Interpretacja indywidualna z dnia 20 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.97.2023.2.MC

Prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym – przedawnienie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 kwietnia 2023 r. (data wpływu 5 kwietnia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy są usługi związane z doradztwem podatkowym, w szczególności polegające na pełnieniu roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych.

Do czwartego kwartału 2016 r. Spółka wykazywała sprzedaż podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce oraz poza terytorium kraju. Począwszy od deklaracji VAT za pierwszy kwartał 2017 r. Spółka w składanych deklaracjach VAT nie wykazuje czynności opodatkowanych w Polsce ani podlegających opodatkowaniu poza terytorium kraju, jednocześnie wykazując nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Spółka począwszy od deklaracji VAT złożonej za drugi kwartał 2019 r. w składanych deklaracjach VAT wykazuje taką samą wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad należnym z poprzedniej deklaracji VAT oraz nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.

Do powstania nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym przyczyniła się specyfika usług świadczonych przez Wnioskodawcę, w szczególności pełnienie roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług tego rodzaju usługi podlegają opodatkowaniu VAT w kraju siedziby usługobiorcy, a więc usługi Spółki nie były opodatkowane w Polsce. Jednocześnie Spółka w celu realizacji czynności podlegających VAT nabywała towary i usługi opodatkowane VAT w Polsce.

Podatek VAT naliczony z faktur VAT, które wpłynęły na wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie był w żadnej formie kwestionowany przez organ podatkowy.

Spółka pozostaje w gotowości do świadczenia czynności opodatkowanych VAT. Obecnie prowadzi wewnętrzne konsultacje zmierzające do podjęcia decyzji w zakresie dalszych kierunków działalności, uwzględniając przy tym realizację czynności opodatkowanych VAT.

Wnioskodawca podjął decyzję o dalszym nieprzenoszeniu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na kolejne okresy rozliczeniowe i wyborze zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w bieżącej deklaracji VAT (złożonej po otrzymaniu przedmiotowej interpretacji) w terminie 180 dni od dnia złożenia deklaracji.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Wnioskodawca wyjaśnia, że do III kwartału 2020 r. (włącznie) składał deklaracje VAT za okresy kwartalne. Natomiast począwszy od rozliczenia za październik 2020 r. Spółka składa deklaracje VAT (w formie pliku JPK_V7M) za okresy miesięczne.

Wnioskodawca wskazuje, że w okresie od I kwartału 2017 roku do I kwartału 2019 roku kwota podatku naliczonego ulegała zwiększeniu w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o bieżący podatek naliczony. Od II kwartału 2019 roku Spółka w składanych deklaracjach nie wykazywała do odliczenia bieżącego podatku naliczonego.

Wnioskodawca wyjaśnia, że poniesione przez niego wydatki, w stosunku do których wykazywał w składanych deklaracjach VAT kwoty podatku naliczonego w okresie będącym przedmiotem zapytania, dotyczyły profesjonalnych usług w zakresie obsługi biurowej, administracyjnej, księgowej, a także doradczej. Przedmiotowe wydatki zostały udokumentowane fakturami VAT.

Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy są usługi związane z doradztwem podatkowym, w szczególności polegające na pełnieniu roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych. Wnioskodawca wyjaśnia, że ponoszone w okresie będącym przedmiotem zapytania wydatki miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki podlegającą opodatkowaniu VAT, a także utrzymaniem możliwości prowadzenia działalności w przyszłości. Celem ponoszenia tych wydatków było zapewnienie Spółce niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej zasobów - nie tylko w czasie, kiedy Spółka w praktyce realizowała sprzedaż podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce oraz poza terytorium kraju, ale również w zakresie przyszłego świadczenia takich usług, w zależności od perspektywy biznesowej. Ponoszone wydatki miały bowiem również służyć zapewnieniu gotowości Spółki do wykonywania czynności opodatkowanych w dłuższej perspektywie.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 5 kwietnia 2023 r.)

