamierza Pan handlować tym złotem, ani obracać w sposób zorganizowany. Był to zakup okazjonalny, rozumiany jako dwa, trzy razy w roku, po 2-3 monety.

Wątpliwości Pana dotyczą możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup złota w postaci monet bulionowych i ujęcia tego wydatku w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Wskazany przez Pana wydatek nie został wprost wymieniony w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w art. 23 ust. 1 cytowanej ustawy, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Ocenie musi podlegać, czy zachodzi bezsporny i oczywisty związek poniesionych przez Pana wydatków na zakup złota inwestycyjnego z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą polegającą na świadczeniu usług z zakresu automatyki przemysłowej.

Zauważyć należy, że istnieje grupa zakupów, które nie mogą być uznane za związane z działalnością gospodarczą, gdyż ponoszą je osoby fizyczne niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy też takiej działalności nie prowadzą. Każdy, niezależnie od tego jaki wykonuje zawód, dokonuje zakupu tego typu towarów, czy rzeczy.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2017 r. sygn. II FSK 3526/16: „Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum”.

Do wskazanego związku przyczynowo-skutkowego Naczelny Sąd Administracyjny odniósł się także w wyroku z 8 sierpnia 2017 r. sygn. II FSK 1859/15, gdzie stwierdził, że: „Kryterium celowości nie wyznacza w sposób ostry granicy pozwalającej odróżnić wydatki, które można uznać za koszty uzyskania przychodów, od tych, które już nimi nie są. Niemniej jednak kryterium to nie może służyć rekomendowaniu otwartego ciągu zdarzeń, tworząc w ten sposób niekończący się związek skutkowo-przyczynowy”.

Ponadto w orzecznictwie sądowo-administracyjnym, wskazuje się, że: (...) zwrot „w celu” oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym.

Poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku – wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 430/11 oraz z 17 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 3813/14.

Skoro zatem jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny.

W opisanej przez Pana sytuacji, wydatek poniesiony na zakup złota inwestycyjnego nie ma ścisłego i niebudzącego wątpliwości związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej polegającej na handlu złotem, tym samym opisany wydatek nie wiąże się bezpośrednio lub pośrednio z funkcjonowaniem Pana firmy, której przedmiotem są usługi z zakresu automatyki przemysłowej. Poniesiony wydatek, mający Pana zdaniem - zabezpieczyć stan posiadania Pana firmy - jest wydatkiem osobistym, rodzajem lokowania posiadanych środków, gdzie jak Pan sam wskazał w stanowisku do zadanego pytania - alternatywą lokaty bankowej. Przy czym należy zauważyć, że środki wpłacone przez podatnika na lokatę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej również nie stanowią kosztu uzyskania przychodu tej działalności.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej przepisy prawa oraz kierując się treścią wniosku, uznać należy, że w tak nakreślonym stanie faktycznym nie zostały spełnione przesłanki wynikające z treści art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych, które dają możliwość zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów i tym samym ujęcia tego wydatku w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnośnie powołanych przez Pana interpretacji organów podatkowych - należy wskazać, że orzeczenie te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące. W związku z tym, organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami – nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego zwykłego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Zaznaczyć należy, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jesteśmy związani wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Pana we wniosku, tym samym dokonaliśmy wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), ul. (...), (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).