Czy w sytuacji, w której uległ przedawnieniu termin płatności podatku w stosunku do okresu rozliczeniowego, w którym Spółka po raz pierwszy wykazała nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy (tj. I kwartał 2017 r.), a począwszy od tego okresu rozliczeniowego, tj. od I kwartału 2017 r. do I kwartału 2019 r. (włącznie) w składanych deklaracjach VAT Spółka wykazywała kwotę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy powiększoną w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o kwotę bieżącego podatku naliczonego, natomiast w okresie od II kwartału 2019 r. do momentu złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy w tożsamej kwocie (tzn. kwota podatku naliczonego od II kwartału 2019 roku nie ulegała zwiększeniu o bieżący podatek naliczony wykazywany w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym), Wnioskodawca ma prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy, na rachunek bankowy zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 5 kwietnia 2023 r.)

Zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji, w której uległ przedawnieniu termin płatności podatku w stosunku do okresu rozliczeniowego, w którym Spółka po raz pierwszy wykazała nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy (tj. I kwartał 2017 r.), a począwszy od tego okresu rozliczeniowego, tj. od I kwartału 2017 r. do I kwartału 2019 r. (włącznie) w składanych deklaracjach VAT Spółka wykazywała kwotę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy powiększoną w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o kwotę bieżącego podatku naliczonego do odliczenia, natomiast w okresie od II kwartału 2019 r. do momentu złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy w tożsamej kwocie (tzn. kwota podatku naliczonego od II kwartału 2019 roku nie ulegała zwiększeniu o bieżący podatek naliczony wykazywany w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym), Wnioskodawca ma prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy, na rachunek bankowy zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie przedstawione we wniosku o wydanie przedmiotowej interpretacji indywidualnej do przeformułowanego wyżej stanowiska Wnioskodawcy pozostaje aktualne.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z kolei zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Jednocześnie, zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może to zrobić przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Natomiast art. 87 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Stosownie do art. 86 ust. 19 ustawy o VAT, jeżeli w okresie rozliczeniowym podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz nie wykonywał czynności poza terytorium kraju kwotę podatku naliczonego może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

Dodatkowo, zgodnie z art. 87 ust. 5a ustawy o VAT podatnik, który w danym okresie nie wykonywał czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, ma prawo do uzyskania zwrotu wykazanej nadwyżki podatku naliczonego.

Tym samym, ustawodawca pozostawił podatnikom możliwość wyboru sposobu postępowania z nadwyżką podatku naliczonego poprzez możliwość jej przeniesienia na następny okres rozliczeniowy bądź wystąpienia o jej zwrot na rachunek bankowy.

Należy zauważyć, że o ile ustawa o VAT określa limit czasowy dla skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, które wcześniej nie zostało zrealizowane, to jednocześnie przepisy VAT nie przewidują analogicznych regulacji dotyczących terminów przedawnienia/wygaśnięcia prawa do przenoszenia nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym na następne okresy rozliczeniowe. Nie ma również przepisów ograniczających czasowo możliwość uzyskania zwrotu takiej nadwyżki, jeśli jest ona wykazywana w tej samej kwocie w deklaracjach VAT przez ponad 5 lat licząc od początku roku, w którym po raz pierwszy powstała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

Mając na uwadze całokształt wskazanych powyżej przepisów, należy stwierdzić, że uregulowania ustawy o VAT nie przewidują ograniczenia możliwości zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym, przenoszonej na następne okresy rozliczeniowe. Pogląd taki znajduje odzwierciedlenie w doktrynie prawa podatkowego. Przykładowo, jak wskazuje Adam Bartosiewicz w komentarzu do ustawy o VAT: „Wprowadzona w polskiej ustawie zasada przenoszenia nadwyżki podatku na kolejne okresy rozliczeniowe nie wydaje się w żaden sposób ograniczona czasowo. W sytuacji występowania permanentnej nadwyżki podatku naliczonego nad należnym możliwe jest stałe przenoszenie, praktycznie w nieskończoność, nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym podlega przeniesieniu na kolejne okresy rozliczeniowe albo podlega zwrotowi podatnikowi, niezależnie od tego, z jakich powodów powstaje. (...)” (A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVI, WKP 2022, wersja elektroniczna LEX, kom. do art. 87 ustawy o VAT, Nb 12). W tym kontekście należy również zauważyć, że przez cały okres do momentu przedawnienia organ podatkowy ma możliwości zbadania przysługującego Spółce prawa do odliczenia podatku z faktur wpływających na powstanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, która zostaje przeniesiona do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

W ocenie Wnioskodawcy analiza przepisów ustawy o VAT prowadzi do wniosku, że kwota wykazywana do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy nie jest kwotą podatku naliczonego, który ulega przedawnieniu, ale jest ona różnicą między wysokością podatku naliczonego i należnego, która wykazywana w następnym okresie rozliczeniowym staje się elementem bieżących rozliczeń podatnika. W bieżącym okresie rozliczeniowym w przypadku wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie mamy do czynienia z nadwyżką za poprzedni okres rozliczeniowy, lecz z nadwyżką powstałą w danym, bieżącym okresie rozliczeniowym, niezależnie, że na jej wysokość może mieć wpływ kwota nadwyżki z poprzedniego lub poprzednich okresów rozliczeniowych.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 lutego 2021 r. sygn. akt I FSK 126/20, w którym wskazano, że: „(...) nadwyżka VAT staje się, w wyniku przeniesienia na kolejny okres rozliczeniowy immanentnym składnikiem ewentualnego zobowiązania podatkowego w nowym okresie rozliczeniowym, pozwalając uczciwemu podatnikowi na odliczenie VAT, a tym samym na pełne zrealizowanie zasady neutralności VAT. NSA w ww. orzeczeniu o sygn. akt I FSK 437/13 wskazał, że ww. nadwyżka w wyniku rozliczenia może stać się kolejną nadwyżką. Tym samym pierwotnie zadeklarowana przez skarżącą nadwyżka do przeniesienia - w wyniku prawnie dopuszczalnych rozliczeń, wykazywanych w kolejnych deklaracjach - staje się elementem kolejnych rozliczeń, dopóty jej wysokość nie zostanie zakwestionowana, w prawnie przewidzianej formie, lub w całości nie zostanie skompensowana z VAT należnym.”

Powyższe stanowisko potwierdzają także interpretacje indywidualne wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w których Dyrektor KIS m.in. w kontekście przeniesionej nadwyżki VAT wskazuje, że nie jest to nadwyżka z przeszłych okresów rozliczeniowych, ale nadwyżka VAT wynikająca z poprzedniej deklaracji VAT. Takie stanowisko przedstawił Dyrektor KIS m.in. w interpretacji indywidualnej z 27 kwietnia 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.93.2022.1.MC) wskazując, że: „W rozliczeniu za bieżący okres rozliczeniowy nie mamy bowiem do czynienia z nadwyżką podatku naliczonego nad należnym za okres rozliczeniowy sprzed pięciu lat, tylko z kwotą nadwyżki wynikającą z poprzedniej deklaracji VAT.” Tym samym, skoro nadwyżka VAT przeniesiona z poprzedniego okresu rozliczeniowego jest związana stricte z poprzednim rozliczeniem, to nadwyżka wynikająca z następnego rozliczenia jest immanentnym składnikiem bieżącego rozliczenia.

Ponadto, w ocenie Spółki art. 70 par. 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, nie może być podstawą do zakwestionowania jej prawa do zadysponowania nadwyżką podatku naliczonego nad należnym przez przeniesienie jej na następny okres rozliczeniowy. Tego rodzaju nadwyżki nie można rozpatrywać w kategorii zobowiązania czy nadpłaty podatku, ponieważ nie spełnia ona ich definicji. Z tego powodu, zdaniem Spółki, nie powinno mieć zastosowania do analizowanej sprawy stosowanie terminów przedawnienia dotyczących zobowiązań podatkowych czy terminów dotyczących złożenia wniosku o stwierdzenie i zwrot nadpłaty, o których stanowią przepisy Ordynacji podatkowej. Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny ww. wyroku w sprawie o sygn. akt I FSK 126/20: „Należy wyraźnie rozróżnić przedawnienie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia, rozumiane jako brak możliwości kwestionowania, zmiany takiej nadwyżki wykazanej w deklaracji, zarówno przez organ podatkowy jak i podatnika, od ograniczenia w czasie prawa do przenoszenia tej nadwyżki.”

Warto również zauważyć, że NSA wskazał w przywołanym wyroku, że „Organ podatkowy miał stosowny czas i uprawnienia, żeby przed upływem terminu przedawniania skorygować rozliczenia skarżącej. Skoro tego nie zrobił, skarżąca korzysta z dobrodziejstwa instytucji przedawniania rozumianej jako zakaz organu korygowania jej rozliczeń, co do których upłynął termin przedawnienia zobowiązania za dany okres.” Wnioskodawca podziela ten pogląd NSA i uważa, że brak zakwestionowania jego rozliczeń VAT w okresie, w którym organy podatkowe były uprawnione do ich weryfikacji, jest równoznaczny z tym, że stały się one ostateczne.

Podejście zgodnie, z którym podatnik, przenosząc swoje rozliczenia w zakresie VAT na kolejne okresy rozliczeniowe, nie traci prawa do odliczenia VAT mimo upływu okresu przedawnienia w stosunku do okresów rozliczeniowych, w których po raz pierwszy powstała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, znalazło swój wyraz zarówno w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, jak i interpretacjach podatkowych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 21 lipca 2022 r. (sygn. I SA/Gl 138/22), uznając prawo podatnika do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego na jego rachunek bankowy, pomimo przedawnienia pierwotnego okresu, w którym po raz pierwszy została zadeklarowana nadwyżka, wskazał, że „Dostrzec jednak trzeba, że powoływany już art. 87 ust. 1 ustawy o PTU jednoznacznie stanowi, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Przepis ten nie wprowadza w tym zakresie żadnych ograniczeń czasowych. W konsekwencji nadwyżka VAT staje się, w wyniku przeniesienia na kolejny okres rozliczeniowy, składnikiem ewentualnego zobowiązania podatkowego w nowym okresie rozliczeniowym, pozwalając uczciwemu podatnikowi na odliczenie VAT, a tym samym na pełne zrealizowanie zasady neutralności VAT”.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji, w której uległ przedawnieniu termin płatności podatku w stosunku do okresu rozliczeniowego, w którym Spółka po raz pierwszy wykazała nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy, a począwszy od tego okresu rozliczeniowego w składanych co miesiąc deklaracjach VAT Spółka wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w tożsamej kwocie, Wnioskodawca ma prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracjach VAT za poprzednie okresy rozliczeniowe, na rachunek bankowy zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 8 ustawy:

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przepis art. 86 ust. 8 ustawy zrównuje w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego sytuację podatników wykonujących czynności opodatkowane poza terytorium kraju z sytuacją podatników, którzy korzystają z tego prawa na zasadach ogólnych, dokonując transakcji opodatkowanych na terytorium kraju. Celem tego przepisu jest uwolnienie od ekonomicznego ciężaru podatku każdego podatnika, bez względu na miejsce opodatkowania czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 87 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 87 ust. 5 ustawy:

Na podstawie art. 87 ust. 5a ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 19 ustawy:

Cytowane wyżej przepisy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy, przy czym zwrot różnicy następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika.

Jednocześnie z powyższych uregulowań prawnych wynika, iż 60-cio dniowego terminu zwrotu nie będzie można zastosować, co do zasady, do tych podatników, którzy w okresie rozliczeniowym nie dokonali czynności opodatkowanych. W tym przypadku termin na dokonanie zwrotu wynosi 180 dni.

Natomiast z art. 87 ust. 5a ustawy wynika, że ustawodawca pozwala podatnikom, którzy w danym okresie w ogóle nie dokonywali żadnych czynności opodatkowanych, na uzyskanie zwrotu bezpośredniego. Zwrot ten będzie następował na umotywowany wniosek podatnika.

Zatem ww. termin może zostać skrócony do 60 dni na sporządzony na piśmie wniosek podatnika i pod warunkiem, że podatnik złoży zabezpieczenie majątkowe w kwocie odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 99 ust. 12 ustawy:

Istotnym jest, że zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług, kwota zwrotu różnicy podatku, kwota zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 99 ust. 12 ustawy, kształtuje się za dany okres rozliczeniowy w następstwie zestawienia w ramach deklaracji, kwot podatku należnego i podatku naliczonego.

Zgodnie z treścią art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zwanej dalej Ordynacja podatkową:

Istotą przedawnienia uregulowanego w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa, zobowiązanie podatkowe bowiem przestaje istnieć.

Zatem, termin początkowy i końcowy przedawnienia zobowiązania podatkowego wyznacza termin płatności zobowiązania podatkowego (z zastrzeżeniem instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin przedawnienia).

W odniesieniu do podatku VAT, w orzecznictwie sądowym jednolicie przyjęty jest podgląd, iż instytucja przedawnienia ma zastosowanie do każdego z osobna rozliczenia w podatku od towarów i usług – niezależnie od jego wyniku (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 marca 2013 r., sygn. I FSK 744/12, podobnie: Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 29 czerwca 2009 r., sygn. I FPS 9/08), tj. zarówno do rozliczeń, w których obowiązek podatkowy w podatku VAT przekształcił się w zobowiązanie podatkowe, jak i w kwotę zwrotu różnicy podatku lub nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, która może być zadeklarowana przez podatnika do przeniesienia na następny miesiąc.

Pojęcie zobowiązania podatkowego obejmuje zatem wszystkie zdarzenia rodzące obowiązek podatkowy w ramach tego okresu rozliczeniowego, których suma wyznacza podatek należny, stanowiący nierozerwalną (składową) część tego zobowiązania (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 500/13). Innymi słowy, w podatku VAT zobowiązanie podatkowe za dany okres rozliczeniowy kształtuje się w następstwie zestawienia w ramach deklaracji kwot podatku należnego i podatku naliczonego.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w sytuacji, w której uległ przedawnieniu termin płatności podatku w stosunku do okresu rozliczeniowego, w którym po raz pierwszy wykazali Państwo nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy (tj. I kwartał 2017 r.), a począwszy od tego okresu rozliczeniowego, tj. od I kwartału 2017 r. do I kwartału 2019 r. (włącznie) w składanych deklaracjach VAT wykazywali Państwo kwotę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy powiększoną w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o kwotę bieżącego podatku naliczonego, natomiast w okresie od II kwartału 2019 r. do momentu złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wykazują Państwo nadwyżkę podatku naliczonego nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy w tożsamej kwocie (tzn. kwota podatku naliczonego od II kwartału 2019 roku nie ulegała zwiększeniu o bieżący podatek naliczony wykazywany w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym), mają Państwo prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy, na rachunek bankowy zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem Państwa działalności gospodarczej są usługi związane z doradztwem podatkowym, w szczególności polegające na pełnieniu roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych. Do III kwartału 2020 r. (włącznie) składali Państwo deklaracje VAT za okresy kwartalne. Natomiast począwszy od rozliczenia za październik 2020 r. składają Państwo deklaracje VAT (w formie pliku JPK_V7M) za okresy miesięczne. Do czwartego kwartału 2016 r. wykazywali Państwo sprzedaż podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce oraz poza terytorium kraju. W okresie od I kwartału 2017 roku do I kwartału 2019 roku kwota podatku naliczonego ulegała zwiększeniu w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o bieżący podatek naliczony. Od II kwartału 2019 roku w składanych deklaracjach nie wykazywali Państwo do odliczenia bieżącego podatku naliczonego.

Przedmiotem Państwa działalności gospodarczej są usługi związane z doradztwem podatkowym, w szczególności polegające na pełnieniu roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych. Ponoszone w okresie będącym przedmiotem zapytania wydatki miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT, a także utrzymaniem możliwości prowadzenia działalności w przyszłości. Celem ponoszenia tych wydatków było zapewnienie Państwu niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej zasobów - nie tylko w czasie, kiedy w praktyce realizowali Państwo sprzedaż podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce oraz poza terytorium kraju, ale również w zakresie przyszłego świadczenia takich usług, w zależności od perspektywy biznesowej. Ponoszone wydatki miały bowiem również służyć zapewnieniu gotowości do wykonywania czynności opodatkowanych w dłuższej perspektywie. Poniesione wydatki, w stosunku do których wykazywali Państwo w składanych deklaracjach VAT kwoty podatku naliczonego w okresie będącym przedmiotem zapytania, dotyczyły profesjonalnych usług w zakresie obsługi biurowej, administracyjnej, księgowej, a także doradczej. Przedmiotowe wydatki zostały udokumentowane fakturami.

Do powstania nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym przyczyniła się specyfika świadczonych przez Państwa usług, w szczególności pełnienie roli przedstawiciela podatkowego dla podmiotów zagranicznych. Pozostają Państwo w gotowości do świadczenia czynności opodatkowanych VAT. Obecnie prowadzą Państwo wewnętrzne konsultacje zmierzające do podjęcia decyzji w zakresie dalszych kierunków działalności, uwzględniając przy tym realizację czynności opodatkowanych VAT. Podjęli Państwo decyzję o dalszym nieprzenoszeniu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na kolejne okresy rozliczeniowe i wyborze zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w bieżącej deklaracji VAT (złożonej po otrzymaniu interpretacji) w terminie 180 dni od dnia złożenia deklaracji.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że mają Państwo prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy. W analizowanym przypadku w odniesieniu do nadwyżki podatku naliczonego wykazywanej przez Państwa w kolejnych okresach rozliczeniowych począwszy od I kwartału 2017 roku nie znajduje zastosowania art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej.

Uznać bowiem należy, że bez znaczenia pozostaje fakt, że w analizowanej sprawie po raz pierwszy kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym została wykazana w deklaracji podatkowej złożonej ponad 5 lat wcześniej, skoro od momentu wykazania po raz pierwszy kwoty podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy nieprzerwanie prowadzili Państwo działalność gospodarczą i wykazywali nadwyżkę podatku naliczonego. Wykazywana przez Państwa w składanych deklaracjach kwota podatku naliczonego w okresie od I kwartału 2017 roku do I kwartału 2019 roku ulegała zwiększeniu w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o bieżący podatek naliczony, natomiast od II kwartału 2019 roku w składanych deklaracjach nie wykazywali Państwo do odliczenia bieżącego podatku naliczonego. Zatem należy uznać, że w analizowanym przypadku, pomimo, że w okresie od II kwartału 2019 roku nie wykazywali Państwo w składanych deklaracjach żadnych bieżących rozliczeń (bieżącego podatku należnego oraz innych czynności ani bieżącego podatku naliczonego), prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek bankowy nie uległo przedawnieniu. Zauważyć bowiem należy uznać, że skoro w okresie od I kwartału 2017 roku do I kwartału 2019 roku kwota podatku naliczonego ulegała zwiększeniu w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym o bieżący podatek naliczony oraz kwota podatku naliczonego od II kwartału 2019 roku nie ulegała zwiększeniu o bieżący podatek naliczony wykazywany w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym, w rozliczeniu za bieżący okres rozliczeniowy nie mamy do czynienia z nadwyżką podatku naliczonego nad należnym za okres rozliczeniowy sprzed pięciu lat, tylko z kwotą nadwyżki wynikającą z poprzedniej deklaracji podatkowej (deklaracji składanej za okres rozliczeniowy poprzedzający bieżący okres rozliczeniowy).  

Na kwotę podatku naliczonego w danym miesiącu składa się kwota bieżącego podatku naliczonego (wynikająca z bieżących faktur dokumentujących nabycie towarów i usług) oraz kwota nadwyżki z poprzedniej deklaracji. Skoro w rozpatrywanej sprawie kwota podatku naliczonego od II kwartału 2019 roku nie ulegała zwiększeniu o bieżący podatek naliczony, tj. nie wystąpiła kwota bieżącego podatku naliczonego, należy uznać, że w bieżącym rozliczeniu kwotę podatku naliczonego będzie stanowiła kwota nadwyżki z poprzedniej deklaracji (nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy).

Zatem są Państwo uprawnieni, po spełnieniu warunków określonych w art. 87 ustawy, do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z bieżącej deklaracji VAT i równej kwocie nadwyżki wykazywanej do przeniesienia do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy w deklaracji VAT za poprzedni okres rozliczeniowy, na rachunek bankowy, w terminie 180 dni, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy w związku z art. 87 ust. 5a ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).